Πότε επιτέλους, η χρήση προφυλακτικού θα πάψει να θεωρείται αντρική ‘υπόθεση’;

«Ο άνθρωπος δέχεται τα πάντα. Εκτός από το μόνο που μπορεί να τον σώσει: Να στραφεί στον Άλλον και να χτίσει μια ζωή που δε θα αξίζει να γκρεμίζουν οι Θεοί» με αυτά τα λόγια του Ευριπίδη, κλείνει η συζήτησή μας με την ηθοποιό Λένα Παπαληγούρα, που φέτος υποδύεται την Ιφιγένεια, στην αρχαία τραγωδία “Ιφιγένεια εν Αυλίδι” σε σκηνοθεσία Αιμίλιου Χειλάκη και Μανώλη Δούνια και μουσική Σταμάτη Κραουνάκη. Μια φράση του αρχαίου τραγωδού που παραμένει, δυστυχώς και ευτυχώς ταυτόχρονα, ζωτικής σημασίας για τη ζωή του ανθρώπου. Ανά τον πλανήτη κάθε δευτερόλεπτο, σε κάθε πετάρισμα του ματιού χιλιάδες άνθρωποι υπομένουν, ανέχονται και τελικά βιώνουν το μαρτύριό τους με μια ενοχή, έναν φόβο να αποτανθούν στον διπλανό τους.

Τη Λένα Παπαληγούρα την είδαμε πρόσφατα σε ένα σποτάκι του Κέντρου Ζωής, στο οποίο μαζί με τις Λένα Δροσάκη, Ιωάννα Παππά  και Γιούλικα Σκαφιδά, στέλνουν το μήνυμα της πρόληψης από τον HIV στις γυναίκες. Μια υπόθεση που ίσως έχει συζητηθεί λίγο, παρά το γεγονός πως “περισσότερο από το 50% των ανθρώπων που ζουν με τον HIV παγκοσμίως είναι γυναίκες, ενώ στην Ευρώπη 1 στις 3 διαγνώσεις HIV αφορά σε γυναίκες, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας”. Στην Ελλάδα, το 66,5% των γυναικών που έχουν διαγνωστεί με τον ιό του HIV , προσεβλήθησαν μέσω ετεροφυλοφιλικής σεξουαλικής επαφής.

έχουμε κάνει βήματα σε σχέση με την κοινωνική μας ταυτότητα και τη χειραφέτηση μας

Στο βίντεο, οι τέσσερις ηθοποιοί ξετυλίγουν ισάριθμες ιστορίες της καθημερινότητας, όπου πριν την σεξουαλική πράξη ζητούν από το σύντροφό τους να χρησιμοποιήσει προφυλακτικό. Είναι άραγε κάτι τέτοιο “αυτονόητο” για τις γυναίκες εκεί έξω; “Οι γυναίκες έχουμε κάνει βήματα σε σχέση με την κοινωνική μας ταυτότητα και τη χειραφέτηση μας, δε παύουμε, όμως, σε ορισμένα θέματα να έχουμε μια ενοχή, να νιώθουμε μια ντροπή που οδηγεί ακόμα και στο να διστάζουμε να απαιτήσουμε τα αυτονόητα. Είναι λογικό, αν αναλογιστεί κανείς τον τρόπο που μεγαλώνουμε και κυρίως, το ότι η χρήση προφυλακτικού θεωρείται αντρική «υπόθεση»” σχολιάζει για το θέμα στο NEWS 24/7 η Λένα Παπαληγούρα.

Η ίδια πάντως σημειώνει πως έχει ζητήσει κάτι τέτοιο από τον ερωτικό της σύντροφο και όπως αναφέρει, ευτυχώς δεν χρειάστηκε να επιμείνει γι’ αυτό. “Αλλά αν η καθεμία από εμάς γνωρίζει τις συνέπειες που μπορεί να έχει μια τέτοια έλλειψη πρωτοβουλίας στην υγεία μας, είμαι σίγουρη ότι θα αποκτήσουμε περισσότερο θάρρος” προσθέτει η ηθοποιός.

αν καθεμία μας γνωρίζει τις συνέπειες που μπορεί να έχει μια τέτοια έλλειψη πρωτοβουλίας στην υγεία μας, είμαι σίγουρη ότι θα αποκτήσουμε περισσότερο θάρρος

Δείτε το σποτάκι που κυκλοφορεί τις τελευταίες μέρες για την καμπάνια ευαισθητοποίησης του Κέντρου Ζωής.

Αυτές τις ημέρες, η ηθοποιός βρίσκεται σε περιοδεία ανά την Ελλάδα με την Ιφιγένεια για την οποία σκιαγραφεί μια εικόνα που η “βιαστική” ματιά στην ιστορία της μάλλον δεν την αποκαλύπτει εύκολα στον αναγνώστη και το θεατή. Μπορεί να είναι η αθώα κορασίδα που γίνεται θυσία για τα συμφέροντα των ανδρών, όμως στην πραγματικότητα “η Ιφιγένεια είναι η μόνη που μπορεί να βγει από το εγώ της και να δει την πραγματικότητα”.

Όπως εξηγεί η ηθοποιός “η Ιφιγένεια, βλέπει σε μια μέρα τη διαφθορά του κόσμου των ενηλίκων. Οι άνδρες τη θυσιάζουν, όμως η δυνατή του έργου είναι η Ιφιγένεια. Άλλωστε το λέει και το όνομα της: Από την οργανική πτώση ίφι του ουσιαστικού ις (ισχύς στη γλώσσα του Ομήρου) + -γένεια < γένος. Η γεννημένη δυνατή“. Ένα μήνυμα που ταιριάζει θα έλεγε κανείς “γάντι” στο μήνυμα που πρέπει να λάβει κάθε γυναίκα εκεί έξω αναφορικά με την προφύλαξη κατά τη διάρκεια του σεξ, αλλά και γενικότερα σε σχέση με την θέση της στον κόσμο.

η Ιφιγένεια, βλέπει σε μια μέρα τη διαφθορά του κόσμου των ενηλίκων. Οι άνδρες τη θυσιάζουν, όμως η δυνατή του έργου είναι αυτή

Στη διανομή των υπόλοιπων ρόλων, ο Αιμίλιος Χειλάκης γίνεται Αγαμέμνονας και Αχιλλέας, η Αθηνά Μαξίμου γίνεται Κλυταιμνήστρα και Μενέλαος και η Λένα Παπαληγούρα Ιφιγένεια και Πρεσβύτης. Μαζί τους ένας 9μελής γυναικείος χορός που με ζωντανή μουσική.

Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη:

Πώς προέκυψε το ενημερωτικό σποτ για το Κέντρο Ζωής;

Οι άνθρωποι από το Κέντρο Ζωής είχαν την ιδέα να γίνει καμπάνια ενημέρωσης σχετικά με την προφύλαξη, ειδικά για τις γυναίκες. Σε συνεργασία με το ίδρυμα Μελίνα Μερκούρη, προσέγγισαν εμάς τις τέσσερις ηθοποιούς, μιλήσαμε για το θέμα και με χαρά δεχθήκαμε να συμμετέχουμε.

Είστε μια γυναίκα που θα έκανε το πρώτο βήμα στην προσέγγιση ενός ερωτικού συντρόφου; Πιστεύετε πως παραμένει “ταμπού” κάτι τέτοιο στις μέρες μας;

Νομίζω, ναι, είμαι. Θεωρώ, ότι σημασία έχει πάντα ο τρόπος και πως όλα εξαρτώνται από τη συνθήκη και τη στιγμή. Πιστεύω ότι οι περισσότερες γυναίκες, πλέον, φλερτάρουν ευκολότερα. Παρόλο αυτά, αισθάνομαι ότι υπάρχουν και σήμερα, άντρες και γυναίκες που κρίνουν “κάπως” μια τέτοια συμπεριφορά. Μπορεί να υπάρχει πρόοδος, αλλά τα ταμπού του παρελθόντος δεν εξαλείφονται από τη μια μέρα στην άλλη.

Είχατε ποτέ κάποια παρόμοια εμπειρία όπου να χρειάστηκε να επιμείνετε για τη χρήση προφυλακτικού στο σύντροφό σας; Γιατί πιστεύετε πως μπορεί να αισθάνεται κανείς άβολα να ζητήσει “το αυτονόητο»”;

Έχει χρειαστεί να το πω πρώτη, αλλά ευτυχώς, δε χρειάστηκε να επιμείνω. Δε θα έπρεπε κανείς να νιώθει άβολα γιατί, ακριβώς όπως λέτε, είναι το αυτονόητο. Όμως, δυστυχώς, αυτό δε συμβαίνει πάντα. Οι γυναίκες έχουμε κάνει βήματα σε σχέση με την κοινωνική μας ταυτότητα και τη χειραφέτηση μας, δε παύουμε, όμως, σε ορισμένα θέματα να έχουμε μια ενοχή, να νιώθουμε μια ντροπή που οδηγεί ακόμα και στο να διστάζουμε να απαιτήσουμε τα αυτονόητα. Είναι λογικό, αν αναλογιστεί κανείς τον τρόπο που μεγαλώνουμε και κυρίως, το ότι η χρήση προφυλακτικού θεωρείται αντρική «υπόθεση».

Αλλά αν η καθεμία απο εμάς γνωρίζει τις συνέπειες που μπορεί να έχει μια τέτοια έλλειψη πρωτοβουλίας στην υγεία μας, είμαι σίγουρη ότι θα αποκτήσουμε περισσότερο θάρρος. Χρειάζεται διαρκής και συστηματική ενημέρωση. Για αυτό το λόγο, είμαι περήφανη που συμμετέχω σ΄αυτή την καμπάνια.

Τι θα συμβουλεύατε την κολλητή σας, αν σας εκμυστηρευόταν πως βρέθηκε σε αυτή τη θέση;

Προφανώς, θα την συμβούλευα να επιμείνει και να συζητήσει με τον ερωτικό της σύντροφο. Σίγουρα, θα της εξηγούσα τις πιθανές συνέπειες της μη χρήσης προφυλακτικού και στο τέλος θα την συμβούλευα να πράξει μόνο σύμφωνα με ό,τι την κάνει να νιώθει άνετα και ασφαλής.

Έχετε την αίσθηση πως οι γυναίκες παραμένουν ακόμη δέσμιες παλιότερων στερεοτυπικών αντιλήψεων;

Πιθανώς ένας παράγοντας είναι αυτός, αλλά όσον αφορά τον HIV στις γυναίκες και το πόσο τις αφορά, ας δούμε λίγο τα νούμερα και ας βγάλουμε τα συμπεράσματά μας. Περισσότερο από το 50% των ανθρώπων που ζουν με τον HIV παγκοσμίως είναι γυναίκες, ενώ στην Ευρώπη 1 στις 3 διαγνώσεις HIV αφορά γυναίκες, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης & Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) αντίστοιχα. Στην Ελλάδα, το 66,5% των γυναικών που έχουν διαγνωστεί με HIV μέχρι σήμερα απέκτησε τον ιό μέσω ετεροφυλοφιλικής σεξουαλικής επαφής.

Βρίσκεστε σε περιοδεία με την Ιφιγένεια Εν Αυλίδι σε όλη την Ελλάδα. Διορθώστε με αν κάνω λάθος, αλλά η Ιφιγένεια υπήρξε το αρχέγονο θύμα του ανδρικού αυταρχισμού. Ποιο είναι το μήνυμα του Ευριπίδη για τη γυναίκα σήμερα μέσα από αυτή την τραγική ηρωίδα;

Στην τραγωδία του Ευρυπίδη, οι άνδρες, οι φορείς της εξουσίας, αποδεικνύονται «λίγοι», ανίκανοι να αναλάβουν ευθύνες, ανίκανοι να βγουν από το εγώ τους και να δουν την πραγματικότητα. Θυσιάζουν ένα αθώο κορίτσι προκειμένου να πραγματοποιήσουν έναν επεκτατικό πόλεμο. Είναι αλαζόνες, αυταρχικοί και η φύση τους είναι καταστροφική. Σε αντίθεση με όλους αυτούς, η φύση των γυναικών, στο έργο, υπερασπίζεται τη ζωή. Η Ιφιγένεια είναι η μόνη που μπορεί να βγει από το εγώ της και να δει την πραγματικότητα. Είναι η πιο ανυπεράσπιστη και όμως στο τέλος αποδεικνύεται η πιο γενναία. Η Ιφιγένεια, βλέπει σε μια μέρα τη διαφθορά του κόσμου των ενηλίκων. Οι άνδρες τη θυσιάζουν, όμως η δυνατή του έργου είναι η Ιφιγένεια. Άλλωστε το λέει και το όνομα της: Από την οργανική πτώση ίφι του ουσιαστικού ις (ισχύς στη γλώσσα του Ομήρου) + -γένεια < γένος. Η γεννημένη δυνατή. Σε ένα κόσμο που ξεχειλίζει από βία και διαφθορά η σωτηρία είναι μονάχα μια και τη λέει πανέμορφα ο Ευριπιδης. «Ο άνθρωπος δέχεται τα πάντα. Εκτός από το μόνο που μπορεί να τον σώσει: Να στραφεί στον Άλλον και να χτίσει μια ζωή που δε θα αξίζει να γκρεμίζουν οι Θεοί».

Λίγα λόγια για το Κέντρο Ζωής

Το Κέντρο Ζωής ιδρύθηκε το 1991, και είναι το πρώτο αναγνωρισμένο, μη κερδοσκοπικό, μη κυβερνητικό σωματείο στην Ελλάδα που προσφέρει δωρεάν, μοναδικές υπηρεσίες και προγράμματα (ψυχοκοινωνική και νομική υποστήριξη, Κέντρο Ημέρας κλπ), καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα αναγκών των ανθρώπων που ζουν με HIV/AIDS, των οικογενειών και των συντρόφων τους.

Όλα αυτά τα χρόνια, στέκεται στο πλάι όλων όσοι το προσεγγίζουν, χάρη στην πολύτιμη προσφορά  του μεγάλου δικτύου εθελοντών και του άρτιου επιστημονικού προσωπικού που διαθέτει, χωρίς καμία διάκριση ως προς το φύλο, τον σεξουαλικό προσανατολισμό ή την εθνικότητά των επισκεπτών  του.