Όσκαρ 2019: Οι ηθοποιοί των ρεκόρ και οι αδικημένοι

Σε λίγες ώρες θα γνωρίζουμε τους νικητές των Βραβείων Όσκαρ 2019 και όπως είναι φυσικό η αγωνία και το ενδιαφέρον για τη λαμπερή διοργάνωση έχει φτάσει στο κατακόρυφο. Σε αυτή τη διάρκεια των 90 χρόνων από τότε που ξεκίνησε ο θεσμός των Όσκαρ, μετά από μία ιδέα του περιβόητου παραγωγού του Χόλυγουντ, Λούις Μπ. Μάγερ, υπήρξαν πολλοί οι πρωταγωνιστές που έδωσαν αυτό το κάτι παραπάνω με την παρουσία τους στις λαμπερές βραδιές. Και όπως είναι λογικό οι προβολείς πέφτουν περισσότερο στους ηθοποιούς, τα αστέρια που δίνουν τη λάμψη τους στην τελετή βράβευσης.

Άλλωστε, οι ηθοποιοί είναι οι αναγνωρίσιμοι στο ευρύ κοινό εν αντιθέσει με τους σκηνοθέτες που φτιάχνουν τις ταινίες αλλά πολλές φορές και το μύθο των πρωταγωνιστών τους – ποιος αλήθεια μπορεί να αναγνωρίσει τους φημισμένους Φρανκ Κάπρα, Τζορτζ Κιούκορ, Φρεντ Τσίνεμαν, Τζον Σλέσιντζερ και πολλούς άλλους καταξιωμένους σκηνοθέτες;

Ωστόσο, ανάμεσα στους δεκάδες ηθοποιούς που έχουν πάρει στο σπίτι τους το χρυσό αγαλματίδιο υπάρχουν και αυτοί που έχουν αφήσει το δικό τους αποτύπωμα στο θεσμό, έχουν γράψει τη δική τους μεγάλη ιστορία στον κινηματογράφο και μέσα και από τα Όσκαρ είχαν και έχουν τη δική τους επιρροή στην κινηματογραφική βιομηχανία του Χόλυγουντ.

Με αφορμή την 91η απονομή των Όσκαρ, είναι μία ευκαιρία να κοιτάξουμε πίσω και να δούμε όλους τους πολυβραβευμένους ηθοποιούς του θεσμού, που άφησαν το δικό τους σημάδι στο σινεμά, κάτι που μάλλον δεν έγινε τυχαία. Δηλαδή τη βραβευμένη με τέσσερις φορές Κάθριν Χέπμπορν και αυτούς που την ακολουθούν με τρία χρυσά αγαλματάκια, δηλαδή τον Τζακ Νίκολσον, την Ίνγκριντ Μπέργκμαν, τον Ντάνιελ Ντέι Λιούις, τον Γουόλτερ Μπρέναν και τη Μέριλ Στριπ, για την οποία μπαίνουν στοιχήματα αν τα επόμενα δύο χρόνια θα προσθέσει ακόμη ένα Όσκαρ στη συλλογή της.

Το ρεκόρ της Κάθριν Χέπμπορν

Η βραβευμένη με τέσσερα Όσκαρ α’ γυναικείου ρόλου Κάθριν Χέπμπορν (γεννήθηκε 12 Μαΐου 1907 και πέθανε 29 Ιουνίου 2003) αποτελεί έναν από τους θρύλους του σινεμά, με την πολυτάραχη ζωή της, τη δυναμική στάση ζωής της, που αμφισβήτησε την πρωτοκαθεδρία των ανδρών και άφησε εποχή για τη σχέση της με τον Σπένσερ Τρέισι.

Η Χέπμπορν ήταν υποψήφια δώδεκα φορές για το Όσκαρ, οκτώ φορές για α’ ρόλο, ενώ το 1999 το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου την αξιολόγησε πρώτη στη λίστα με τις καλύτερες γυναίκες ηθοποιούς όλων των εποχών.

Τα Όσκαρ τα κέρδισε για τις ταινίες:

«Χρυσή Λίμνη», ένα τρυφερό δράμα, που γύρισε ο Μαρκ Ράιντελ το 1981, έχοντας δίπλα της τον αξεπέραστο Χένρι Φόντα, στην τελευταία του κινηματογραφική εμφάνιση (πέθανε τον επόμενο χρόνο) και την κόρη του Τζέιν Φόντα.

«Το Ξημέρωμα της Δόξας», μια δραματική ταινία του 1933, σε σκηνοθεσία Λόουελ Σέρμαν και σε σενάριο του Χάουαρντ Τζ. Γκριν. Συμπρωταγωνιστούν ο θρυλικός Ντάγκλας Φέρμπανκς τζούνιορ και ο Άντολφ Μεντζού. Η Χέπμπορν ερμηνεύει το ρόλο μιας ταλαντούχας και φιλόδοξης νεαρής ηθοποιού, η οποία έφυγε από την επαρχία και πήγε στη Νέα Υόρκη για να γίνει σταρ του Μπρόντγουεϊ κάτι που θα καταφέρει μετά από πολλές περιπέτειες. Εδώ κερδίζει το πρώτο της Όσκαρ.

«Μάντεψε Ποιος θα ‘ρθει το Βράδυ», μια αξέχαστη κοινωνική κομεντί, σε παραγωγή και σκηνοθεσία του Στάνλεϊ Κρέιμερ και σενάριο Ουίλιαμ Ρόουζ, έχοντας δίπλα της τον έρωτα της ζωής της, τον Σπένσερ Τρέισι, τον άνθρωπο που τη βοήθησε να κτίσει την προσωπικότητά της που θα την κάνει σύμβολο της ανεξάρτητης γυναίκας. Επίσης, πρωταγωνιστεί ο μοναδικός Σίντνεϊ Πουατιέ. Το θέμα της ταινίας καταπιάνεται με ένα καυτό κοινωνικό ζήτημα της εποχής, δηλαδή την είσοδο ενός μαύρου σε μία μεγαλοαστική οικογένεια, ως υποψήφιος γαμπρός.

«Το Λιοντάρι του Χειμώνα», ένα ιστορικό δράμα εποχής, σαιξπηρικού χαρακτήρα, που γύρισε ο Άντονι Χάρβεϊ το 1968. Δίπλα της πρωταγωνιστεί ο Πίτερ Ο’ Τουλ.

Η τρέλα του Τζακ Νίκολσον

Ένας από τους καλύτερους ηθοποιούς όλων των εποχών, ο Τζακ Νίκολσον (22 Απριλίου 1937) ξεκίνησε να παίζει μικρούς αλλά εντυπωσιακούς ρόλους, όπως στον «Ξένοιαστο Καβαλάρη». Βεβαίως ακολούθησε ο πρωταγωνιστικός ρόλος του στο αριστουργηματικό «Τσάιναταουν» του Πολάνσκι, με το οποίο μπήκε σφήνα στους σταρ Ρόμπερτ Ρέντφορντ, Γουόρεν Μπίτι και τ’ άλλα παιδιά. Η κοφτερή ματιά του, το τρελαμένο βλέμμα του, είναι αυτό που θα τον κάνει ξεχωριστό και θα τον φέρει υποψήφιο για το Όσκαρ 12 φορές.

Τα Όσκαρ τα πήρε για τις ταινίες:

«Στη Φωλιά του Κούκου», ένα αριστουργηματικό ψυχολογικό δράμα, σε σκηνοθεσία Μίλος Φόρμαν, που πήρε και το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας για το 1975. Ο Φόρμαν κάνει μια συγκλονιστική ταινία για τα δεσμά της κοινωνίας, τη χειραγώγηση μέσω της οθόνης, αλλά μεγάλο μέρος στην επιτυχία της κλασικής ταινίας οφείλεται και στον Νίκολσον, που κάνει την ερμηνεία της ζωής του. Το στόρι, που διαδραματίζεται μέσα σε ένα τρελοκομείο, βασίζεται στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Κεν Κέισι.

«Σχέσεις Στοργής», μια δραματική κομεντί, που γύρισε ο Τζέιμς Μπρουκς το 1983 με ένα θαυμάσιο πρωταγωνιστικό τρίο, την Σίρλεϊ Μακλέιν, Ντέμπρα Γουίνγκερ και τον Νίκολσον, ο οποίος κέρδισε το βραβείο Όσκαρ β’ ανδρικού ρόλου.

«Καλύτερα Δεν Γίνεται», μια ρομαντική κομεντί του 1997, με τον Τζέιμς Μπρουκς πάλι στη σκηνοθεσία. Ο Νίκολσον υποδύεται έναν κυνικό και μανιακό με την καθαριότητα μισάνθρωπο που αναπτύσσει μία ιδιαίτερη σχέση με μία σερβιτόρα, την Έλεν Χαντ, η οποία θα ακολουθήσει στη βράβευση, για το Όσκαρ α’ γυναικείου ρόλου, τον Τζακ Νίκολσον.

Το φαινόμενο Μέριλ Στριπ

Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και φαινόμενο για το αμερικανικό σινεμά, καθώς έχει τα πρωτεία στις υποψηφιότητες Όσκαρ, με 21 προτάσεις, ενώ έχει 32 υποψηφιότητες για τη Χρυσή Σφαίρα, κερδίζοντας οκτώ! Η 70χρονη Μέριλ Στριπ, χωρίς να είναι η πανέμορφη, η μοιραία ηθοποιός έχει κερδίσει την αναγνώριση των πάντων, με τις ερμηνείες της και τις αξιοπρόσεκτες επιλογές της.

Τα Όσκαρ τα κέρδισε για τις ταινίες:

«Κράμερ Εναντίον Κράμερ», κλασικό μελόδραμα του 1979, σε σκηνοθεσία του Ρόμπερτ Μπέντον. Η ταινία αφηγείται την ιστορία ενός παντρεμένου ζευγαριού και τον αντίκτυπο που έχει το διαζύγιό τους στο περιβάλλον τους και ιδιαίτερα στο μικρό τους γιο. Δίπλα της ο Ντάστιν Χόφμαν, ο οποίος επίσης βραβεύτηκε με Όσκαρ α’ ανδρικού ρόλου.

«Η Εκλογή της Σόφι», μια δραματική ταινία του 1982, σε σκηνοθεσία του Άλαν Πάκουλα, με την Στριπ να κάνει μία από τις καλύτερες ερμηνείες της στη μεγάλη οθόνη, όπως και στην «Εξαφάνιση της Κάρεν Σίλκγουντ».

«Η Σιδηρά Κυρία», βιογραφική ταινία του 2011, σε σκηνοθεσία της Φιλίντα Λόιντ, που αναφέρεται στην αμφιλεγόμενη πρώην πρωθυπουργό της Βρετανίας Μάργκαρετ Θάτσερ, την οποία ερμηνεύει η σταρ.

Ο πόθος για την Ίνγκριντ Μπέργκμαν

Μία από τις σημαντικότερες και «καυτές» ηθοποιούς, που κατέκτησε το Χόλυγουντ και έγινε αντικείμενο του κινηματογραφικού πόθου για πολλούς σκηνοθέτες (από Χίτσκοκ μέχρι Ρενουάρ) αν και ήρθε από την παγωμένη Σουηδία. Η Μπέργκμαν (29 Αυγούστου 1915 – 29 Αυγούστου 1982) παρόλα αυτά έκανε μία σημαντική επιλογή στη ζωή της, στρεφόμενη προς την ποιότητα, ταξίδεψε μέχρι τη Ρώμη για γνωρίσει τον Ρομπέρτο Ροσελίνι, τον οποίο τελικά ερωτεύτηκε και στη συνέχεια τον παντρεύτηκε. Πέρα από τα βραβεία Όσκαρ, η Μπέργκμαν θα μείνει στην ιστορία για την εμφάνισή της στην περίφημη «Καζαμπλάνκα» αλλά και στα θρίλερ του Χίτσκοκ «Νύχτα Αγωνίας» και «Υπόθεση Νοτόριους».

Τα Όσκαρ τα κέρδισε για τις ταινίες:

«Έγκλημα στο Οριάν Εξπρές», ταινία μυστηρίου του 1974, από το ομώνυμο μυθιστόρημα της Αγκάθα Κρίστι, σε σκηνοθεσία του Σίντνεϊ Λούμετ κι έχοντας ένα πολυάριθμο καστ αστέρων, όπως τους Άλμπερτ Φίνεϊ, Λορίν Μπακόλ, Ζακλίν Μπισέ, Μάικλ Γιορκ, Ζαν-Πιέρ Κασέλ, Σον Κόνερι, Τζον Γκίλγκουντ, Άντονι Πέρκινς, Ρίτσαρντ Γουίντμαρκ και Βανέσα Ρεντγκρέιβ. Παρόλα αυτά η μόνη που βραβεύτηκε ήταν η Μπέργκμαν.

«Αναστασία», δράμα εποχής του 1956, σε σκηνοθεσία του Άνατολ Λίτβακ, βασισμένο σε θεατρικό έργο του Μαρσέλ Μορέτ, που περιστρέφεται γύρω από την ιστορία μιας γυναίκας που έχει χάσει τη μνήμη της και φέρει τεράστια ομοιότητά της με τη χαμένη Δούκισσα Αναστασία της Ρωσίας. Δίπλα της ο Γιουλ Μπρίνερ.

«Εφιάλτης», δραματικό θρίλερ του Τζορτζ Κιούκορ, φημισμένου σκηνοθέτη για την ανάδειξη των πρωταγωνιστριών του. Το πρώτο Όσκαρ της Μπέργκμαν (1944) που είχε μαζί της τους Σαρλ Μπουαγιέ και Τζόζεφ Κότεν.

Ο εξαιρετικός κύριος Ντάνιελ Ντέι Λιούις

Ο νεότερος της παρέας, ο 62χρονος Ιρλανδός Ντάνιελ Ντέι Λιούις, ο οποίος, ωστόσο, έχει ανακοινώσει εδώ και λίγο καιρό ότι αποχωρεί από το σινεμά. Ιδιαίτερα συγκροτημένος ηθοποιός με μεγάλη παιδεία και καλές επιλογές στον κινηματογράφο, για πολλούς ο καλύτερος εν ζωή ηθοποιός. Ωστόσο, την τεράστια φήμη του την απέκτησε από την ταινία «Ο Τελευταίος των Μοϊκανών».

Τα Όσκαρ τα πήρε για τις ταινίες:

«Το Αριστερό Μου Πόδι» Ιρλανδική δραματική ταινία του 1989, σε σκηνοθεσία του Τζιμ Σέρινταν, με πρωταγωνιστή τον Ντάνιελ Ντέι Λιούις, στο ρόλο ενός νεαρού με εγκεφαλική παράλυση που μπορούσε να κινήσει μόνο το αριστερό του πόδι. Ρόλος αβανταδόρικος για τα Όσκαρ, δεδομένου ότι η Ακαδημία δείχνει ιδιαίτερη προτίμηση στους ρόλους με άτομα με αναπηρία και σε ιστορικά πρόσωπα.

«Θα Χυθεί Αίμα», μια δραματική σκληρή περιπέτεια του 2007, σε σκηνοθεσία του Πολ Τόμας Άντερσον, για την άνοδο και πτώση μιας οικογένειας πετρελαιάδων, μέσω της οποίας αναδεικνύεται η απάνθρωπη σκληρότητα των καπιταλιστικών ιδεωδών της Αμερικής. Εξαιρετικός ο Ντάνιελ Ντέι Λιούις που σκεπάζει με την ερμηνευτική του δεινότητα, όλους τους συμπρωταγωνιστές του, αλλά και τη συγκλονιστικό στόρι της ταινίας.

«Λίνκολν» βιογραφική ταινία, που γύρισε ο Στίβεν Σπίλμπεργκ. Από τις αποτυχημένες καλλιτεχνικά παραγωγές του Σπίλμπεργκ, απ’ αυτές που γίνονται για να πάρουν το Όσκαρ, κάτι που κατάφερε ο ίδιος, αλλά και ο Ιρλανδός πρωταγωνιστής, ο οποίος ήταν βέβαιο ότι θα κατακτήσει το αγαλματίδιο και μόνο που ανακοινώθηκε η έναρξη των γυρισμάτων και το στόρι του φιλμ.

Ο αντιστάρ Γουόλτερ Μπρέναν

Ιδιαίτερη περίπτωση σημαντικού καρατερίστα ηθοποιού, καθώς κατάφερε να πάρει τρία Όσκαρ β’ ανδρικού ρόλου. Απίστευτος ηθοποιός, που έπαιζε με όλο του το σώμα. Είναι χαρακτηριστικό ότι κάποιοι θεωρούσαν ότι ήταν κουτσός, μόνο και μόνο από την ερμηνεία του στο «Ρίο Μπράβο» του Χάουαρντ Χοκς.

Τα χρυσά του αγαλματάκια τα πήρε για τις ταινίες «Ο Λέων της Δύσης» (1940) σε σκηνοθεσία του Γουίλιαμ Γουάιλερ, ένα εξαιρετικό γουέστερν, με πρωταγωνιστή τον Γκάρι Κούπερ, «Μια Επικίνδυνη Γυναίκα» (1935), ένα κοινωνικό δράμα του Άλφρεντ Γκριν με την Μπέτι Ντέιβις και τη δραματική «Ζέζεμπελ», που γύρισε ο Γουίλιαμ Γουάιλερ και πάλι, με πρωταγωνιστές τον Χένρι Φόντα, Τζορτζ Μπρεντ, Ντόναλντ Κρισπ.

Οι αδικημένοι και οι συγκυρίες

Βεβαίως και πολλοί θα θυμηθούν τεράστιους ηθοποιούς που έμειναν μακριά από τα Όσκαρ, όπως είναι οι Ρόμπερτ Ρέντφορντ, Τζον Μάλκοβιτς, Μισέλ Φάιφερ, Γκάρι Όλντμαν, Μπιλ Μάρεϊ, Εντ Χάρις, Ραλφ Φάινς, Τζον Γκούντμαν, για να υποστηρίξουν ότι τα Όσκαρ δεν χαρακτηρίζονται από αντικειμενικότητα και πως οι επιλογές των μελών της Αμερικανικής Ακαδημίας πολλές φορές μένουν μακριά από τα κριτήρια των ερμηνειών και το καλλιτεχνικό μέγεθος των ηθοποιών.

Ωστόσο, τα Όσκαρ δεν είναι τίποτα άλλο από ένας ετήσιος διαγωνισμός, ένα τηλεοπτικό υπερθέαμα, που μπορεί να φέρει ανατροπές.

Ένα από τα χαρακτηριστικότερα παραδείγματα αποτελεί η βράβευση του Βρετανού ηθοποιού Μπεν Κίνγκσλεϊ, που βραβεύτηκε το 1983, με το Όσκαρ α’ ανδρικού ρόλου, για την επική ταινία «Γκάντι». Ο Κίνγκσλεϊ είχε πει για τη βράβευσή του: «Συνυποψήφιοί μου ήταν ο Πίτερ Ο’ Τουλ, ο Τζακ Λέμον, ο Πολ Νιούμαν και ο Ντάστιν Χόφμαν, οπότε είχα πειστεί πως η υποψηφιότητα ήταν το πιο ψηλά που θα έφτανα ποτέ. Ήταν τα είδωλά μου και ήμουν το νέο παιδί στη γειτονιά! Όταν ο Τζον Τραβόλτα ανέβηκε στη σκηνή, γύρισα στη γυναίκα μου και της είπα ετοιμάσου να χειροκροτήσεις τον Πολ Νιούμαν». Να θυμίσουμε ότι ο Νιούμαν ήταν τότε υποψήφιος με την ταινία «Η Ετυμηγορία», στην οποία κάνει μία από τις καλύτερες και ώριμες ερμηνείες του, απ’ αυτές που βλέπουμε σπάνια τα τελευταία χρόνια. Ήταν συγκλονιστικός. Απ’ την άλλη ο πολύ καλός Κίνγκσλεϊ ήταν μακράν ο καλύτερος κινηματογραφικός Γκάντι. Δυστυχώς, το βραβείο δεν μοιράζεται….