Ολλανδία: Ο φορολογικός παράδεισος που θέλει λιτότητα για τους άλλους

Η Ολλανδία είναι εδώ και χρόνια δημοφιλής επειδή έχει συνάψει συμφωνίες αποφυγής της διπλής φορολόγησης με πάρα πολλά κράτη.

Αποτελεί ακόμη φορολογική έδρα επιχειρηματικών κολοσσών, προσφέροντάς τους φορολογική ασυλία και αφθονία ελιγμών για να ελαχιστοποιούν ή και να μηδενίζουν τη φορολογική τους επιβάρυνση

Ως εκ τούτου, έχει γίνει ένα κομβικό σημείο μεταξύ των φορολογικών παραδείσων και των πολυεθνικών. Επιπλέον, δεν επιβάλλει φόρο επί των δικαιωμάτων, όπως τα έσοδα από την εκμετάλλευση των εμπορικών σημάτων.

Οι Βρυξέλλεις διατείνονται το τελευταίο διάστημα πως βάζουν στο στόχαστρο την Ολλανδία και λοιπούς φορολογικούς παραδείσους.

Σύμφωνα με τους  Financial Times η Κομισιόν εξετάζει τρόπους ενεργοποίησης ενός αχρησιμοποίητου μέχρι σήμερα εργαλείου προκειμένου να μειώσει τη δυνατότητα των πολυεθνικών εταιρειών να εκμεταλλεύονται τα εξαιρετικά πλεονεκτικά καθεστώτα εταιρικής φορολόγησης. Το δημοσίευμα ήρθε στο φως μια βδομάδα πριν την κρίσιμη Σύνοδο Κορυφής και εκλαμβάνεται από πολλούς ως μέθοδος “πίεσης” προς τον Ρούτε για να συμφωνήσει στο Ταμείο Ανάκαμψης στη Σύνοδο Κορυφής.

Σύμφωνα με αξιωματούχους που επικαλούνταν οι FT, γι αυτή την πρωτοβουλία δεν θα χρειαστεί ομόφωνη στήριξη από όλες τις χώρες αλλά μόνο μια ικανή πλειοψηφία των κρατών-μελών με το Ευρωκοινοβούλιο να δίνει το πράσινο φως.

Η Κομισιόν έχει επίσης υποσχεθεί να  επαναφέρει το σχέδιο για ευρωπαϊκό φόρο ψηφιακών υπηρεσιών στις μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες. Το Άρθρο 116 της συνθήκης της ΕΕ δίνει στις Βρυξέλλες την δυνατότητα να  διορθώνει «στρεβλώσεις» στην ενιαία αγορά και να προσφεύγει κατά κυβερνήσεων στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, εάν δεν συμμορφώνονται. Το μέτρο θα στοχεύει χώρες όπως η Ολλανδία, το Λουξεμβούργο, το Βέλγιο και η Ιρλανδία.

Σύμφωνα με έρευνα του Ευρωκοινοβουλίου, οι χώρες της Ε.Ε. χάνουν συνολικά φορολογικά έσοδα 50-70 δισ. ευρώ ετησίως από τη φοροαποφυγή των πολυεθνικών. Παγκοσμίως, οι απώλειες εκτιμώνται περί τα 500 δισ. δολάρια. H φοροαποφυγή των πολυεθνικών έχει ανεβεί ψηλά στην πολιτική ατζέντα λόγω της πανδημίας, καθώς οι κυβερνήσεις ξοδεύουν δισεκατομμύρια για να επανεκκινήσουν τις οικονομίες τους.

Τι χάνει η Ευρώπη από την Ολλανδία

Πρόσφατη ανάλυση του Tax Justice Network αποκάλυψε ότι οι ευρωπαϊκές χώρες χάνουν κάθε χρόνο φορολογικά έσοδα τουλάχιστον 10 δισ. δολάρια εξαιτίας του απαράδεκτου καθεστώτος φορολογικής ασυλίας που η Ολλανδία παρέχει γενναιόδωρα στις αμερικανικές πολυεθνικές. Αντί να δηλώνουν τα κέρδη τους στις χώρες της Ε.Ε. που τα παράγουν, αμερικανικοί κολοσσοί όπως η Amazon και η Starbucks μεταφέρουν δισεκατομμύρια κάθε χρόνο (44 δισ. δολάρια μόνο το 2017) σε θυγατρικές εταιρείες συλλογής πνευματικών δικαιωμάτων και άλλες εταιρείες-θυρίδες περιορισμένης ευθύνης που έχουν ιδρύσει στον ολλανδικό φορολογικό παράδεισο.

Οι θυγατρικές αυτές αποτελούν συνήθως ενδιάμεσο στάδιο στη μεταφορά των κερδών και φορολογούνται από το ολλανδικό κράτος με συντελεστή χαμηλότερο του 5%.

Σε αντάλλαγμα των συνολικά 10 δισ. δολαρίων φορολογικών εσόδων που χάνουν οι υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε., το ολλανδικό κράτος καρπώνεται κάθε χρόνο επιπρόσθετο φόρο 2,2 δισ. δολαρίων. Για κάθε δολάριο που η Ολλανδία βάζει στο ταμείο της από την μεταφορά των κερδών των αμερικανικών πολυεθνικών, η Ευρώπη στο σύνολό της χάνει φορολογικά έσοδα σχεδόν 4 δολαρίων.

Παράλληλα, εν μέσω πανδημίας και Συνόδου Κορυφής, η Ολλανδία θέλει οι χώρες που θα στηριχθούν από το ταμείο της ΕΕ να συμφωνήσουν σε μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασία τους και το συνταξιοδοτικό σύστημά τους, μεταξύ άλλων τομέων.

Η Ολλανδία ηγείται μιας ομάδας μικρότερων χωρών της ΕΕ που είναι αντίθετες στην χορήγηση επιχορηγήσεων ή αρωγής χωρίς αυστηρούς όρους.

Η πίεση για “έλεγχο” της φορολογίας της και περιορισμό των “ελευθεριών” της, ίσως τελικά μεταπείσει τον υπέρμαχο της λιτότητας, Ρούτε.