ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟΙ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΝΤΙΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΙ

O υποχρεωτικός εμβολιασμός για τον Covid-19 είναι το τελευταίο θέμα που έχει διχάσει την Ελλάδα. Όσοι είναι εναντίον του εμβολίου (δεν θα εξετάσουμε τους λόγους -γιατί δεν είναι αυτοί το θέμα μας) κάνουν λόγο για ‘φασισμό’ και ‘χούντα’. Και κάπως έτσι το Magazine έκρινε πως θα είχε ένα ενδιαφέρον να ψάξει αν καταπατούνται τα δικαιώματα πολιτών που απορρέουν από τη δημοκρατία στην οποία λέμε πως ζούμε. Ζητήσαμε τη βοήθεια του Δικηγόρου Αθηνών Νικόλαου Νικολαΐδη, ειδικού επί των προσωπικών δεδομένων και ατομικών δικαιωμάτων.

“Το θέμα δεν είναι απλό. Θέλει αρκετή ανάλυση. Για να το κάνουμε ωστόσο, απλό και ακριβές, οφείλουμε να πούμε πως το Σύνταγμα το ίδιο ορίζει πως το κράτος μεριμνά για την υγεία των Πολιτών (άρθρο 21, παράγραφος 3). Το άρθρο 5, παράγραφος 5 του Συντάγματος ορίζει πως ο καθένας έχει δικαίωμα στην προστασία της υγείας του. Άρα η προστασία της υγείας είναι ένα συνταγματικό δικαίωμα κάθε πολίτη, που απαιτεί τη λήψη θετικών μέτρων εκ μέρους της πολιτείας.

Σε αυτό το πλαίσιο, βέβαια πρέπει να γίνονται σεβαστά και λοιπά ατομικά δικαιώματα, όπως της ανθρώπινης αξίας, της προσωπικότητας, της ιδιωτικής ζωής, ο περιορισμός των οποίων μπορεί μεν να καθίσταται απαραίτητος ορισμένες φορές, αλλά πάντα υπό το πρίσμα της αρχής της αναλογικότητας. Βάσει αυτής, κάθε μέτρο που παίρνει το κράτος, για να επιτευχθεί ένας σκοπός νόμιμος, πρέπει να είναι πρόσφορο και αναγκαίο. Εν προκειμένω είναι και τα δύο Και για αυτούς τους λόγους η κρατούσα άποψη -σε ό,τι αφορά τη νομολογία και τη θεωρία- είναι πως ο υποχρεωτικός εμβολιασμός, για την αντιμετώπιση μεταδοτικών ασθενειών, κατ’ αρχήν δεν προσκρούει στο Σύνταγμα”.

Τι ισχύει στον κόσμο με τους υποχρεωτικούς εμβολιασμούς

Η Ελλάδα δεν είναι η μόνη χώρα που αποφάσισε τον υποχρεωτικό εμβολιασμό για Covid-19, σε ό,τι αφορά τους εργαζομένους στον τομέα της υγείας. Υπάρχουν στη λίστα οι Αυστραλία, Ιταλία, Γαλλία, Ουγγαρία, Ρωσία, Ινδονησία, Καζακστάν, Μικρονησία, Σαουδική Αραβία, Σρι Λάνκα και Τουρκμενιστάν.

Στη Μεγάλη Βρετανία υπάρχει και το “δεν μπορείτε να δουλέψετε αν δεν εμβολιαστείτε πλήρως” και στην αστυνομία και την πυροσβεστική (όσοι επιλέξουν να μην εμβολιαστούν θα μετατεθούν ή θα απολυθούν), στον Καναδά όλοι οι ομοσπονδιακοί υπάλληλοι είναι υποχρεωμένοι να εμβολιαστούν (οι ανεμβολίαστοι θα τίθενται σε αργία), ενώ στις ΗΠΑ η Νέα Υόρκη έγινε η πρώτη μεγάλη πόλη που από τις 13/9 θα απαιτεί πιστοποιητικό εμβολιασμού, για τους εργαζομένους σε εστιατόρια, γυμναστήρια και άλλες επιχειρήσεις εσωτερικών χώρων. Όσοι δεν θα το έχουν διαθέσιμο, δεν θα μπορούν να δουλέψουν. Ακολούθησε η Καλιφόρνια, αποφασίζοντας πως όσοι εργάζονται για την πολιτεία και στο σύστημα υγείας είναι υποχρεωμένοι να εμβολιαστούν. Εφόσον δεν μπορούν να παρουσιάσουν πιστοποιητικό εμβολιασμού ή νόσησης, πρέπει να κάνουν και να επιδεικνύουν αρνητικά τεστ κάθε εβδομάδα.

Ας επιστρέψουμε στην Ελλάδα, πριν δούμε τις τελευταίες -σχετικές με το θέμα μας- αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Εuropean Court of Human Rights -ECHR).

Σε ό,τι αφορά τη χώρα μας, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις

✎ από την 1η ημέρα του Σεπτέμβρη “και χωρίς καμία παράταση” θα τηρηθεί το μέτρο αναστολής όσων υγειονομικών δεν έχουν εμβολιαστεί με τουλάχιστον την πρώτη δόση ή δεν έχουν πιστοποιητικό νόσησης εξαμήνου. -Ο υποχρεωτικός εμβολιασμός αφορά και ιδιώτες ιατρούς και φαρμακοποιούς. Για τους ιδιώτες θα θεσμοθετηθούν πρόστιμα και κυρώσεις.

✎ από τις 13/9 οι ανεμβολίαστοι εργαζόμενοι σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, θα πρέπει να κάνουν ένα υποχρεωτικό rapid test αντιγόνου την εβδομάδα με δαπάνη του ιδίου του εργαζομένου, με την τιμή να διαμορφώνεται στα 10 ευρώ.

✎ οι ανεμβολίαστοι εκπαιδευτικοί και ακαδημαϊκοί, καθώς και εργαζόμενοι σε τουρισμό, εστίαση, τηλεοπτικές, κινηματογραφικές, θεατρικές, μουσικές και χορευτικές παραγωγές, θα πρέπει να κάνουν 2 υποχρεωτικά Rapid test αντιγόνου την εβδομάδα με δαπάνη του ιδίου του εργαζομένου. Τα τεστ θα ελέγχονται με την εφαρμογή Covid Free App από τον εργοδότη.

Σημείωση: στο συγκεκριμένο κείμενο δεν θα διαβάσεις για όσα ισχύουν σε άλλες χώρες, επί του δικαιώματος της εισόδου των ανεμβολίαστων σε διαφόρους χώρους/επιχειρήσεις. Θα επικεντρώσουμε στα του υποχρεωτικού εμβολιασμού των εργαζομένων στην πρώτη γραμμή μάχης εναντίον του Covid-19. Τα υπόλοιπα θα αναλυθούν, εκτενώς τις επόμενες ημέρες.

Πώς οικογένειες αντιεμβολιαστών από την Πολωνία δημιούργησαν δεδικασμένο

Κάποιοι ισχυρίζονται ότι άρθρο 8 του European Convention on Human Rights, που προστατεύει το δικαίωμα στη ζωή και στο σεβασμό της προσωπικής και οικογενειακής ζωής, καθιστάι αντισυνταγματική την όποια πολιτική υποχρεωτικού εμβολιασμού, Από την άλλη, οι επιχειρήσεις θέλουν να διασφαλίσουν την ασφάλεια της λειτουργίας τους και οι κυβερνήσεις να προστατεύσουν την δημόσια υγεία.

Θα ήθελα τώρα να σου πω ότι τον Απρίλιο το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αποφάσισε πως “ο υποχρεωτικός εμβολιασμός των παιδιών είναι απαραίτητος για μια δημοκρατική κοινωνία”, μετά την προσφυγή που είχαν κάνει οικογένειες από την Πολωνία κατά της κυβέρνησης της χώρας. Είχε προηγηθεί ο αποκλεισμός των ανεμβολίαστων παιδιών από σχολεία.

Τα εμβόλια που αναφέρθηκαν στην υπόθεση, δεν είναι αυτά που φαντάζεσαι, αλλά τα παιδικά. Δηλαδή των μεταδοτικών ασθενειών (βλ. πολιομυελίτιδα, ηπατίτιδα Β, τέτανο, ιλαρά, παρωτίτιδα, ερυθρά, διφθερίτιδα, κοκίτης και λοιμώξεις από πνευμονιόκοκκο). Κράτα όμως, τη λέξη ‘εμβόλιο’ και το γεγονός ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο είχε καταλήξει στο συμπέρασμα πως “οι υγειονομικές αρχές μπορούν να εισάγουν πολιτική υποχρεωτικού εμβολιασμού, προκειμένου να επιτύχουν ένα κατάλληλο επίπεδο προστασίας από σοβαρές ασθένειες”, όπου ο εθελοντικός εμβολιασμός έχει αποτύχει.

Ειδικοί νομικοί εξηγούν πω αυτή η απόφαση κατδεικνύει ότι, στο πλαίσιο της στάθμισης τυχόν αντικρουόμενων δικαιωμάτων, όταν συγκρούονται οι όροι προστασίας της ζωής (υπό το Άρθρο 2) και η προστασία της δημόσιας υγείας με όσα αναφέρονται στο άρθρο 8 (για την προστασία της ιδιωτικής ζωής) στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, η τάση είναι να υπερισχύουν η ζωή και η προστασία της δημόσιας υγείας. Όχι η ιδιωτική ζωή.

Οι Γάλλοι πυροσβέστες έγιναν η πρώτη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό για Covid-19

H πιο πρόσφατη, σχετική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εκδόθηκε την Τετάρτη 25/8. Περί τους 627 πυροσβέστες, αστυνομικούς, εργαζομένους στον τομέα της υγείας και σε γηροκομεία της Γαλλίας προσέφυγαν σε αυτό, αφότου το αίτημα τους να ανασταλεί η απόφαση της κυβέρνησης για υποχρεωτικούς εμβολιασμούς των εργαζομένων στην ‘πρώτη γραμμή’ απορρίφθηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο της Γαλλίας.

Η ακριβής οδηγία της κυβέρνησης Μακρόν (που έγινε νόμος) ήταν πως τα μέλη των εν λόγω κλάδων έπρεπε να είναι πλήρως εμβολιασμένοι έως τις 15/10. Διαφορετικά, θα τίθενται σε αναστολή. To ECHR απέρριψε το αίτημα, καθώς έκρινε πως ήταν “εκτός πεδίου εφαρμογής του άρθρου 39” των κανόνων του. Αυτό αναφέρει πως το δικαστήριο μπορεί να θεσπίσει “προσωρινά μέτρα” που αν δεν λάβει, θα προκύψει “πραγματικός κίνδυνος ανήκεστου ζημιάς” στα ενδιαφερόμενα μέρη.

Ενώ δεν ανέστειλε το νόμο της Γαλλίας για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό, σημείωσε ότι η απόφαση αυτή “έχει απαραίτητη επιρροή σε κάθε μεταγενέστερη απόφαση” που θα αφορά το ίδιο θέμα ή μέρη αυτού.

Ειρήσθω εν παρόδω, η Γαλλία έγινε η πρώτη χώρα της Ευρώπης που έκανε υποχρεωτικούς τους εμβολιασμούς, σε όσους θέλουν πρόσβαση σε διάφορες υπηρεσίες και εγκαταστάσεις.

Όπως αναφέρει το Connexion στη Γαλλία εκατομμύρια εργαζόμενοι θα χρειαστούν το pass sanitaire, όπως ονομάστηκε το πιστοποιητικό εμβολιασμού ή νόσησης από τις 30/8. Είναι όσοι εργάζονται σε όποια επιχείρηση έχει ως βασικό άξονα την επαφή με κόσμο (μπαρ, εστιατόρια, μουσεία, ζωολογικούς κήπους, κινηματογράφους κλπ).

Οι εργοδότες θα έχουν την ευθύνη του ελέγχου και την εφαρμογή TousAntiCovid Vérif για να σκανάρουν το QR Code των υπαλλήλων τους. Δεν θα έχουν το δικαίωμα να ‘μπουν’ στις προσωπικές πληροφορίες των υπαλλήλων. Όσοι δεν έχουν πιστοποιητικό, δεν θα δουλεύουν. Θα βγαίνουν σε υποχρεωτικές -άνευ αποδοχών- διακοπές έως ότου το αποκτήσουν. Εκείνοι που θα συνεχίσουν να αποφεύγουν το εμβόλιο, θα απολύονται. Σημείωσε επίσης, πως από τα μέσα του Οκτώβρη δεν θα διατίθενται δωρεάν τα PCR και τα Rapid tests. Εξετάζεται το ενδεχόμενο να τα πληρώνουν οι εργοδότες.

Αντίστοιχα μέτρα αναμένεται να ισχύσουν στην Ιταλία (όπου θα υπάρχει το Green Pass). Εκεί είναι υποχρεωτικοί οι εμβολιασμοί και για τους εκπαιδευτικούς, προκειμένου να μπορούν να μπουν στο σχολείο. Στη γείτονα το πιστοποιητικό παρέχεται και μετά την πρώτη δόση, όπως και σε εκείνους που έχουν αρνητικό τεστ των τελευταίων 48 ωρών.