ΜΕΤΑ ΤΟ ΝΤΑΒΟΣ, ΤΙ;

Από την Βασιλική Παραπούλη*

Λίγες μόλις ώρες μετά την ολοκλήρωση των εργασιών του 46ου Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός της Ελβετίας, ο Έλληνας πρωθυπουργός επέστρεψε στην Αθήνα έχοντας δώσει μια σημαντική δέσμευση ενώπιον σύσσωμης της παγκόσμιας οικονομικής κοινότητας: ότι παρά τις μεγάλες εκκρεμότητες και τα κρίσιμα ανοιχτά μέτωπα, η ελληνική οικονομία θα καταφέρει να κάνει την ευχάριστη έκπληξη στο δεύτερο χρόνο διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.

Εν μέσω μαζικών κινητοποιήσεων τόσο των αγροτών αλλά και δεκάδων άλλων κοινωνικών ομάδων ενάντια στο νέο Ασφαλιστικό, η κυβέρνηση επικεντρώνει το σύνολο των προσπαθειών της στο κλείσιμο της αξιολόγησης εντός των συμφωνηθέντων χρονικών ορίων, προτιμώντας να κρατήσει χαμηλούς τόνους για τα αποτελέσματα των επαφών του πρωθυπουργού στο Νταβός.

Πώς είδαν όμως οι διεθνείς αναλυτές την ελληνική παρουσία στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ; Τι κερδίσαμε, τι χάσαμε και ποια είναι η επόμενη ημέρα για την Ελλάδα;

«Δε νομίζω ότι η ελληνική κυβέρνηση μπορεί να ισχυριστεί ότι κέρδισε κάτι στο Νταβός. Ο κ. Τσίπρας προσπάθησε να εμπλακεί και πάλι σε μια πολιτική διαπραγμάτευση με τους Ευρωπαίους ηγέτες, θέλοντας να αποσπάσει εκ νέου δεσμεύσεις τόσο για το Ασφαλιστικό όσο και για τη δημοσιονομική μεταρρύθμιση. Ωστόσο, ακόμη κι αν το προσφυγικό είναι ένα πολύ σημαντικό διαπραγματευτικό χαρτί στα χέρια της Ελλάδας, ο πραγματικός κυρίαρχος του παιχνιδιού δεν παύει να είναι το ΔΝΤ,»  δηλώνει στο WE του Νews247 ο Μουχταμπά Ραχμάν, επικεφαλής Ευρωπαϊκής πολιτικής του think tank Eurasia Group.

Η δεδομένη συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα μοιάζει να είναι ο μεγάλος πονοκέφαλος για το Μαξίμου καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες, στόχος του Ταμείου είναι να επιβάλλει ένα σκληρότερο πλαίσιο στην Ασφαλιστική μεταρρύθμιση που φέρεται να προτείνει η Αθήνα.

«Το τελικό σχέδιο του Ασφαλιστικού αλλά και της δημοσιονομικής προσαρμογής θα μοιάζει περισσότερο με αυτό που θέλει το ΔΝΤ και λιγότερο με αυτό που θέλουν οι Ευρωπαίοι. Ακόμη κι η Γερμανία φαίνεται πιο ευέλικτη στο ζήτημα αυτό. Το Ταμείο όμως θα ζητήσει η Αθήνα να δεσμευτεί σε μια αυστηρή μεταρρύθμιση που θα περιλαμβάνει ακόμη και μείωση κύριων συντάξεων».

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Eurasia, και οι δυο πλευρές θέλουν να κλείσουν την αξιολόγηση το συντομότερο δυνατό.«Μία γρήγορη αξιολόγηση θα οδηγήσει σε μια σημαντική ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, την οποία ο Έλληνας πρωθυπουργός θα μπορέσει κατόπιν να «πουλήσει» τόσο στους βουλευτές του, όσο και στους ψηφοφόρους του. Αν δεν ολοκληρωθεί πριν το Πάσχα και αναβληθεί για τον Ιούνιο, τότε θα μπούμε και πάλι σε καθεστώς κρίσης παρόμοιας με αυτή που είχαμε πέρσι το καλοκαίρι»

Ο Φρεντερίκ Σεριζιέ, οικονομολόγος της BNP Paribas, ξεκαθαρίζει πως η δέσμευση μιας συζήτησης για το χρέος ήταν αναμφισβήτητα μια μεγάλη επιτυχία της ελληνικής κυβέρνησης: «Ωστόσο, δεν είμαι σίγουρος αν αυτό θα είχε καταστεί δυνατόν αν και το ίδιο το ΔΝΤ δεν υποστήριζε αυτή την ιδέα. Επομένως, η συμμετοχή του Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα θα ήταν προς το συμφέρον της Αθήνας, έστω κι αν αυτό σημαίνει ακόμη δυσκολότερες αποφάσεις».

Ο Σεριζιέ υπογραμμίζει πως το επόμενο διάστημα η Ελλάδα έχει να αντιμετωπίσει πολλαπλές προκλήσεις και κυρίως να διαχειριστεί καλύτερα τις σχέσεις με τους δανειστές της:«Δεν ξέρω αν η Αθήνα μπορεί όντως να εφαρμόσει όλα τα μέτρα που περιλαμβάνει το πρόγραμμα, αλλά μόνο έτσι θα μπορούσε να ανακτήσει την αναπτυξιακή της δύναμη και την οικονομική της αυτονομία ενισχύοντας τη δημοσιονομική της θέση. Μόνο έτσι θα ανοίξει τους επόμενους μήνες μια σοβαρή συζήτηση για την ελάφρυνση του χρέους, ακόμη κι αν είναι μακροπρόθεσμη».

Από την πλευρά του, ο επικεφαλής του Eurasia απαντά στον αν μια αριστερή κυβέρνηση έχει τη θέληση να επιβάλλει μια σκληρή ασφαλιστική μεταρρύθμιση: «Ο κ. Τσίπρας έχει σίγουρα τη διάθεση, αλλά δεν ξέρω αν έχει την ικανότητα και κυρίως αν του βγαίνουν τα νούμερα. Οι απαιτήσεις του ΔΝΤ σίγουρα θα υπονομεύσουν το αποτέλεσμα που επιζητά.  Επιπλέον, η εκλογή Μητσοτάκη δημιουργεί ακόμη μεγαλύτερα προβλήματα καθώς η αντιπολίτευση αποκτά έναν χαρισματικό και αξιόπιστο ηγέτη που φαίνεται να είναι συμπαθής σε κόμματα όπως «το Ποτάμι» αλλά και το ΠΑΣΟΚ.»

Ο Ραχμάν τονίζει ακόμα πως η Ελλάδα έπαψε να είναι το μεγάλο πρόβλημα της Ευρώπης: «Κοιτάξτε γύρω σας τι γίνεται με το μεταναστευτικό. Επίσης η πολιτική αβεβαιότητα στην Πορτογαλία και στην Ισπανία, αλλά και η «απουσία» της Ιταλίας είναι τα κρίσιμα ζητήματα που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες».

Επιπλέον, για τον Σεριζιέ η μπλόφα του Grexit δεν είναι πλέον δυνατή:«Τα γεγονότα του πρώτου εξαμήνου του 2015 απέδειξαν ότι κανείς ουσιαστικά δεν ήθελε να βγει η Ελλάδα από το ευρώ. Η Ευρωζώνη πρέπει βραχυπρόθεσμα να μην εγκλωβιστεί σε ένα καθεστώς χαμηλής ανάπτυξης, να προσέξει δηλαδή ώστε η έλλειψη επενδύσεων και η μακροχρόνια ανεργία  να μην μειώσουν τη αναπτυξιακή δυναμική των οικονομιών της Ευρωζώνης. Ωστόσο, η πρωταρχική πρόκληση είναι να διατηρήσει τη συνοχή της και να βελτιώσει τη διακυβέρνησή της συντονίζοντας τις πολιτικές και τις οικονομικές της αποφάσεις.»

Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της BNP Paribas για την Ελλάδα, βασική προτεραιότητα για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας παραμένει η περαιτέρω ενίσχυση του τραπεζικού συστήματος, η άρση των capital controls αλλά και η επαναφορά της εμπιστοσύνης μεταξύ των επενδυτών, με τη σταθερότητα όμως να μοιάζει ακόμα μακριά.

Όπως επιβεβαιώνει ο επικεφαλής της Eurasia: «Η Ελλάδα έχει υποφέρει αρκετά από τα δημοσιονομικά της, αλλά και από την έλλειψη ρευστότητας. Η επικείμενη αξιολόγηση θα αποβεί καθοριστική και γι’ αυτό η κυβέρνηση θα πρέπει να προσέξει ώστε τα πράγματα να μην ξαναπάρουν άσχημη τροπή».

*Η Βασιλική Παραπούλη είναι Markets Reporter στο ICIS Pricing, News and Analysis, στο Λονδίνο