Στη μέγγενη των διχασμών

Δεν είναι η πρώτη φορά που μια εμπρηστική επίθεση, όπως αυτή που εκδηλώθηκε στο σπίτι του Αλέκου Φλαμπουράρη στα Εξάρχεια, βάζει φωτιά στις σχέσεις των κομμάτων. Το ενδιαφέρον, ωστόσο, είναι η πλήρης αντιστροφή των ρόλων…

Τα πράγματα με τη σειρά: το γεγονός ότι το σπίτι του υπουργού Επικρατείας έγινε για δεύτερη φορά στόχος επίθεσης, προκάλεσε την αντίδραση της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης που κατήγγειλαν την ενέργεια. Μια ανακοίνωση, ωστόσο, αυτή που υπέγραφε ο εκπρόσωπος της ΝΔ Γιώργος Κουμουτσάκος, άναψε τα αίματα, καθώς, εκτός από την αποδοκιμασία του περιστατικού, περιείχε και την επισήμανση ότι ο ΣΥΡΙΖΑ “θερίζει τις θύελλες των ανέμων που έσπειρε”.

Τα υπόλοιπα ήταν αναμενόμενα: στην κυβέρνηση θεώρησαν ότι η ΝΔ δεν καταδικάζει το γεγονός ουσιαστικά και αντιθέτως επιχαίρει, απάντησαν αναλόγως, ο κ. Κουμουτσάκος ανταπάντησε, το αποτέλεσμα ήταν, για άλλη μια φορά, ο δημόσιος διάλογος να εξελιχθεί σε αμοιβαίο κράξιμο…. Μια ωραία ατμόσφαιρα… Όπως αυτή που προέκυπτε επί συγκυβέρνησης Σαμαρά – Βενιζέλου, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν αυτός που κατηγορείτο για “διγλωσσία και ενθάρρυνση των φαινομένων βίας”, επειδή οι ανακοινώσεις που εξέδιδε εκείνη την εποχή περιείχαν παρεμφερείς “αστερίσκους”.

Η όλη υπόθεση θα ήταν άνευ σημασίας, αν δεν έφερνε ξανά στην επιφάνεια μια τάση που τείνει να επικρατήσει στην πολιτική ζωή και η οποία ανακυκλώνει την παράδοση των διχαστικών διλημμάτων. Έτσι, λοιπόν, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ ως αντιπολίτευση βάσισε όλη του την πολιτική στο σχηματικό δίπολο “μνημόνιο – αντιμνημόνιο”, οι αντίπαλοί του σήμερα βασίζουν την πολιτική τους αφήγηση στην πλήρη δαιμονοποίηση του ΣΥΡΙΖΑ, που εγκαλείται ως ο φορέας του απόλυτου πολιτικού κακού. Η ανακοίνωση Κουμουτσάκου αναπαράγει αυτήν ακριβώς την αντίληψη: η κυβέρνηση των Συριζαίων οφείλει να εισπράξει τα ισοδύναμα όσων έκανε ως αντιπολίτευση – πολιτικό οδόντα αντί πολιτικού οδόντος. Η απόλυτη αντιστροφή των ρόλων…

Αυτό, όμως, χρειάζεται η χώρα και η πολιτική ζωή; Και αν αφήσουμε κατά μέρος τον εκπρόσωπο της ΝΔ, που στο κάτω – κάτω της γραφής ευθυγραμμίζεται με την ανάγκη του νέου διπολισμού για μια αντιπαράθεση σε ρυθμούς σκληρού ροκ,  οι υπόλοιποι, κεντροδεξιοί ή κεντροαριστεροί, γιατί ενθαρρύνουν λογικές που προ ολίγων μόνο ετών αποκήρυσσαν μετά βδελυγμίας;

Ας το πάρουμε από την αρχή: διαμορφωτές της κοινής γνώμης και στελέχη των κομμάτων του μεσαίου χώρου συνήθιζαν να ασκούν κριτική στον ΣΥΡΙΖΑ για την απλουστευτική αντιμετώπιση της πραγματικότητας μέσα από το δίπολο “μνημόνιο – αντιμνημόνιο”. Αν και η συγκεκριμένη κριτική υπάκουε και στον παράλληλο στόχο να δικαιολογηθεί η σύμπλευση του ΠΑΣΟΚ με τη ΝΔ, η αλήθεια είναι ότι η αντίληψη “μνημόνιο – αντιμνημόνιο ” λειτούργησε ισοπεδωτικά, θόλωσε υπαρκτές πολιτικές αποχρώσεις και έθρεψε τις γνωστές ψευδαισθήσεις.

Τι συμβαίνει, όμως, τώρα; Οι ίδιοι άνθρωποι που ριγούσαν στην ιδέα και μόνο των παραμορφωτικών διχοτομήσεων της πολιτικής ζωής, επιχειρούν πλέον το ίδιο ακριβώς που κάποτε αποδοκίμαζαν: ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αντιμετωπίζεται ως κόμμα που ήρθε στην εξουσία μέσω (τριπλής, μάλιστα) λαϊκής εντολής και με το οποίο προφανώς ο οιοσδήποτε δικαιούται να έχει τις μύριες όσες αντιθέσεις, αλλά ως ένα πολιτικό μόρφωμα που κινείται στις ράγες μιας αντιευρωπαϊκής και καταστροφικής για τον τόπο τροχιάς, η οποία πάση θυσία πρέπει να ανακοπεί.

Πρόκειται για μία μετωπική αντίληψη, ακραία στη σύλληψή της, που δεν απειλεί απλώς να φέρει αντιμέτωπα στην πολιτική σκηνή δύο αντίπαλα μπλοκ προορισμένα να συγκρούονται πάντα και παντού, αλλά που βάζει στη δημόσια ζωή τον σπόρο ενός διχασμού, άχρηστου και παραπλανητικού.

Οι πολιτικές του ΣΥΡΙΖΑ, όπως και οιουδήποτε άλλου, είναι αποδεκτές ή απαράδεκτες όχι γιατί είναι του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά γιατί οδηγούν σε κατάλληλες ή σε ακατάλληλες λύσεις. Δεν είναι ούτε a priori  σωστές ούτε a priori λάθος – πόσω, μάλλον, μετά την ευρωπαϊκή στροφή του καλοκαιριού, οπότε και η κυβέρνηση «τρέχει» πολιτικές (βλέπε π.χ. ιδιωτικοποιήσεις) που αδυνατούσαν να προωθήσουν οι προκάτοχοί της.

Προφανώς, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν βρίσκεται σε κανενός είδους απυρόβλητο. Η κριτική για τις αρνητικές όψεις της διακυβέρνησής του είναι και επιβεβλημένη και αναγκαία. Η αντιπαράθεση – ακόμα και η πιο σκληρή – ήταν και παραμένει το οξυγόνο της δημοκρατίας. Η αντιπαράθεση, όμως… Όχι η δαιμονοποίηση!

*Ο Χρήστος Μαχαίρας είναι δημοσιογράφος.