Ακολουθήσαμε το πρώτο φοροελεγκτικό ‘ντου’ του ΥΕΔΔΕ στην Θεσσαλονίκη

Το τηλέφωνο «χτύπησε» γύρω στις 7:30 το απόγευμα της Παρασκευής 8 Ιουλίου. Στην άλλη άκρη της γραμμής ο Κωστής. Συνάδελφος και φίλος από την Αθήνα.

Η πληροφορία ήταν «γκαραντί». Αργά το βράδυ, ένα κλιμάκιο της νεοσύστατης Υπηρεσίας Ελέγχου και Διασφάλισης Δημόσιων Εσόδων (ΥΕΔΔΕ) –και για να μην σας μπερδεύω, το πρώην ΣΔΟΕ, αλλά με περισσότερες αρμοδιότητες- επρόκειτο να κάνει φοροελεγκτικό «ντου», σε μαγαζιά στο κέντρο της Θεσσαλονίκης.

H έφοδος θα γινόταν λίγο μετά τις 11:30 το βράδυ,. Τρεις άνδρες και μια γυναίκα, ελεγκτές της ΥΕΔΔΕ, είχαν μόλις παραλάβει το φάκελο με τα ονόματα των καταστημάτων, στα οποία έπρεπε να πραγματοποιηθεί ο φορολογικός έλεγχος και ανέμεναν, ακριβώς κάτω από το χώρο, όπου βρίσκεται η έδρα της υπηρεσίας, την άφιξή μου. Εκεί, ήδη, βρισκόταν ένας ακόμη δημοσιογράφος.

Αφού έγιναν οι απαραίτητες συστάσεις, ενημερωθήκαμε ότι η παρουσία μας θα ήταν εφικτή μόνο σε ορισμένους από τους ελέγχους της βραδιάς, διότι στη συνέχεια θα μεσολαβούσαν κάποιες περιπτώσεις «καρφωτής», οι οποίες ενδεχομένως να έκρυβαν παραβατικότητα εκτεταμένης φοροδιαφυγής και ως εκ τούτου έπρεπε να γίνουν με μυστικότητα.

«Θα ξεκινήσουμε από τα καταστήματα του κέντρου», αποφάνθηκε ο επικεφαλής του κλιμακίου και βάλαμε «πλώρη» για την περιοχή της Πλατείας Αριστοτέλους, με ένα αίσθημα αγωνίας να με συντροφεύει καθόσον επρόκειτο για πρωτόγνωρη εμπειρία και δεν ήξερα τι θα συναντήσουμε. Για να πω την «αμαρτία» μου, έτσι όπως κινούμασταν, σε «μπούγιο» και κρίνοντας από το πώς μας κοίταζαν από τα διάφορα μαγαζιά τα «εκπαιδευμένα» μάτια των υπευθύνων, νομίζω ότι κάναμε «μπαμ» για τη «φύση» της παρέας μας.

«Θα ξεκινήσουμε από τα παραλιακά μαγαζιά, γιατί εκείνα κλείνουν πιο νωρίς και μετά θα έρθουμε στο […] καθώς αυτό με τόσο κόσμο που έχει θα το προλάβουμε ανοικτό και στο γυρισμό» ειπώθηκε ανάμεσα στα μέλη του κλιμακίου και σε λίγη ώρα φτάσαμε στη Λεωφόρο Νίκης. Επιλέχθηκε ο στόχος -το κατάστημα που είχε, εκείνη την ώρα, τον περισσότερο κόσμο- κι ένας μετά τον άλλο, κινηθήκαμε προς το σημείο της «μάρκας». Έγιναν οι απαραίτητες διατυπώσεις, αναφορικά με την ταυτότητα του κλιμακίου και ζητήθηκε να κοπεί μια απόδειξη από την ταμειακή –ώστε αν δεν είχαν εκδοθεί μέχρι εκείνη την ώρα αποδείξεις, να μην υπάρχει δυνατότητα να «χτυπηθούν» εκπρόθεσμα- και άρχισε ο έλεγχος.

Μετά από ένα γρήγορο «γύρο» στα τραπέζια του καταστήματος, διαπιστώθηκε ότι οι αποδείξεις είτε δεν υπήρχαν καν, είτε, όπου υπήρχαν, δεν αντιστοιχούσαν στα ποτά που ήταν στο τραπέζι, είτε στους χρόνους της έκδοσής τους.

«Είναι ανακυκλωμένες», ανέφερε ένα από τα στελέχη της ΥΕΔΔΕ και φώναξε τον υπεύθυνο για διευκρινίσεις, καθώς συν τοις άλλοις υπήρχε και μια περίπτωση με αυτοπαράδοση, το γνωστό σε όλους μας κέρασμα από το μαγαζί. «Θα έπρεπε να έχει κόψει απόδειξη τουλάχιστον ίσης αξίας με το κόστος αγοράς της φιάλης και όχι για 1 ευρώ, όπως έχει γίνει εδώ, διότι έτσι εμφανίζεσαι… large με τα λεφτά του δημοσίου», εξήγησε μέλος του κλιμακίου λίγο πριν ξεκινήσει μια στιχομυθία με τον ελεγχόμενο, απόλυτα σουρεαλιστική.

Παιδιά να σας κεράσουμε κάτι. Ένα νερό, ένα χυμό, κάτι να ξεδιψάσετε

ήταν η αιφνιδιαστική –ως προς τον τόνο Savoir Vivre, που τη συνόδευε- προσφορά του υπευθύνου του καταστήματος, η οποία ωστόσο δεν βρήκε καμία ανταπόκριση.

Στα ερωτήματα των ελεγκτών, «γιατί λείπουν αποδείξεις και γιατί οι υπόλοιπες είναι ανακυκλωμένες;», οι δικαιολογίες που επιστρατεύτηκαν αφορούσαν τον… αέρα που τις πήρε, μέχρι τους σερβιτόρους οι οποίοι ξέχασαν να μαζέψουν αυτές που άφησε η προηγούμενη παρέα, με αποτέλεσμα να μπερδευτούν.

Φυσικά δεν έπεισαν και καταλογίστηκαν τέσσερις παραβάσεις (μία για αξία 15 ευρώ, δύο για 10 ευρώ έκαστη και μια για 45 ευρώ), αλλά όταν το πρόστιμο είναι μόλις 50% του ΦΠΑ, από τις αποδείξεις που δεν «κόπηκαν», καταλαβαίνει κανείς ότι δεν… ιδρώνει και πολύ το αφτί του παραβάτη. Κάτι το οποίο ήταν διάχυτο στην ατμόσφαιρα όσο κρατούσε ο έλεγχος.

«Παρακαλώ υπογράψτε για να παραλάβετε το έγγραφο και εφόσον έχετε τυχόν αντιρρήσεις μέσα στις επόμενες ημέρες μπορείτε να έρθετε στην υπηρεσία και να τις διατυπώσετε», σημείωσε ευγενικά ένας ελεγκτής για να πάρει τη μάλλον σκωπτική απάντηση: «Σίγουρα είναι εντάξει αυτό που θα υπογράψω; Γιατί μια φορά στο παρελθόν υπέγραψα, χωρίς να ρωτήσω και βρέθηκα να έχω αναλάβει να πληρώσω κάτι γραμμάτια. Πάντως, είστε σπάνιο σώμα και χάρηκα πολύ για τη γνωριμία. Το ό,τι ήσασταν τόσο ευγενικοί, που μπορώ να το γράψω;».

Σχεδόν είκοσι λεπτά αργότερα και αφού ένα μέλος του κλιμακίου παρότρυνε με νόημα τον υπεύθυνο του καταστήματος, λέγοντας «…καλό είναι να χτυπάμε λίγο παραπάνω την ταμειακή», ανηφορίσαμε προς την οδό Τσιμισκή. Καρακέντρο…

«Δεν έχει νόημα να πάμε και στα διπλανά καταστήματα γιατί μας έχουν δει», μας εξήγησε μέλος του κλιμακίου και κινηθήκαμε προς το μαγαζί που είχαμε δει στην αρχή. Αυτό με τον πολύ τον κόσμο που έμενε ανοικτό ως αργά. Ακολουθήθηκε η ίδια διαδικασία με τη «μάρκα», την αντιστοίχιση των αποδείξεων, τις ερωτήσεις προς τους θαμώνες στις περιπτώσεις που υπήρχαν αμφιβολίες για τους χρόνους που αναγραφόταν στις αποδείξεις, και στο τέλος, για λόγους αμφιβολίας, παρότι και εδώ οι… σερβιτόροι αποδείχθηκε πως ήταν ξεχασιάρδηδες, αποφασίστηκε να γίνει απλώς μια επίπληξη. Το Z άλλωστε έδειξε πως το κατάστημα είχε κόψει έως την ώρα εκείνη αποδείξεις αξίας 3.700 ευρώ, όταν το προηγούμενο είχε τζίρο στο ένα τρίτο αυτού του ποσού.

Και σε αυτή την περίπτωση, πάντως, η ατμόσφαιρα μεταξύ των ελεγκτών και του ελεγχόμενου ήταν κάτι παραπάνω από φιλική, σε σημείο ώστε ο έλεγχος έκλεισε με χειραψίες και με… high five μεταξύ του υπευθύνου του καταστήματος κι εμού, προφανώς νομίζοντας, ο δόλιος, πως έχει να κάνει με στέλεχος της ΥΕΔΔΕ.

Ο επόμενος προορισμός ήταν ένα κατάστημα από αυτά που στη «γλώσσα» των φορο-ελεγκτών ονομάζονται «ιγκόγνιτο», διότι είτε λειτουργούν σε σημεία, που δεν τα πιάνει το μάτι σου, είτε σε ορόφους πολυκατοικιών, «με αποτέλεσμα να μένουν στο απυρόβλητο».

Στο συγκεκριμένο μαγαζί, ωστόσο, υπήρχε μόνο μία παρέα και κρίθηκε σκόπιμο να μην αποκαλυφθεί η ταυτότητα μας, ώστε το κλιμάκιο να μπορεί να επανέλθει άλλη μέρα. «Θα πάμε σε ένα ακόμη και μετά φεύγετε γιατί θα ακολουθήσουν οι στοχευμένες περιπτώσεις», μας ειπώθηκε και αφού συμφωνήσαμε, μεταβήκαμε σε μια από τις παραλλήλους οδούς της Αριστοτέλους, όπου λειτουργούν αρκετά καφέ, τα οποία μετά από κάποια ώρα μετατρέπονται σε νυχτερινά bar.

Εισήλθαμε σε αυτό που είχε τον περισσότερο κόσμο, αλλά στην περίπτωση αυτή, από την αρχή η ατμόσφαιρα μύρισε… μπαρούτι.

Η παρουσία κινητού τηλεφώνου που κατέγραφε φωτογραφικά και με βίντεο την «έφοδο» των ελεγκτών, προκάλεσε τον εκνευρισμών των νεαρών ιδιοκτητών του bar, κάτι που έγινε ακόμη πιο αισθητό όταν οι ελεγκτές διαπίστωσαν ότι σε δύο τραπέζια υπήρχαν –κατά την άποψή τους- ανακυκλωμένες αποδείξεις, ενώ σε ένα τρίτο, η απόδειξη που έφτασε με… καθυστέρηση, ήταν «χτυπημένη» οκτώ λεπτά αφότου είχε κοπεί η απόδειξη που πήραν οι ελεγκτές με την άφιξή τους.

Και όλα αυτά για ένα πρόστιμο λιγότερο από δέκα ευρώ…

Τα νεύρα «τέντωσαν» επικίνδυνα όταν οι ιδιοκτήτες του μαγαζιού άρχισαν να ζητούν –ανεβάζοντας τον τόνο της φωνής και χτυπώντας το χέρι στον πάγκο του bar- επιτακτικά στοιχεία για την ταυτότητα του ελεγκτικού κλιμακίου και έδειξαν να συγκρατούνται όταν αυτά δόθηκαν από τα στελέχη της ΥΕΔΔΕ. Χρειάστηκε, πάντως, να επιστρατευτεί και η απειλή της κλήσης της αστυνομίας, εφόσον χρειαζόταν, για να συνεργαστούν οι ιδιοκτήτες του καταστήματος. Παρόλα αυτά συνέχισαν να αμφισβητούν, και μάλιστα με υψηλό τόνο την επιχειρηματολογία των δημόσιων λειτουργών, για με την ύπαρξη ανακυκλωμένων αποδείξεων (σ. σ. σε ένα τραπέζι υπήρχε μία από τις 6.30 το απόγευμα, ενώ ο έλεγχος διεξαγόταν λίγο μετά τη μία το ξημέρωμα…) και η αντιπαράθεση έληξε όταν τους εξηγήθηκε πως αν έχουν ενστάσεις, μπορούν, εντός των χρονικών πλαισίων, που προβλέπει ο νόμος, να τις εκφράσουν στην υπηρεσία και αν έχουν δίκαιο, θα το βρουν. Και όλα αυτά για ένα πρόστιμο λιγότερο από δέκα ευρώ.

Η κόντρα πάντως συνεχίστηκε για αρκετή ώρα με αιχμή κυρίως την παρουσία ημών των δημοσιογράφων, διότι ο συνάδελφος έκανε χρήση βιντεοκαταγραφής της επιχείρησης του ελέγχου, με συνέπεια να εκτοξευτούν ακόμη κι απειλές του τύπου «αλλού, να το ξέρετε, δεν θα έχετε την ίδια αντιμετώπιση» και «υπό άλλες συνθήκες, ο τύπος που κατέγραψε βίντεο θα έφευγε από εδώ με ασθενοφόρο». Και νομίζω πως το εννοούσαν…

Εγκαταλείψαμε το χώρο έχοντας την αίσθηση ότι ήμασταν ανεπιθύμητοι και εκεί ήταν που γύρισε ένα από τα στελέχη του κλιμακίου και είπε: «Έχει και κινδύνους η δουλειά. Ποτέ δεν ξέρεις πώς θα αντιδράσει ο άλλος. Και να σκεφτείτε πως θα ξημερώσουμε σήμερα και ούτε υπερωρίες δεν μας δικαιολογούν».

Οι δρόμοι μας, κάπου εκεί χώρισαν. Το κλιμάκιο θα συνέχιζε έως τις 5:30 το ξημέρωμα, όπως ενημερώθηκα την επομένη. Έγιναν άλλοι τρεις έλεγχοι –από καταγγελία- μέχρι το πρωί, αλλά στις δύο περιπτώσεις ο θησαυρός αποδείχθηκε άνθρακας, καθώς δεν βρέθηκαν καν να λειτουργούν οι επιχειρήσεις αυτές.

Για το επόμενο τρίμηνο, έως και το τέλος Σεπτεμβρίου, περίπου 60 στελέχη της ΥΕΔΔΕ, που ανήκουν στην περιφερειακή διεύθυνση Βόρειας Ελλάδας, στην οποία η διοικητική ευθύνη επεκτείνεται από την περιοχή από τη Λάρισα έως και την Αλεξανδρούπολη, θα πραγματοποιούν, κάθε ημέρα, αιφνιδιαστικούς ελέγχους κυρίως σε καταστήματα (ταβέρνες, εστιατόρια, καφέ, μπάρ) στα παραθεριστικά κέντρα, αλλά και σε επαγγέλματα που εμφανίζουν υψηλό δείκτη φοροδιαφυγής, με σκοπό την περιστολή της.

Η δράση τους εντάσσεται στο επιχειρησιακό πλάνο της ΓΓΔΕ που περιλαμβάνει τη διενέργεια περίπου 30.000 προληπτικών ελέγχων από τις ΔΟΥ και μεγάλο αριθμό στοχευμένων ελέγχων από τις Υπηρεσίες Ερευνών και Διασφάλισης Δημοσίων Εσόδων (Υ.Ε.Δ.Δ.Ε.) σε όλη την επικράτεια.

Οι έλεγχοι θα διενεργούνται πρωινές, απογευματινές και βραδινές ώρες, σε ημερήσια βάση, όλες τις ημέρες της εβδομάδας, συμπεριλαμβανομένων του Σαββάτου και της Κυριακής. Στη διενέργεια των μερικών επιτόπιων ελέγχων έχει ζητηθεί και θα παρασχεθεί και η συνδρομή της Ελληνικής Αστυνομίας με τη δημιουργία μικτών κλιμακίων ελέγχου.

Όπως ανακοίνωσε η ΓΓΔΕ οι έλεγχοι αυτοί δεν αποσκοπούν μόνο στη διαπίστωση τυπικών παραβάσεων μη έκδοσης στοιχείων και στην επιβολή των αντίστοιχων προστίμων, αλλά αποτελούν και ένα σημαντικό εργαλείο για την καταγραφή πληροφοριών για τη συμπεριφορά του εκάστοτε φορολογούμενου, οι οποίες θα αξιοποιούνται για τη διενέργεια περαιτέρω ελέγχων με απώτερο σκοπό τον εντοπισμό αποκρυβείσας φορολογητέας ύλης.