Κορονοιός: Πώς να μην πέσεις "θύμα" παραπληροφόρησης

Είμαστε μαζί σε όλο αυτό. Είναι χρέος όλων μας να λάβουμε έξυπνες αποφάσεις και να μην επιτρέψουμε τις φήμες ή τις θεωρίες συνωμοσίας να μας καταβάλουν και να σπείρουν τον πανικό.

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΦΑΣΣΕΑ
31 Μαρτίου 2020 06:25

Έχετε ακούσει κάποιες φήμες που διαδίδουν ορισμένοι επιτήδειοι ότι δήθεν ένα καυτό μπάνιο μπορεί να “σκοτώσει” τον κορονοϊό; Αυτό όχι μόνο δεν δουλεύει, αλλά μπορεί και να αποδειχθεί επικίνδυνο καθώς, όπως προειδοποίησε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας,οι άνθρωποι στην προσπάθειά τους να πολεμήσουν τον ιό μέσω καυτού ντουζ ενδέχεται να ρισκάρουν να προκαλέσουν εγκαύματα στον εαυτό τους.

Έπειτα, διαδόθηκε η φήμη ότι η χλωροκίνη είναι ένα φάρμακο θαυματουργό. Ενώ η αποτελεσματικότητα της ουσίας αυτής ακόμη εξετάζεται, το μόνο σιγουρο είναι ότι η χλωροκίνη είναι αρκετά επικίνδυνη, όταν δεν αποτελεί την ουσία φαρμάκου, έχοντας μάλιστα προκαλέσει τον θάνατο ενός άνδρα στην Αριζόνα που κατανάλωσε μεγάλη ποσότητα από αυτή, πίνοντας καθαριστικό, πιστεύοντας πως θα πολεμούσε τον ιό.

Ο κόσμος έχει έρθει αντιμέτωπος και κατατροπώσει στο παρελθόν και άλλες πανδημίες και επιδημίες, ωστόσο ποτέ ξανά μέσα σε τέτοιο κλίμα ενημέρωσης.

Πρόκειται για μία “πληροφοριακή πανδημία”, όπως χαρακτήρισε μεταφορικά τον Φεβρουάριο ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, “μία αυθονία από πληροφορίες- μερικές ακριβείς , μερικές όχι- που δυσκολεύει τους πολίτες από το να διακρίνουν ποες από αυτές είναι αληθείς και ποιες όχι.

Τι να κάνουμε λοιπόν για να καταλάβουμε εάν μία πηγή σχετικά με τον κορονοϊό είναι έγκυρη;

1. Εξετάζουμε την πηγή των πληροφοριών μας

Αυτό το βήμα συμβάλλει σημαντικά στην καταπολέμηση της παραπληροφόρησης. Ανεξαρτήτως από ποιον λάβατε το μήνυμα (είτε από κάποιον φίλο, είτε ακόμη και από ένα πολιτικό πρόσωπο), αφιερώστε λίγο χρόνο πριν το αποδεχτείτε σαν μία αλήθεια.

Ελέγξτε την πληροφορία από αξιόπιστες πηγές, όπως Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και αναρωτηθείτε: Αυτό το πρόσωπο που μου έδωσε την πληροφορία προσπαθεί να εκμεταλλευτεί τον φόβο μου; Η πρόθεσή του είναι να βοηθήσει ή μήπως έχει άλλα κίνητρα; Είστε βέβαιοι ότι οι πληροφοριοδότες σας έχουν βάλει μπροστά την επιστήμη από την πολιτική σκοπιμότητα;

2. Αποβάλλουμε προκαταλήψεις

Ο εγκέφαλός μας πολλές φορές επαναλαμβάνει κάποια πρότυπα για να λαμβάνει αποφάσεις πιο γρήγορα και αναζητά πληροφορίες που επιβεβαιώνουν όσα ήδη πιστεύουμε. Αυτές οι συντομεύσεις του μυαλού δεν οδηγούν πάντα σε σωστά συμπεράσματα. Όλοι έχουμε πεποιθήσεις που θεωρούμε αλάνθαστες και τείνουμε να εμπιστευόμαστε όσους συμφωνούν με αυτές.

Για αυτόν τον λόγο είναι σημαντικό να παίρνουμε μία απόσταση και να μπαίνουμε στη διαδικασία να διασταυρώσουμε τις πηγές μας.

3. Τι αντίκτυπο πρόκειται να έχει αυτό που θα μοιραστούμε

Πριν μοιραστούμε κάτι μέσω των social media αξίζει να αναρωτηθούμε τι αντίκτυπο θα έχει αυτό σε όσους ενδέχεται να το διαβάσουν. Πριν δημοσιεύσετε κάτι στο Facebook ή στο Twitter, σκεφτείτε, έχει νόημα να το δει ο κόσμος ή θα κάνει χειρότερα τα πράγματα;

4. Το άγχος είναι φυσιολογικό, αλλά είναι και μεταδοτικό

Το άγχος μεταδίδεται. Όπως πρόσφατα έγραψε ο ειδικός σε θέματα δημόσιας υγείας Judson Brewer, “Όταν το άγχος μεταδίδεται από το έναν στον άλλον, μπορεί να οδηγήσει σε κάτι πιο προβληματικό: σε πανικό”.

Είμαστε μαζί σε όλο αυτό. Είναι χρέος όλων μας να λάβουμε τις πιο έξυπνες αποφάσεις και να μην επιτρέψουμε τις φήμες ή τις θεωρίες συνωμοσίας να μας καταβάλουν.

Δεν χρειάζεται να γίνουμε όλοι επιδημιολόγοι, οι ειδικοί κάνουν τη δουλειά τους. Το μόνο που οφείλουμε να κάνουμε είναι να βάλουμε το “χεράκι μας”, ώστε να μην διαδίδονται ψεύτικες φήμες ή οτιδήποτε άλλο που θα μπορούσε να σπείρει τον πανικό.