Στόλτενμπεργκ: Η βελτίωση των σχέσεων Ελλάδας-πΓΔΜ συμβάλλει στη διατήρηση της ειρήνης στην περιοχή

“Ιστορικό γεγονός” χαρακτηρίζει την υπογραφή του πρωτοκόλλου ένταξης της πΓΔΜ στο ΝΑΤΟ, ο Γενικός Γραμματέας της Συμμαχίας, Γενς Στόλτενμπεργκ, σε αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στο Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, καθώς μετά από πολλά χρόνια, από τη Σύνοδο του Βουκουρεστίου του 2008, επιλύθηκε ένα ζήτημα διαφωνίας που δημιουργούσε προβλήματα τόσο στις σχέσεις Αθήνας και Σκοπίων, όσο και στις προσπάθειες ένταξης της πΓΔΜ στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ.

Ο Γ.Γ. του ΝΑΤΟ απονέμει εύσημα στο θάρρος και την πολιτική βούληση των Πρωθυπουργών Τσίπρα και Ζάεφ και τονίζει τη σημασία του ξεπεράσματος των διαφωνιών και των εσωτερικών διαιρέσεων, που οδηγεί στη σταθεροποίηση ολόκληρης της περιοχής.

Σχετικά με την επιρροή της Ρωσίας στην περιοχή, ο Γ. Στόλτεμπεργκ απαντά ότι η Ρωσία δεν έχει το δικαίωμα να προσπαθήσει να εμποδίσει σε μια χώρα την ένταξή της στο ΝΑΤΟ, διότι η ένταξη στο ΝΑΤΟ είναι κυρίαρχη απόφαση ενός κυρίαρχου και ανεξάρτητου κράτους.

Σε ό,τι αφορά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, ο Γ. Στόλτενμπεργκ συνεχάρη τον Έλληνα Πρωθυπουργό και τον Τούρκο Πρόεδρο για τη χθεσινή συνάντησή τους στην Άγκυρα και τη βούλησή τους να συζητήσουν και να αντιμετωπίσουν τις διαφορές μεταξύ των δύο χωρών. Τονίζει, μάλιστα, ότι τόσο η Ελλάδα όσο και η Τουρκία είναι δύο “βασικοί και σημαντικοί Σύμμαχοι για το ΝΑΤΟ”.

Βρισκόμαστε λίγο μετά την υπογραφή του πρωτοκόλλου εισδοχής της μελλοντικής “Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας”. Χαρακτηρίσατε το σημερινό γεγονός ως “ιστορικό”. Θα θέλατε να μας εξηγήσετε γιατί και πιο συγκεκριμένα ποιά είναι η σημασία αυτής της εξέλιξης για την ίδια τη χώρα, αλλά και για την περιοχή των Βαλκανίων;

Πρόκειται για ένα ιστορικό γεγονός διότι υπήρχε ζήτημα διαφωνίας που δημιουργούσε προβλήματα σε ολόκληρη την περιοχή. Στη σχέση μεταξύ Ελλάδας και της μελλοντικής “Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας”, αλλά και στις προσπάθειες ένταξης της χώρας στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ. Θυμάμαι ότι βρισκόμουν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι το 2008, ως πρωθυπουργός, όταν αποφασίσαμε ότι η πΓΔΜ επρόκειτο να γίνει μέλος μόλις επιλυθεί το ζήτημα της ονομασίας. Νομίζω ότι οι περισσότεροι από εμάς πιστεύαμε ότι αυτό το θέμα θα λυνόταν μέσα σε μερικούς μήνες ή ίσως μερικά χρόνια. Αλλά αυτό ήταν πριν από πολλά χρόνια και γι’ αυτό σήμερα είναι σημαντική η επίλυση αυτού του ζητήματος.

Πολλοί Έλληνες αντιτίθενται στη Συμφωνία και το θέμα της ονομασίας. Ποιός είναι ο καλύτερος τρόπος, κατά την άποψή σας, να αντιμετωπιστεί αυτό το αρνητικό αίσθημα σε μια χώρα που είναι ήδη μέλος του ΝΑΤΟ;

Γνωρίζω ότι αυτό είναι ένα αμφιλεγόμενο ζήτημα, τόσο για τα Σκόπια, όσο και για την Αθήνα. Αυτό όπως που κάνει την απόφαση πιο σημαντική είναι ότι οι δύο χώρες κατάφεραν να ξεπεράσουν τις διαιρέσεις στο εσωτερικό τους, αλλά και τις μεταξύ τους διαφωνίες. Αυτό έχει μεγάλη σημασία. Η βελτίωση της σχέσης με τη γείτονα χώρα είναι επίσης σημαντική. Βοηθά στη σταθεροποίηση ολόκληρης της περιοχής και επιτρέπει στη μελλοντική Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ όπου μπορεί να συνεργαστεί με την Ελλάδα. Είναι σημαντικό, γιατί ενισχύει ολόκληρη τη Συμμαχία και συμβάλλει στη διατήρηση της ειρήνης στην περιοχή, το οποίο αποτελεί επίσης τη βάση για ευημερία. Θα ήθελα λοιπόν να επαινέσω το θάρρος και τη σύνεση των Πρωθυπουργών Τσίπρα και Ζάεφ, γιατί το θάρρος και η ηγεσία που επέδειξαν είναι πραγματικά εντυπωσιακές.

ΑΠΕ-ΜΠΕ: Θα μπορούσατε να μας πείτε, πιο συγκεκριμένα, τί κερδίζει το ΝΑΤΟ από την υποψήφια προς ένταξη πΓΔΜ;

Το κέρδος είναι ότι θα έχουμε ένα ακόμα μέλος και αυτό θα βοηθήσει στην ενίσχυση του ΝΑΤΟ. Στο ΝΑΤΟ έχουμε μεγάλες και μικρές χώρες μέλη που όλες συμβάλουν στην κοινή μας ασφάλεια με πολλούς τρόπους. Η μελλοντική Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας συμβάλλει ήδη στις αποστολές του ΝΑΤΟ και στις επιχειρήσεις του, για παράδειγμα στο Αφγανιστάν και βοηθά στη σταθεροποίηση της περιοχής. Αυτό είναι σημαντικό για όλους μας και βοηθάει να βελτιώσει τις σχέσεις με τις γειτονικές χώρες, κάτι το οποίο θα τονώσει την ευημερία και την οικονομική ανάπτυξη στην περιοχή. Για παράδειγμα, στο Μαυροβούνιο που είναι η τελευταία χώρα που έγινε μέλος του ΝΑΤΟ, οι επενδύσεις από συμμαχικές χώρες διπλασιάστηκαν από την ένταξη και μετά. Αυτός είναι ένας τρόπος, όχι μόνο για να προωθήσουμε την ασφάλεια και τη σταθερότητα, αλλά και την οικονομική ευημερία ολόκληρης της περιοχής.

Υπάρχει αντιπαλότητα στην περιοχή των Βαλκανίων μεταξύ του ΝΑΤΟ και της Ρωσίας για επιρροή. Πιστεύετε ότι η ένταξη της πΓΔΜ στο ΝΑΤΟ θα αυξήσει τις εντάσεις μεταξύ της Δύσης και της Ρωσίας;

Όχι. Πιστεύω ότι θα βοηθήσει στη σταθερότητα της περιοχής, θα διατηρήσει την ειρήνη και θα αποφευχθούν διαμάχες. Αυτό ακριβώς είδαμε στα Δυτικά Βαλκάνια και σ’ αυτήν την περιοχή της Ευρώπης, μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Έχουμε πολλές χώρες μέλη στην περιοχή: Κροατία, Σλοβενία, Αλβανία, Μαυροβούνιο. Αυτό βοήθησε στη σταθεροποίηση της περιοχής. Το ΝΑΤΟ έπαιξε ρόλο κλειδί στον τερματισμό δύο πολέμων, στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και στη Σερβία και το Κόσοβο. Ήμασταν παρόντες και στην πΓΔΜ. Επομένως το ΝΑΤΟ και η Διεύρυνσή του έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη σταθερότητα. Η Ρωσία δεν έχει το δικαίωμα να προσπαθήσει να αρνηθεί σε μια χώρα την ένταξή της στο ΝΑΤΟ. Αυτή είναι μια ανεξάρτητη κυρίαρχη απόφαση ενός κυρίαρχου και ανεξάρτητου κράτους και πρέπει να σεβαστούμε αυτές τις αποφάσεις ένταξης, ή μη, στο ΝΑΤΟ.

Χθες, ο Έλληνας Πρωθυπουργός συναντήθηκε με τον Τούρκο Πρόεδρο στην Άγκυρα. Η ελληνική κυβέρνηση κάνει προσπάθειες να μειώσει την ένταση στο Αιγαίο και να προωθήσει την αμοιβαία εμπιστοσύνη. Πώς θα μπορούσε το ΝΑΤΟ να βοηθήσει σε αυτές τις προσπάθειες;

Θα ήθελα να συγχαρώ τόσο την Ελλάδα όσο και την Τουρκία και τον Πρωθυπουργό Τσίπρα και τον Πρόεδρο Ερντογάν για το γεγονός ότι συναντιούνται και κάθονται να αντιμετωπίσουν αυτά τα ζητήματα. Δεύτερον, αξιολογούμε ιδιαιτέρως τόσο την Ελλάδα όσο και την Τουρκία ως βασικούς και σημαντικούς Συμμάχους του ΝΑΤΟ. Και οι δύο συμβάλλουν στην ασφάλεια μας και στη συλλογική μας άμυνα με σημαντικούς τρόπους και το εκτιμούμε. Φυσικά, εμείς, το ΝΑΤΟ μπορούμε να προσφέρουμε μια πλατφόρμα για τους Συμμάχους να καθίσουν και να αντιμετωπίσουν τις διαφορές των θεμάτων. Αυτό το κάνουμε συχνά και το καλωσορίζω όταν το ΝΑΤΟ μπορεί να είναι μια (τέτοια) πλατφόρμα. Αλλά αυτό που βλέπουμε τώρα είναι τη βούληση των δύο ηγετών να συναντηθούν και να αντιμετωπίσουν αυτά τα θέματα, που είναι σημαντικά προς επίλυση, τόσο για τις δύο χώρες, την Ελλάδα και την Τουρκία, όσο και για ολόκληρη τη Συμμαχία.

Ας γυρίσουμε πίσω στο ζήτημα της Συμφωνίας για την ονομασία. Οι ηγέτες των δύο χωρών είναι οι υποψήφιοι για το Νόμπελ Ειρήνης. Ποιά είναι η γνώμη σας επ’ αυτού;

Η γνώμη μου είναι ότι και οι δύο έδειξαν τεράστιο θάρρος. Έδειξαν πολιτική βούληση να λύσουν ένα πρόβλημα, να λύσουν μια διαμάχη και να συμβάλλουν στη σταθερότητα και την ειρήνη ολόκληρης της περιοχής. Γι’ αυτό τους συγχαίρω και τους επικροτώ. Σήμερα είναι μια ιστορική ημέρα. Περιμένω να υποδεχτώ και τους δύο στην επόμενη Σύνοδο του ΝΑΤΟ. Όμως δεν είναι δική μου αρμοδιότητα να προτείνω κάποιον για το Νόμπελ Ειρήνης, αυτό θα το κρίνει η Επιτροπή για το Νόμπελ.