Σύνοδος Κορυφής: Λίγες οι ελπίδες για συμφωνία

Δίχως θετικούς οιωνούς ξεκινά σήμερα στις Βρυξέλλες (δια ζώσης μετά από καιρό) η διημερη Σύνοδος Κορυφής των 27 χωρών μελών της ευρωζώνης. Το ερώτημα του αν η Ευρώπη θα αρθεί «στο ύψος των περιστάσεων» εγκρίνοντας την γαλλογερμανική πρόταση για την δημιουργία ταμείου 750 δις που θα δώσει πειστική απάντηση στις απειλές της οικονομικής κρίσης που δρομολόγησε ο Covid 19, δύσκολα θα λάβει απάντηση. Αν και όλα τα σενάρια παραμένουν ανοιχτά, οι χώρες που στηρίζουν το ταμείο, ανάμεσά τους και η Ελλάδα που θα εκπροσωπηθεί από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ευελπιστούν κατά κύρια λόγο στο να γίνει ένα παραπάνω βήμα συνεννόησης. Έτσι ώστε η έγκριση του ταμείου να υπάρξει, έστω και με συμβιβασμούς, σε επόμενη σύνοδο.

Οι ενστάσεις

Ο στόχος της έγκρισης του Ταμείου Ανάκαμψης με τους όρους που έθεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δηλαδή το κονδύλιο των 750 δισεκατομμυρίων ευρώ, με τα 2/3 του ποσού να αφορούν επιχορηγήσεις προς τα κράτη – μέλη, και το υπόλοιπο δανεισμό, θεωρείται εξαιρετικά δύσκολο να επιτευχθεί.

Οι προπαρασκευαστικές επαφές της συνόδου των 27, δεν άλλαξαν σχεδόν σε τίποτε την εικόνα που έως τώρα έχει καταγραφεί: Δηλαδή την άρνηση του «κουαρτέτου» που αποτελούν η Αυστρία, η Δανία, η Ολλανδία και η Σουηδία να αποδεχθούν τους όρους. Αντιθέτως προκρίνουν υπερδιπλασιασμό του ποσοστού δανεισμού αλλά και την παροχή με ειδικό καθεστώς εποπτείας που θα σχετίζεται με την διακυβέρνηση. Την «συνταγή» δηλαδή που έχει αποκληθεί «light μνημόνιο».

Αυτό παρά την – φαινομενική τουλάχιστον – στήριξη της Γερμανίας στις αρχικές προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία φαίνεται πώς δεν είναι ικανή να κάμψει τις αντιρρήσεις. Τις συνθήκες αυτές γνωρίζει η ελληνική κυβέρνηση αφού ο πρωθυπουργός φέρεται πώς είχε αναλυτική ενημέρωση από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ κατά την διάρκεια επικοινωνίας που είχαν την Δευτέρα. Όπως άλλωστε εκτίμησε και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας «παραμένουν ακόμη διαφωνίες ορισμένων κρατών και καταβάλλεται προσπάθεια να γεφυρωθούν».

Η ελληνική τακτική

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα προσέλθει στην Σύνοδο Κορυφής συντασσόμενος καταρχήν με τις χώρες που στηρίζουν την αποδοχή της πρότασης της Κομισιόν. Ιδίως μάλιστα τους πλέον θερμούς υποστηρικτές όπως η Ιταλία και η Ισπανία, δίχως όμως να επιδιώξει την ταύτιση ή την εικόνα ενός «συνασπισμού» των χωρών του μεσογειακού νότου.

Περισσότερο θα εστιάσει στην λογική του «ευρωπαϊκού οράματος» για την βαθύτερη ολοκλήρωση της Ε.Ε, την οποία εκφράζει η Γαλλία αλλά και την επικαλείται η γερμανική πλευρά. Αξίζει να θυμίσουμε ότι στα τέλη Μαρτίου ο Κυριάκος Μητσοτάκης συνυπέγραψε επιστολή – έκκληση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μαζί με τους πρωθυπουργούς του Βελγίου, της Ισπανίας, της Ιρλανδίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας, του Λουξεμβούργου και της Πορτογαλίας που ζητούσαν την έκδοση ευρωπαϊκού ομολόγου. Στην ίδια επιστολή όμως αναφέρονταν και στην ανάγκη ενιαίας ευρωπαϊκής απάντησης στην οικονομική κρίση. Σημείωναν ότι αυτή απαιτεί «δημοσιονομικούς πόρους χωρίς προηγούμενο. Καθώς και μια ρυθμιστική προσέγγιση που θα προστατεύει τόσο τις θέσεις εργασίας, όσο και τη δημοσιονομική σταθερότητα». Επίσης «ειδική χρηματοδότηση από τον προϋπολογισμό της Ε.Ε για τις δαπάνες που προκαλεί η επιδημία τουλάχιστον για τα οικονομικά έτη 2020 και 2021».

Η κυβέρνηση αναμένεται να προβάλλει ως επιχείρημα το ότι οι διεθνείς αγορές έχουν ήδη προεξοφλήσει την ενίσχυση των ευρωπαϊκών οικονομιών από το ταμείο ανάπτυξης. Έτσι οποιαδήποτε άλλη εξέλιξη θα δρομολογήσει σημαντική οικονομική αναστάτωση με απρόβλεπτες επιπτώσεις. Εκτός όμως από την οικονομική πλευρά η, ως πολιτικό επιχείρημα, θα αναφέρει τον κίνδυνο του λαϊκισμού, ως απότοκο της βαθιάς κρίσης στην οποία θα περιέλθουν οι ευρωπαϊκές οικονομίες εφόσον δεν υπάρξουν οι πρέπουσες απαντήσεις της Ευρώπης.

Ο προϋπολογισμός

Μάχη όμως θα δοθεί όμως εκτός από το Ταμείο Ανάκαμψης και για τον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέχρι το 2027. Η κυβέρνηση δεν κρύβει την ανησυχία της για δύο πεδία όπου η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση θα παίξει σημαντικό ρόλο για την Ελλάδα. Αυτά είναι τα κονδύλια για τον μεταναστευτικό όπου η ελληνική πλευρά ζητά – για προφανείς λόγους – την γενναία ενίσχυσή τους ως δείγμα ευρωπαϊκής αλληλεγγύης για τις χώρες που συνιστούν τα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε. Επίσης για τα θέματα που σχετίζονται με την πράσινη πολιτική και την προσαρμογή στις απαιτήσεις της βιώσιμης ανάπτυξης. Από τα κονδύλια αυτά εξαρτώνται πολλά για τις ενεργειακές επενδύσεις στην Ελλάδα, που αποτελούν σημαντικό αναπτυξιακό στοιχείο, αλλά και για την χρηματοδότηση του προγράμματος απολιγνιτοποίησης που απαιτεί την ανάπτυξη εναλλακτικών δομών και παραγωγικών μοντέλων για συγκεκριμένες περιοχές της χώρας .

Πενταμερής για τις σχέσεις Ε.Ε Τουρκίας

Περάν των οικονομικών ζητημάτων όμως, η Σύνοδος Κορυφής, παρουσιάζει ενδιαφέρον και για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Ιδίως αν επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλιου Σάρλ Μισέλ θα προτείνει άτυπη πενταμερή διάσκεψη για τις σχέσεις Ε.Ε Τουρκίας. Σε αυτή θα βρεθούν εκτός από τον Κυριάκο Μητσοτάκη ο γάλλος Πρόεδρος Εμμανουέλ .Μακρόν, η γερμανίδα Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Προφανώς σε μια τέτοια συνάντηση θα «ανοίξει» η ατζέντα που αφορά το προσφυγικό, τις εξελίξεις στην Λιβύη αλλά και τα ζητήματα της τουρκικής προκλητικότητας που θα θέσει η ελληνική πλευρά.

Παρέμβαση στο ΕΛΚ

Να θυμίσουμε ότι χθες ο Κυριάκος Μητσοτάκης παρεμβαίνοντας χθές μέσω τηλεδιάσκεψης στην Σύνοδο Κορυφής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος αναφέρθηκε στην ανάγκη να υπάρξει άμεσα συμφωνία για το Ταμείο Ανάκαμψης και το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο. Επίσης χαρακτήρισε εμβληματική την πρόταση της Κομισιόν για τις επιχορηγήσεις και τα πιθανά δάνεια, τονίζοντας ότι οι αγορές αναμένουν από την Ευρώπη να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων. Επισήμανε παράλληλα ότι η Ελλάδα διαφωνεί με την πρόταση για μείωση των πόρων για τη διαχείριση των συνόρων και του προσφυγικού, υπογραμμίζοντας ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή, καθώς υπερασπίζεται τα ευρωπαϊκά σύνορα.