Mια ραπτομηχανή ανοίγει δρόμους για τις γυναίκες

Το 1790 ο Βρετανός Thomas Saint ήταν ο πρώτος άνθρωπος που σκέφτηκε να σχεδιάσει μια μηχανή με μία βελόνα για να αντικαταστήσει το ράψιμο με το χέρι. 40 χρόνια μετά από τη δημιουργία εκείνου του σχεδίου, κατασκευάστηκε η πρώτη λειτουργική ραπτομηχανή από τον Γάλλο Barthelemy Thimonnier, ο οποίος προχώρησε και στο άνοιγμα του πρώτου εργοστασίου υφαντουργίας με χρήση μηχανών. Οι συνάδελφοί του δεν είδαν με καλό μάτι το εργοστάσιο καθώς θεώρησαν πως αυτή η μηχανή θα γίνει η αιτία για να χάσουν τη δουλειά τους. Έτσι αποφάσισαν να κάψουν το εργοστάσιο του Thimonnier και παραλίγο και τον ίδιο.

Θα χρειαστούν άλλα 21 χρόνια για να πάρει η ραπτομηχανή τη μορφή που έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε σήμερα και αυτό οφείλεται στον Isaac Merritt Singer. O Singer κατασκεύασε την εμβληματική ραπτομηχανή που μέχρι τις μέρες μας είναι γνωστή σε όλο τον κόσμο. Αυτό που ίσως δεν φαντάζονταν ο Saint, ο Τhimonnier, ο Singer και όσοι άλλοι ασχολήθηκαν με τον σχεδιασμό και την κατασκευή της συγκεκριμένης εφεύρεσης είναι ότι μια μέρα θα λειτουργούσε ως εργαλείο ενδυνάμωσης των γυναικών που στη ραπτομηχανή βρήκαν μια πηγή εισοδήματος και ταυτόχρονα μία αφορμή αναγνώρισής τους από τους άνδρες τους και ολόκληρες τις κοινότητες στις οποίες ζουν.  

Το πρώτο παράδειγμα έρχεται από την πρωτεύουσα της Ουγκάντας, την Καμπάλα. Εκεί ζει η Harriet, η οποία μετά από 14 χρόνια έγγαμου βίου κατά τη διάρκεια του οποίου, η κακοποίηση από τον άνδρας της ήταν καθημερινότητα, αποφάσισε να κάνει κάτι για την ίδια και για τα παιδιά της. Στράφηκε στην ActionAid και στο καταφύγιο για γυναίκες που είχε δημιουργήσει κοντά στο σπίτι της. Έμεινε εκεί για δύο μέρες, δέχτηκε ψυχολογική υποστήριξη και μπήκε σε πρόγραμμα απασχολησιμότητας. Το πρώτο που της δόθηκε ήταν μια ραπτομηχανή και ακολούθησε η εκπαίδευση για το πώς να φτιάχνει επαναχρησιμοποιούμενες πάνες και είδη προσωπικής υγιεινής για κορίτσια και γυναίκες.

Η Harriet γρήγορα άρχισε να έχει εισόδημα από αυτή τη δραστηριότητα. Αγάπησε τη νέα της δεξιότητα και την εξέλιξε τόσο ώστε σύντομα άρχισε η ίδια να δείχνει και σε άλλες γυναίκες πώς να χρησιμοποιούν τη ραπτομηχανή. Σήμερα δείχνει με υπερηφάνεια το τετράδιό της στο οποίο έχει σημειώσει όλα τα 22.525 ονόματα των κοριτσιών που εκπαίδευσε κατά τη διάρκεια των χρόνων, δίνοντάς τους την ευκαιρία να αλλάξουν λίγο τη ζωή τους προς το καλύτερο.

Την ίδια ευκαιρία αποφάσισε να προσφέρει και η Oksana που εδώ και αρκετά χρόνια έχει αφήσει την Ουκρανία για να ζήσει στην Ελλάδα. Βιώνοντας μία δύσκολη προσωπική κατάσταση επισκέφθηκε το Επίκεντρο στον Κολωνό, ένα κέντρο στήριξης που δημιούργησε η ActionAid για ανθρώπους που αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα και κοινωνικό αποκλεισμό. Η υποστήριξη που έλαβε εκεί ήταν ολιστική με αυτό να σημαίνει ότι συμβουλεύτηκε ψυχολόγο, κοινωνικό λειτουργό, δικηγόρο, λογιστή ενώ ταυτόχρονα συμμετείχε σε προγράμματα για εύρεση εργασίας και ενδυνάμωση γυναικών.

Καταφέρνοντας να σταθεί ξανά στα πόδια της, αποφάσισε να μοιραστεί με άλλους ανθρώπους που συνάντησε στο Επίκεντρο την αγάπη της για τη μόδα και τη ραπτική. Και έτσι δημιουργήθηκε η ομάδα ραπτικής, η οποία έφερε κοντά γυναίκες και άντρες από όλες τις ηλικιακές ομάδες που θέλησαν να μάθουν μία νέα δεξιότητα. Οι ραπτομηχανές έκαναν την εμφάνισή τους και η Oksana όπως και η Harriet, βρέθηκε χαμογελαστή στον ρόλο της δασκάλας να μοιράζεται τις γνώσεις της.

Μέσω κλωστών και υφασμάτων οι δύο γυναίκες κατάφεραν να πιστέψουν ξανά στον εαυτό τους και να πείσουν κι άλλους πολλούς ότι μπορούν να κάνουν το ίδιο. Και αν οι εφευρέτες της ραπτομηχανής ζούσαν ακόμα μάλλον δεν θα μπορούσαν να πιστέψουν το πόσο θετικά επιδρά η κατασκευή τους στις ζωές εκατομμυρίων γυναικών σε όλο τον κόσμο ακόμα και σήμερα!

Μπορείτε να μάθετε περισσότερα για τη δράση της ActionAid στην Ελλάδα και τον κόσμο ΕΔΩ