Ονόματα δρόμων της Αθήνας – Μέρος 3ο

Ολοκληρώνοντας την περιήγησή μας στους αθηναϊκούς δρόμους, σήμερα ο λόγος για κάποιες εντελώς ασυνήθιστες ονομασίες. Αν διαβάσει κανείς  τον κατάλογο με τα οδωνύμια, είναι σαν να διαβάζει ένα μυθιστόρημα… Από το οποίο, ευνόητο είναι, πως δεν θα μπορούσαν να λείπουν τα αφηρημένα ουσιαστικά. Πολλοί δρόμοι έχουν ονοματοδοτηθεί με τέτοιες λέξεις, ωραίες και στρογγυλές, που εκφράζουν μια έννοια σημαντική για την κοινωνία μας – ή, απλώς, τους ευσεβείς μας πόθους.

Ορίστε μερικές: οδός Αλήθειας, Λήθης, Σοφίας, Στοργής, Αρετής, Προόδου, Προνοίας, Φιλίας των Λαών, Γνώσεως, Τύχης, Υγείας, Αρμονίας, Χαράς, Δημοκρατίας, Εθνικής Αντιστάσεως, Ελευθερίας, Ενότητος, Συμφιλιώσεως, Ελπίδος, Γαλήνης, Ευτυχίας,  Αίγλης και Αναγεννήσεως. Βεβαίως, υπάρχουν και οι οδοί Αναπαύσεως, Αναστάσεως και Αναλήψεως, ευτυχώς μόνο κοντά σε νεκροταφεία…

Στην ίδια κατηγορία, σημειώνω και τις οδούς Αλβανικού Έπους και Αεροπορίας, και μια οδό Αεροπόρου, σκέτο, χωρίς όνομα, όταν υπάρχει και Αεροπόρου Παπαναστασίου, για παράδειγμα. Ένα υποσύνολο είναι κάμποσες οδοί αφιερωμένες στους Αθανάτους – αναρωτιέται κανείς σε ποιους αθάνατους απ’ όλους, μέχρι που βλέπει στον Κολωνό την οδό Αθανάτων Αγγελόπουλων, και καταλαβαίνει…

Τί άλλο θα μπορούσαμε να πούμε για τις κατηγορίες των ονομάτων που έχουν δοθεί στους δρόμους της Αθήνας; Α, ναι, βέβαια, είναι και εκείνη με τις εντελώς «κουφές» ονομασίες. Προετοιμαστείτε, γιατί έρχεται ο εφαρμοσμένος σουρεαλισμός στην ονοματοδοσία. Λοιπόν: οδός Αντλιοστασίου, Κακουργοδικείου, Ραδιοφωνίας, Σιδηροδρόμων, Θωρηκτού Αβέρωφ και οδός 6ης ΜΟΜΑ  – να θυμίσω πως οι ΜΟΜΑ ήταν οι Μικτές Ομάδες Μηχανημάτων Ανασυγκροτήσεως, στρατιωτικές μονάδες που είχαν σημαντικό οικοδομικό έργο στην ύπαιθρο παλιότερα.

Εάν δεν αρκούν αυτές, ορίστε κι άλλες: οδός Άπω Ανατολής, Ηρωικού Δοξάτου, Ατλαντίδος, Γαλαξία, Γαυγαμήλων και Σικάγου. Και για να τελειώνουμε με τις ανεπανάληπτες οδούς στην Αθήνα, τον Πειραιά και τα προάστιά τους, πάρτε και την οδό Αρμενίων Προσκόπων, Διδύμων, Πολυτέκνων, Γεωμέτρου Θεοδώρου, Εργατών Τύπου, Μάνας Στρατιώτου, την οδό Μισθού, Ανωνύμου, Υψομέτρου, Μόνιππου, Νεολαίας, Νεότητος, Σορόκου Τραμουντάνα, Φυτείας, Σατύρων και Νυμφών, κι εν τέλει την οδό Ωραίας Ελένης, για να κλείσουμε χαριτωμένα.

Από πού κρατάει η σκούφια μας

Κάθε λέξη κρύβει μια ιστορία. Η ετυμολογία της, δηλαδή η αναζήτηση της προέλευσής της και της αρχικής της σημασίας, μπορεί να μας οδηγήσει πολύ μακριά, τόσο στα ονόματα των ανθρώπων και των τόπων, όσο και στις λέξεις που περιγράφουν αντικείμενα και αφηρημένες έννοιες.