Στήριξη των αδύναμων στη λύση για τα ‘κόκκινα’ δάνεια

Έως τον Νοέμβριο θα είναι έτοιμο το θεσμικό πλαίσιο για τον τρόπο αντιμετώπισης των «κόκκινων» δανείων που αφορούν νοικοκυριά και επιχειρηματίες. Μέχρι τότε, θα πρέπει το περιεχόμενο του νομοσχεδίου να έχει συμφωνηθεί με την τρόικα.

Ευνοϊκός προμηνύεται ο νέος νόμος για τους δανειολήπτες που θα εντάσσονται στις αδύναμες οικονομικά ομάδες, ενώ αυστηρότητα και κατασχέσεις θα προβλέπονται για επιχειρηματίες, αλλά και τα φυσικά πρόσωπα που έχουν διαθέσιμο εισόδημα, καταθέσεις ή/και περιουσιακά στοιχεία και δεν εξυπηρετούν τις υποχρεώσεις τους προς τις τράπεζες.

Στόχος δηλαδή τόσο των Ευρωπαίων εταίρων, όσο και της κυβέρνησης είναι να δημιουργήσει ένα δίχτυ ασφαλείας για νοικοκυριά και επιχειρήσεις που, πραγματικά, έχουν πληγεί από την κρίση και δεν έχουν τη δυνατότητα να αποπληρώσουν το δάνειο τους. Θα συνεκτιμάται επίσης, το κατά πόσο είναι συνεργάσιμος ο δανειολήπτης με την τράπεζα και τις υποχρεώσεις του προς αυτήν.

Σύμφωνα με το τρίτο μνημόνιο το νομοσχέδιο για τα «κόκκινα» δάνεια θα έπρεπε να έχει πάει στη Βουλή προς ψήφιση, έως το τέλος του προηγούμενου Αυγούστου, γεγονός που δεν κατέστη δυνατό. Λίγο αργότερα προκηρύχθηκαν οι εκλογές, «πάγωσαν» οι διαδικασίες και μετατέθηκε η ολοκλήρωσή του. Έτσι, μέχρι τον Οκτώβριο θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί οι νέοι κανόνες που καθορίζονται, οι οποίες συνοψίζονται στις αλλαγές που απαιτούνται στον «Κώδικα Δεοντολογίας» που έχει καταρτίσει η Τράπεζα της Ελλάδος:

1. Υποχρεώσεις Τραπεζών: Ο Κώδικας Δεοντολογίας θα περιγράφει βήμα προς βήμα όλες τις υποχρεώσεις της τράπεζας, ανάλογα με τα εξατομικευμένα χαρακτηριστικά του δανειολήπτη και το χρονοδιάγραμμα στο οποίο θα πρέπει να κάνει κάθε ενέργεια.

2. Υποχρεώσεις Δανειοληπτών: Περιγράφει επίσης τις υποχρεώσεις του δανειολήπτη και το βάθος χρόνου που θα πρέπει να παράσχουν οι υπόχρεοι την ενημέρωση για τα οικονομικά τους χαρακτηριστικά προς τις τράπεζες. Στόχος είναι η σωστή αξιολόγηση των κινδύνων και επομένως, η σαφήνεια ως προς την ικανότητα αποπληρωμής κάθε πιστούχου. Επίσης, θα αναφέρεται σαφώς το χρονοδιάγραμμα στο οποίο θα πρέπει να γίνεται κάθε ενέργεια από τους δανειολήπτες.

3. Τα κριτήρια Συνεργάσιμου Δανειολήπτη: Ένας δανειολήπτης είναι συνεργάσιμος έναντι της τράπεζας όταν: (α) παρέχει πλήρη και επικαιροποιημένα στοιχεία επικοινωνίας στους δανειστές. (β) είναι διαθέσιμος σε επικοινωνία με την τράπεζα, (γ) προβαίνει αυτοπροσώπως είτε διά του αντικλήτου του σε πλήρη και ειλικρινή γνωστοποίηση πληροφοριών προς το δανειστή, αναφορικά με την τρέχουσα οικονομική του κατάσταση, (δ) προβαίνει αυτοπροσώπως είτε διά του αντικλήτου του, σε πλήρη και ειλικρινή γνωστοποίηση πληροφοριών, οι οποίες θα έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην μελλοντική οικονομική του κατάσταση, (ε) συναινεί σε διερεύνηση εναλλακτικής πρότασης αναδιάρθρωσης με το δανειστή, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στον Κώδικα Δεοντολογίας 

4. Το ελάχιστο όριο διαβίωσης: Αυτό αφορά το «αντικειμενικό» διαθέσιμο εισόδημα, μετά από υπολογισμό όλων των εξόδων, ακόμα και της διασκέδασής του.

Για κάθε περίπτωση δανειολήπτη, με βάση τα παραπάνω στοιχεία, θα καθορίζεται το ύψος της μηνιαίας δόσης και θα προτείνεται μία λύση ανάλογα με τα χαρακτηριστικά, εφόσον ωστόσο έχει χαρακτηριστεί ως συνεργάσιμος. Η κάθε λύση θα επιλέγεται από ένα «πακέτο» εναλλακτικών το οποίο θα προβλέπεται στον Κώδικα.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι για τους δανειολήπτες που έχουν μικρό έως ανύπαρκτο εισόδημα, θα προβλέπονται ιδιαίτερα ευνοϊκές λύσεις, όπως πχ διαγραφή χρεών ή «πάγωμα» ενός μέρους του δανείου και εξυπηρέτησης του υπόλοιπου. Εφόσον ο δανειολήπτης είναι συνεπής, στη λήξη του, το κομμάτι του «δανείου» που είναι παγωμένο, διαγράφεται.

Επιχειρήσεις

Αμείλικτη εμφανίζεται η τρόικα με τους επιχειρηματίες καθώς πληροφορίες αναφέρουν ότι θα εφαρμοστούν, αυστηρά, τα χρηματοοικονομικά/τραπεζικά κριτήρια χωρίς «εκπτώσεις» σε χρόνο ή χρήμα. Το δίλημμα που θα βάλει η τρόικα θα είναι σαφές: Ή θα πληρώνουν κανονικά οι επιχειρηματίες τα δάνειά τους ή στην έσχατη περίπτωση θα προχωρά η διαδικασία εκκαθάρισης.

Τα κριτήρια για τα επιχειρηματικά «κόκκινα» δάνεια θα περιλαμβάνουν τον βαθμό δυνατότητας εξυπηρέτησης και θα προβλέπονται ρυθμίσεις εκεί που απαιτούνται. Θα συνεκτιμώνται όλα τα δεδομένα, σύμφωνα με αυτά που προβλέπονται  σε χρηματοοικονομικό επίπεδο και ανάλογα με την κάθε περίπτωση. Πληροφορίες λένε ότι, αυτός ακριβώς είναι και ο λόγος που στο τρίτο μνημόνιο προβλέπεται η συμμετοχή τριών μελών στα Διοικητικά Συμβούλια των τραπεζών που θα διοριστούν από την τρόικα και θα έχουν λόγο και άποψη για κάθε ένα από αυτά τα δάνεια. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι ήδη η τρόικα έχει υπολογίσει το βάθος του προβλήματος και για την εξυγίανση του τραπεζικού συστήματος προβλέφθηκε το νέο «πακέτο» που αφορά στις τράπεζες, ύψους 25 δις. ευρώ.

Είναι ενδεικτικό, ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα διαφωνεί με την πρόταση που έχουν καταθέσει οι Έλληνες τραπεζίτες για την αντιμετώπιση της αύξησης των μη εξυπηρετούμενων επιχειρηματικών δανείων. Η πρόταση αυτή προέβλεπε μία γενικευμένη ρύθμιση για όλες τις επιχειρήσεις, η οποία κατά την άποψή τους θα έβαζε φρένο στον ρυθμό αύξησης των μη εξυπηρετούμενων δανείων της κατηγορίας. Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα πιστεύει, σύμφωνα με πηγές, ότι με τον περιορισμό στην κίνηση κεφαλαίων οι επιπτώσεις θα είναι δυσμενέστερες αυτών που εκτιμούν οι διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών και η αυξητική τάση των μη εξυπηρετούμενων δανείων θα συνεχιστεί.

Πηγές του news247.gr αναφέρουν ότι δεν υπάρχει κανένα σχέδιο σε αυτόν τον τομέα μέχρι στιγμής. Μάλιστα, τονίζουν ότι οι δύο πλευρές δεν έχουν συμφωνήσει ούτε καν στις παραδοχές, για να συνεχίσουν προς την επεξεργασία της λύσης. 

Η πρόταση του Υπουργού Οικονομίας, Γ. Σταθάκη

Ο κ. Σταθάκης επιχειρεί να δημιουργήσει ένα διαφανές περιβάλλον τόσο για τους δανειολήπτες όσο και για τις τράπεζες, αλλά και το δημόσιο.

Σύμφωνα με δηλώσεις του, στόχος είναι η δημιουργία τοπικών «κέντρων ενημέρωσης για χρέη». Τα κέντρα αυτά θα παρέχουν, χωρίς χρέωση, πληροφορίες στους δανειολήπτες όσον αφορά τα δικαιώματα, τις υποχρεώσεις και τις επιλογές που έχει ο κάθε υπόχρεος σε σχέση με τη διαχείριση των χρεών του.

Ο κ. Σταθάκης αναφέρθηκε ακόμα στη δημιουργία της υπηρεσίας «Πίστωσης και Πλούτου», που θα είναι ένας δημόσιος φορέας, με στόχο την πλήρη καταγραφή των περιουσιακών στοιχείων κάθε δανειολήπτη. Σύμφωνα με τον υπουργό θα αποτελεί ένα πολύ σημαντικό και αντικειμενικό εργαλείο, που θα προσδιορίζει την ικανότητα του δανειολήπτη να αποπληρώνει τα δάνεια του. Τα προσωπικά δεδομένα του κάθε δανειολήπτη θα προστατεύονται, ενώ το δάνειο του θα μπαίνει σε κλίμακα αξιολόγησης. «Με πιο απλά λόγια», εξηγεί ο υπουργός, «ο δανειολήπτης που θέλει να ρυθμίσει το δάνειο του ή να συνάψει σύμβαση για νέο θα μπορεί να απευθύνεται στην Υπηρεσία Πίστωσης και Πλούτου, η οποία και θα βαθμολογεί τη δανειοδοτική του ικανότητα. Με αυτό το βαθμό θα απευθύνεται στην τράπεζα, η οποία δεν θα μπορεί να αμφισβητεί για παράδειγμα τη δυνατότητα».