20 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ ΚΕΡΤ ΚΟΜΠΕΙΝ: Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΠΟΥ ΑΛΛΑΞΕ ΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ

20 Φεβρουαρίου 1967 – 5 Απριλίου 1994. O Κερτ Ντόναλντ Κομπέιν (Kurt Donald Cobain) πέθανε πριν από 20 ακριβώς χρόνια.

Το όνομα, η φήμη και κυρίως η μουσική του, δεν πέθαναν όμως ποτέ.

Υπάρχουν άτομα που με τη ζωή και το έργο τους σημάδεψαν μια γενιά, μια δεκαετία, και έθεσαν τις επιρροές για το μέλλον γεφυρώνοντας με αυτόν τον τρόπο τις δικές τους επιρροές.

Ο Κομπέιν είναι ένα από αυτά τα άτομα.

Εκείνος που κατόρθωσε να κάνει “pop” έναν αντιεμπορικό μέχρι τότε ήχο. Εκείνος που όρισε το star system των ’90s και κάηκε από αυτό. Οι Nirvana θα μπορούσαν να είναι ακόμα ένα ροκ συγκρότημα που τάραξε μεν τα νερά των καιρών του, έμεινε ωστόσο στην ιστορία για έναν άρτιο δίσκο και μια συνολικά καλή δουλειά. Η αυτοκτονία όμως του ινδάλματος των εφήβων και των “παλαιοροκάδων” των αρχών της δεκαετίας του ’90, έστειλε το όνομα του στο πάνθεον της ιστορίας.

Η ηρωίνη, η αντισυμβατικότητα, το πάθος για τη μουσική, οι αυτοκαταστροφικές τάσεις και οι θεωρίες συνωμοσίας, σφράγισαν τον μύθο του Κερτ.

Η παγκόσμια μουσική βιομηχανία έπινε νερό στο όνομα του και το brandname που έστησε και βγάζει ακόμα λεφτά από τον θάνατο του. Η “Generation X” βρήκε και έχασε τη σημαία της μέσα σε λίγα χρόνια και φρόντισε όμως να την κρατήσει ζωντανή στο πέρασμα του χρόνου.

Κάθε χρόνο στις 5 Απριλίου οι φανατικοί οπαδοί των Nirvana τιμούν τη μνήμη του με ολονυχτία στο Σιάτλ, την πόλη της δυτικής ακτής των ΗΠΑ, που ο Κομπέιν έβαλε στον παγκόσμιο μουσικό χάρτη.

“Φρόντισε να πεθάνεις νέος ώστε να σε θυμούνται για πάντα”, έλεγε ο ίδιος. Όπερ και εγένετο.

Διαβάστε ακόμα: Γιατί ο Κερτ Κομπέιν, ήταν ο τελευταίος μεγάλος ροκ σταρ

Το ντοκιμαντέρ “About a son”, στο οποίο καταγράφονται ηχογραφημένες συνεντεύξεις του Κομπέιν:

Ο “καταραμένος” Κερτ είχε κάτι που σπάνια συναντάει κανείς σε άνθρωπο. Πάθος για τη μουσική, ταλέντο, όνειρα και φιλοδοξίες αλλά και τελειομανία. Μια τελειομανία που φαίνεται στο τελευταίο σημείωμα που άφησε.

“Εδώ και χρόνια, δεν έχω κανέναν ενθουσιασμό για την μουσική. Ούτε να ακούω, ούτε να γράφω, ούτε να δημιουργώ πραγματικά”, έγραφε. Οποία  ειρωνεία.

Ποτέ δεν ήθελε να εκφράσει κανέναν πέραν από τον εαυτό του και μάλλον γι’ αυτό κατάφερε να εκφράσει ολόκληρη τη γενιά του. Το εναλλακτικό rock, υπήρχε πολλά χρόνια πριν από αυτόν, εκείνος όμως με την τρέλα του το έκανε γνωστό στο ευρύ κοινό. Το MTV φρόντισε για την προβολή του και τα μεγάλα αμερικανικά δίκτυα που βρίσκονταν τότε στην πρώτη ακμή τους, ανέλαβαν τα υπόλοιπα.

Οι αυτοσαρκαστικοί και βιωματικοί του στίχοι, κέρδισαν ακόμα και το κοινό που ασπαζόταν την “glam” αισθητική των 80’s. Ο θάνατος του έγινε δεκτός από τον Τύπο με ατάκες σαν “ο αυτοκαταστροφικός ποιητής έφυγε”, και ο “τελευταίος ροκ στάρ δεν είναι πια μαζί μας”.

“Ήταν κάτι για το οποίο προετοιμαζόμουν ψυχολογικά, καθώς έβλεπα ότι είναι κάτι που ερχόταν. Μερικές φορές, δεν μπορείς να σώσεις κάποιον από τον εαυτό του”, δήλωσε ο Dave Grohl και ίσως μέσα σε αυτή την ατάκα να κρύβεται όλη η αλήθεια για τον Κερτ.

Βίντεο – ντοκουμέντο μέσα από το σπίτι του:

Πέντε δηλώσεις του Κομπέιν που έχουν μείνει στην ιστορία:

-“Προτιμώ να με μισούν γι’ αυτό που είμαι, παρά να με αγαπάνε γι’ αυτό που δεν είμαι”.

-“Μου αρέσει να είμαι παθιασμένος και ειλικρινής, αλλά μου αρέσει επίσης να διασκεδάζω και να κάνω το βλάκα”.

-“Πώς θα με περιέγραφα; Απειλούμαι με γελιοποίηση – Είμαι υπερβολικά συνειδητοποιημένος για την ειλικρίνεια της φωνής μου – Μου αρέσει να κάνω σεξ με ανθρώπους – Αγαπώ τους γονείς μου κι όμως διαφωνώ σχεδόν με όλα όσα αυτοί αντιπροσωπεύουν – Καταλαβαίνω και εκτιμώ την αξία της θρησκείας για τους άλλους – Τα συναισθήματά μου επηρεάζονται από τη μουσική – Το πανκ ροκ σημαίνει ελευθερία – Χρησιμοποιώ κομμάτια και τμήματα από άλλες προσωπικότητες για να δημιουργήσω τη δική μου”.

-“Ευχαριστώ για την τραγωδία σας. Τη χρειάζομαι για την τέχνη μου”.

-“Τα ναρκωτικά είναι χάσιμο χρόνου. Καταστρέφουν τη μνήμη και τον αυτοσεβασμό σου κι οτιδήποτε πάει μαζί με την αυτοεκτίμηση σου” (Για τα ναρκωτικά είχε δηλώσει ότι έκανε χρήση για να σταματήσει τους αφόρητους πόνους που είχε στο στομάχι).

Μια μεταχειρισμένη κιθάρα που άλλαξε τη μουσική βιομηχανία

Ήταν ανήμερα των γενεθλίων του όταν ο έφηβος Κερτ ερωτήθηκε από τον θείο του. “Θέλεις για δώρο ένα ποδήλατο, ή μια μεταχειρισμένη κιθάρα;”. Η απάντηση του ήταν δεδομένη.  Η γνωριμία του με τον Novoselic το 1985, αποτέλεσε και την απαρχή των Nirvana.

Μιας μπάντας που στα πρώτα της live συγκέντρωνε στο κοινό, μόνο συγγενείς και φίλους.  Η ανεξάρτητη δισκογραφική εταιρεία του Σιάτλ, Sub Pop τους πίστεψε και τους έδωσε πίστωση χρόνου. Το πρώτο άλμπουμ τους, ήταν το Bleach και από τότε άρχισε ο κόσμος να ασχολείται μαζί τους.  Στην παρέα προστέθηκε ο Dave Grohl (αντικατέστησε τον Chad Channing), το 1990 και κάπως έτσι δημιουργήθηκε η σύνθεση που θα γινόταν η μανία των νέων της εποχής.

Την ίδια χρονιά η μπάντα έφυγε από τη Sub Pop και υπέγραψε με την DGC Records. Στις 24 Σεπτεμβρίου 1991, το συγκρότημα κυκλοφορεί τον δίσκο που έμελλε να γίνει ο πιο επιτυχημένος τους και εκείνος που θα τους έκανε παγκοσμίως γνωστούς, το Nevermind.

Με το Smells like teen spirit έφτασαν στο νούμερο 1 του Billboard και ο δίσκος πούλησε πάνω από 10 εκατομμύρια αντίτυπα. Το Smells like teen spirit έγινε ο ύμνος των μαθητών στις εν Ελλάδι καταλήψεις της ίδιας χρονιάς.

Στις 13 Σεπτεμβρίου του 1993, το συγκρότημα κυκλοφορεί τον τελευταίο του δίσκο, με τίτλο In Utero, το οποίο έκανε ντεμπούτο στο νούμερο 1 του αμερικάνικου chart και έγινε 5 φορές πλατινένιο στις Ηνωμένες Πολιτείες. Την ίδια χρονιά, κυκλοφόρησε και το unplugged άλμπουμ τους, το καλύτερο ίσως της συγκεκριμένης σειράς που έχει δώσει στην αγορά το MTV.

Όπως ήταν αναμενόμενο, η μπάντα διαλύθηκε μετά τις 5 Απριλίου 1994 και την αυτοκτονία του Κομπέιν. Ή αλλιώς, του “Τζον Λένον” του grunge, όπως τον είχε αποκαλέσει ο εκδότης του περιοδικού Rolling Stone, David Fricke.

Αντισυμβατικός και θύμα Bullying

Σε μια συνέντευξη το 1993, ο Κομπέιν είπε για τους γονείς του: “Θυμάμαι να νιώθω ντροπή για κάποιο λόγο. Ντρεπόμουν για τους γονείς μου. Δεν μπορούσα πια να αντικρίσω κάποιους φίλους μου από το σχολείο, γιατί ήθελα να έχω την κλασική, ξέρετε, συνηθισμένη οικογένεια. Μητέρα, πατέρα. Ήθελα αυτή την ασφάλεια, έτσι μου κακοφαίνονταν οι γονείς μου για αρκετά χρόνια εξαιτίας αυτού.”

Μετά από ένα χρόνο που ξόδεψε ζώντας με τη μητέρα του, μετά το διαζύγιο, ο Κομπέιν μετακόμισε στο Μοντεσάνο της Ουάσιγκτον για να ζήσει με τον πατέρα του.

Η γνωριμία με τους Melvins

Στο σχολείο, ο Κομπέιν δεν ενδιαφερόταν ιδιαίτερα για τα αθλήματα. Λόγω της επιμονής του πατέρα του, συμμετείχε στη σχολική ομάδα πάλης στο γυμνάσιο. Αν και ήταν καλός, το περιφρονούσε εξαιτίας της κακοποίησης που δεχόταν από άλλα μέλη της ομάδας.

Οι συμμαθητές του αμφισβητούσαν ακόμη και τον ανδρισμό του. “Δεν είμαι γκέι, αλλά εύχομαι να ήμουν, μόνο και μόνο για να μπω στη μύτη μερικών ομοφοβικών”. Για τον ίδιο λόγο έγραφε με σπρέι “Ο Θεός είναι γκέι” στα φορτηγά της γειτονιάς.

Αργότερα, ο πατέρας του, τον έγραψε στον τοπικό σύνδεσμο μπέιζμπολ, όπου ο Κομπέιν απέφευγε να παίζει. Αντί γι’ αυτό, ο Κομπέιν επικεντρωνόταν στα καλλιτεχνικά μαθήματα. Ως έφηβος που μεγάλωνε σε μια μικρή πόλη της Ουάσινγκτον, ο Κομπέιν βρήκε τελικά διέξοδο μέσα από την ακμάζουσα σκηνή του Pacific Northwest πηγαίνοντας σε ροκ παραστάσεις στο Σιάτλ.

Τελικά, άρχισε να συχνάζει στο χώρο εξάσκησης των συμπατριωτών του μουσικών από το Μοντεσάνο, τους Melvins. Και κάπως έτσι, εθίστηκε στη μουσική, αρκετά χρόνια πριν τον εθισμό του στα ναρκωτικά. Αλλά και στην Κόρτνεϊ Λαβ.

Μία Λαβ που για πολλούς χρησιμοποίησε τον Κομπέιν και τον γάμο τους για να γίνει διάσημη, ενώ πολλές θεωρίες συνωμοσίας τη συνδέουν με τον πρόωρο χαμό του Κερτ.

Οι τελευταίες ημέρες

Στις 18 Μαρτίου του 1994, η Λαβ τηλεφώνησε στην αστυνομία για να τους πληροφορήσει πως ο Κομπέιν ήθελε να αυτοκτονήσει και είχε κλειδωθεί σε ένα δωμάτιο μαζί με ένα όπλο. Η αστυνομία έφτασε και κατάσχεσε αρκετά όπλα και ένα μπουκαλάκι χάπια από τον Κομπέιν, ο οποίος επέμενε πως δεν ήθελε να αυτοκτονήσει και πως είχε κλειδωθεί στο δωμάτιο για να κρυφτεί από τη Λαβ. Όταν ρωτήθηκε από την αστυνομία, η Λαβ είπε ότι ο Κομπέιν δεν είχε αναφέρει ποτέ πως ήθελε να αυτοκτονήσει και ότι εκείνη δεν τον είχε δει ποτέ με όπλο. Ήταν η πρώτη απόπειρα αυτοκτονίας.

Για να φτάσουμε στις 8 Απριλίου 1994, όταν το σώμα του Κομπέιν ανακαλύφθηκε στο σπίτι του στη λίμνη Ουάσινγκτον, από τον ηλεκτρολόγο Gary Smith, που είχε πάει εκεί για να εγκαταστήσει ένα σύστημα ασφαλείας.

Εκτός από μια ελάχιστη ποσότητα αίματος που έτρεχε από το αυτί του τραγουδιστή ο ηλεκτρολόγος ανέφερε πως δεν είδε κανένα άλλο σημάδι τραυματισμού, και αρχικά νόμιζε πως κοιμόταν, μέχρι τη στιγμή που είδε το όπλο που ήταν στραμμένο προς το πηγούνι του.

Στο σώμα βρέθηκαν συγκεντρωμένα μεγάλα ποσά ηρωίνης και ίχνη από Valium. Το σώμα του Κομπέιν βρισκόταν εκεί για μέρες. Η ιατροδικαστική έκθεση εκτιμά πως ο Κομπέιν πέθανε στις 5 Απριλίου 1994.

Στις 10 Απριλίου έλαβε χώρα μια ολονυχτία για τον Κομπέιν σε πάρκο στο κέντρο του Σιάτλ όπου συγκεντρώθηκαν περίπου εφτά χιλιάδες άτομα για να θρηνήσουν. Στο μνημόσυνο προβλήθηκαν μαγνητοσκοπημένα μηνύματα από την Κόρτνεϊ Λαβ και τον Krist Novoselic. Η Λαβ διάβασε στο πλήθος κομμάτια από το σημείωμα που είχε αφήσει ο Κομπέιν και κατέρρευσε, κλαίγοντας αλλα και καταριώντας τον Κομπέιν επειδή την άφησε. Προς το τέλος της ολονυχτίας, η Λαβ έφτασε στο πάρκο και μοίρασε σε όσους είχαν απομείνει κάποια από τα ρούχα του Κομπέιν.

H ταινία Last Days του Γκας Βαν Σαντ, βασίζεται στις τελευταίες ημέρες της ζωής του Κομπέιν.

Η ουσία είναι ότι στα 27 του χρόνια, έχοντας δώσει ελάχιστα δείγματα του τεράστιου ταλέντου του και της μοναδικής προσωπικότητάς του, ο Κερτ Κομπέιν δεν κατάφερε να διαχειριστεί τα media, τη δημοσιότητα και την εξάρτηση του.

Σε 27 χρόνια που πρόλαβε να κάνει όσα άλλοι δεν κάνουν ούτε σε 80 χρόνια ζωής. Το σίγουρο είναι, ότι ο ίδιος δεν θα εκτιμούσε κανέναν επικήδειο, δεν θα εκτιμούσε λογικά ούτε το παραπάνω κείμενο αν το θεωρούσε ένα επικήδειο πόνημα.

Εν κατακλείδι, ο ηγέτης και εγκέφαλος των Nirvana, άφησε πίσω του μια τεράστια μουσική παρακαταθήκη και έναν μύθο που τροφοδότησε και θα τροφοδοτεί τα όνειρα εκατομμυρίων εφήβων και όχι μόνο.

Οι τελευταίες φωτογραφίες του τραβήχτηκαν από το Γάλλο φωτογράφο Youri Lenquette, το Φεβρουάριο του 1994, λίγες εβδομάδες πριν την αυτοκτονία του.Εκτίθενται στο Παρίσι στη γκαλερί με τίτλο “The Last Shooting”, στη γκαλερί Addict. Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 21 Ιουνίου.

Το τελευταίο του γράμμα στο οποίο μιλούσε στον αόρατο παιδικό του φίλο, τον “Boddah”: