Η μέρα επιβάλλει μπακαλιάρο σκορδαλιά. Τα υπέρ και τα κατά του παραδοσιακού πιάτου

Το παραδοσιακό γεύμα καθιερώθηκε τόσο για την 25η Μαρτίου, όσο και για την Κυριακή των Βαΐων γιατί ο μπακαλιάρος ήταν ένα φτηνό ψάρι, ενώ στις ορεινές περιοχές μπορούσε να συντηρηθεί για μεγαλύτερο διάστημα, ως παστός, εκτός ψυγείου.

Ο μπακαλιάρος είναι ένα ψάρι με μεγάλη θρεπτική αξία. Ας δούμε, λοιπόν, τα επιμέρους θρεπτικά συστατικά του. Είναι πλούσιος σε υψηλής βιολογικής αξίας πρωτεΐνες, δηλαδή σε πρωτεΐνες που ο ανθρώπινος οργανισμός αξιοποιεί σε μεγαλύτερο βαθμό. Σημαντικό είναι το γεγονός ότι είναι φτωχός σε λίπος, ενώ τα λιπαρά οξέα που περιέχει είναι κυρίως ω-3 λιπαρά οξέα, τα οποία συμβάλλουν στην καλή υγεία του οργανισμού, στην ομαλή λειτουργία του εγκεφάλου και της καρδιάς. Παράλληλα, ο μπακαλιάρος περιέχει πληθώρα βιταμινών και πιο συγκεκριμένα τις λιποδιαλυτές βιταμίνες A, D και Κ, οι οποίες παίζουν σημαντικό ρόλο στην υγεία των ματιών, των οστών και των μυών, καθώς και στην απορρόφηση σημαντικών για τον οργανισμό μετάλλων. Σημαντική επίσης είναι και η περιεκτικότητά του σε βιταμίνη Β12 , Κάλιο, Ασβέστιο, Σίδηρο, Μαγνήσιο, Φώσφορο και Νιασίνη.

Η εκλεκτή σκορδαλιά

Φυσικά, την ημέρα αυτή ο μπακαλιάρος συνδέεται αναπόσπαστα με τη σκορδαλιά. Η σκορδαλιά παρασκευασμένη από πατάτα ή ψωμί αποτελεί, σε συνδυασμό με το ψάρι, ένα πλήρες και θρεπτικό γεύμα κι αυτό γιατί αφού έχουμε προσλάβει τις πρωτεΐνες από το ψάρι, συμπληρώνουμε το γεύμα με άμυλο από την πατάτα ή το ψωμί.

Οι πατάτες, πιο συγκεκριμένα, περιέχουν φυτικές ίνες, βιταμίνη C και βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Το σημαντικότερο για την πατάτα είναι η μεγάλη περιεκτικότητά της σε κάλιο, το οποίο συμβάλλει σε πολλές λειτουργίες του οργανισμού όπως η ισορροπία υγρών και ηλεκτρολυτών του σώματος και η καλή λειτουργία των μυών.

Ένα από τα σημαντικότερα συστατικά της σκορδαλιάς, όπως υποδηλώνει και το όνομά της, είναι το σκόρδο, που έχει πολλές και σημαντικές ιδιότητες. Έχει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση, προστατεύοντας έτσι τον οργανισμό από οξειδωτικές βλάβες και την πρόωρη γήρανση. Ακόμα, έρευνες έχουν δείξει ότι σχετίζεται με την πρόληψη του καρκίνου, με την προαγωγή της καλής υγείας της καρδιάς και την προστασία του  οργανισμό από κρυολογήματα, ιώσεις και μικροβιακές λοιμώξεις.

Έξυπνο μυστικό: Για να αυξήσετε τη θρεπτική αξία της σκορδαλιάς προσθέστε σε αυτή καρύδια, τα οποία είναι πλούσια σε ω-6 λιπαρά οξέα, βιταμίνες, μέταλλα και φυτικές στερόλες. Ας μην ξεχνάμε όμως, ότι σημαντικό συστατικό κατά τη διαδικασία παρασκευής της σκορδαλιάς είναι και το ελαιόλαδο, του οποίου η δράση, ως γνωστόν, είναι πολύ ευεργετική για την υγεία της καρδιάς.

Ένα πιάτο με… πολλές θερμίδες

Πέρα όμως από τη θρεπτική αξία και τα οφέλη που περιγράψαμε, ας μην ξεχνάμε και τις θερμίδες. Τα 120γρ μπακαλιάρου αποδίδουν 200-250 θερμίδες. Αυτό το οποίο όμως αυξάνει το θερμιδικό περιεχόμενο του γεύματος είναι το τηγάνισμα. Υπολογίζεται ότι μια μικρή μερίδα τηγανιτού μπακαλιάρου ξεπερνάει τις 400 θερμίδες. Ακόμα, ας μην ξεχνάμε ότι το τηγάνισμα είναι υπεύθυνο για την καταστροφή πολλών θρεπτικών συστατικών. Επιλέξτε, λοιπόν, το μπακαλιάρο ψητό στο φούρνο ή στον ατμό. Επιπρόσθετα, ο μπακαλιάρος ως ψάρι είναι πλούσιος σε αλάτι, ενώ όταν προτιμάται παστός η περιεκτικότητα σε αλάτι εκτοξεύεται. Για το λόγο αυτό προτιμήστε έιτε φρέσκο φιλέτο είτε ξαρμυρίστε τον πάρα πολύ καλά.

Σχετικά, τώρα, με τη σκορδαλιά, το θερμιδικό της περιεχόμενο εξαρτάται από την περιεκτικότητά της σε ψωμί ή πατάτα, καρύδια και ελαιόλαδο. Αξίζει να αναφέρουμε ότι 1 κουταλιά της σούπας σκορδαλιά αποδίδει περίπου 100 θερμίδες.

Συνολικά, λοιπόν, ένα γεύμα το οποίο αποτελείται από μία μικρή μερίδα τηγανητού μπακαλιάρου, σκορδαλιά, ψωμί, σαλάτα και κρασί μπορεί να ξεπεράσει τις 800 θερμίδες. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα τιμήσουμε τις παραδόσεις μας μιας και πρόκειται για 1-2 ημέρες το χρόνο, ωστόσο ας είμαστε προσεκτικοί στη μαγειρική παρασκευή που θα επιλέξουμε καθώς και στην ποσότητα που θα καταναλώσουμε.

*Η Μάνθα Κασκάνη είναι Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, ΒSc Επιστημονική Συνεργάτης της Ομάδας  ΛΟΓΩ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ, www.logodiatrofis.gr.