Πείραμα στον επιταχυντή CERN από Έλληνες μαθητές λυκείου

Το Πρότυπο Πειραματικό Λύκειο της Βαρβακείου Σχολής της Αθήνας είναι το ένα από τα δύο σχολεία, μαζί με το ολλανδικό Κολλέγιο Ντομίνικους, που κέρδισε στο σχολικό διαγωνισμό “A beamline for School”.

Σχεδόν 300 ομάδες μαθητών λυκείου, μεταξύ των οποίων 19 από την Ελλάδα, πρότειναν ένα συγκεκριμένο πείραμα και οι δύο νικήτριες ομάδες που επιλέχθηκαν θα φιλοξενηθούν μετά το καλοκαίρι στο CERN, όπου θα έχουν την ευκαιρία να εκτελέσουν το πείραμά τους στον βοηθητικό επιταχυντή SPS (Super Proton Synchrotron), μήκους επτά χιλιομέτρων.

Η 12μελής ομάδα με την ονομασία “Σύντροφοι του Οδυσσέα” του Βαρβακείου έχει υπεύθυνο καθηγητή τον φυσικό Ανδρέα Βαλαδάκη.

Οι Έλληνες μαθητές πρότειναν να μελετήσουν τη διάσπαση των φορτισμένων πιονίων, μίας κατηγορίας μεσονίων, σωματιδίων που περιέχουν ένα κουάρκ και ένα αντικαουάρκ, με στόχο να ερευνήσουν την ασθενή πυρηνική δύναμη, μία από τις τέσσερις θεμελιώδεις δυνάμεις στη φύση.

Ο διαγωνισμός συμπίπτει με τα 60ά γενέθλια του CERN, φέτος, και έχει σκοπό να θέσει στη διάθεση των μαθητών έναν επιταχυντή για την πραγματοποίηση ενός πειράματος, με τον ίδιο τρόπο που γίνονται τα κανονικά πειράματα από τους ερευνητές του Οργανισμού.

Σε λιγότερες από 1.000 λέξεις, κάθε πρόταση έπρεπε να εξηγεί γιατί οι μαθητές ήθελαν να πάνε στο CERN, τι περίμεναν να αποκομίσουν από την εμπειρία τους και πώς σκόπευαν να χρησιμοποιήσουν τη δέσμη των σωματιδίων για το πείραμά τους. Επίσης, έπρεπε να δημιουργήσουν ένα σύντομο ψυχαγωγικό βίντεο με τα βασικά σημεία της πρότασής τους.

“Όταν είχαμε την αρχική ιδέα για τα σχολεία, ποτέ δεν περιμέναμε μία τόσο φανταστική γκάμα προτάσεων από όλο τον κόσμο” δήλωσε ο συντονιστής της πρωτοβουλίας, Κριστόφ Ρέμπσερ. “Έμεινα έκπληκτος από τη δημιουργικότητα και την κινητοποίηση των μαθητών… Για πολλούς μαθητές ήταν η πρώτη γεύση τους από την πραγματική επιστήμη” πρόσθεσε.

Μία ομάδα επιστημόνων του CERN αξιολόγησε τις προτάσεις και επέλεξε αρχικά τις 16 καλύτερες από τις συνολικά 292 και τελικά τις δύο που ξεχώρισαν. Μάλιστα, η τελική επιλογή της ελληνικής και της ολλανδικής μαθητικής ομάδας έγινε από επίσημη επιτροπή του CERN, η οποία, όντως, αποφασίζει πώς θα κατανείμει τον χρόνο χρήσης του επιταχυντή σε διάφορα προτεινόμενα πειράματα επιστημόνων.