Λύση ή πρόβλημα;

Το έγγραφο που κατάθεσε στο Ολλανδικό Κοινοβούλιο ο υπουργός οικονομικών της χώρας και πρόεδρος του Eurogroup κ. Γερούν Ντάισελμπλουμ ενημερώνοντας για την σύνοδο του Φεβρουαρίου και όσα αποφασίστηκαν για την Ελλάδα άλλαξε λίγο τα πράγματα. Στο έγγραφο αναφέρονταν ότι τα πρόσθετα μέτρα λιτότητας θα ψηφιστούν τώρα και θα ισχύουν, η μείωση του αφορολόγητου από το 2019 και η μείωση των συντάξεων από το 2020.

Μάλιστα , μετά την πρόσφατη αναθεώρηση που έκανε η ΕΛΣΤΑΤ στο ΑΕΠ του 2016 το ΔΝΤ επέστρεψε στις πολύ συντηρητικές του προβλέψεις. Ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού τμήματος του Ταμείου κ. Πώλ Τόμσεν επέστρεψε στην θεωρία ότι η Ελλάδα μπορεί να πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ μόνο το 2018. Αυτό από μόνο του αποδυναμώνει την προσδοκία ότι ο «λογαριασμός » των νέων μέτρων μπορεί να μειωθεί από τα 3,6 δις ευρώ που είναι σήμερα.

Όσο σίγουρα όμως είναι τα νέα υφεσιακά μέτρα (αν βέβαια η Ελλάδα θέλει να καταλήξει κάποια στιγμή σε συμφωνία) άλλο τόσο αβέβαια γίνονται πλέον τα αντισταθμιστικά μέτρα. Τόσο το έγγραφο του κ. Ντάισελμπλουμ όσο και ανώνυμες δηλώσεις κοινοτικών αξιωματούχων επέμεναν ότι τα ανταποδοτικά μέτρα θα ισχύσουν το 2019 αν η Ελλάδα υπερβεί το στόχο για επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ.

Αν διατυπωθεί παρόμοια θέση και στο Eurogroup της Δευτέρας τότε η ταυτόχρονη νομοθέτηση θα έχει πρόβλημα αφού οι περικοπές θα είναι σίγουρες αλλά οι ελαφρύνσεις θα είναι υπο αίρεση. Συνεπώς θα πρέπει να νομοθετηθούν όταν υπάρξει δημοσιονομικό περιθώριο για να υλοποιηθούν.

Χάνοντας όμως αυτό το ατράνταχτο διαπραγματευτικό χαρτί της αντιστάθμισης της λιτότητας το οικονομικό επιτελείο θα είναι δύσκολο πείσει το εσωκομματικό ακροατήριο για την σκοπιμότητα των νέων μέτρων αφού αφορούν την περίοδο μετά το τέλος του προγράμματος.

Η πρώτη δημόσια πρόταση από το υπουργό εσωτερικών κ. Πάνο Σκουρλέτη για διακομματική συναίνεση στα νέα μέτρα απαντήθηκε χθες μόνο με αρνήσεις από τα κόμματα της αντιπολίτευσης.

Πως θα εφαρμοστούν

Ακόμη όμως και αν τα πρόσθετα μέτρα ψηφιστούν κανονικά από την Κυβερνητική πλειοψηφία (όπως και αναμένεται) ο δρόμος θα είναι μακρύς πριν εγκριθεί οριστικά η εφαρμογή τους.

Η Ελλάδα θα χρειαστεί το 2018 να πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα 4,5% του ΑΕΠ (αντί για 3,5% που προβλέπει το πρόγραμμα) ώστε για το 2019 να έχει το περιθώριο να καλύψει την περικοπή του αφορολόγητου με δημοσιονομικό όφελος 1% του ΑΕΠ ( 1,75 δις ευρώ ) που θα εφαρμοστεί τότε με θετικά μέτρα 1% του ΑΕΠ.

Η ενεργοποίηση τους θα είναι επίσης προβληματική αφού μετά το τέλος του 2018 θα πρέπει η Eurostat να επικυρώσει την υπέρβαση του στόχου πριν υλοποιηθούν τα θετικά μέτρα.

Στο μεταξύ κανείς δεν γνωρίζει τι θα συμβεί αν έχουμε αστοχία το 2018 και ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα δεν επιτευχθεί. Τα θετικά μέτρα θα εφαρμοστούν έτσι κι αλλιώς και θα πάρουμε νέα μέτρα ή απλώς θα τα αφήσουμε για άλλη φορά προκειμένου να κλείσει η υστέρηση..

Ένα δεύτερο ερωτηματικό είναι τι θα γίνει αν υπάρξει , αστοχία μετά την υλοποίηση των μέτρων . Τι θα γίνει για παράδειγμα το 2019 δεν καταφέρει να πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ ; τα αντίμετρα θα συνεχίσουν να εφαρμόζονται ή θα περικοπούν;

Όλα αυτά θα είναι ερωτήματα που θα πρέπει να απαντηθούν μέσα στις επόμενες εβδομάδες.