Ανατιμήσεις: Τα ρεκόρ πληθωρισμού βαθαίνουν τις ανισότητες – Σήμα κινδύνου από την εκτόξευση τιμών σε βασικά αγαθά

Την αύξηση του ΑΕΠ της Ελλάδας κατά 9,3% το 9μηνο 2021, σε ετήσια βάση, την προσδοκία ότι η κατακόρυφη άνοδος των τιμών θα είναι προσωρινή, αλλά και το ότι η ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή υπολείπεται σημαντικά του μέσου όρου της Ευρωζώνης, προτάσσει η κυβέρνηση για να «απαντήσει» στην έντονη αγωνία χιλιάδων νοικοκυριών για το «τσουνάμι» ακρίβειας που καταγράφεται τους τελευταίους μήνες.  

Τι λέει η κυβέρνηση;

Ενδεικτικές οι αναφορές του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, χτες, σε εκδήλωση του Υπ. Εργασίας περί ρεκόρ ανάπτυξης το 9μηνο, που μεταφράζεται σε αυξημένα εισοδήματα για τους πολίτες αλλά και του Υπ. Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα, την Πέμπτη στον Ρ/Σ Παραπολιτικά, όπου ανέφερε ότι: ότι «η μεγάλη εικόνα για την πορεία της οικονομίας είναι αισιόδοξη, είναι ικανοποιητική. Δεν είναι μόνο οι ρυθμοί ανάπτυξης, είναι η μείωση της ανεργίας, είναι η βελτίωση του οικονομικού κλίματος, είναι το γεγονός ότι οι τζίροι των επιχειρήσεων το ‘21 έχουν φτάσει στο επίπεδο του τζίρου του ’19, είναι η συνεχιζόμενη αύξηση των καταθέσεων, είναι η βελτίωση της βιομηχανικής παραγωγής άρα το σύνολο των δεικτών είναι ικανοποιητικό.

Όμως η τρέχουσα συγκυρία δημιουργεί επιπλέον ανασφάλειες εξαιτίας δίδυμων κρίσεων… Είπατε ότι η ανάκαμψη των οικονομικών συνοδεύεται με μια αύξηση του πληθωρισμού αυτό είναι αληθές όμως εδώ έχουμε μια πολύ μεγαλύτερη αύξηση του πληθωρισμού παγκοσμίως που θα κρατήσει περισσότερο από τις αρχικές εκτιμήσεις όμως εξακολουθούμε να πιστεύουμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο ότι θα είναι παροδική.

Αυτό σημαίνει ότι η ελληνική κυβέρνηση οφείλει να συνεχίσει να υλοποιεί πολιτικές που θα βελτιώνουν κατά μόνιμο τρόπο το διαθέσιμο εισόδημα του πολίτη για να καλύπτει πρόσκαιρες αναταράξεις, που μπορεί να είναι πιο ισχυρές το Δεκέμβριο.

Άρα μόνιμες πολιτικές , αυτές είναι να συνεχίσουμε να διατηρούμε χαμηλούς φόρους και να μειώνουμε όσο μπορούμε φόρους. Δεύτερον να αυξήσουμε τον κατώτατο μισθό και ξέρετε ότι θα προχωρήσουμε σε μια δεύτερη πρωτοβουλία το 2022 αφού συζητήσουμε με τους αρμόδιους φορείς. Και τρίτον, να λαμβάνουμε πρόσκαιρες πολιτικές για όσο κρατά αυτή η έντονη κρίση.

Σε αυτή την κατεύθυνση σας απαντάω ότι ναι εάν αυτή η κρίση …που κατά πάσα πιθανότητα στο ενεργειακό πεδίο θα πάει μέχρι το δεύτερο τρίμηνο του ’22, η κυβέρνηση θα παραμείνει κοντά στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.»

Η γλώσσα των αριθμών

Το αν πείθει βέβαια είναι ζητούμενο και σίγουρα θα φανεί στην πορεία,  καθώς ήδη πολλά νοικοκυριά αντιμετωπίζουν μεγάλες δυσκολίες να τα βγάλουν πέρα σε σχέση με βασικές ανάγκες, βιώνοντας το «σύνδρομο της τρίτης εβδομάδας», όπως έχει ήδη γράψει το news247.gr. Άλλωστε προϊόντος του χειμώνα οι ανάγκες θέρμανσης αυξάνονται, ενώ η έλευση των εορτών φέρνει τα νοικοκυριά απέναντι στην ανάγκη κάλυψης αυξημένων δαπανών.

Κι αυτό την ώρα που ναι μεν υπάρχει η τάση για αύξηση των μισθών, όμως στα χαμηλά στρώματα οι αυξήσεις, που έχουν ήδη καταγραφεί στον κατώτατο μισθό είναι στο 2% και αναμένεται ενδεχομένως άλλο ένα 2% να «γραφτεί» στο 2022. Ποσοστά βέβαια που «κουρεύονται» από την κίνηση του πληθωρισμού, έστω κι αν σε ετήσια βάση το ποσοστό των αυξήσεων του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, λόγω χαμηλού πρώτου εξαμήνου, διαμορφωθεί σε χαμηλό επίπεδο.  Επίσης, ο λεγόμενος «πληθωρισμός των φτωχών», δηλαδή οι τιμές αγαθών, που κυρίως καταναλώνουν τα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα και δεν αποτυπώνονται επαρκώς στο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, είναι σημαντικά αυξημένες και επιβαρύνουν υπέρμετρα τα στρώματα αυτά, απαιτώντας το μεγαλύτερο μέρος του διαθέσιμου εισοδήματός για την κάλυψη βασικών αναγκών.

Βέβαια ο συνδυασμός του πληθωρισμού με την τάση ανόδου των μισθών ενδεχομένως να δώσει «καύσιμο» στην ανοδική τάση των τιμών, γι΄ αυτό τόσο σε Ελλάδα όσο και στην ΕΕ οι νομισματικές αρχές ήδη βρίσκονται σε συναγερμό προσπαθώντας να βρουν τη χρυσή τομή ανάμεσα στην ανάγκη για σταθερές τιμές αλλά και διασφάλιση της πορείας ανάκαμψης της οικονομίας. Υπενθυμίζεται ότι στις 16/12 συνεδριάζει η διοίκηση της ΕΚΤ για να εκτιμήσει τα δεδομένα.

Πυρά της Αντιπολίτευσης

Καμπανάκι πάντως κρούει η Έφη Αχτσιόγλου, βουλευτής Επικρατείας και τομεάρχη Οικονομικών της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία με αιχμή το θέμα.

«Αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα, εργαζόμενοι, νοικοκυριά και μικρομεσαίες επιχειρήσεις απειλούνται με ένα νέο κύμα φτωχοποίησης»

Η ραγδαία αύξηση του πληθωρισμού τον Νοέμβριο, όπως ανακοινώθηκε σήμερα από την ΕΛΣΤΑΤ, καταρρίπτει – και για τον πλέον εύπιστο – το αφήγημα της κυβέρνησης περί ενίσχυσης του εισοδήματος των πολιτών.

Η όλη πορεία διαρκούς επιδείνωσης του πληθωρισμού προοιωνίζει συνθήκες υλικής στέρησης για μεγάλη μερίδα συμπολιτών μας.

Κρούουμε για άλλη μια φορά τον κώδωνα του κινδύνου: Αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα, εργαζόμενοι, νοικοκυριά και μικρομεσαίες επιχειρήσεις απειλούνται με ένα νέο κύμα φτωχοποίησης» αναφέρει η Έφη Αχτσιόγλου.

Έκρηξη ανισοτήτων

Αξίζει να σημειωθεί ότι, πλέον,  σε επίπεδο των κρατών μελών της Ανατολικής Ευρώπης κινούνται οι δείκτες ανισότητας στην Ελλάδα, σύμφωνα με όσα αναφέρει το ΚΕΠΕ στην πέμπτη Ανάλυση Επικαιρότητας για το 2021 με τίτλο «Πρόσφατες εμπειρίες και εξελίξεις για την εισοδηματική ανισότητα στην Ελλάδα». Για την ανάσχεση μάλιστα της έντονα αρνητικής αυτής κατάστασης τα ΚΕΠΕ προτείνει αλλαγές στους έμμεσους φόρους αλλά και στο καθεστώς των τεκμηρίων.

Όπως αναφέρει το ΚΕΠΕ, «η διαχείριση της εισοδηματικής ενίσχυσης των ευάλωτων στρωμάτων μπορεί να γίνει και έμμεσα, από την αναδιάταξη του επιπέδου ΦΠΑ στις διάφορες κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών. Με άλλα λόγια, καθώς μεταβαίνουμε από την πλευρά του εισοδήματος σε εκείνη της κατανάλωσης, μπορούμε να διαπιστώσουμε ότι οι νέοι έμμεσοι φόροι επιβλήθηκαν με τρόπο που ενέτεινε την ανισότητα. Σύμφωνα με τη μέθοδο που αναπτύσσεται στο Κεφάλαιο 5 της Έκθεσης, η κατανομή του αυξημένου ΦΠΑ, κατά μέσο όρο, επιβάρυνε δυσανάλογα τα χαμηλά κλιμάκια του πληθυσμού.

Μια επανεκτίμηση των ποσοστών και των ειδών κατανάλωσης που περιλαμβάνονται σε καθεμία εκ των κατηγοριών που εμπεριέχονται στο «καλάθι» των τριών πρώτων εισοδηματικών δεκατημορίων, θα μπορούσε να συμβάλει στην τόνωση της αγοραστικής τους δύναμης. Κατ’ επέκταση, γίνεται κατανοητό ότι τα όρια μεταξύ κοινωνικής και οικονομικής πολιτικής είναι ορισμένες φορές δυσδιάκριτα και ότι αυτοί οι δύο χώροι παρέμβασης θα πρέπει να βρίσκονται σε στενή συνεργασία» καταλήγει το ΚΕΠΕ.

Στα ύψη βασικά αγαθά

Να σημειωθεί ότι με  ρυθμό  4,8% κινήθηκε ο πληθωρισμός τον Νοέμβριο εφέτος. Ήδη, δε, είχε καταγράψει αύξηση 3,4% τον Οκτώβριο. Βέβαια το Νοέμβριο του 2020 είχε σημειώσει μείωση 2,1%. Ουσιαστικά  σε ένα έτος, οι τιμές εκτινάχθηκαν κυρίως λόγω ενέργειας. Έτσι καταγράφηκαν ανατιμήσεις σε: Φυσικό αέριο (180,9%), Πετρέλαιο θέρμανσης (45,2%), Ηλεκτρισμό (37,8%) και Καύσιμα (24,9%). Παράλληλα, υπήρξαν ανατιμήσεις σε πολλά αγαθά που απαρτίζουν το λεγόμενο «καλάθι της νοικοκυράς», όπως, μεταξύ άλλων, σε: Αρνί- κατσίκι (21,3%), Ελαιόλαδο (18,5%), Άλλα βρώσιμα έλαια (16,7%), Πατάτες (11,9%), Νωπά ψάρια (9,8%), Ψωμί (4,3%), Καφές (3,9%) και Τυριά (3,5%).

Ενώ, μεταξύ Νοεμβρίου και Οκτωβρίου εφέτος οι κυριότερες αυξήσεις τιμών αφορούσαν σε: Φυσικό αέριο (31,7%), Ηλεκτρισμό (15,9%), Φρούτα νωπά (3,5%), Πατάτες (3,2%), Αρνί και κατσίκι (2,9%), Χοιρινό (2,1%), Άλλα προϊόντα αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής (2,1%), Τυριά (2,1%), Λαχανικά διατηρημένα ή επεξεργασμένα (1,7%), Καύσιμα και λιπαντικά (1,6%), Αυτοκίνητα καινούργια (1,3%), Πουλερικά (1,2%), Ψάρια νωπά (1,1%) και Μοσχάρι (0,7%).

Οι βασικοί κλάδοι με αυξήσεις

Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ,, η αύξηση του γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή τον Νοέμβριο προήλθε κυρίως από τις μεταβολές στις ακόλουθες ομάδες αγαθών και υπηρεσιών:

3,5% στην ομάδα «Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά», λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: ψωμί, άλλα προϊόντα αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής, ζυμαρικά, μοσχάρι, πουλερικά, αρνί και κατσίκι, παρασκευάσματα με βάση το κρέας, νωπά ψάρια, τυριά, ελαιόλαδο, άλλα βρώσιμα έλαια, νωπά φρούτα, νωπά λαχανικά, πατάτες, σοκολάτες- προϊόντα σοκολάτας, καφέ.

3,9% στην ομάδα «Ένδυση και υπόδηση», λόγω αύξησης των τιμών στα είδη ένδυσης και υπόδησης.

17,7% στην ομάδα «Στέγαση», λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: ενοίκια κατοικιών, ηλεκτρισμό, φυσικό αέριο, πετρέλαιο θέρμανσης.

2,3% στην ομάδα «Διαρκή αγαθά- Είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες», λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: έπιπλα και διακοσμητικά είδη, υαλικά-επιτραπέζια σκεύη και σκεύη οικιακής χρήσης, είδη άμεσης κατανάλωσης νοικοκυριού, οικιακές υπηρεσίες.

9,3% στην ομάδα «Μεταφορές», λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: καύσιμα και λιπαντικά, καινούργια αυτοκίνητα, εισιτήρια μεταφοράς επιβατών με αεροπλάνο.

0,9% στην ομάδα «Εκπαίδευση», λόγω αύξησης κυρίως των τιμών στα δίδακτρα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

1,3% στην ομάδα «Ξενοδοχεία- Καφέ- Εστιατόρια», λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: εστιατόρια- ζαχαροπλαστεία- καφενεία, ξενοδοχεία- μοτέλ- πανδοχεία.

Μειώσεις

Από τις μειώσεις των δεικτών αξίζει να σταθεί κανείς στο ότι  κατά 0,1% έπεσαν οι τιμές στην ομάδα «Αλκοολούχα ποτά και καπνός», λόγω μείωσης κυρίως των τιμών στα κρασιά, αλλά και στο 2,7% στην ομάδα «Επικοινωνίες», λόγω μείωσης κυρίως των τιμών σε: τηλεφωνικές υπηρεσίες, τηλεφωνικό εξοπλισμό κινητών τηλεφώνων.

Παράλληλα, ο γενικός δείκτης παρουσίασε αύξηση 0,5% τον Νοέμβριο 2021 σε σύγκριση με τον Οκτώβριο 2021, έναντι μείωσης 0,9% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του προηγούμενου έτους.

Εναρμονισμένος πληθωρισμός

 Όσον αφορά στον εναρμονισμένο πληθωρισμό, αυτός αυξήθηκε 4% τον Νοέμβριο εφέτος, από αύξηση 2,8% τον Οκτώβριο και έναντι μείωσης 2,1% τον Νοέμβριο 2020. Μεταξύ Νοεμβρίου και Οκτωβρίου, ο εναρμονισμένος δείκτης παρουσίασε αύξηση 0,3%, έναντι μείωσης 0,8% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του προηγούμενου έτους.

Νέες ανατιμήσεις βλέπει η αγορά

Στο μεταξύ προβληματισμό εκφράζει ο κόσμος της αγοράς για την πορεία των τιμών πρώτων υλών και ενέργειας βάζοντας ως βασικό το όλο θέμα διαχείρισης της κατάστασης στα επιχειρηματικό του πλάνο.

Ενδεικτική ήταν η αναφορά  σε συνάντηση με δημοσιογράφους του Γιώργου Τρακάκη CEO της εταιρίας Ευρωχαρτική που μεταξύ άλλων ανακοίνωσε τη μετονομασία της σε Endless EC, ότι το κόστος του χαρτιού έχει ανέβει φέτος κατά 30% ενώ στο πλαστικό οι τιμές έχουν πολλαπλασιαστεί. Στο ίδιο μήκος κύματος ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Aluminco, κ. Αργύρης Καρράς, που σε διαδικτυακή συνέντευξη τύπου, την προηγούμενη εβδομάδα,  για το επενδυτικό πλάνο της εταιρίας, ανέφερε ότι «το ρεύμα και το φυσικό αέριο έχουν διπλασιαστεί και τριπλασιαστεί σε επίπεδο μήνα» παραδεχόμενος ότι «τα περιθώρια αντίδρασης μικρά». Πάντως σημείωσε ότι «έχει ανασταλεί η μεγάλη ανοδική πορεία και διαφαίνεται η ίδια τάση και για το 2022 οπότε προβλέπεται ομαλοποίηση των τιμών». «Ευελπιστούμε να μείνει έτσι», τόνισε, υπογραμμίζοντας ωστόσο ότι οι τιμές στις  οι πρώτες ύλες είναι μεγάλο θέμα καθώς δημιουργούν αναβλητικότητα στα έργα.

Στο θέμα εξοικονόμησης ενέργειας αναφέρθηκαν χτες σε διαδικτυακή συνέντευξη τύπου, ο πρόεδρος, της εταιρείας διαχείρισης ακινήτων (Facility Management), Cordia, πρώην Engie Hellas Γιώργος Δανιόλος και ο διευθύνων σύμβουλος Στέλιος Κουράτολος κατά την παρουσίαση της εταιρίας, που εξαγόρασε η SMERC του Νίκου  Καραμούζη. Τα στελέχη της Cordia εστίασαν στο πόσο σημαντικό είναι για την εξοικονόμηση ενέργειας η ανάδειξη επαρκών καιμεγάλων εταιριών Facility Managment για επιχειρήσεις και εταιρίες.

 Πάντως χτες στην έρευνα «Ο Σφυγμός του Επιχειρείν» που πραγματοποίησε ο ΣΕΒ, μέσω της οποίας αξιολογούν το μέλλον τους οι επιχειρήσεις το 72% εκφράζει ανησυχία σχετικά με τις ανατιμήσεις μεταξύ άλλων στο κόστος των πρώτων υλών και της ενέργειας, για τις οποίες οι δυνατότητες απορρόφησης χωρίς αυξήσεις είναι πεπερασμένες.

Επίσης οι επιχειρήσεις με πάνω από 10 εργαζομένους εκφράζουν ανησυχία για το υψηλό κόστος ενέργειας, καθώς το θεωρούν ως το βασικό εμπόδιο στην καθημερινή τους λειτουργία, ενώ το 70% των επιχειρήσεων έχει υψηλές προσδοκίες από το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και θεωρεί πως θα συμβάλει θετικά στην οικονομία.

Πάρε μέρος στην έρευνα αναγνωστών του NEWS 24/7. Αφιέρωσε 3 λεπτά για να απαντήσεις γρήγορα και ανώνυμα! Ξεκίνα εδώ: Έρευνα News 24/7

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις