“Εγκληματικά αμελείς” οι αρχές του Λιβάνου σε ό,τι αφορά στη φονική έκρηξη του Αυγούστου του 2020

Το Human Rights Watch έκανε ό,τι δεν κατάφεραν να κάνουν οι πολιτικοί του Λιβάνου ένα χρόνο, μετά την τραγωδία της 5ης Αυγούστου του 2020 και την έκρηξη που στοίχισε τη ζωή 217 ανθρώπων, 7000 τραυματίστηκαν, 80.000 παιδιά έμειναν χωρίς σπίτι,1000 τραυματίστηκαν, εκ των οποίων τα 31 χρειάστηκαν νοσηλεία, προκλήθηκαν ζημιές σε 77.000 διαμερίσματα, ενώ εκτοπίστηκαν 300.000 άνθρωποι. Τι ήταν αυτό; Να ενημερώσουν για τα αίτια της φονικής έκρηξης που ξέσπασε σε αποθήκη που είχε 2.750 τόνοι νιτρικής αμμωνίας.

Ενόσω οι αξιωματούχοι του Λιβάνου αποφεύγουν να καθίσουν στο εδώλιο τους υπαίτιους της τραγωδίας, ο διεθνής μη κυβερνητικός οργανισμός δημοσίευσε τα ευρήματα της δικής του έρευνας, βάσει της οποίας “τα στοιχεία που είναι γνωστά εγείρουν ερωτήματα, σχετικά με το αν το νιτρικό αμμώνιο προοριζόταν για τη Μοζαμβίκη -όπως ανέφεραν τα ναυτιλιακά έγγραφα- ή αν η Βηρυτός ήταν ο τελικός προορισμός.

Τα διαθέσιμα αποδεικτικά στοιχεία δείχνουν επίσης πως οι λιβανέζικες αρχές ήταν τουλάχιστον εγκληματικά αμελείς, σύμφωνα με το δίκαιο της χώρας, ως προς το χειρισμό των επικίνδυνων ουσιών. Οι ενέργειες και οι παραλείψεις των αρχών δημιούργησαν έναν παράλογο κίνδυνο για την ανθρώπινη ζωή. Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα, η αδυναμία ενός κράτους να ενεργήσει για την αποτροπή των προβλέψιμων κινδύνων για την ανθρώπινη ζωή, αποτελεί παράβαση του δικαιώματος στη ζωή.

“Τα στοιχεία δείχνουν ξεκάθαρα πως ορισμένοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι είχαν προβλέψει την τραγωδία που θα μπορούσε να προκαλέσει ο όγκος του νιτρικού αμμωνίου, ο οποίος είχε συγκεντρωθεί στο λιμάνι και αποδέχθηκαν αυτούς τους κινδύνους που θα συντελούνταν. Υπό τη νομοθεσία του Λιβάνου αυτό μπορεί να ισοδυναμεί με το έγκλημα της ανθρωποκτονίας, με πιθανή πρόθεση ή/και ακούσια ανθρωποκτονία.

“Επιπροσθέτως, αντιστοιχεί σε παραβίαση του δικαιώματος στη ζωή, υπό το διεθνές δίκαιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων”. Το HRW προέβη και σε λεπτομερή αναφορά των αποδεικτικών στοιχείων για τις παραλείψεις και τις ενέργειες των αξιωματούχων, οι οποίοι “στο πλαίσιο της μακροχρόνιας διαφθοράς και κακής διαχείρισης του λιμανιού, επέτρεψαν την τυχαία αποθήκευση ενός δυνητικά εκρηκτικού στοιχείου για σχεδόν έξι χρόνια. Ο ίδιος ο σχεδιασμός της δομής διαχείρισης του λιμένα, σχεδιάστηκε για να μοιραστεί η εξουσία μεταξύ πολιτικών της ελίτ. Μεγιστοποίησε την αδιαφάνεια και επέτρεψε την άνθηση της διαφθοράς και της κακοδιαχείρισης”.

Ο οργανισμός εξασφάλισε όλη την αλληλογραφία που αντάλλαξαν οι αξιωματούχοι και δεκάδες επίσημα έγγραφα από και προς τους υπαλλήλους του Υπουργείου Οικονομικών -συμπεριλαμβανομένων των τελωνειακών υπαλλήλων-, του Υπουργείου Δημοσίων Έργων και Μεταφορών -μεταξύ τους είναι οι υπάλληλοι του λιμένα και μέλη της δικαστικής εξουσίας-, της Αρχής Υποθέσεων – όργανο του Υπουργείου Δικαιοσύνης που λειτουργεί ως νομικός εκπρόσωπος του κράτους σε νομικές διαδικασίες-, του Ανωτάτου Συμβουλίου Αμύνης -με τον πρόεδρο και τον πρωθυπουργό να είναι στη λίστα- και του Υπουργείου Εσωτερικών -γενική και κρατική ασφάλεια. Σε αυτά τα έγγραφα φαίνεται ποιοι γνώριζαν, τι γνώριζαν και πώς αντέδρασαν.

“Συνεντεύξεις με κυβερνητικούς και δικαστικούς αξιωματούχους, δικηγόρους υπεράσπισης αξιωματούχων που έχουν κατηγορηθεί και δημοσιογράφους-ερευνητές παρείχαν περαιτέρω πληροφορίες για τις ενέργειες που έγιναν ή δεν έγιναν από τους κυβερνητικούς αξιωματούχους, παρά την ενημέρωση τους για τους κινδύνους”.

Όλοι αγνόησαν βήματα που θα μπορούσαν να κάνουν απευκταία την τραγωδία. Όπως; Κατ’ αρχάς, όταν έφτασε το πλοίο με το νιτρικό αμμώνιο στη Βηρυτό το Υπουργείο Οικονομικών και αυτό των Δημοσίων Έργων και Μεταφορών δεν διερεύνησαν καν επαρκώς, τον δυνητικά εκρηκτικό και εύφλεκτο χαρακτήρα του φορτίου -που είχε περιγραφεί με κάθε λεπτομέρεια από υπαλλήλους. Μετά έβαλαν τους τόνους του επικίνδυνου χημικού σε αποθήκη που ήταν κακώς ασφαλισμένη και κακώς αεριζόμενοι, εν μέσω πυκνοκατοικημένης εμπορικής και αστικής περιοχής.

“Οι πρακτικές τους παραβίασαν διεθνείς οδηγίες ασφαλούς αποθήκευσης και χειρισμού του νιτρικού αμμωνίου. Ουδείς έλαβε τα κατάλληλα μέσα ώστε να θεσπιστεί σχέδιο αντιμετώπισης έκτακτης ανάγκης ή προληπτικά μέτρα σε περίπτωση πυρκαγιάς στο λιμάνι. Απέτυχαν και να επιβλέψουν επαρκώς τις εργασίες επισκευής που έγιναν στο υπόστεγο της αποθήκης -και πιθανόν προκάλεσαν την έκρηξη”.

Διαπιστώθηκε ότι η Διοίκηση του στρατού είχε διαψεύσει πως γνώριζε για την ύπαρξη του χημικού στο λιμάνι, ενώ το είχε ταξινομήσει ως υλικό που χρησιμοποιείται για την παραγωγή εκρηκτικών -που απαιτούσε την έγκριση στρατού για την εισαγωγή και μετά επιθεώρηση. Παρ’ ότι ήταν η κατ’ εξοχήν υπεύθυνη, η διοίκηση του στρατού δεν έκανε καν τα προφανή για να προφυλλάξει τους πολίτες. Οι δε, πληροφορίες που περνούσε στη Γενική Διεύθυνση Κρατικής Ασφαλείας ήταν ελλιπείς, ως προς τους κινδύνους που υπήρχαν.

Για το φορτίο γνώριζαν ο Υπουργός Εσωτερικών και ο Γενικός Διευθυντής Γενικής Ασφάλειας, εν τούτοις δεν ενήργησαν με τον όποιον τρόπο “γιατί όπως έλεγαν, ήταν εκτός δικαιοδοσίας τους. Βάσει των πηγών και των συνεντεύξεων, έγιναν παραβιάσεις του δικαιώματος στη ζωή και πολλές άλλες που αφορούν τα ανθρώπινα δικαιώματα -όπως στην εκπαίδευση, στη διατροφή, τη στέγαση, την υγεία κλπ. Τέλος, η έκθεση τεκμηριώνει τις αποτυχίες της εγχώριας έρευνας για την έκρηξη”.

Ειρήσθω εν παρόδω, κατά την Παγκόσμια Τράπεζα, η έκρηξη προκάλεσε υλικές ζημιές της τάξεως των 3.8 με 4.6 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Παράλληλα προέκυψε και περιβαλλοντολογική καταστροφή, με την απελευθέρωση αερίου αμμωνίας και οξειδίων του αζώτου στον αέρα (στοιχεία επιβλαβή για το περιβάλλον και το αναπνευστικό σύστημα των ανθρώπων).

Η έκρηξη δημιούργησε έως 800.000 δομικών και κατεδαφιστικών απόβλητων που πιθανότατα περιείχαν επικίνδυνες χημικές ουσίες, επιβλαβείς για την υγεία μέσω άμεσης έκθεσης ή μόλυνσης του εδάφους και του νερού. Το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών έχει εκτιμήσει πως το κόστος του ‘καθαρισμού’ της περιβαλλοντικής υποβάθμισης θα ξεπεράσει τα 100.000.000 δολάρια. 

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις