Ο μεγιστάνας που μπορεί να νικήσει τον καρκίνο για όλους μας

Το νούμερο 35 στη λίστα  Forbes 400, αξίζει λίγο περισσότερη προσοχή από τα 35 δευτερόλεπτα που θέλεις για να διαβάσεις την περιγραφή κάτω από το όνομα Patrick Soon-Shiong. Κι αυτό γιατί ο  63χρονος μεγιστάνας – γιατρός έχει φέρει τα πάνω κάτω στη θεραπεία κατά του καρκίνου. Πρόκειται για έναν άνθρωπο που παρά τα πλούτη του δεν ασχολείται με αυτή τη μάχη, μόνο την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου, αλλά κάθε μέρα.

Έχοντας ήδη εφεύρει ένα πρωτοποριακό αντικαρκινικό φάρμακο που έγινε ξακουστό για την αποτελεσματικότητά του στον καρκίνο του παγκρέατος, μόλις λάνσαρε το Cancer MoonShot 2020, ένα πρόγραμμα που φιλοδοξεί να νικήσει δια παντός την επάρατη νόσο χρησιμοποιώντας το ίδιο μας το ανοσοποιητικό σύστημα. Με ποιον τρόπο; «Εκπαιδεύοντάς» το και ενεργοποιώντας το με μια ισχυρή θεραπεία παρόμοια με το αντιγριπικό εμβόλιο.

«Νομίζω πως όλα αυτά τα χρόνια ακολουθούσαμε μια απλουστευτική προσέγγιση, γι’ αυτό χάναμε τον πόλεμο. Πλέον όμως διαθέτουμε περισσότερες πληροφορίες από ποτέ. Πληροφορίες που ενισχύουν μια πεποίθηση που είχα από τότε που ήμουν νέος γιατρός, ότι γεννιόμαστε με εγγενείς μηχανισμούς προστασίας που πολεμούν τον καρκίνο, όπως και τις μολυσματικές ασθένειες. Ο τρόπος που αντιδρά το σώμα μας όταν αντιμετωπίζει μια μόλυνση εμπεριέχει την ίδια βιολογία με τον τρόπο που πολεμά τον καρκίνο» επισημαίνει ο ίδιος σε πρόσφατη συνέντευξή του στο Nautilus και ξεκαθαρίζει πως το Cancer MoonShot 2020 δεν δίνει μια υποθετική υπόσχεση. «Είναι κάτι υπαρκτό, συμβαίνει εδώ και τώρα με απτά αποτελέσματα, αλλά είναι πολύ περίπλοκο». Πριν όμως τον αφήσουμε να μας εξηγήσει με απλά λόγια αυτή την περίπλοκη νέα πραγματικότητα που μας επιτρέπει να ατενίζουμε με αισιοδοξία το άμεσο μέλλον, ας δούμε ποιος ακριβώς είναι ο Patrick Soon-Shiong.

Γιος Κινέζων μεταναστών στη Νότιο Αφρική, ο Soon-Shiong  είναι ο ορισμός του αυτοδημιούργητου. Στα 16 του είχε αποφοιτήσει από το λύκειο, στα 23 του ήταν ήδη γιατρός.  Αφού έκανε το μεταπτυχιακό του στον Καναδά, δούλεψε ως αναπληρωτής καθηγητής χειρουργικής στο UCLA, καταξιώθηκε ως χειρουργός και συμμετείχε σε ερευνητικό πρόγραμμα της NASA, ίδρυσε δύο φαρμακευτικές εταιρίες στις ΗΠΑ, την Abraxis και την American Pharmaceutical Partners, τις οποίες πούλησε μεταξύ 2008 και 2010 για 9,1 δισεκατομμύρια δολάρια. Το αντικαρκινικό φάρμακο Abraxane που εφηύρε, αρχικά δεν είχε απήχηση, στη συνέχεια όμως έγινε ιδιαίτερα δημοφιλές για την αποτελεσματικότητά του στον καρκίνο του παγκρέατος. Σήμερα χρησιμοποιείται σε 40 χώρες στον κόσμο και για άλλες μορφές καρκίνου. Όπως διαβάζουμε στο προφίλ του στο Forbes, ο Soon-Shiong, μέλος του Buffett-Gates Giving Pledge,  σχεδιάζει να δωρίσει τουλάχιστον τη μισή περιουσία του. Ήδη έχει διαθέσει 136 εκατομμύρια δολάρια στο St. John’s Health Center στη Santa Monica της Καλιφόρνια.

Με αυτή την εντυπωσιακή πορεία, δεν είναι περίεργο που ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Joe Biden απευθύνθηκε στον Soon-Shiong όταν ο γιος του διαγνώσθηκε με καρκίνο στον εγκέφαλο. Λίγους μήνες μετά, ο 46χρονος Beau Biden έχασε τη μάχη, αλλά έμελλε να γίνει η αφορμή για την έναρξη ενός νέου ολοκληρωτικού πολέμου. «Πέθανε τον Μάιο του 2015. Μέχρι τον Οκτώβριο είχα γράψει ένα δισέλιδο λευκό χαρτί, όπου έκανα λόγο για επιτάχυνση της ανοσοθεραπείας του καρκίνου βάση της γονιδιωματικής αλληλουχίας και των big data. Αυτό το λευκό χαρτί έγινε έγινε η βάση της αποστολής του MoonShot. Η δουλειά μου ως γιατρός, χειρουργός, ογκολόγος, ανοσολόγος, πρώην ερευνητής της NASA και πρώην διευθύνων σύμβουλος, είναι να ενορχηστρώσω όλα αυτά», σημειώνει ο Soon-Shiong και προσθέτει: «Επιδιώκουμε να εφαρμόσουμε ένα πολύ φιλόδοξο πρόγραμμα. Δεν λέω ότι θα έχουμε θεραπεύσει τον καρκίνο έως το 2020 αλλά ίσως έχουμε καταφέρει να ενεργοποιήσουμε τα Τ-λεμφοκύτταρα για να τον πολεμήσουμε. Το δοκιμάσαμε σε ασθενείς με καρκίνο του εντέρου στους οποίους είχε αποτύχει κάθε χημειοθεραπεία και κάθε συμβατική θεραπεία. Το 30% είναι ζωντανοί σήμερα. Κάποιοι παραμένουν ζωντανοί επί δύο χρόνια παρόλο που το προσδόκιμο ζωής τους ήταν πέντε μήνες».

Πώς συνδέεται η σύγχρονη γενετική με το MoonShot; «Το 2003 πολλοί νόμιζαν ότι βρήκαμε τη λύση για τον καρκίνο επειδή λύσαμε το ανθρώπινο γονιδίωμα. Αυτό όμως ήταν εντελώς αφελές, διότι δεν είναι το γονίδιο που έχει σημασία, είναι το περίβλημά του. Και έπρεπε να κατανοήσουμε ολόκληρη την αλληλουχία του γονιδιώματος, όπως και συμβαίνει πλέον για πρώτη φορά. Ανακαλύψαμε λοιπόν ότι δεν είναι το γονίδιο που έχει σημασία αλλά η πρωτεΐνη που δημιουργεί. Έχουμε βρει τον πραγματικό δρόμο που προκαλεί το καρκίνο; Ναι, εκεί ακριβώς βρισκόμαστε, αλλά δεν είναι το μόνο που χρειαζόμαστε. Υπάρχει κι αυτό που ονομάζουμε γονίδιο – επιβάτης, το οποίο νομίζαμε ότι δεν θα έπρεπε να μας απασχολεί. Τώρα αποδεικνύεται ότι αυτά τα γονίδια επιβάτες είναι που ξεγελούν το ανθρώπινο σώμα με αποτέλεσμα αυτό να μην αναγνωρίζει ως ξένα σώματα τις μεταλλαγμένες καρκινικές πρωτεΐνες. Αν μπορέσουμε να απομονώσουμε αυτές τις πρωτεΐνες και να τις επαναεισάγουμε στο σώμα με τη μορφή εμβολίου, όπως κάνουμε με το αντιγριπικό εμβόλιο, τότε θα μπορέσουμε να εκπαιδεύσουμε τα T-λεμφοκύτταρα να τις αναγνωρίζουν και να τις κυνηγούν. Αυτή τη μέθοδο ακολουθήσαμε και στους ασθενείς με καρκίνο στο έντερο που ανέφερα προηγουμένως».

Όπως σημειώνει ο Soon-Shiong, ο ίδιος αντιλαμβάνεται τον καρκίνο σαν μια δέσμη από σπάνιες ασθένειες. «Κάθε καρκίνος έχει το δικό του μοριακό προφίλ. Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τύποι μόνο στον καρκίνου του πνεύμονα. Όλοι τους όμως παραβιάζουν το ανοσοποιητικό σύστημα και ξεγελούν το σώμα σου κάνοντάς το να πιστεύει ότι δεν είναι εκεί. Αν μπορέσουμε να διδάξουμε το ανοσοποιητικό μας σύστημα ότι πρέπει να σκοτώσει τα κύτταρα αυτά, αν μπορέσουμε να κινητοποιήσουμε το ανοσοποιητικό σύστημα τότε θα έχουμε βρει έναν εντελώς νέο τρόπο αντιμετώπισης του καρκίνου. Και βέβαια, παραπλεύρως αυτής της υπόθεσης βρίσκεται το ερώτημα γιατί να κάνεις χημειοθεραπεία σε τόσο μεγάλες δόσεις που εξουδετερώνει το ανοσοποιητικό σύστημα; Διότι αυτό ακριβώς κάνουμε εδώ και 40 χρόνια. Δεν λέω ότι δεν πρέπει να κάνεις καθόλου χημειοθεραπεία, αλλά όχι σε τόσο υψηλές δόσεις που εξουδετερώνουν οποιονδήποτε προστατευτικό μηχανισμό διαθέτει το σώμα μας. Ας κατανοήσουμε τη βιολογική πολυπλοκότητα του καρκίνου για να τον ξεγελάσουμε και να τον κάνουμε να σκοτώσει ο ίδιος τον εαυτό του. Νομίζω ότι έχουμε βρει το τρόπο να το κάνουμε αυτό».