Μηχανή του Χρόνου: Ο Αμαζόνιος έχει ελληνική καταγωγή;
Ο θρύλος με τη μυστηριώδη φυλή των γυναικών που θύμιζαν τις Αμαζόνες των αρχαιοελληνικών μύθων και κατατρόπωσαν τους πρώτους εξερευνητές
- 31 Οκτωβρίου 2014 07:13
Στις 24 Ιουνίου του 1542, ο Ισπανός εξερευνητής Φρανσίσκο ντε Ορεγιάνα μαζί με 50 πολεμιστές, έπλεαν σε έναν ποταμό του αποκαλούμενου Νέου Κόσμου. Στη σύγχρονη εποχή, ο ποταμός είναι γνωστός με το όνομα «Αμαζόνιος» και η περιοχή ονομάστηκε Βραζιλία, αλλά τότε ήταν ανεξερεύνητες περιοχές που δεν είχαν καν όνομα. Ο Ορεγιάνα ανήκε στην ομάδα του Γκονζάλο Πιζάρο, αδελφού του Φρανσίσκο Πιζάρο, που κατέκτησε την αυτοκρατορία των Ίνκας. Αποστολή του Ορεγιάνα ήταν να εξερευνήσει τον ποταμό και να επιστρέψει στον Πιζάρο όταν θα έφτανε στη θάλασσα. Ξεκίνησε στις 26 Δεκεμβρίου του 1541 και έξι μήνες αργότερα δεν είχε καλύψει ούτε τα μισά της διαδρομής.
Στις 24 Ιουνίου, ο Ορεγιάνα διέταξε το πλήρωμα να αποβιβαστεί στις όχθες του ποταμού για να ξαποστάσουν. Η περιπέτεια που ακολούθησε καταγράφηκε από τον Δομινικανό μοναχό, Γκασπάρ ντε Καρβαχάλ, που συνόδευε τον εξερευνητή. Ο Καρβαχάλ έγραψε ότι όταν αποβιβάστηκαν οι άντρες, ήρθαν αντιμέτωποι με μια φυλή πολεμιστριών. Οι γυναίκες ήταν ψηλές, δυνατές, με μακριά πλεγμένα μαλλιά και λευκό δέρμα. Ξεχώριζαν από τις υπόλοιπες φυλές ιθαγενών που είχαν πιο σκούρο δέρμα. Οι πολεμίστριες ήταν γυμνές, αλλά οπλισμένες με τόξα και βέλη. Επιτέθηκαν με μανία εναντίον των αντρών, οι οποίοι πάσχισαν να τις αναχαιτίσουν. Ο Ορεγιάνα και οι άντρες του πρόλαβαν να επιβιβαστούν στο πλοίο και να αποχωρήσουν, πριν να επιστρέψουν δριμύτερες οι πολεμίστριες.
H γυναικοκρατούμενη φυλή του Αμαζονίου
Σύμφωνα με τα κείμενα του Καρβαχάλ, ο Ορεγιάνα ρώτησε άλλους ιθαγενείς που ήταν πιο φιλικά προσκείμενοι προς τους δυτικούς για τη μυστηριώδη φυλή των πολεμιστριών. Τις αποκαλούσαν «Coniupuyara», δηλαδή δυνατές γυναίκες και η περιοχή τους απείχε περίπου εφτά μέρες δρόμο από τις όχθες του ποταμού. Ήταν μία γυναικοκρατούμενη φυλή που ερχόταν σε επαφή με άντρες μόνο για την απόκτηση απογόνων. Οι «σύζυγοι» ήταν συνήθως αιχμάλωτοι τους οποίους επέστρεφαν στις φυλές τους, αφού είχαν ολοκληρώσει τα «καθήκοντά» τους. Αν το παιδί ήταν κορίτσι μεγάλωνε στη φυλή σαν πολεμίστρια, αλλά αν ήταν αγόρι είτε θανατώνονταν είτε το έστελναν στη φυλή του πατέρα του. Η φυλή των πολεμιστριών αριθμούσε 70 διαφορετικούς οικισμούς, οι οποίοι συνδέονταν με δρόμους που προστατεύονταν από πέτρινους φράχτες. Υπήρχαν παντού φύλακες και όποιος τους χρησιμοποιούσε έπρεπε να πληρώσει διόδια. Τα σπίτια τους κι αυτά πέτρινα και μεγαλοπρεπή.
Αρχηγός του ήταν η πολεμίστρια Κονόρι, η οποία επέβλεπε τον καταμερισμό του τεράστιου πλούτου της φυλής. Οι πολεμίστριες είχαν τόσο χρυσό και ασήμι που κατασκεύαζαν με αυτά ακόμα και αντικείμενα καθημερινής χρήσης. Όμως, το μεγαλύτερο μέρος του θησαυρού χρησιμοποιούνταν για τη λατρεία του Ήλιου, στον οποίο ήταν αφιερωμένοι τέσσερις λαμπροί ναοί. Αν και οι πολεμίστριες που επιτέθηκαν στους Ισπανούς ήταν γυμνές, οι ιθαγενείς είπαν ότι κανονικά φορούσαν ρούχα από μαλλί λάμα, τα οποία έφταναν συνήθως μέχρι τα γόνατά τους και στόλιζαν τα μαλλιά τους με χρυσά στεφάνια. Ο Ορεγιάνα ονόμασε τον ποταμό «Αμαζόνιο», συγκρίνοντας τις γυναίκες αυτές με τις πολεμίστριες των αρχαιοελληνικών μύθων.
Όταν επέστρεψε στην Ευρώπη διέδωσε την ιστορία που γοήτευσε όποιον την άκουσε. Όμως, ο εξερευνητής δεν μπόρεσε να αποδείξει ποτέ την ύπαρξη των πολεμιστριών. Η δεύτερη εξερευνητική αποστολή κατέληξε σε παταγώδη αποτυχία και δεν έφτασε ποτέ στα βάθη του Αμαζονίου, που πίστευε ότι ζούσαν οι «Αμαζόνες».
Φρανσίσκο ντε Ορεγιάνα
Οι Αρχαίοι Έλληνες στον Αμαζόνιο
Το 1555, ο Φραγκισκανός μοναχός και κοσμογράφος, Αντρέ Θεβέτ, έγραψε ότι οι πολεμίστριες του Ορεγιάνα κατάγονταν από τις Αμαζόνες του Τρωικού Πολέμου, που κατέφυγαν στην περιοχή του Αμαζονίου μετά το τέλος του πολέμου. Ένας ισχυρισμός ο οποίος δεν αποδείχτηκε ποτέ.
Η φυγή των Αμαζόνων, Claude Deruet, 1620
Ο Αμαζόνες ήταν άντρες;
Κανείς εξερευνητής δεν επιβεβαίωσε τις ιστορίες του Ορεγιάνα, οι οποίες θεωρούνται μέχρι σήμερα φανταστικές. Ορισμένοι μελετητές υποστηρίζουν ότι ο Ορεγιάνα δέχθηκε επίθεση από άντρες, τους οποίους μπέρδεψε με γυναίκες. Σύμφωνα με περιγραφές του εξερευνητή Πέρσι Φόσετ, οι άντρες μιας φυλής που ονόμασε «Ταπούγια», είχαν ανοιχτόχρωμο δέρμα, μακριά μαλλιά και κάποια γυναικεία χαρακτηριστικά στα άκρα. Μια θεωρία που έμεινε αναπόδεικτη. Πάντως, η σύγχρονη φυλή «Ταπούγια» έχει σκούρο δέρμα, κοντά πόδια και αιματηρό παρελθόν, καθώς τα μέλη της κανιβάλιζαν τους εχθρούς τους. Ωστόσο, δεν παρουσιάζουν καμία ομοιότητα με γυναίκες, πόσο μάλλον με τις Αμαζόνες που περιέγραψε ο Ορεγιάνα.
