Jonathan Stark: “Οι Έλληνες συνθέτες δεν αναιρούν τη σύνδεσή τους με το παρελθόν”

Μετά τις δύο πολύ επιτυχημένες συναυλίες του κύκλου «Mozart στο Μουσείο», το Σάββατο 2 Απριλίου τη σκυτάλη παίρνει στο Μουσείο Μπενάκη ο Jonathan Stark, από τη Γερμανία, νικητής του Διεθνούς Masterclass Διεύθυνσης Ορχήστρας του 2019.

Τρεις φορές έχει διεξαχθεί ως τώρα, από το 2019, οπότε ξεκίνησε, το διεθνές Masterclass και Διαγωνισμός νέων μαέστρων της Φιλαρμόνιας Ορχήστρας Αθηνών. Σε ένα κύκλο τριών συμφωνικών συναυλιών που πραγματοποιούνται στο Μουσείο Μπενάκη, οι τρεις νικητές των διαγωνισμών του 2019, 2020 και 2021 έχουν την ευκαιρία να διευθύνουν την Φιλαρμόνια σε ένα πλήρες συναυλιακό πρόγραμμα. Στην τέταρτη και τελευταία συναυλία, στο πόντιουμ θα ανέβει ο εμπνευστής του θεσμού, διεθνούς φήμης μαέστρος Μιχάλης Οικονόμου, που θα κλείσει τον κύκλο.

Στο επίκεντρο του κύκλου συναυλιών βρίσκονται οι τέσσερις τελευταίες συμφωνίες του Wolfgang Amadeus Mozart, ενώ στο πρόγραμμα περιλαμβάνονται, όπως πάντα, και έργα Ελλήνων συνθετών, όπως ο Φίλιππος Τσαλαχούρης, Θόδωρος Αντωνίου, Μιχάλης Οικονόμου και Τάσος Ρωσόπουλος. Τον ρόλο των σολίστ κρατούν ο κλαρινετίστας Άγγελος Πολίτης, ο βαρύτονος Χρήστος Ραμμόπουλος, η φλαουτίστα Θεοδώρα Ιορδανίδου και ο διεθνούς φήμης πιανίστας Κωνσταντίνος Δεστούνης*.

Ο Γερμανός μαέστρος Jonathan Stark στις ερμηνείες του συνδυάζει ιστορικά ενημερωμένη ερμηνεία και στυλ με τεχνική ακρίβεια. Τη σεζόν 2021/22 κάνει το ντεμπούτο του με τη Φιλαρμόνια Ορχήστρα Αθηνών και την Λαϊκή όπερα (Volksoper) της Βιέννης.

Τον Μάιο του 2021, ήταν ένας από τους μαέστρους του ημιτελικού στον Διαγωνισμό Διεύθυνσης Ορχήστρας Donatella Flick στο Λονδίνο. Είναι ο νικητής του 1ου Διεθνούς Διαγωνισμού Διεύθυνσης της Φιλαρμόνιας Ορχήστρας Αθηνών το 2019.

Ο Jonathan Stark διηύθυνε έ

“Η διεύθυνση ορχήστρας νομίζω ότι σαν ιδέα μακρινή υπήρχε στο μυαλό μου πολλά χρόνια. Έτσι, ενώ ξεκίνησα από το κομμάτι της σύνθεσης, στην πορεία, και συγκεκριμένα το 2014, μεταπήδησα σ’ αυτή. Όλο αυτό πήγαζε από την εσωτερική μου ανάγκη να διευθύνω εγώ ο ίδιος τη δική μου μουσική”, αναφέρει χαρακτηριστικά στο NEWS 24/7 και συνεχίζει μιλώντας για το τι θα ακούσουμε το βράδυ της 2ας Απριλίου “στη συναυλία θα παρουσιαστεί η Συμφωνία Νο. 40 του Μότσαρτ, η προτελευταία του συμφωνία. Οι τρεις τελευταίες συμφωνίες του Μότσαρτ αποτελούν μια τριλογία. Αυτή η θεωρία δεν είναι δική μου, αλλά του Αυστριακού μαέστρου Nikolaus Harnoncourt, ο οποίος δυστυχώς πέθανε το 2016.

Υπάρχουν πολλά που υποδηλώνουν ότι ο Harnoncourt έχει δίκιο: Για παράδειγμα, και οι τρεις συμφωνίες γράφτηκαν λίγο πολύ ταυτόχρονα, σε λίγες εβδομάδες το καλοκαίρι του 1788. Μια άλλη πτυχή αφορά την ίδια τη μουσική: Η Συμφωνία Νο. 39, η τρίτη από το τέλος, δεν έχει πραγματικό τέλος. η μουσική απλώς οδηγεί σε αδιέξοδο. Η Συμφωνία Νο. 40, η προτελευταία, που θα ακουστεί στη συναυλία, από την άλλη, δεν έχει πραγματική αρχή: στο κάτω-κάτω, το θέμα δεν ξεκινά μέχρι το δεύτερο μέτρο, και στο πρώτο μέτρο υπάρχει μόνο ένα «μουρμούρισμα» από τα χαμηλά έγχορδα.

Το πραγματικά μεγάλο τέλος έρχεται μόνο στο τέλος της Συμφωνίας Νο. 41, της τελευταίας συμφωνίας: εδώ υπάρχει το περίφημο τελικό fugato, στο οποίο παρουσιάζονται πέντε από τα έξι θέματα του τελευταίου μέρους. Ο Μότσαρτ ανοίγει διάπλατα την πόρτα εδώ στον Μπρούκνερ και σε πολλούς άλλους συνθέτες. Η Συμφωνία Νο. 40 είναι λοιπόν το επίκεντρο αυτής της τριλογίας. Είναι σίγουρα η πιο σοβαρή και σκοτεινή από τις τρεις τελευταίες συμφωνίες. Ανυπομονώ πολύ να αντιμετωπίσω αυτή την πρόκληση με τη Φιλαρμόνια Ορχήστρα Αθηνών.

Ποια στιγμή σας ξεχωρίζετε μέχρι σήμερα;
Δεν μπορώ να αναφέρω μόνο μία πιο σημαντική στιγμή. Τα πιο σημαντικά σημεία στην καριέρα μου μέχρι στιγμής ήταν όταν γνώρισα ορισμένους ανθρώπους – άτομα που μου προκάλεσαν ένα από τα ακόλουθα πράγματα: είτε μου έδειξαν ότι μπορούσα να εμπιστευτώ τις ικανότητές μου, είτε μου έδειξαν μια βαθιά συναισθηματική προσέγγιση στη μουσική. Το πρώτο ισχύει ιδιαίτερα για τους υπέροχους μέντορές μου, με τους οποίους ήμουν πραγματικά τυχερός. Το τελευταίο ισχύει πολύ στην περίπτωσή μου, γιατί η δική μου προσέγγιση στη μουσική είναι μάλλον εγκεφαλική από τη φύση μου. Υπάρχουν επίσης πολύ λίγοι άνθρωποι που έχουν πυροδοτήσει και τα δύο μέσα μου ταυτόχρονα.

Ποιο έργο θα θέλατε να διευθύνετε μελλοντικά;
Είμαι ένας άνθρωπος που του αρέσει να σκέφτεται τη γενική εικόνα. Γι’ αυτό υπάρχουν κάποιοι κύκλοι που θα με ενδιέφεραν πολύ. Οι τελευταίες δώδεκα συμφωνίες του Χάιντν, για παράδειγμα, ή όλες οι συμφωνίες του Σούμαν. Εκεί μπορεί να επεξεργαστεί κανείς τις μεγάλες συνδέσεις.

Και τώρα στην Ελλάδα. Έχετε άποψη για την ελληνική κλασική μουσική;
Η ελληνική μουσική είναι πάνω από όλα ένα πράγμα: είναι πάντα πολύ προσεγμένη και καλοφτιαγμένη. Νομίζω ότι είναι υπέροχο που οι περισσότεροι Έλληνες συνθέτες που γνωρίζω δεν αναιρούν τη σύνδεσή τους με το παρελθόν. Το Concerto Grosso του Μιχάλη Οικονόμου, που θα παίξουμε στη συναυλία μας, είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα: μια νέα ζωή δημιουργείται σε ένα πολύ παλιό είδος, αναφερόμενο σε πολύ παλιά μουσική – στην προκειμένη περίπτωση τον Μπαχ. Ο Οικονόμου δουλεύει με το «υλικό» που του άφησε ο Μπαχ και το φωτίζει με έναν εντελώς νέο τρόπο. Το βρίσκω συναρπαστικό.

3η συναυλία, 2 Απριλίου 2022

Η Φιλαρμόνια Ορχήστρα Αθηνών παρουσιάζει τον νικητή του 2019, Jonathan Stark με το πρόγραμμα:
· Franz Schubert / Gustav Mahler, Ο Θάνατος και η Κόρη, κουαρτέτο εγχόρδων σε ρε ελάσσονα, D 810, διασκευασμένο για ορχήστρα εγχόρδων
· Μιχάλης Οικονόμου, Concerto grosso
· Wolfgang Amadeus Mozart, Συμφωνία αρ. 40, σε σολ ελάσσονα, K. 550
Σολίστ: Οι κορυφαίοι των εγχόρδων της Φιλαρμόνιας
Mουσική διεύθυνση: Jonathan Stark, Γερμανία, νικητής 2019

*Είναι το μοναδικό διεθνές τέτοιου είδους καλλιτεχνικό γεγονός που γίνεται στην Ελλάδα, κατά τα πρότυπα άλλων προηγμένων μουσικά χωρών και απευθύνεται σε νέους μαέστρους από όλον τον κόσμο, οι οποίοι επιλέγονται μεταξύ περισσοτέρων από 100 υποψήφιους από όλο τον κόσμο κάθε χρόνο. Οι νέοι μαέστροι επισκέπτονται την Ελλάδα και παρακολουθούν εντατικά μαθήματα, υπό την επίβλεψη και διδασκαλία του Μιχάλη Οικονόμου, για πάνω από επτά ώρες κάθε μέρα επί μία εβδομάδα, μελετώντας προεπιλεγμένα συμφωνικά έργα που ορίζονται από την επιτροπή του διαγωνισμού. Στο τέλος, οι ίδιοι οι μουσικοί της ορχήστρας ψηφίζουν για τον νικητή του διαγωνισμού.

Εν τω μεταξύ δημοσιεύτηκε ήδη η προκήρυξη για το 4ο διεθνές Masterclass και διαγωνισμό, που θα γίνει από 4 έως 10 Απριλίου 2022 στην έδρα της ορχήστρας, στον Χώρο Τέχνης και Πολιτισμού «Άρτεμις», στον Άλιμο.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις