Γιατί γκρεμίστηκε ο Ντάισελμπλουμ. Ρυθμιστές οι Πράσινοι Αριστεροί

“Ήταν ένα πολύ απογοητευτικό αποτέλεσμα για το κόμμα μου, το PvdA. Αλλά η μεγάλη πλειοψηφία των ψηφοφόρων απέρριψαν τους λαϊκιστές. Αυτό μας δίνει ελπίδα για το μέλλον”.

Με την παραπάνω φράση που ανάρτησε στον προσωπικό του λογαριασμό στο Twitter, ο Γερούν Ντάισελμπλουμ τοποθετήθηκε για το αποτέλεσμα των Ολλανδικών εκλογών που τον ανέδειξε σαν τον μεγάλο ηττημένο, μιας και το κόμμα του καταποντίστηκε. Στον αντίποδα, ο μεγαλύτερος νικητής φαίνεται πως είναι η Πράσινη Αριστερά (GroenLinks), που καταγράφει τα μεγαλύτερα κέρδη σε σύγκριση με το 2012 και συγκεντρώνει 14 έδρες.     

“Είχαμε τα πάνω και τα κάτω μας τους τελευταίους μήνες. Αύριο θα αρχίσουμε να ξαναχτίζουμε, μαζί με όλα μας τα μέλη. Είμαστε σοσιαλδημοκράτες, δεν θα τα παρατήσουμε ποτέ” δήλωνε ο νυν πρόεδρος του Eurogroup μετά το πρώτο exit poll που ανακοινώθηκε από το κρατικό κανάλι NOS.

Σε συγκέντρωση στελεχών του Εργατικού κόμματος μετά την ανακοίνωση των exit polls ο επικεφαλής Λούντβικ Ασερ, εξέφρασε την απογοήτευσή του για το αποτέλεσμα αλλά τόνισε ότι η ψήφος των πολιτών πρέπει να γίνει σεβαστή. “Απόψε θρηνούμε για ένα δραματικό αποτέλεσμα, Όμως να μην ξεχάσετε ποτέ ότι αξίζει να συνεχίσουμε να παλεύουμε για τις ιδέες μας”.

Με καταμετρημένο το 93,3%, σύμφωνα με το Ολλανδικό πρακτορείο ANP η κατανομή των εδρών διαμορφώνεται ως εξής:

VVD (Κεντροδεξιά/Ρούτε) – 33 έδρες

PVV (Ακροδεξιά/Ισλαμόφοβοι) – 20 έδρες

CDA (Χριστιανοδημοκράτες) – 19 έδρες

D66 (Φιλελεύθεροι Δημοκράτες) – 19 έδρες

GroenLinks (Πράσινοι Αριστεροί) – 14 έδρες

Σοσιαλιστικό Κόμμα SP (Αριστερά) – 14 έδρες

PvdA (Σοσιαλδημοκράτες/Ντάισελμπλουμ) – 9 έδρες

Λοιπά κόμματα 22 έδρες

Με 81% των ψηφοφόρων να προσέρχονται στις κάλπες (η μεγαλύτερη προσέλευση εδώ και 31 χρόνια), το κόμμα του Ντάισελμπλουμ έχασε 29 ολόκληρες έδρες, μιας και το 2012 είχε 38 στο ολλανδικό κοινοβούλιο. Οι Ολλανδοί δημοσιογράφοι χαρακτήρισαν την ήττα του PvdA που συγκυβερνούσε με το VVD του Ρούτε, ως “ιστορική” και κατά πολύ μεγαλύτερη του αναμενόμενου αποτελέσματος.

Σε ποσοστά, οι Εργατικοί της Ολλανδίας έπεσαν από το 24,8% στο 5,7%, ενώ απώλειες κατέγραψε και το κόμμα του πρωθυπουργού, χάνοντας 5 ποσοστιαίες μονάδες και φτάνοντας στο 21,3% από το 26,5%.

Το κόμμα της ακροδεξιάς ενισχύθηκε κατά 3%, ποσοστό πολύ μικρότερο σε σχέση με το τί προέβλεπαν οι δημοσκοπήσεις και οι αναλυτές. Οι δε Πράσινοι Αριστεροί του 30χρονου Jesse Klaver πήγαν στο 14% από το 2,3%, κάτι που αποτελεί ιστορική νίκη για αυτούς. Μένει να δούμε αν ο νυν και λογικά, επόμενος πρωθυπουργός, θα καλέσει στο πλάι του την πλέον ανερχόμενη πολιτική δύναμη της Ολλανδίας, και αν εκείνοι από τη δική τους μεριά θα δεχθούν να μπουν στη νέα διακυβέρνηση πετώντας εκτός το κόμμα του Ντάισελμπλουμ.

Οι οποίοι Πράσινοι Αριστεροί πανηγύρισαν με αυτό το tweet:

Τέλος εποχής;

Πλέον, η θέση του Ντάισελμπλουμ ως επικεφαλής του Eurogroup από εδώ και στο εξής κρίνεται ως εξαιρετικά αμφίβολη μιας και είναι αρκετά δύσκολο το κόμμα του να μετέχει στον νέο συνασπισμό. Ακόμη όμως κι αν συμβεί κάτι τέτοιο, είναι σχεδόν απίθανο να λάβει εκ νέου τη θέση του υπουργού Οικονομικών της χώρας, μιας και δεν κέρδισε τη λαϊκή ψήφο. Αυτά βέβαια θα τα δούμε μέσα στο επόμενο διάστημα μιας και το χρονικό περιθώριο συγκρότησης νέας κυβέρνησης για την Ολλανδία, είναι αρκετά μεγάλο και μπορεί να κρατήσει μέχρι και τρεις μήνες.

Σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές συνθήκες προβλέπεται ρητώς πως ο πρόεδρος του Eurogroup εκλέγεται για 2,5 χρόνια από τους συναδέλφους του υπουργούς Οικονομικών των υπολοίπων κρατών – μελών της Ευρωζώνης. Ο Γερούν Ντάισελμπλουμ έχει πάντως δηλώσει πως θα ήθελε να συνεχίσει την πολιτική του καριέρα τόσο ως υπουργός Οικονομικών της Ολλανδίας όσο και ως πρόεδρος του Eurogroup. Μέχρι να ορκιστεί η νέα ολλανδική κυβέρνηση, μπορεί να συνεχίσει κανονικά την καριέρα του στις Βρυξέλλες και θα προΐσταται της επόμενης συνάντησης στο κρίσιμο για τη χώρα μας Eurogroup της Δευτέρας, και σε εκείνο της Μάλτας στις αρχές του Απριλίου.

Την ευρωπαϊκή θητεία του μέχρι το 2018 θα μπορούσε να την ολοκληρώσει μόνο εάν συμφωνήσουν και οι υπόλοιποι υπουργοί Οικονομικών. Στα αξιοσημείωτα το γεγονός πως όταν έγινε πρόεδρος του Eurogroup το 2013, διαδεχόμενος τον Γιούνκερ, ήταν μόλις έξι εβδομάδες υπουργός Οικονομικών της Ολλανδίας. Διάδοχος του στο Eurogroup, θα μπορούσε να είναι ο Ισπανός Λουίς ντε Γκίντος, που ήταν υποψήφιος και την προηγούμενη φορά, ένας εκπρόσωπος του “συμμαχικού” μας Νότου.

Τα σενάρια για τις συμμαχίες και οι ρυθμιστές

Το Politico εκτιμά ότι υπάρχουν δύο πιθανότητες για κυβερνητικό συνασπισμό τεσσάρων κομμάτων.

Μία συμφωνία του Ρούτε με τους Χριστιανοδημοκράτες, τους κεντρώους φιλελεύθερους του D66 και την Πράσινη Αριστερά ή συνεργασία ανάμεσα στους τρεις πρώτους και το Εργατικό Κόμμα και όχι την Πράσινη Αριστερά. Οι διαπραγματεύσεις θα μπορούσαν να κρατήσουν ακόμη και μήνες, προβλέπει και ο Guardian, και απαιτείται μια κοινή προγραμματική συμφωνία. Σε κάθε περίπτωση, ο Βίλντερς παρότι ήρθε δεύτερος, δεν θα είναι σε μια νέα κυβέρνηση, μιας και όλα τα κόμματα έχουν αποκλείσει συνεργασία με το αντιισλαμικό, ακροδεξιό κόμμα του.

Επίσης, είναι η πρώτη φορά που θα χρειαστούν τέσσερα κόμματα για να συγκροτηθεί η νέα κυβέρνηση για να φτάσουμε στις 76 έδρες συνολικά. Οι συμμαχίες ωστόσο είναι κάτι πολύ σύνηθες για την Ολλανδία.

Προσπαθώντας κανείς να ερμηνεύσει την επανεκλογή Ρούτε, θα πρέπει να δει το αποτέλεσμα των δύο exit poll. Από τους ερωτηθέντες στα exit poll, το 34% εκείνων που απάντησαν ότι ψήφισαν το κόμμα του Ολλανδού πρωθυπουργού (VVD), δήλωσαν ότι η διπλωματική κόντρα με την Τουρκία έπαιξε ρόλο στην απόφασή τους. Αξίζει να σημειωθεί όμως ότι το 81% εκείνων που επέλεξαν τον Ρούτε το έκαναν για τους χειρισμούς του στα εσωτερικά θέματα της χώρας του και συγκεκριμένα στο κομμάτι της αντιμετώπισης της ανεργίας, που κρίθηκαν ως επιτυχείς για το εσωτερικό της χώρας.

Εν πολλοίς, οι ψηφοφόροι έκριναν πως ο Ρούτε είναι ένας εγγυητής σταθερότητας, του έδωσαν όμως “σήμα” για να αλλάξει συμμαχίες και μείγμα πολιτικής για το άμεσο μέλλον, αποδοκιμάζοντας ταυτόχρονα τον λαϊκισμό του Βίλντερς.

Από την άλλη, φαίνεται πως οι ψηφοφόροι δεν συγχώρησαν την αύξηση του ηλικιακού ορίου συνταξιοδότησης που πέρασε ο Ντάισελμπλουμ στα πλαίσια των “προληπτικών” μέτρων λιτότητας.

Σύμφωνα με τους αναλυτές, η πτώση του Εργατικού Κόμματος ήταν αρκετά αναμενόμενη κι αυτό καθώς η προεκλογική τους εκστρατεία στηρίχτηκε στη ρητορική αντίθεσης στην λιτότητα, την ίδια ώρα που σαν κυβερνητικοί εταίροι την νομοθετούσαν τόσο για την Ευρώπη, όσο και για την ίδια την Ολλανδία.

Από την άλλη, ο Ντάισελμπλουμ πληρώνει το “μάρμαρο” των χειρισμών του το 2015 στην κρατική τράπεζα ABN Amro Group, για τους οποίους χειρισμούς είχε ελεγχθεί στο ολλανδικό Κοινοβούλιο, μετά την κατακραυγή από βουλευτές της αντιπολίτευσης για τις αυξήσεις στις αποδοχών ανώτατων στελεχών της. Αρκετοί βουλευτές δήλωσαν ότι ο Ντάισελμπλουμ δεν τους είχε ενημερώσει ποτέ για την αύξηση των αμοιβών (100.000 ευρώ σε έξι μέλη του διοικητικού συμβουλίου της τράπεζας), και τον επέκριναν ότι δεν λαμβάνει υπόψη την αντίδραση των Ολλανδών ψηφοφόρων.

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί πως ένα νέο κόμμα, το Denk, που προσπάθησε να προσελκύσει ψήφους Μουσουλμάνων ψηφοφόρων, μπαίνει για πρώτη φορά στη Βουλή με 3 έδρες. Στη Βουλή μπαίνει και το έτερο ακροδεξιό κόμμα “Forum for Democracy” με δύο έδρες.

Θυμίζουμε για την ιστορία πως το εκλογικό σύστημα στην Ολλανδία είναι απλή αναλογική. Το κοινοβούλιο (η Κάτω Βουλή) έχει 150 βουλευτές και δεν υπάρχει εκλογικό όριο εισόδου στη Βουλή παρά μόνο το ότι ένα κόμμα για να μπει στη Βουλή χρειάζεται το 0,67% των ψήφων, δηλαδή μία έδρα.

Επίσης η Ολλανδία δεν έχει εκλογικές περιφέρειες και όλες οι κοινοβουλευτικές έδρες είναι επικρατείας. Η δε Άνω Βουλή (Γερουσία) δεν εκλέγεται απευθείας από τον λαό, αλλά έμμεσα. Ο λαός ψηφίζει στις τοπικές εκλογές και τα περιφερειακά συμβούλια στη συνέχεια εκλέγουν τα (75) μέλη της Άνω Βουλής. Φέτος, κατέβηκαν 28 συνολικά, κόμματα.

Το χθεσινό αποτέλεσμα ήταν ανακουφιστικό για τα κεντρώα κόμματα στην Ευρώπη, ιδιαίτερα στη Γαλλία και Γερμανία, όπου οι ακροδεξιοί εθνικιστές ελπίζουν να επηρεάσουν σημαντικά τις εκλογές φέτος, απειλώντας πιθανώς υπαρξιακά την ΕΕ.

Ρούτε: Μετά το Brexit και την εκλογή Τραμπ, η Ολλανδία είπε όχι στον λαϊκισμό

“H Ολλανδία ψήφισε σήμερα κατά του λαϊκισμού”, δήλωσε περιχαρής ο πρωθυπουργός της χώρας Μαρκ Ρούτε, το κόμμα του οποίου εξασφαλίζει τις περισσότερες έδρες στις βουλευτικές εκλογές, μπροστά από το ακροδεξιό Κόμμα της Ελευθερίας του Γκέερτ Βίλντερς.

“Μετά το Brexit και μετά τις εκλογές στις ΗΠΑ, η Ολλανδία είπε όχι στον κακής ποιότητας λαϊκισμό” υπογράμμισε χαμογελώντας, σε ομιλία που εκφώνησε σε μια κατάμεστη από υποστηρικτές του αίθουσα στη Χάγη.

“Φαίνεται πως το VVD θα είναι η μεγαλύτερη πολιτική δύναμη στην Ολλανδία για τρίτη συνεχόμενη φορά” υπογράμμισε επίσης ο Ολλανδός πρωθυπουργός, ενώ έκανε γνωστό ότι έχει ήδη μιλήσει στο τηλέφωνο με αρκετούς Ευρωπαίους ηγέτες.

Ο δε πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ συνεχάρη τον πρωθυπουργό της Ολλανδίας Μαρκ Ρούτε για τη “σαφή νίκη” που κατέγραψε στις βουλευτικές εκλογές, χαιρετίζοντας μια “ψήφο κατά των εξτρεμιστών”.

Ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ “συνομίλησε με τον Μαρκ Ρούτε (και τον) συνεχάρη για την ξεκάθαρη νίκη του: μια ψήφο υπέρ της Ευρώπης, μια ψήφο κατά των εξτρεμιστών” ήταν το tweet που έστειλε ο εκπρόσωπος τύπου της Κομισιόν Μαργαρίτης Σχοινάς, στον απόηχο των exit polls που καταδεικνύουν την επικράτηση του κόμματος του Ρούτε έναντι του ακροδεξιού κόμματος του Γκέερτ Βίλντερς.