ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΑΓΙΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ

Αυτή την περίοδο, μετά το μεσημέρι βγάζει τα αυστηρά ρούχα της πρωινής δουλειάς γραφείου και φοράει κόκκινη στολή, γένια, γυαλιά και σκούφο. Ο Αποστόλης Πιπίνης τις μέρες των γιορτών δεν τις περνάει με το δικό του παιδί, αλλά με παιδιά σε πλατείες και γιορτές.

«Ας πούμε ότι αρχικά το έκανα από ανάγκη. Μου το είχαν ζητήσει από σύλλογο γονέων σε σχολείο στο παρελθόν, από τον σύλλογο του χωριού μου κι έτσι ντύθηκα πρώτη φορά Άη Βασίλης σε τέτοιες περιστάσεις. Μάλλον άρεσε γιατί έχω και το σουλούπι με την κοιλίτσα. Μου αρέσει να κάθομαι να ακούω τα παιδιά, να μου λένε την ιστορία τους… Δεν το κάνω διεκπεραιωτικά. Μπαίνω στον ρόλο. Σιγά σιγά μου το ξαναλέγανε, ώσπου μου το προτείνανε και επαγγελματικά πλέον» λέει στο Magazine.

Η κύρια δουλειά του είναι γραφείου, σε ένα περιβάλλον με τελείως διαφορετική φύση από την εποχιακή των γιορτών. Από τις αρχές του Δεκέμβρη, τα απογεύματα και τα Σαββατοκύριακά του γεμίζουν με την δεύτερη δουλειά, στην εταιρεία που τον απασχολεί ως Άη Βασίλη.

«Πηγαίνω σε γιορτές, σε πλατείες, όπου υπάρχει χριστουγεννιάτικο πνεύμα, παιδάκια και μεγάλα παιδάκια που πιστεύουν στον Άγιο Βασίλη. Σε σπίτια σε πάρτι, σε άναμμα δέντρου δήμων, κοπή πίτας. Εκείνες τις πρώτες ημέρες του Δεκέμβρη κάποιες εταιρείες κάνουν γιορτές για τα παιδιά των εργαζομένων και μοιράζουν δώρα. Από τότε ξεκινάει η σεζόν».

«Μπαίνεις στον ρόλο ανεξαρτήτως ψυχολογίας»

Στη βασική μου δουλειά, που την αγαπάω και είμαι εκεί πιστά, είμαι σοβαρός, στρεσάρομαι. Το άλλο κομμάτι προσωπικά με αποφορτίζει κάπως. Ακόμα και αν δεν θέλω, αν πάω με κακή διάθεση γιατί έχει πάει στραβά όλη η μέρα, αναγκαστικά θα μπω σιγά σιγά στον ρόλο και θα με αποφορτίσουν τα παιδιά. Με την καλή τους κουβέντα, με το χαμόγελο. Μπορεί να μην είμαι πάντα σούπερ αλλά έχουν τον τρόπο τους. Και από τη στιγμή, άλλωστε, που βάζεις τη φορεσιά θα πρέπει από μόνος σου να πεις “είμαι ο Άη Βασίλης”».

Βέβαια, παρά το γεγονός πως το κλίμα είναι γιορτινό, δεν παύει να είναι δουλειά, στην οποία απαιτείται να ανταποκριθεί ανεξαρτήτως ψυχολογίας και διάθεσης. «Ίσως με έχει βοηθήσει το ότι έχω κάνει θέατρο. Και εκεί όσο χάλια κι αν ήσουν μια μέρα, έπρεπε να ανέβεις πάνω στο σανίδι για να αποδώσεις και να ικανοποιήσεις αυτούς που ήρθαν να σας δούν. Βέβαια τα παιδιά είναι πολύ πιο απαιτητικοί κριτές. Διαβάζουν και τα μάτια, προσέχουν λεπτομέρειες, καταλαβαίνουν την ψυχολογία, έχουν έναν μαγικό τρόπο να το κάνουν», εξηγεί ο Αποστόλης Πιπίνης.

Το επάγγελμα όμως, εκτός από τη συναναστροφή με τα παιδιά, εμπεριέχει και την επαφή με τους ενήλικες. «Υπάρχουν διαφορετικών ειδών αντιδράσεις από τους μεγάλους. Δυστυχώς οι περισσότερες είναι σχεδόν αδιάφορες. Από την άλλη υπάρχουν και εκείνοι που βλέποντας τα παιδιά να κρέμονται από πάνω σου, σε κοιτάνε και κουνάνε το κεφάλι, σαν να σου λένε “τι τραβάς κι εσύ καημένε”. Υπάρχουν και εκείνοι που έρχονται, σου κάνουν πλάκα, σε ρωτάνε αν θα τους πάρεις δώρο. Εκείνες που με στεναχωρούν είναι οι αντιδράσεις ορισμένων γονέων που είναι αγενείς ή δυσανασχετούν και φωνάζουν στα παιδιά τους τραβώντας τα να φύγουν από μένα. Βέβαια δεν θέλω να κρίνω κανέναν γιατί αντιλαμβάνομαι ότι πολλοί φοβούνται πως τα παιδιά θα ζητήσουν κάποιο δώρο που δεν έχουν τη δυνατότητα να τους αγοράσουν και σκέφτονται πως θα έρθουν σε δύσκολη θέση».

«Τα παιδιά είναι λίγο ντέντεκτιβ»

Όσον αφορά τη σχέση του με τα παιδιά, ο Αποστόλης Πιπίνης ανέκαθεν επεδίωκε την επαφή μαζί τους. Ειδικά το πως τον αντιμετωπίζουν ως Άγιο Βασίλη όμως, τον κάνει να νιώθει πιο όμορφα. « Τα ματάκια τους είναι τόσο αθώα. Όταν το πιστεύουν κιόλας είναι και αυστηροί κριτές. Δεν μπορείς να το κάνεις διεκπεραιωτικά γιατί το παιδί θα καταλάβει ότι δεν είσαι ο Άη Βασίλης και τότε ποιος το ακούει. Οπότε πρέπει να μπεις κι εσύ στον ρόλο. Να ακούσεις αυτό που θα σου πει. Να δεις τι έχει ζητήσει, να κάνεις κάποια τρικ να το πιστέψει. Μετά το τέλος της δουλειάς νιώθω κι εγώ ωραία που έχω ακούσει πέντε ιστορίες από τα παιδιά. Έχω ακούσει καλά λόγια, αγκαλιές, ζωγραφιές… Που να δεις ζωγραφιές… Φέτος τις μαζεύω. Γράμματα. Από το πιο απλό “θέλω να μου φέρεις μια μπάλα” μέχρι το “να είναι καλά η αδερφή μου”. Πολύ απλά πράγματα. Όταν μπαίνεις σε έναν κόσμο τόσο αθώο, νιώθεις πολύ όμορφα».

Η πρόκληση βέβαια είναι να κάνει και τα πλέον δύσπιστα παιδιά να πιστέψουν. «Ξέρεις, τα παιδιά είναι και λίγο ντέντεκτιβ. Όταν υπάρχει μια καχυποψία και με κοιτάνε περίεργα δεν το αφήνω έτσι. Τους λέω, “να πιάσε τα μούσια μου να δεις”, κάνω ότι πονάω αν τα τραβάνε. Ή “γράψε μου γράμμα και θα δεις ότι θα το πάρεις το δώρο σου”. Υπάρχουν τρικ με τα οποία προσπαθείς να πείσεις. Εντάξει έχουμε και ατυχίες. Αλλά νομίζω ότι τα περισσότερα τα καταφέρνουμε».

Από τις φορές που έχει ντυθεί Άη Βασίλης, ανεξίτηλη του έχει μείνει εκείνη που μαζί με άλλους γονείς αποφάσισαν να πάνε στο Χαμόγελο του Παιδιού και να δώσουν δώρα στα παιδιά που βρίσκονται σε μια από τις δομές. «Ένα παιδί ήταν πολύ δύσπιστο και απόμακρο σε σχέση με τα υπόλοιπα που χαίρονταν. Όταν προσπάθησα να το πλησιάσω μου έδειξε πως δεν πίστευε ότι υπάρχει Άγιος Βασίλης. Του λέω άνοιξε το δώρο σου να δεις ότι είναι αυτό που έγραψες στο γράμμα. Το ανοίγει, ήταν ένα ζευγάρι παπούτσια, η μάρκα που είχε ζητήσει αλλά άλλο μοντέλο. Άρχισε να κλαίει με λυγμούς. Ένιωσα αμήχανα, δεν ήξερα πώς να το διαχειριστώ. Δεν το περίμενα. Του μίλησα, του είπα πως έγινε ένα λάθος από τα ξωτικά μου και πως θα επανορθώσω. Του ζήτησα μάλιστα να το κρατήσει και αυτό και το σωστό που θα του έφερνα. “Όχι, μου απάντησε, να το δώσεις σε κάποιο παιδάκι που το περιμένει”. Όταν μια εβδομάδα αργότερα επέστρεψα με το σωστό δώρο, μου έκανε μια αγκαλιά που δεν θα την ξεχάσω ποτέ».

«Πρέπει να περνάς απαρατήρητος»

Οι ερωτήσεις που καλείται να απαντήσει είναι σε γενικές γραμμές κλασσικές, με βασική και επαναλαμβανόμενη αν είναι στα αλήθεια ο Άη Βασίλης, αν έχει πράγματι τάρανδο και γιατί δεν τον βλέπουν. «Πάντα όμως θα υπάρξουν και εκπλήξεις. Συχνά με ρωτάνε αν τα θυμάμαι από πέρυσι. Φέτος ήρθε ένα παιδί και αφού μου ζήτησε το δώρο του, μου λέει: “Μπορώ να σου ζητήσω άλλη μια χάρη; Να πάρεις και στη μαμά μου ένα δώρο;” Του απάντησα ότι φυσικά θα το κάνω. “Ένα Volvo θέλει”, μου είπε.

Από τα πλέον δύσκολα κομμάτια της δουλειάς, είναι το να καταφέρει να περάσει απαρατήρητος όταν πηγαίνει σε ένα event. «Να μην με καταλάβουν όταν πηγαίνω και όταν φεύγω από τον χώρο. Ώστε να μην πουν τα παιδιά “Α, εσύ που φεύγεις τώρα ήσουν πριν ντυμένος Άη Βασίλης”. Να μην είναι αισθητή η παρουσία μου. Επίσης πρέπει πολλές φορές να σκηνοθετήσω κάτι. Θυμάμαι και στον γιο μου έπρεπε να βρω μια ιστορία για να με πιστέψει. Να βάλω τη μπότα στις λάσπες για παράδειγμα και μετά να κάνω μια πατημασιά στο χαλί».

Στον ίδιο τον …Άη Βασίλη όμως αρέσουν τα Χριστούγεννα; «Μέχρι κάποια χρονιά, τα Χριστούγεννα ήταν η αγαπημένη μου εποχή. Θες τα δώρα που παίρναμε, τα λαμπάκια, το ότι ήμασταν πιο ανέμελοι. Τώρα τα τελευταία χρόνια, η αλήθεια είναι πως με την πίεση της ζωής, τον covid, τα έξοδα, το ένα το άλλο… Όχι μόνο για μένα. Μπορεί να θέλει να πάρει κάποιος ένα δώρο και να μην έχει τη δυνατότητα. Βλέπεις σκυθρωπά πρόσωπα. Όλο αυτό δεν είναι ευχάριστο. Σαν εποχή είναι ωραία, εγώ θυμάμαι τα παιδικά μου χρόνια που παίρναμε όλοι δώρα για όλους. Είχαμε τη δυνατότητα. Τώρα δε νομίζω ότι υπάρχει αυτό. Συνεπώς η πεσμένη ψυχολογία του κόσμου σε παίρνει παραμάζωμα. Και οι ρυθμοί της ζωής επίσης. Έχει χαλάσει λίγο η συνταγή της καλής εποχής, ωστόσο όταν περπατάω ντυμένος με τη στολή βλέπω ότι ο κόσμος το έχει ανάγκη. Χαιρετάς μια γιαγιά, έναν παππού, που σε χαιρετούν με χαρά».

Στο κρύο και μακριά από την οικογένειά τους

Οι εργαζόμενοι στα εποχιακά επαγγέλματα των Χριστουγέννων είναι διαφόρων κατηγοριών. Οι μισθοί διαφέρουν ανάλογα και με τον ρόλο, ενώ πολλοί από αυτούς έχουν να αντιμετωπίσουν το κρύο όταν βρίσκονται σε πλατείες και άλλους εξωτερικούς χώρους. «Εξαρτάται και το τι απαιτεί η εταιρεία από σένα. «Εμένα μου αρέσει που είμαι σε αυτόν τον ρόλο και πάντα κάνω κάτι σαν “παράσταση”» λέει ο Αποστόλης Πιπίνης. «Άλλοι σε παίρνουν αποκλειστικά για να κάνεις τη γλάστρα. Κάθεσαι στο έλκυθρο για ώρες και σε κοιτάνε τα παιδιά. Αυτό είναι δυσκολότερο κατά τη γνώμη μου. Είναι διαφορετικοί οι ρόλοι. Άλλο να κάνεις τον Άη Βασίλη, άλλο face painting, άλλο τον τάρανδο».

Ένα από τα σημαντικότερα τιμήματα, είναι πως οι άνθρωποι αυτοί δεν περνούν τις γιορτές με την οικογένεια και τους φίλους τους. Το ίδιο και ο Αποστόλης. Ο γιος του, μέχρι πριν από μερικά χρόνια ήξερε ότι υπάρχει Άγιος Βασίλης αλλά πλέον είναι μάλλον δύσπιστος. «Φέτος που πια ξέρει ότι δουλεύω ως Άη Βασίλης, έχει ήδη αρχίσει τα παράπονα, γιατί τόσο παραμονή Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς, όσο και ανήμερα, θα είμαι στη δουλειά. Αναγκαστικά δεν θα περάσουμε μαζί αυτές τις μέρες».

Τα βράδια πάντως, αυτές τις ημέρες, εξηγεί πως δεν αφήνει το έλκυθρο έξω από την πόρτα και κάθεται μπροστά στο τζάκι με ένα ακριβό ποτήρι κρασί. «Η αλήθεια είναι πως όταν τελειώνει πια η ημέρα νιώθω εξαντλημένος. Μάλλον στον καναπέ με βρίσκει η νύχτα, να προσπαθώ να ξεκουραστώ μέχρι να πάω το επόμενο πρωί στην πρωινή δουλειά στο γραφείο»..

*Ευχαριστούμε τον Κώστα Πιπίνη και τον Ο.Π.Α. (Όμιλος Παραδοσιακών Αναζητήσεων) για τον χώρο της φωτογράφισης.