Αναδάσωση: Δεν μπορεί να ξεκινήσει αύριο και δεν μπορούμε να φυτέψουμε ό,τι μας αρέσει

Μεταξύ όσων είχε να καταθέσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη συνέντευξη Τύπου της Πέμπτης 12/8 ήταν η επανάληψη του “όλες οι υπηρεσίες που αφορούν την δασοπροστασία και την πυρόσβεση θα πάνε στο Υπουργείο Περιβάλλοντος”. Κάπως έτσι θα διορθωθεί ένα από τα μεγαλύτερα λάθη που έγιναν ποτέ και αφορούσαν την προστασία της Ελλάδας από τις πυρκαγιές, όταν η Κυβέρνηση του Κώστα Σημίτη είχε πάρει τη δασοπυρόσβεση από τις δασικές υπηρεσίες και την πήγε στην πυροσβεστική -ενώ ήταν σε εξέλιξη η αντιπυρική περίοδος. Αυτό προσδιορίζεται ως σημείο μηδέν από δασολόγους, ως τους λόγους που οδήγησαν σε ουκ ολίγες καταστροφικές φωτιές.

Παρεμπιπτόντως, ο κύριος Μητσοτάκης θύμισε και ότι ήταν πρόεδρος της Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής, που ανέλαβε την έρευνα για όσα είχαν γίνει το 2007 στην Πελοπόννησο και εξέδωσε το πόρισμα το 2008. Σε αυτό όπως είπε, επισημαινόταν η ανάγκη για “καλύτερη συνεργασία μεταξύ πυροσβεστικής και δασικών υπηρεσιών”. Επισημαίνονταν και πολλά άλλα που όπως ομολόγησε “είναι επίκαιρα μέχρι σήμερα”. Αλλά δεν έγινε τίποτα. “Δεν ήμουν εγώ υπεύθυνος για αυτό” κατέληξε.

Ας κρατήσουμε όμως, την ουσία και το τι μας περιμένει στο εξής, με τη λίστα να περιλαμβάνει και το θεσμό ‘Ανάδοχος Αναδάσωσης’ που θα δώσει σε ιδιώτες τη δυνατότητα παρέμβασης.

Για να σχολιάσει ο Γιώργος Παπαρουσόπουλος, Γενικός Γραμματέας της Πανελλήνιας Ένωσης Δασολόγων τα της ανακοίνωσης που έκανε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας προ ημερών -την επανέλαβε σήμερα ο Πρωθυπουργός-, σχετική με τη θεσμοθέτηση της έννοιας ‘Ανάδοχος Αναδάσωσης‘, είπε πως θα χρειαστεί όλες τις λεπτομέρειες. Σε πρώτη φάση, έγινε γνωστό ότι ιδιώτες θα αναλάβουν τα έξοδα της μελέτης για την όποια αναδάσωση (που είναι επιστήμη με πολλές παραμέτρους στα υπ’ όψιν -όχι παίρνω τρία φυτά και πάω) και της εκτέλεσης. Όπως και ότι δεν θα αλλάξει ο χαρακτηρισμός των περιοχών αυτών, ως δασικών περιοχών (θέμα που θα αναπτυχθεί σε άλλο ρεπορτάζ). “Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι η αναδάσωση από μόνη της, δεν λέει τίποτα”, λέει ο κύριος Παπαρουσόπουλος στο NEWS 24/7.Πάμε λοιπόν, στο παρασύνθημα

Οι εκτάσεις που κάηκαν φέτος, δεν μπορούν να αναδασωθούν άμεσα

“Τα πρώτα έργα λοιπόν, που πρέπει να γίνουν άμεσα είναι τα αντιδιαβρωτικά και τα αντιπλημμυρικά. Μετά ένα χρονικό διάστημα πέντε ετών, βλέπουμε ποιες περιοχές αναδασώνονται φυσικά, από μόνες τους. Εκεί δεν επεμβαίνουμε. Θα επέμβουμε σε αυτές που έχουν καεί δυο φορές, μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Εκεί χρειάζεται η επέμβαση του ανθρώπου, που δεδομένα δεν είναι καλύτερη από αυτήν που κάνει η φύση. Βλέπετε, στην αναδάσωση θα μπουν πέντε-δέκα είδη, ενώ στην περιοχή υπάρχουν εκατοντάδες. Τεχνικά ο άνθρωπος είναι αδύνατο να κάνει τη δουλειά της φύσης. Αυτό που κάνει είναι να αποκαθιστά, εν μέρει τη ζημιά. Μετά αναλαμβάνει τη συνέχεια η φύση”.

“Και να κοπούν τα πεύκα, θα ξαναβγούν”

“Τα πεύκα τα έβαλε η φύση εκεί όπου τα έβαλε, γιατί κακά τα ψέματα οι απαιτήσεις τους είναι για αυτόν τον τόπο. Αν ήταν καλύτερος ο τόπος, θα είχε άλλο είδος δένδρων. Τι εννοώ; Η χαλέπιος πεύκη που έχει καεί ως επί το πλείστον, είναι είδος που δεν έχει πολλές απαιτήσεις σε νερό ή θρεπτικά στοιχεία και για αυτό μπορεί να εξελίσσεται. Δεν γίνεται στο ίδιο έδαφος να μπουν είδη που αρέσουν σε κάποιους. Και να μπουν, το βέβαιο είναι πως θα επικρατήσει τελικά το πεύκο.

Κανένα δέντρο δεν είναι εχθρός. Δεν υπάρχει είδος δέντρου που να μη καίγεται -όλα είναι από ξύλο, ως εκ τούτου πιο αργά ή πιο γρήγορα σε μια πυρκαγιά θα καούν. Το θέμα είναι να φροντίζουμε το δάσος. Αυτήν την στιγμή σε πολλές περιοχές δεν υπάρχει διαχείριση -δεν αφαιρείται ο ξυλώδης όγκος, δεν γίνονται δρόμοι ή αντιπυρικές λωρίδες. Αν συνεχιστεί αυτό, κάποια στιγμή θα αρκεί μια σπίθα για να ανάψει φωτιά. Δυστυχώς, αυτήν την στιγμή οι δασικές υπηρεσίες είναι αποδεκατισμένες. Για να γίνει σωστή διαχείριση, χρειάζεται προσωπικό”.

Οι δασικές υπηρεσίες πήραν το 1/10 των χρημάτων που ζήτησαν και είχαν ανάγκη

Eίναι γνωστό πως οι δασικές υπηρεσίες αιτήθηκαν 17.000.000 ευρώ προϋπολογισμό, για έργα και συντήρηση έργων πυροπροστασίας. Η Πολιτική Προστασία απάντησε πως έδωσε 16.900.000 ευρώ. Δεν διευκρίνισε ότι αυτά δεν τα έδωσε στις δασικές υπηρεσίες για έργα και συντήρηση έργων πυροπροστασίας, αλλά στους δήμους που τα μοίρασαν σε διάφορες σχετικές ανάγκες, όπως αναφέρεται στη Διαύγεια. Τι πήραν οι δασικές υπηρεσίες; Όπως διαβεβαιώνει και ο κύριος Παπαρουσόπουλος έλαβαν το ποσό των 1.700.000 ευρώ. “Για να καταλάβετε τι σημαίνει αυτό, στην Ημαθία όπου δραστηριοποιούμαι έφτασαν για να συντηρήσουμε τους υπάρχοντες δασόδρομους -τους οποίους χειρίζεται το δασαρχείο. Δεν υπήρχαν άλλα για όλες τις άλλες εργασίες που έπρεπε να γίνουν”. Όπως δεν υπάρχουν και άνθρωποι να τις κάνουν.

“Το δασαρχείο της Λίμνης στην Εύβοια -περιοχή που κάηκε- έχει έναν δασολόγο που είναι και ο δασάρχης. Πόσα να κάνει ένας άνθρωπος; Αν ανατρέξετε στην Ελλάδα, υπάρχουν πολλά τέτοια δασαρχεία με έναν δασολόγο που πρέπει να κάνει τα πάντα. Λυπάμαι, αλλά όσο φιλότιμο και αν έχει, ακόμα και αν δεν κοιμάται, δεν γίνεται να κάνει όσα χρειάζονται.

Εδώ και πάνω από μια δεκαετία δεν έχουν γίνει προσλήψεις. Οι υπάρχοντες δασολόγοι στη δασική υπηρεσία, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που βρίσκονται στο υπουργείο είναι 585. Σε κανονική λειτουργία έπρεπε να είναι 1.300. Χρειάζονται και δασοπόνοι, όπως και δασοφύλακες. Παρεμπιπτόντως, οι δασοπόνοι είναι σε χειρότερη κατάσταση από τους δασολόγους. Με απόφαση της προηγούμενης κυβέρνησης για τα ΑΕΙ, δεν προβλέπεται πια, ως ειδικότητα στα πανεπιστήμια. Δηλαδή, όλες οι σχολές ‘βγάζουν’ μόνο δασολόγους. Κατήργησαν έναν κλάδο που είναι απαραίτητος, που παρέχει την τεχνολογική υποστήριξη στο επιστημονικό έργο των δασολόγων”.

Ο κύριος Παπαρουσόπουλος τόνισε πως “αυτό που μπορούμε να κάνουμε για να μη ξαναζήσουμε ό,τι φέτος, είναι να δημιουργήσουμε καλύτερες συνθήκες ώστε να μη ξεφεύγει η φωτιά και αν ξεφεύγει να κάνει πολύ μικρότερη ζημιά. Να την πολεμάμε με καλύτερες συνθήκες. Όταν δεν υπάρχουν αυτές, μια σπίθα είναι αρκετή.

Έχω ζήσει και πολεμήσει πυρκαγιές. Θα ήθελα να τονίσω πως ο μεγαλύτερος εχθρός για την ανάπτυξη μιας πυρκαγιάς, είναι ο αέρας. Προφανώς παίζει ρόλο αν η θερμοκρασία είναι 40 και άνω βαθμών -γίνεται πιο ξερή η ύλη- αλλά δεν είναι αυτό που κάνει την πυρκαγιά να έχει μεγάλη ταχύτητα.

Έως το 1997 που η δασοπυρόσβεση ως αρμοδιότητα ήταν στη δασική υπηρεσία , μετά τον έλεγχο μιας πυρκαγιάς φροντίζαμε να εξασφαλίσουμε ότι από τυχόν αναζωπυρώσεις δεν θα ξέφευγε σε νέες άκαες εκτάσεις. Τότε λοιπόν, βάζαμε κόσμο στην περίμετρο για να μη βγει από αυτήν η φωτιά. Ώστε να μπορούμε να επέμβουμε άμεσα. Φωτιές ξεκινούν και από καύτρες που πέφτουν πιο μπροστά από τα καμμένα. Αυτά είναι πράγματα που έχεις υπ’ όψιν σου και τα καταπολεμάς. Ζητούσαμε τη βοήθεια των κατοίκων και των εθελοντών, προκειμένου να έχουμε άμεση ενημέρωση και να ειδοποιείται εγκαίρως αυτός που συντόνιζε την κατάσβεση“.

Όταν ο Σημίτης πήρε τις δασικές υπηρεσίες και τις πήγε στην πυροσβεστική -που δεν έχει ακόμα γνώσεις επί των δασικών πυρκαγιών.

“Μέχρι το 1998 η δασοπυρόσβεση άνηκε στις δασικές υπηρεσίες. Τότε, με απόφαση της κυβέρνησης Σημίτη, μεταφέρθηκε άκαιρα -εν μέσω αντιπυρικής περιόδου- και άκυρα στην πυροσβεστική. Μια τέτοια μεταφορά πάντα είναι δύσκολη και είναι χρήσιμο να γίνεται σε βάθος χρόνου. Την έκαναν μέσα σε μια μέρα, παίρνοντας και μέρος του προσωπικού. Αυτό όμως, που συνέβη ήταν πως οι πυροσβέστες δεν είχαν γνώσεις επί των δασικών πυρκαγιών. Ούτε σήμερα έχουν γνώση του εδάφους και των συνθηκών που λαμβάνουμε υπ’ όψιν μας για την πιο σωστή αντιμετώπιση. Ήμασταν σε επικοινωνία και σε συνεργασία για να ξέρουμε πού και πότε να χτυπήσουμε”. Αυτά που έκαναν οι Ρουμάνοι πυροσβέστες και αποθεώθηκαν από όλους.

Η επόμενη γενιά συναδέλφων μετά από τη δική μου, δεν έχει πρακτικές εμπειρίες από τις πυρκαγιές. Χάθηκε η τεχνογνωσία των δασολόγων, δασοπόνων, δασοφυλάκων και των δασοπυροσβεστών. Προς Θεού, εν τω μεταξύ, αυτό εν είναι μομφή για τους πυροσβέστες, οι οποίοι δουλεύουν ακατάπαυστα αυτές τις ημέρες. Αυτό που λέω είναι ότι υπήρχε καλύτερος συντονισμός και κατανομή των δυνάμεων, που τώρα είναι λάθος. 

Και το χειρότερο είναι πως δεν δείχνουν να έχουν διάθεση για αλλαγές -εξαιρουμένης της ενημέρωσης πως όλες οι υπηρεσίες που αφορούν την δασοπροστασία και την πυρόσβεση θα πάνε στο Υπουργείο Περιβάλλοντος.

Εδώ ωστόσο, θα ήθελα να θυμίσω τα εξής: το 1992 υπήρχε πόρισμα διακομματικής επιτροπής για τις πυρκαγιές. Προέκυψε άλλο το 2008, μετά τις πυρκαγιές στην Πελοπόννησο το 2007, από την Επιτροπή Προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής, της οποίας πρόεδρος ήταν ο σημερινό Πρωθυπουργός. Έπειτα, μετά το Μάτι προέκυψε και το πόρισμα Επιτροπής που είχε επικεφαλής τον καθηγητή Οικολογίας των Πυρκαγιών του Πανεπιστημίου του Φράιμπουργκ Γιόχαν Γκόλνταμερ.

Kαι στις τρεις περιπτώσεις, όλοι τόνιζαν την ανάγκη ενιαίου φορέα δασοπροστασίας. Δεν τον έχουμε ακόμα”. Όπως δεν έγινε τίποτα εξ όσων επισημάνθηκαν σε αυτά τα πορίσματα, με τις συνέπειες που βλέπουμε και φέτος όλοι.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις