11η Σεπτεμβρίου 2001: Η ιστορία του Falling Man 16 χρόνια μετά την τραγωδία
Πάνω από 200 άνθρωποι μέσα στον πανικό τους πήδηξαν από τα παράθυρα του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου όταν σημειώθηκαν οι τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 που άλλαξαν τη σύγχρονη ιστορία
- 11 Σεπτεμβρίου 2017 11:23
Δεκαέξι χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από το χειρότερο τρομοκρατικό χτύπημα που άλλαξε τη σύγχρονη ιστορία των ΗΠΑ. Ήταν 11 Σεπτεμβρίου του 2001 όταν δύο αεροπλάνα έπεσαν πάνω στους Δίδυμους Πύργους, το Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου της Νέας Υόρκης, οδηγώντας στην κατάρρευσή τους και τον θάνατο περίπου 3.000 ανθρώπων, ενώ ένα ακόμα αεροπλάνο έπεφτε στο Πεντάγωνο και ένα σε χωράφι της Πενσιλβάνια.
Οι πιο διαδεδομένες εικόνες της φρίκης της 11ης Σεπτεμβρίου απεικόνιζαν τα αεροπλάνα, τους Δίδυμους Πύργους κατά την κατάρρευσή τους, τα συντρίμμια και το σύννεφο καπνού. Υπάρχει ωστόσο και η εικόνα ενός ανθρώπου, που έχει μείνει χαραγμένη στη συλλογική μνήμη.
Πρόκειται για τη φωτογραφία που πήρε τον τίτλο “Falling Man” και την οποία τράβηξε ο φωτογράφος του Asssociated Press Richard Drew κατά τις τρομοκρατικές επιθέσεις. Σε αυτή απαθανατίζεται η προσπάθεια διαφυγής ενός απελπισμένου άντρα από τον βόρειο πύργο που καταρρέει. Ο Falling Man αιωρείται στο απόλυτο κενό και η εικόνα του είναι από τις λίγες που αποτυπώνουν ωμά τον ανθρώπινο θάνατο σε μία από τις τραγικότερες ημέρες στην ιστορία των ΗΠΑ.
Η φωτογραφία δημοσιεύθηκε στις αμερικανικές εφημερίδες λίγες ημέρες μετά τις επιθέσεις, αλλά η αντίδραση του αναγνωστικού κοινού οδήγησε τον Τύπο να τη βάλει στο συρτάρι. Άλλωστε, ένας άνδρας που διασχίζει σαν βέλος τον αέρα με φόντο τα κτίρια-ορόσημα της Ν. Υόρκης, κατευθυνόμενος στο τέλος του αποτελεί ένα δυσκολοχώνευτο θέαμα. Σημειώνεται ότι περισσότερα από 200 άνθρωποι μέσα στον πανικό τους πήδηξαν από τα παράθυρα του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου όταν σημειώθηκαν οι επιθέσεις.
Για πέντε χρόνια κανείς δεν ήξερε την ταυτότητα του άνδρα, και μάλιστα τέσσερις οικογένειες ισχυρίστηκαν ότι είναι συγγενής τους.
Στην αρχή, ο δημοσιογράφος του Globe and Mail, Stephen Cheney, υποστήριξε πως επρόκειτο για τον Norberto Hernandez, όμως η οικογένεια του βλέποντας τις συνολικά 12 φωτογραφίες που είχε τραβήξει από την πτώση του ο φωτογράφος του AP δεν τον αναγνώρισε ως συγγενή της.
Κατά τα πέντε χρόνια που ακολούθησαν τρεις ακόμη οικογένειες διεκδίκησαν την ταυτότητα του άγνωστου άνδρα, όμως έφτασε το 2007 για να λυθεί πλήρως το μυστήριο. Τελικά ο Falling Man ταυτοποιήθηκε ως ο 43χρονος σερβιτόρος Jonathan Briley, τον οποίο αναγνώρισε ο αδερφός του και μέλος του γνωστού συγκροτήματος “Village People” Alex Briley.
Η αληθινή δύναμη της φωτογραφίας ωστόσο δεν έγκειται τόσο στο ποιος ήταν, όσο στο τι συμβολίζει: Έναν άγνωστο ‘στρατιώτη’, θύμα ενός συχνά άγνωστου και αβέβαιου πολέμου, που θα μένει στην αιωνιότητα μετέωρος στο κενό.
Εκδηλώσεις μνήμης για την 16η επέτειο
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ θα τιμήσει σήμερα, Δευτέρα, τη μνήμη των θυμάτων της 11ης Σεπτεμβρίου τηρώντας ενός λεπτού σιγή, ακριβώς την στιγμή που το πρώτο αεροπλάνο έπεφτε στους πύργους, στις 09.37 (τοπική ώρα Νέας Υόρκης).
Στη συνέχεια ο ίδιος και η Μελάνια Τραμπ θα παραβρεθούν στην τελετή μνήμης που θα διεξαχθεί στο Πεντάγωνο, από τον υπουργό Τζέιμς Ματίς.
«Ο πρόεδρος θα λάβει μια πλήρη ενημέρωση για την τρομοκρατική απειλή που αντιμετωπίζουν οι ΗΠΑ και τον τρόπο που την αντιμετωπίζουν» δήλωσε σχετικά ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας Τομ Μπόσερτ.
Παράλληλα, ο αντιπρόεδρος Μάικ Πενς θα μεταβεί στην Πενσιλβάνια για την τελετή μνήμης της πτήσης 93.
Το χρονικό της ιστορικής τραγωδίας
Ολόκληρος ο πλανήτης “πάγωσε” στις 08.45 το πρωί της Τρίτης 11 Σεπτεμβρίου 2001 όταν ένα αεροσκάφος της εταιρίας American Airlines, με 92 επιβαίνοντες, προσέκρουσε στον βόρειο Πύργο του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου, προκαλώντας καταστροφική έκρηξη. Πάνω από τον 75ο όροφο το κτίριο τυλίγεται στις φλόγες και προκαλείται πανικός άνευ προηγουμένου. Δεκάδες άνθρωποι σκοτώνονται, ενώ αρκετοί είναι αυτοί που πηδούν στο κενό σε μια απέλπιδα προσπάθεια να σωθούν.
Σωστικά συνεργεία και δημοσιογράφοι σπεύδουν στο σημείο και λίγα λεπτά αργότερα, στις 9.03, οι τηλεοπτικοί σταθμοί μεταδίδουν σε απευθείας σύνδεση ένα ακόμη αεροσκάφος της ίδιας εταιρίας, με 64 επιβαίνοντες, να προσκρούει στον νότιο Πύργο του Κέντρου Εμπορίου.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζορτζ Γ. Μπους, που πραγματοποιεί το πρωί της Τρίτης επίσκεψη σε σχολείο της Φλόριντα, πληροφορείται τα γεγονότα από τον αρχηγό του γενικού επιτελείου και σπεύδει να κάνει την πρώτη του ανακοίνωση: «Πρόκειται για εθνική τραγωδία. Δύο αεροσκάφη συνετρίβησαν στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου, σε μια ενδεχόμενη τρομοκρατική επίθεση εναντίον των Ηνωμένων Πολιτειών».
Το έργο των τρομοκρατών ωστόσο δεν είχε ακόμα ολοκληρωθεί: Στις 9.43 η πτήση 77 της American Airlines, που ξεκίνησε με 64 επιβάτες από την Ουάσινγκτον με προορισμό το Λος Άντζελες, προσκρούει στο Πεντάγωνο, μέρος του οποίου καταρρέει. Για προληπτικούς λόγους εκκενώνονται ο Λευκός Οίκος, το Καπιτώλιο, το Υπουργείο Δικαιοσύνης, το Ανώτατο Δικαστήριο και όλα τα ομοσπονδιακά κτίρια στην Ουάσινγκτον, καθώς και οι εγκαταστάσεις των Ηνωμένων Εθνών και της Παγκόσμιας Τράπεζας.
Με διαφορά λίγων λεπτών καταρρέουν διαδοχικά οι δίδυμοι πύργοι και ένα τεράστιο σύννεφο σκόνης καλύπτει τον ουρανό του Μανχάταν. Χιλιάδες άνθρωποι βρίσκουν τραγικό θάνατο κάτω από τόνους τσιμέντου.
Όπως έγινε αργότερα γνωστό, ένα ακόμα αεροσκάφος της United Airlines, που είχε απογειωθεί από το αεροδρόμιο του Νιου Τζέρσεϊ, με προορισμό το Λος Άντζελες, είχε καταληφθεί επίσης από τρομοκράτες. Τα σχέδιά τους, όμως, εικάζεται ότι ανέτρεψαν οι επιβάτες, που εξεγέρθηκαν με αποτέλεσμα το αεροσκάφος να καταπέσει περίπου 100 χλμ. ανατολικά του Πίτσμπουργκ, στην πολιτεία της Πενσιλβάνια.
Υπολογίζεται ότι από τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου έχασαν τη ζωή τους περισσότεροι από 3.000 άνθρωποι. Από την πρώτη στιγμή, οι ΗΠΑ χαρακτήρισαν ως υπ’ αριθμόν ένα καταζητούμενο τον πολυεκατομμυριούχο Σαουδάραβα Οσάμα Μπιν Λάντεν, αρχηγό του τρομοκρατικού δικτύου της Αλ Κάιντα. Σε τηλεοπτικό διάγγελμά του προς τους Αμερικανούς πολίτες, ο πρόεδρος Μπους υποσχέθηκε σκληρή απάντηση, όχι μόνο στους τρομοκράτες, αλλά και σε αυτούς που τους υποθάλπουν.
Στις 8 Οκτωβρίου 2001 οι ΗΠΑ επιτέθηκαν στο Αφγανιστάν, ανατρέποντας τους Ταλιμπάν, που παρείχαν άσυλο στον Λάντεν. Στο όνομα του «πολέμου κατά της διεθνούς τρομοκρατίας», το Μάρτιο του 2003 οι ΗΠΑ επιτέθηκαν και στο Ιράκ, ανατρέποντας τον Σαντάμ Χουσεΐν, ενώ η Αλ Κάιντα απάντησε με επιθέσεις κατά συμμάχων των Αμερικανών, όπως στις 11 Μαρτίου 2004 στο σιδηροδρομικό δίκτυο της Μαδρίτης και στις 7 Ιουλίου 2005 στο μετρό του Λονδίνου.
(Με πληροφορίες από TIME, φωτογραφίες: AP / Richard Drew, Mark Lennihan, Chao Soi Cheong, William Kratzke)