Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο: Εγχειρίδια του προηγούμενου αιώνα και δίδακτρα…ακατέβατα

“Το όραμά μας είναι ένα Δημόσιο, Ανοικτό, Σύγχρονο, Εξωστρεφές Πανεπιστήμιο που διασφαλίζει το αγαθό της Παιδείας και προάγει την Καινοτομία, την Έρευνα και την Αριστεία, ακολουθώντας διεθνή πρότυπα”.

Η παραπάνω φράση υπάρχει στο μήνυμα του προέδρου του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου το οποίο “καλοσωρίζει” τους επισκέπτες της ιστοσελίδας του ιδρύματος (eap.gr). O Οδυσσέας Ζώρας, ο επικεφαλής του ΕΑΠ, του Πανεπιστημιακού ιδρύματος με τους 50.000 φοιτητές, έχει δίκιο, αυτό είναι, ή μάλλον αυτό οφείλει να είναι, το όραμα του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου. Το ερώτημα όμως είναι αν το εν λόγω όραμα υπηρετείται στην πράξη.

Εγχειρίδια από το…1999

Αφού λοιπόν γίνεται λόγος για “Αριστεία” και “Καινοτομία”, καλό θα είναι οι πολίτες να γνωρίζουν ότι κάποια από τα εγχειρίδια του ΕΑΠ έχουν γραφτεί στο πολύ μακρινό πια 1999. Είναι σαφές ότι τα τελευταία 23 χρόνια έχουν μεσολαβήσει πολλές και σημαντικές εξελίξεις σε κάθε γνωστικό αντικείμενο και πεδίο της έρευνας (είτε μιλάμε για ανθρωπιστικές σπουδές, είτε για θετικές επιστήμες) τις οποίες τα συγκεκριμένα εγχειρίδια φυσικά δεν καλύπτουν. Δίνεται βέβαια συμπληρωματική βιβλιογραφία για κάθε εργασία (από πολύ πιο σύγχρονα έργα κάποιες φορές) ωστόσο στην τελική εξέταση της κάθε θεματικής ενότητας οι φοιτητές εξετάζονται στην ύλη του εγχειριδίου και μόνο η οποία έτσι καθίσταται έτσι ο βασικός πυλώνας των σπουδών.

Σταχυολογούμε ένα από τα πολλά, δυστυχώς, παραδείγματα. Ο Γ’ τόμος της θεματικής ενότητας “Ελληνική Ιστορία” που αφορά το πρόγραμμα σπουδών του Ελληνικού Πολιτισμού, έχει γραφτεί πράγματι το 1999. Οι καθηγητές της ενότητας έχουν εντοπίσει προβλήματα, ακόμα και ως προς την παρουσίαση συγκεκριμένων γεγονότων και έχουν ζητήσει τα εγχειρίδια (και το εν λόγω) που έχουν γραφτεί τον…προηγούμενο αιώνα, να ανανεωθούν με νέα κεφάλαια και διορθώσεις. “Πολλά από αυτά είναι πολύ βιαστικά γραμμένα, υπάρχουν πολλές αστοχίες” μάς τονίζει χαρακτηριστικά εκπαιδευτική πηγή.

Η απάντηση που παίρνουν είναι ότι “υπάρχει ακόμα διαθέσιμο τιράζ και μέχρι να εξαντληθεί δεν μπορεί να γίνει κουβέντα για νέα εγχειρίδια μελέτης”. Εδώ είναι απαραίτητο να τονίσουμε ότι για τον φοιτητή/φοιτήτρια του ΕΑΠ, ο οποίος δεν έχει καθημερινή, δια ζώσης επαφή με τον καθηγητή/καθηγήτριά του του, το εγχειρίδιο μελέτης είναι το βασικό στήριγμα στην προσπάθειά του. Αν αυτό παρουσιάζει προβλήματα, τότε πολύ απλά, η γνώση που θα λάβει ο κάθε φοιτητής/φοιτητρία δεν θα είναι ολοκληρωμένη.

Σύμφωνα, παράλληλα, με πληροφορίες του NEWS 24/7 το σχετικό αίτημα για αντικατάσταση των εγχειριδίων έκανε τρία χρόνια απλώς για να…απαντηθεί (ουσιαστικά αρνητικά) δείγμα του ότι οι ρυθμοί εντός του Πανεπιστημίου δεν είναι οι γρηγορότεροι δυνατοί.

Υψηλά δίδακτρα, καμία έκπτωση

Ως γνωστόν, οι φοιτητές/φοιτήτριες του ΕΑΠ πληρώνουν δίδακτρα. Αυτό είναι το πλαίσιο λειτουργίας του ΕΑΠ από την πρώτη ημέρα του, σύμφωνα με το νόμο που το ίδρυσε. Σήμερα όμως διανύουμε μία εποχή κατά την οποία η ακρίβεια σε ενέργεια, τρόφιμα και άλλα αγαθά, εξαντλεί πολύ πιο εύκολα σε σχέση με το παρελθόν το διαθέσιμο εισόδημα. Σημειωτέον ότι η συντριπτική πλειοψηφία των φοιτητών/φοιτητριών του ΕΑΠ, αποτελείται από εργαζόμενους ανθρώπους που έχουν “βαριές” οικογενειακές και άλλες υποχρεώσεις, δεν πρόκειται δηλαδή για άτομα που μπορούν να ελιχθούν εύκολα.

Τα 500 ευρώ που αξίζει η κάθε θεματική ενότητα στα προπτυχιακά προγράμματα (στα μεταπτυχιακά οι τιμές είναι πιο υψηλές) είναι πλέον πάρα πολλά. Ηταν έτσι και αλλιώς αλλά με τις εξελίξεις των τελευταίων δύο ετών (πανδημία, ακρίβεια κτλ) το ποσό πια φαντάζει τεράστιο. Και όμως μέχρι στιγμής δεν μειώνεται και δεν μπαίνει καν θέμα μειώσής του. Και όλα αυτά ενώ το ίδρυμα έχει περιορίσει τα τελευταία δύο χρόνια τα έξοδά του αφού τα πάντα γίνονται εξ αποστάσεως (συναντήσεις φοιτητών-καθηγητών, εξετάσεις). Οι διδάσκοντες, επίσης, δεν παίρνουν πια το εκτός έδρας επίδομα ενώ το ίδρυμα δεν χρειάζεται να εξασφαλίζει αίθουσες για συναντήσεις και εξετάσεις.

Οι διδάσκοντες, επίσης, μειώνονται αριθμητικά ενώ και οι αμοιβές τους, με βάση τις εξελίξεις που περιγράφηκαν παραπάνω, περιορίζονται (πολλές φορές, σύμφωνα με πληροφορίες, ακόμα και κατά 40%). Είναι, άρα, απορίας άξιον πως το Πανεπιστήμιο δεν προχωρά σε μείωση των διδάκτρων αφού έτσι και αλλιώς τα λειτουργικά του, και όχι μόνο, έξοδα είναι σαφώς μειωμένα. Και, επίσης, ποια είναι εκείνα τα κίνητρα που δίνει σε καθηγητές για να έρθουν να διδάξουν στο ΕΑΠ.

Ο πρόεδρος του Πανεπιστημίου, Οδυσσέας Ζώρας (πρώην πρύτανης του Πανεπιστημίου Κρήτης και αναγνωρισμένος, με μεγάλο κύρος και σπουδαίο βιογραφικό, καθηγητής Ιατρικής, τοποθετήθηκε στη θέση του λίγους μήνες μετά την εκλογή της Νέας Δημοκρατίας, τον Σεπτέμβριο του 2019), οφείλει να βρει τις λύσεις έτσι ώστε να μην διασαλευτεί η ομαλή πορεία του ιδρύματος.

Αρκεί να ακούσει την αγωνία των διδασκόντων και των καθηγητών. Υπό μία έννοια ο κ. Ζώρας είναι ευτυχής διότι δεν νιώθει την πίεση που έχουν οι Πρυτάνεις των “συμβατικών” Πανεπιστημίων από τους φοιτητές τους και τις πολλές φορές δυναμικές κινητοποιήσεις τους.

Ο πρόεδρος του ΕΑΠ όμως δεν δείχνει να πιστεύει στο θεσμό του δημοσίου Πανεπιστημίου, όπως τουλάχιστον τον ξέρουμε από τη Μεταπολίτευση και μετά. Αντιθέτως, όπως τόνισε, σε πρόσφατη συνέντευξή του στην “Οικονομική Επιθεώρηση”, το μοντέλο του ΕΑΠ (οι φοιτητές να πληρώνουν δίδακτρα για τις σπουδές τους) πρέπει να υιοθετηθεί και από τα υπόλοιπα δημόσια πανεπιστήμια.

Ιδού, επί λέξει, τι ανέφερε: “Το ΕΑΠ, είναι το μόνο αυτοχρηματοδοτούμενο ίδρυμα της χώρας. Κατά την άποψή μου, το αποδεδειγμένα πετυχημένο οικονομοτεχνικό μοντέλο που εφαρμόζεται στο ΕΑΠ σήμερα πρέπει πολύ σύντομα να υιοθετηθεί και να εφαρμόζεται από όλα τα πανεπιστήμια της χώρας. Άλλωστε, σε μεγάλο ποσοστό, τα μεταπτυχιακά αλλά και τα ξενόγλωσσα προπτυχιακά που έχουν πρόσφατα αναπτυχθεί και λειτουργήσει από τα συμβατικά πανεπιστήμια απαιτούν δίδακτρα”.

Αν αυτές οι απόψεις διαπνέοουν το σύνολο της διοικούσας επιτροπής του Πανεπιστημίου (που, ειρήσθω εν παρόδω, αποτελείται μόνο από άντρες στα τακτικά της μέλη, δείγμα μη εκσυγχρονισμού) μάλλον οι φοιτητές δεν μπορούν να περιμένουν και πολλά στο ζήτημα της μείωσης των διδάκτρων με όποιους κινδύνους συνεπάγεται αυτό…

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις