Ζολτ Ντάρβας: H Ελλάδα θα ολοκληρώσει με επιτυχία το 3ο πρόγραμμα

«Πολύ αισιόδοξος για την ελληνική οικονομία» είναι ο οικονομολόγος Ζολτ Ντάρβας του διάσημου ινστιτούτου Bruegel των Βρυξελλών. Ο Ουγγρικής καταγωγής ειδικός παρακολουθεί την ελληνική οικονομία από το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης και κατά καιρούς, έχει μιλήσει πολύ απαισιόδοξα για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας. Αν και ο ίδιος δεν μπορεί ακόμη να αποκλείσει την ανάγκη για ένα τέταρτο πρόγραμμα, θεωρεί ότι «τα πάντα θα εξαρτηθούν από τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους που θα ληφθούν το καλοκαίρι, με το τέλος του προγράμματος».

Η έκπληξη ήρθε από αλλού, ωστόσο, στην συνέντευξη που παραχώρησε ο Ζ. Ντάρβας στο «Εθνος της Κυριακής». Ο ειδικός του Bruegel τάχθηκε αναφανδόν υπέρ του κοινωνικού μερίσματος. «Η διάθεση της υπεραπόδοσης της ελληνικής οικονομίας σε οικονομικά ασθενείς, πιστεύω ότι είναι καλή ιδέα. Ο ελληνικός λαός πραγματικά υπέφερε πολλά όλα αυτά τα χρόνια και αν, όπως έχω καταλάβει, τα περισσότερα χρήματα από αυτά θα δοθούν σε πραγματικά φτωχούς, θα είναι πολύ θετικό. Μια κάποια βοήθεια, ακόμη και προσωρινή, θα είναι χρήσιμη και απαραίτητη για κάποιους ανθρώπους. Οπότε θεωρώ ότι είναι πολύ καλή ιδέα», δήλωσε.

Ο ίδιος στηρίζει την μεγάλη αισιοδοξία του για τις καλές προοπτικές της Ελλάδας, στο γεγονός, ότι έχει βελτιωθεί το περιβάλλον για τους επιχειρηματίες και η χώρα έχει υλοποιήσει μεγάλο μέρος των δεσμεύσεων για μεταρρυθμίσεις. «Βλέπω σημάδια πολλά υποσχόμενα. Η ελληνική οικονομία έχει αλλάξει πορεία. Αυτό ξεκίνησε το 2014, μετά ήρθε το 2015 με την αβεβαιότητα για τη νέα κυβέρνηση και τα προγράμματα και πήγε πίσω. Αλλά αυτό ήταν προσωρινό. Αυτήν την στιγμή, η οικονομία κατά τη γνώμη μου είναι σε καλό δρόμο: αναπτύσσεται, θέσεις εργασίας δημιουργούνται ξανά, αλλά τα πολύ καλά νέα είναι ότι οι θέσεις εργασίας αφορούν σε εμπορικούς τομείς, που πρακτικά σημαίνει ότι τομείς στη χώρα όπως εξυπηρέτηση πελατών, τουρισμός και βιομηχανία αναπτύσσονται. Οπότε μιλάμε για επαναφορά της ελληνικής οικονομίας με ευρεία βάση», τονίζει.

Όπως λέει ο οικονομολόγος «στον δημόσιο τομέα, ο προϋπολογισμός για το έλλειμμα και το πλεόνασμα είναι πάντα καλύτερα από ό, τι αναμένεται. Κι αυτά πολύ καλά νέα. Γι’ αυτό και η ελληνική κυβέρνηση είναι σε θέση να διαθέσει το κοινωνικό μέρισμα».

Πριν από περίπου ένα χρόνο, ο Ζ. Ντάρβας ήταν σίγουρος ότι η Ελλάδα θα χρειαστεί τέταρτο Μνημόνιο. Το 2016, στο Thessaloniki Summit, είε δηλώσει ότι «Το 2018 η Ελλάδα δεν θα μπορέσει να βγει στις αγορές και γι’ αυτό θα υπάρξει ένα τέταρτο πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι το υιοθετώ», διευκρινίζοντας ωστόσο ότι με την αύξηση του ΑΕΠ, η Ελλάδα δεν θα χρειαστεί να προβεί σε μεγάλο δανεισμό.

Οι αποφάσεις

«Ακόμη πιστεύω ότι είναι πολύ πιθανό να συμβεί κάτι τέτοιο, αλλά, όπως είπα επίσης πέρσι, θα εξαρτηθεί από την ελάφρυνση του χρέους. Το θέμα του χρέους παραμένει στο σκοτάδι, ακόμη δεν ξέρουμε τι θα συμβεί, οπότε ακόμη δεν είναι σίγουρο τι θα γίνει μετά τον Αύγουστο του 2018», λέει.

«Να σας το πω αλλιώς. Η Πορτογαλία βγήκε από το πρόγραμμα πριν από κάποια χρόνια με χρέος 130% του ΑΕΠ και έπρεπε να πληρώσει 300 πόντους sperad για γερμανικά ομόλογα. Η Ελλάδα πολύ υψηλότερο χρέος, περίπου 170% του ΑΕΠ και υπάρχει μεγαλύτερη πολιτική αβεβαιότητα. Οπότε, ακόμη κι αν η οικονομία αναπτύσσεται, υπάρχει θέμα. Θεωρώ ότι η Ελλάδα θα κληθεί να πληρώσει μεγαλύτερο spread από την Πορτογαλία, αλλά –πέρα από αυτό- θεωρώ ότι η το χρέος είναι πολύ υψηλό για να είναι βιώσιμο», εξηγεί.

Αν και αισιόδοξος για την ελληνική οικονομία, δεν έχει την ίδια αισιοδοξία για τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους. «Το σύνολο του Eurogroup έχει επαναλάβει πολλές φορές ότι η ελάφρυνση του χρέους θα έρθει στο τέλος του προγράμματος και μόνο στο βαθμό που είναι απολύτως αναγκαίο και αν η Ελλάδα υπηρετεί το πρόγραμμα. Το τελευταίο το πιστεύω ότι θα συμβεί, η Ελλάδα θα πληροί τους όρους, ίσως όχι όλους, αλλά τους περισσότερους, οπότε το τρίτο πρόβλημα θα ολοκληρωθεί. Ωστόσο, το πρόβλημα με το πραγματική ελάφρυνση του χρέους είναι ότι σε πολλές χώρες τα εθνικά κοινοβούλια –όπως το γερμανικό- είναι πολύ εναντίον οποιασδήποτε ελάφρυνσης για την Ελλάδα».

Αυτό που περιμένει ο ειδικός είναι «οι ωριμότητες των αποπληρωμών να επεκταθούν. Μπορούν να βοηθήσουν την Ελλάδα να αποφύγει το τέταρτο πρόγραμμα ακόμη και χωρίς ονομαστικό κούρεμα του χρέους, αν για παράδειγμα αναβάλουν όλες τις πληρωμές για τα ευρωπαϊκά δάνεια ως το 2025- 2030. Αν η Ελλάδα δεν χρειάζεται να αποπληρώσει ευρωπαϊκούς λογαριασμούς, αλλά μόνο το ΝΔΤ και την ΕΚΤ, τότε θα μπορέσει να φύγει από τα προγράμματα με επιτυχία και ίσως να βγει στις αγορές. Θα βοηθήσει σε αυτό και το οικονομικό «μαξιλαράκι» που υπάρχει αλλά και η ανταλλαγή ομολόγων 30 δις. που διαβάζω ότι επιδιώκει η ελληνική κυβέρνηση», λέει.

«Μένει να δούμε τα κοινοβούλια σε διάφορες χώρες, όπως η Γερμανία, η Ολλανδία ή Φιλανδία πώς θα αντιδράσουν. Αν αυτό γίνει για τουλάχιστον 10 χρόνια, η Ελλάδα θα μπορέσει να ορθοποδήσει», προσθέτει.

Τον ρωτάμε αν οι εξελίξεις και οι καθυστερήσεις στη Γερμανία θα επηρεάσουν το ελληνικό πρόγραμμα. «Δε νομίζω. Έτσι κι αλλιώς η ελάφρυνση του χρέους θα γίνει το καλοκαίρι. Κατά 99,9% θα υπάρξουν μέτρα ελάφρυνσης, το θέμα είναι ποια και κατά πόσο θα είναι αποδοτικά. Οπότε μέχρι τότε, όλα θα βαίνουν κανονικά», απαντάει. Σε σχέση με το ΔΝΤ, σχολιάζει πως «έτσι κι αλλιώς το ΔΝΤ δεν συμμετέχει με οικονομικούς όρους –που έτσι κι αλλιώς τα δάνειά του είναι ακριβά- στο ελληνικό πρόγραμμα. Αν υποχωρήσει τους τελευταίους μήνες, δεν θα σημαίνει και πολλά».

Τέλος, σχετικά με τις προτάσεις Μακρόν για την εμβάθυνση της Ευρωζώνης, ο Ζολτ Ντάρβας εκτιμά ότι «είναι τόσες οι διαφωνίες, που θα γίνουν όλα σε συμβολικό επίπεδο», καταλήγει.