Αναδρομικά συντάξεων 2013: H προθεσμία για ακύρωση ή επανυπολογισμό φόρου

Προθεσμία ως τις 30 Σεπτεμβρίου θα έχουν οι εφορίες για επανυπολογισμό ή ακύρωση φόρων και προστίμων για τα αναδρομικά συντάξεων του 2013.

Πρόσθετες οδηγίες κυρίως προς τις εφορίες δίνει η εγκύκλιος του διοικητή της ΑΑΔΕ κ. Πιτσιλή σχετικά με τη διαχείριση από τις Δ.Ο.Υ. των αιτήσεων συνταξιούχων για αναίρεση ή μείωση φόρου.

Στην εγκύκλιο αναφέρεται ότι η αίτηση τροποποίηση του φόρου που προσδιορίστηκε το 2019 για τα αναδρομικά του 2013 θα πρέπει να κατατεθεί στις αρμόδιες Δ.Ο.Υ. μέχρι και την Παρασκευή 31.7 (αν και αναμένεται να δοθεί παράταση) ενώ η φορολογική διοίκηση θα πρέπει να εκδώσει την πράξη αναίρεσης ή τροποποίησης του αρχικού φόρου μέχρι και τις 30 Σεπτεμβρίου του 2020.

Έως τις 30.9.2020 δύναται να γίνει και η ακύρωση ή τροποποίηση άμεσου προσδιορισμού φόρου, της πράξης προσδιορισμού του φόρου και της πράξης επιβολής προστίμου, εφόσον έχει εκδοθεί, χωρίς αίτηση του φορολογούμενου.

Τι γίνεται με τις ενδικοφανείς προφυγές

Στις περιπτώσεις που ο ενδιαφερόμενος συνταξιούχος έχει προσφύγει δικαστικά στο φόρο που του προσδιορίστηκε το 2019 και η προθεσμία εξέτασης παρατάθηκε έως την 30.9.2020 η προθεσμία αυτή διακόπτεται από την 30.6.2020 και η ασκηθείσα ενδικοφανής προσφυγή λογίζεται ως αίτηση του φορολογούμενου για την ακύρωση ή τροποποίηση, εξετάζεται ως τέτοια και η σχετική πράξη εκδίδεται έως τις 30.9.2020.

Διαδικαστικά η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών αποστέλλει κατάσταση των σχετικών ενδικοφανών προσφυγών ανά αρμόδια Δ.Ο.Υ. για την άμεση ενημέρωση και την έγκαιρη οργάνωση των απαιτούμενων ενεργειών εκ μέρους των Δ.Ο.Υ..

Για τις υποθέσεις αυτές και σε περίπτωση ρητής απόρριψης του αιτήματος ακύρωσης ή τροποποίησης, επιτρέπεται η άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής κατά της πράξης απόρριψης.

Σε περίπτωση σιωπηρής απόρριψης του αιτήματος ακύρωσης ή τροποποίησης λόγω άπρακτης παρέλευσης της προθεσμίας του προηγουμένου εδαφίου, η αρχικώς ασκηθείσα ενδικοφανής προσφυγή και κάθε σχετικό έγγραφο διαβιβάζεται προς τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών μέχρι τις 31.10.2020 και η προθεσμία εξέτασης της ενδικοφανούς προσφυγής εκκινεί εκ νέου από την 1η.11.2020. Τούτο χωρίς να χρειάζεται να προκαταβάλλει ο ενδιαφερόμενος συνταξιούχος το 50% του φόρου που του χρεώθηκε όπως συμβαίνει με βάση το νόμο σε τέτοιες περιπτώσεις.

Τα δικαιολογητικά

Μαζί με την αίτηση για ακύρωση ή τροποποίηση ο φορολογούμενος πρέπει να υποβάλει και δικαιολογητικά από τα οποία να προκύπτουν τα έτη στα οποία ανάγονται τα αναδρομικά. Τέτοια δικαιολογητικά είναι ενδεικτικά:

– η ετήσια βεβαίωση αποδοχών που εκδίδεται από τον αρμόδιο φορέα στην οποία αναφέρονται διακεκριμένα τα εισοδήματα ανά έτος ή

– τα ενημερωτικά σημειώματα συντάξεων.

Στη βάση των δικαιολογητικών αυτών υποβάλλονται, αν δεν έχουν υποβληθεί σε προγενέστερο χρόνο, οι σχετικές τροποποιητικές δηλώσεις που συνοδεύουν την αίτηση. Επισημαίνεται ότι κατά την παραλαβή των δηλώσεων αυτών ελέγχεται ότι στις εν λόγω τροποποιητικές περιλαμβάνεται αθροιστικά το σύνολο του ποσού το οποίο προκύπτει από την βεβαίωση αποδοχών που είχε αποσταλεί από τον φορέα και είναι διαθέσιμη στη φορολογική διοίκηση.

Αν για οποιονδήποτε λόγο ο φορολογούμενος αδυνατεί να προσκομίσει δικαιολογητικά από τα οποία να προκύπτει διακεκριμένα ανά έτος το ποσό που εισέπραξε, η κατανομή των εισοδημάτων γίνεται στα τρία (3) προηγούμενα της είσπραξης των αναδρομικών εισοδημάτων έτη, δηλαδή στα οικονομικά έτη 2011, 2012 και 2013, εφόσον γίνεται αντίστοιχα και η υποβολή των τροποποιητικών δηλώσεων από τους φορολογούμενους. Δηλώσεις που υποβάλλονται, στο στάδιο αυτό και στο πλαίσιο της ως άνω διαδικασίας, με την επιφύλαξη του άρθρου 20 ΚΦΔ δεν γίνονται δεκτές και η αίτηση του φορολογούμενου θα απορρίπτεται.

Αν έχουν υποβληθεί τροποποιητικές δηλώσεις από τον φορολογούμενο με τα αναδρομικά εισοδήματα που εισπράχθηκαν το 2013 και έχουν εκκαθαριστεί πριν την έκδοση της πράξης διοικητικού προσδιορισμού φόρου του άρθρου 32 παρ. 2 ΚΦΔ που πραγματοποιήθηκε εντός του 2019 βάσει των οδηγιών του ΔΕΑΦ Α 1174594 ΕΞ 2019/17-12-2019 εγγράφου, η Δ.Ο.Υ προβαίνει σε ακύρωση της σχετικής πράξης χωρίς άλλη ενέργεια, κατόπιν αιτήματος του φορολογούμενου.

Οι πράξεις επιβολής προστίμου που αφορούν χρήσεις έως τις 31.12.2013, ακυρώνονται από την Φορολογική Διοίκηση και χωρίς να απαιτείται αίτηση του φορολογούμενου, εφόσον κατά την έκδοση της πράξης προσδιορισμού φόρου δεν προκύπτει ποσό φόρου προς καταβολή (όταν δηλαδή το αποτέλεσμα είναι μηδενικό ή πιστωτικό). Διευκρινίζεται ότι στην έννοια του πιστωτικού αποτελέσματος περιλαμβάνονται και περιπτώσεις με μικρότερο πιστωτικό ποσό σε σχέση με το αποτέλεσμα της αρχικής υποβληθείσας δήλωσης.

Οι πρόσθετοι φόροι ή το πρόστιμο και οι τόκοι εκπρόθεσμης καταβολής που επιβλήθηκαν με πράξεις διοικητικού προσδιορισμού φόρου που αφορούν σε χρήσεις έως τις 31.12.2013 και εκδόθηκαν εντός του έτους 2019, για αποδοχές που εισπράχθηκαν αναδρομικά εντός του 2013, δεν δύναται να υπερβούν το 20% του κύριου φόρου που προσδιορίσθηκε κατά την έκδοση της πράξης, εφόσον πρόκειται για το πρώτο έτος καταβολής σύνταξης, η οποία έγινε καθυστερημένα από τον οικείο ασφαλιστικό φορέα.

Διευκρινίζεται ότι στον νόμο δεν γίνεται αναφορά στο είδος της σύνταξης (κύρια, επικουρική, Μετοχικά Ταμεία κ.λπ.). Συνεπώς, η ευεργετική αυτή ρύθμιση καταλαμβάνει το πρώτο έτος καταβολής της σύνταξης για όλες τις συντάξεις, ανεξαρτήτως αν είναι κύριες ή επικουρικές.

Ο περιορισμός των πρόσθετων φόρων ή του προστίμου και των τόκων εκπρόθεσμης καταβολήςστο 20% του κύριου φόρου ισχύει για τα ανωτέρω εισοδήματα που θα εκκαθαριστούν εκ νέου από την αρμόδια υπηρεσία για τις τροποποιητικές δηλώσεις όλων των ετών που ανάγονται τα σχετικά ποσά των αναδρομικών συντάξεων και θα υποβληθούν από τον φορολογούμενο.

Περιπτώσεις νέου υπολογισμού φόρου

Το ίδιο ισχύει επίσης και για τους φορολογούμενους που δεν επιθυμούν να αμφισβητήσουν την πράξη που εκδόθηκε για τα αναδρομικά που καταβλήθηκαν το 2013 και επιθυμούν να τύχουν μόνο του περιορισμού των πρόσθετων φόρων ή τόκου και προστίμου, κατά τα ανωτέρω. Για το σκοπό αυτό απαιτείται σχετικό αίτημα του φορολογουμένου, προκειμένου να εκδοθεί η νέα πράξη από τη Φορολογική Διοίκηση με την οποία οι πρόσθετοι φόροι ή οι τόκοι εκπρόθεσμης καταβολής περιορίζονται σε ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%) του κύριου φόρου και το πρόστιμο διαγράφεται. Το αίτημα υποβάλλεται και συνοδεύεται από κάθε πρόσφορο μέσο (απόφαση συνταξιοδότησης συμπεριλαμβανομένης της προσωρινής) με το οποίο πρέπει να αποδεικνύεται ότι εντός του 2013 ο φορολογούμενος εισέπραξε καθυστερημένα για πρώτη φόρα σύνταξη από τον ασφαλιστικό του φορέα.

Τι θα γίνει με τις Δ.Ο.Υ. που συγχωνεύτηκαν

Σε περίπτωση κατάργησης ή αναστολής λειτουργίας της Δ.Ο.Υ. που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη, η αίτηση πηγαίνει σε κέντρο υποδοχής. Στην περίπτωση υποβολής αίτησης σε αναρμόδια Δ.Ο.Υ., η αίτηση διαβιβάζεται άμεσα από την υπηρεσία παραλαβής στην αρμόδια υπηρεσία, είτε ταχυδρομικά είτε ηλεκτρονικά, ανάλογα με τον τρόπο υποβολής της, με παράλληλη ενημέρωση του αιτούντος.

Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος επιλέγει την αποστολή αίτησης με ψηφιακή απεικόνιση (scan) μέσω μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, μπορεί να ανατρέξει στην ιστοσελίδα της ΑΑΔΕ (www.aade.gr) στην οποία δημοσιοποιείται ο κατάλογος των διευθύνσεων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου των αρμοδίων υπηρεσιών της ΑΑΔΕ για την αποστολή μηνυμάτων (https://www.aade.gr/menoy/aade/epikoinonia).

Επιπλέον, γίνεται δεκτό ότι εφόσον η αίτηση υποβληθεί εμπρόθεσμα παραλαμβάνεται ακόμα και αν ο φορολογούμενος δεν συνυποβάλλει κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης τα σχετικά δικαιολογητικά, υπό την προϋπόθεση ότι δηλώνει ότι σε μεταγενέστερο χρόνο και το αργότερο δεκαπέντε μέρες πριν την εκπνοή της προθεσμίας εξέτασης, θα υποβάλει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά/ δηλώσεις. Στην περίπτωση αυτή η αρμόδια υπηρεσία δεν προβαίνει σε καμία ενέργεια ως την συμπλήρωση του φακέλου από τον φορολογούμενο. Αν η εν λόγω προθεσμία παρέλθει και ο φορολογούμενος δεν έχει συμπληρώσει το φάκελο με το απαιτούμενο δικαιολογητικό, η αίτηση απορρίπτεται.

Εάν ο φορολογούμενος ζητά την ακύρωση πράξης προσδιορισμού φόρου για το λόγο ότι είχε υποβάλει σε προγενέστερο χρόνο δηλώσεις αναδρομικών (ετών 2012 και πιο παλιά), οι οποίες, όμως, δεν είχαν εκκαθαριστεί, η Δ.Ο.Υ. προβαίνει πρώτα σε άμεση εκκαθάριση αυτών και το εκπρόθεσμο υπολογίζεται μέχρι την ημερομηνία υποβολής αυτών των δηλώσεων, εκτός εάν οι δηλώσεις είχαν υποβληθεί εντός του 2014 (έτος χορήγησης της βεβαίωσης των αναδρομικών), οπότε και δεν επιβάλλονται κυρώσεις καθώς αυτές θεωρούνται εμπρόθεσμες. Επισημαίνεται, ότι δεν τίθεται ζήτημα παραγραφής, διότι η Φορολογική Διοίκηση, με την έκδοση της πράξης δυνάμει της παρ.2 του άρθρου 32 ΚΦΔ εντός του 2019 διέκοψε την παραγραφή για τα εισοδήματα αυτά.

Όμοια, δεν γεννάται ζήτημα παραγραφής και για τις αρχικές/συμπληρωματικές δηλώσεις που υποβάλλονται κατόπιν αίτησης, προκειμένου να κατανεμηθεί το ποσό των αναδρομικών σε περισσότερα έτη, καθόσον για τα αναδρομικά που καταβλήθηκαν το 2013, η προθεσμία υποβολής των δηλώσεων ήταν η 31.12.2014 (ανεξάρτητα από το έτος/έτη που αφορούσαν τα αναδρομικά εισοδήματα). Ο χρόνος παραγραφής ξεκινά από την 31.12.2014 και συμπληρώνεται την 31.12.2019 συνεπώς με την έκδοση των πράξεων προσδιορισμού φόρου εντός του 2019 διακόπηκε ο χρόνος παραγραφής.

Σε περίπτωση ρητής απόρριψης της αίτησης, εκδίδεται πράξη απόρριψης ως συνημμένο ενδεικτικό υπόδειγμα. Ο φορολογούμενος έχει δικαίωμα άσκησης ενδικοφανούς προσφυγής κατά της απορριπτικής πράξης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 63 ΚΦΔ. Ειδικά στην περίπτωση προηγηθείσας ενδικοφανούς προσφυγής η οποία εξετάστηκε από τον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. ως αίτηση και απορρίφθηκε σιωπηρά λόγω άπρακτης παρέλευσης της προθεσμίας (30.9.2020), η αρχικώς ασκηθείσα ενδικοφανής προσφυγή και κάθε σχετικό έγγραφο διαβιβάζεται προς τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών μέχρι τις 31.10.2020 και η προθεσμία εξέτασης της ενδικοφανούς προσφυγής εκκινεί εκ νέου από την 1.11.2020.

Οι νέες πράξεις προσδιορισμού φόρου που εκδίδονται με βάση τα ανωτέρω, η διαγραφή των προστίμων καθώς και η απόρριψη της αίτησης του φορολογουμένου αναρτώνται στη θυρίδα του φορολογουμένου στην προσωποποιημένη πληροφόρηση στο myTAXISnet της ΑΑΔΕ κατά τα οριζόμενα στην Α.1169/2020 Απόφαση.

Ο φόρος που βεβαιώνεται από την εκκαθάριση των αρχικών ή συμπληρωματικών δηλώσεων καταβάλλεται εφάπαξ μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μεθεπόμενου μήνα από τη βεβαίωσή του φόρου.