Μηχανή του Χρόνου: Η εισβολή Παπαφλέσσα στην Αρκαδία για φοροφυγάδες που προκάλεσε δεύτερο εμφύλιο
Όταν ο Παπαφλέσσας εκτελούσε χρέη Υπουργού Εσωτερικών της κυβέρνησης Κουντουριώτη, έπαιξε και το ρόλο του φοροεισπράκτορα
- 23 Οκτωβρίου 2014 15:58
Στις 23 Οκτωβρίου του 1824 ο Παπαφλέσσας που εκτελούσε χρέη Υπουργού Εσωτερικών της κυβέρνησης Κουντουριώτη, έχοντας λάβει άνωθεν εντολή, εισέβαλε στην Αρκαδία για να επιβάλλει την πειθαρχία.
Οι κάτοικοι της περιοχής αρνούνταν να καταβάλουν τους φόρους που τους αναλογούσαν και έδιωξαν με τη βία τον αξιωματούχο της κυβέρνησης, που εκτελούσε χρέη εισπράκτορα. Μάλιστα, οι περισσότεροι κάτοικοι δεν του αναγνώρισαν καν το δικαίωμα να εισπράττει φόρους για λογαριασμό της κυβέρνησης. Η στάση τους χαρακτηρίστηκε ανταρσία και ο Παπαφλέσσας διατάχτηκε να την καταστείλει.
Έχοντας υπό την ηγεσία του 500 άντρες, συγκρούστηκε με τους «αντικυβερνητικούς» που είχαν αρχηγούς τον Γενναίο Κολοκοτρώνη, γιο του Γέρου του Μοριά και τον Κανέλλο Δεληγιάννη. Ο Παπαφλέσσας ηττήθηκε και αναγκάστηκε να οπισθοχωρήσει στο Ναύπλιο. Η σύγκρουση όμως ήταν αρκετή για να φουντώσει ξανά η εμφύλια διαμάχη και να ξεκινήσει έτσι η ονομαζόμενη β΄ φάση του εμφυλίου. Οι Έλληνες πριν να διώξουν τους Τούρκους και να κερδίσουν την ελευθερία τους σκοτώνονταν μεταξύ τους.
Τα γεγονότα πριν από τον δεύτερο εμφύλιο
Αυτή τη φορά αντίπαλοι ήταν οι πρώην σύμμαχοι της πρώτης φάσης. Οι νησιώτες, κυρίως Υδραίοι, με αρχηγό τον Κουντουριώτη είχαν πάρει με το μέρος τους, τους Στερεοελλαδίτες. Συνδετικός κρίκος ήταν ο Ιωάννης Κωλέττης. Από την άλλη πλευρά ήταν οι Πελοποννήσιοι οπλαρχηγοί και οι Προεστοί. Στόχος ήταν η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία, καθώς και το ποιος θα έχει το «ταμείο» από τα δάνεια της επανάστασης. Η σύγκρουση ήταν σφοδρή και θα μπορούσε να καθορίσει την τύχη της Επανάστασης, που βρισκόταν σε εξέλιξη. Πριν από την έναρξη των συγκρούσεων, τον Ιούλιο του 1824 η κυβέρνηση είχε λάβει δάνειο από τους Άγγλους, τα λεφτά από το οποίο χρησιμοποιούσε σε δωροδοκίες κυρίως καπεταναίων που φάνηκαν χρήσιμοι αργότερα. Τον Οκτώβριο του ίδιου έτους έγιναν εκλογές. Η ψηφοφορία ανέδειξε τους Νησιώτες, με τους αντιπάλους τους να κάνουν λόγο για εξαγορά ψήφων με τα χρήματα του δανείου, αλλά χωρίς αποτέλεσμα.
Οι πολιτικοί και στρατιωτικοί ηγέτες του Μοριά, Ζαίμης, Δεληγιάννηδες, Κολοκοτρωναίοι αμέσως μετά τις εκλογές ήταν έτοιμοι για ανοιχτή σύγκρουση. Έμενε μόνο η αφορμή.
Ο θάνατος του γιου του Κολοκοτρώνη καθόρισε τον δεύτερο εμφύλιο
Οι συγκρούσεις στην Πελοπόννησο είχαν γενικευτεί μετά τη σύγκρουση στην Αρκαδία και οι δυο πλευρές έδειχναν ανυποχώρητες. Στις 13 Νοεμβρίου όμως σε μια ενέδρα έξω από την Τριπολιτσά σκοτώθηκε ο γιος του Κολοκοτρώνη Πάνος.
Ο θάνατος του γιου συνέτριψε τον σκληρό αγωνιστή, ο οποίος έκτοτε αδιαφορούσε για την έκβαση της σύγκρουσης. Η εξέλιξη αυτή έδωσε πλεονέκτημα στους νησιώτες, που σιγά σιγά άρχισαν να αποδυναμώνουν τους αντιπάλους τους. Οι περιοχές της Αχαΐας και της Κορινθίας χτυπήθηκαν περισσότερο από τα κυβερνητικά στρατεύματα.
Η β’ φάση του εμφυλίου της Επανάστασης έχει πολλά ακόμα σημαντικά περιστατικά που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο και χρειάζονται ξεχωριστή αναφορά. Ολοκληρώθηκε με τον θάνατο του αντικυβερνητικού Οδυσσέα Ανδρούτσου, ο οποίος γκρεμίστηκε από το άλλοτε πρωτοπαλίκαρό του Ιωάννη Γκούρα. Η κυβέρνηση Κουντουριώτη επικράτησε πανηγυρικά και η Επανάσταση συνεχίστηκε υπό τις οδηγίες της.
Ο Παπαφλέσσας που ηγήθηκε του αποσπάσματος στην Πελοπόννησο και εκδιώχθηκε, έπαιξε καταλυτικό ρόλο ως μετρ της ίντριγκας και του πολιτικού παρασκηνίου.
