Η προσπάθεια ταπείνωσης του Τσίπρα και η επόμενη μέρα

Η αλήθεια είναι πως στους δανειστές μας δεν αρκεί το να δουν να ψηφίζονται τα μέτρα από μια “αριστερή” κυβέρνηση που έφερε μέχρι πρότινος τη μαζική στήριξη των κοινωνικών ομάδων. 

Οι δανειστές θέλουν να μας δουν να “αγαπάμε” κιόλας τα μέτρα. Λογικό, μιας και οι προηγούμενες κυβερνήσεις δεν προχώρησαν σε ουδεμία ουσιαστική μεταρρύθμιση και η νυν κυβέρνηση θα μπορούσε να ανοίξει τον ασκό του Αιόλου για την Ευρώπη αν κατάφερνε να δικαιωθεί. Δεν τα κατάφερε, δεν θα την άφηναν να τα καταφέρει, γιατί διατυμπάνιζε πως στόχος της ήταν να πάει κόντρα στη λιτότητα και να αλλάξει την Ευρώπη. Μα θα ήταν δυνατό να την αφήσουν; Πολλοί λαοί θα εναντιώνονταν στις δικές τους κυβερνήσεις, θα ζητούσαν εξηγήσεις, όπως για παράδειγμα στην Ιταλία, στην περίπτωση Ρέντσι, και θα αναρωτιούνταν δικαίως γιατί οι δικοί τους δεν έδωσαν μεγαλύτερη μάχη για να “σπάσουν” το μπλοκ Γερμανικής πολιτικής. Η πίεση των Γερμανών του CDU κινήθηκε στη γραμμή της πειθάρχησης και του παραδειγματισμού για να μην αντιδράσουν όσοι έχουν πληγεί από την κρίση, αλλά και για να μην ενδυναμωθούν τα ανανεωτικά και ριζοσπαστικά ρεύματα της Ευρώπης. Αγνοούν όμως οι Χριστιανοδημοκράτες τον κίνδυνο του αναδυόμενου ευρωσκεπτικισμού που πατάει πάνω στον λαϊκισμό των τριγμών της Ευρωζώνης και αγνοούν το γεγονός ότι κράτη σαν την Πολωνία θα διστάσουν να μπουν στο ευρώ μετά την αποτυχία του πειράματος στην Ελλάδα.

Το πείραμα απέτυχε σε κάθε περίπτωση. Η φτωχοποίηση υλοποιήθηκε εντός ευρώ, εντός ευρώ αυξήθηκε η ανεργία, εντός ευρώ αυξήθηκαν και οι αυτοκτονίες. Εντός ευρώ έγινε και μια αριστερή κυβέρνηση μνημονιακή, γιατί εξαναγκάστηκε να προβεί σε λανθασμένες στρατηγικές αποφάσεις χωρίς να βρει ουσιαστικές συμμαχίες στα πρώτα της βήματα. Στη Σύνοδο Κορυφής της Κυριακής ζητήθηκε η αντικατάσταση του ΣΥΡΙΖΑ με τεχνοκράτες, η ακύρωση των αποφάσεων που ψηφίστηκαν μέσα στους πέντε μήνες της νέας συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, ο πλήρης έλεγχος του ΤΑΙΠΕΔ που θεωρητικά ο Τσίπρας θα καταργούσε, η άμεση εφαρμογή μέτρων για να “ξεκλειδώσει” η χρηματοδότηση. Και πάνω απ’ όλα, είδαμε έναν αδίστακτο εικονικό “πνιγμό” από Μέρκελ και Ολάντ μαζί, οι οποίοι δύο σύμφωνα με τα media είχαν ανοίξει αντιδικία μεταξύ τους.

Το τελεσίγραφο είναι de facto ακυρωτικό για κάθε ελιγμό. “Εφαρμόζεις μεταρρυθμίσεις ή οι τράπεζες σου καταρρέουν αμέσως”, λέει. Μετά το τέλος των οριακών ημερών, ο ΣΥΡΙΖΑ θα κινδυνεύει να χάσει την ταυτότητα του. Την ψάχνει ήδη εσωκομματικά. Η προοπτική μιας ισχυρής κοινωνικής πολιτικής μετατίθεται για το μέλλον μιας και το “εθνικό συμφέρον” συσπειρώθηκε γύρω από την παραμονή στο ευρώ. Το δημοψήφισμα έμεινε κενό νοήματος. Δεν έπρεπε να γίνει δημοψήφισμα άλλωστε το καλοκαίρι. Έπρεπε να γίνει τον Φεβρουάριο πάνω στο προτεινόμενο πρόγραμμα που περιείχε σαφώς πιο ήπια μέτρα. Τι κρατάμε όμως μέσα από τις απειλές και την αδιαλλαξία; Οι Γερμανοί διχάζονται. Οι Σοσιαλδημοκράτες εναντιώνονται ανοιχτά στον Σόιμπλε θεωρώντας πως υπονομεύει την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Η κοινή γνώμη των Ευρωπαίων πολιτών εκφράζει την αλληλεγγύη της στη χώρα μας και το μήνυμα είναι ένα. “Η Ευρωπαϊκή Ένωση χάνει τον δημοκρατικό μανδύα της” και σίγουρα, δεν είναι Ομοσπονδιακή. Ο ηγέτης είναι Ένας και χαράζει την πολιτική. Το Βερολίνο ελέγχει τους περισσότερους “παίκτες” της Ευρωζώνης και οι φωνές από τους οικονομικά αδύνατους, ακούγονται σαν φωνές εν τη ερήμω. Ο Σόιμπλε έπαιξε το παιχνίδι του “κακού” για να περισώσει την κομματική ακεραιότητα του CDU. Δεν θα μπορούσε να σταθεί διαφορετικά το κόμμα του στην Μπούντεσταγκ υιοθετώντας τα μέτρα του ΣΥΡΙΖΑ.

Ο Γερμανός ψηφοφόρος της κυβέρνησης Μέρκελ έχει πειστεί πως πληρώνει τον Έλληνα για να σωθεί και ο Έλληνας δεν κάνει μεταρρυθμίσεις. Είναι δύσκολο να τον μεταπείσεις όταν επί επτά συναπτά χρόνια, τον “ταΐζεις” με τέτοια τροφή και η ελληνική πλευρά δεν δείχνει αποτελεσματικότητα (μιλώντας για ΠΑΣΟΚ-ΝΔ). Οι εκλογές στη Γερμανία έρχονται το ’17 και σίγουρα, οι Χριστιανοδημοκράτες δεν θέλουν να χάσουν την ισχύ τους. Αν τη χάσουν, η λιτότητα πάνω στην οποία έχουν επενδύσει και κερδίζουν εν μέσω κρίσης, θα έχει υποστεί τεράστια ήττα. Πώς θα μπορούσε να χαρακτηρίσει κανείς το σχέδιο του CDU; Σατανικά επιτυχημένο. Κατάφερε να εξαρθρώσει μια προοδευτική κυβέρνηση που είχε τη λαϊκή στήριξη τον Γενάρη και μπόρεσε να την πολλαπλασιάσει με το δημοψήφισμα. Τον βοήθησε βέβαια τον Σόιμπλε και ο ΣΥΡΙΖΑ με τις λανθασμένες στρατηγικές κινήσεις του. Προφανώς, το Μαξίμου δεν μπορούσε να αναλογιστεί πως θα έβρισκε μπροστά του τόσο μεγάλη αδιαλλαξία και εκδικητική στάση. Έπρεπε όμως να ήταν προετοιμασμένο, έχοντας στη φαρέτρα του Plan B. Δεν είχε, οι εταίροι το κατάλαβαν και αυτό ήταν το τέλειο βούτυρο στο ψωμί τους.

Όπως φαίνεται, μένεις στην Ευρωζώνη γιατί δεν είσαι έτοιμος να φύγεις. Ο ΣΥΡΙΖΑ υπογράφει αλλά έχει πλέον πάνω του έναν τεράστιο μεγεθυντικό φακό για κάθε κίνηση του. Έχει ένα μεγάλο μάτι πάνω του, το μάτι του 62% που θα τον στηρίξει ακόμα, μέχρι να δει αποτέλεσμα. Θα τον στηρίξει γιατί είδε διάθεση πραγματικής διαπραγμάτευσης. Το μόνο ρεαλιστικό κέρδος θα μπορούσε να είναι η ρήτρα αναδιάρθρωσης χρέους και η αλλαγή των συσχετισμών στην Ευρώπη τα επόμενα δύο χρόνια. Μέχρι το 2017 όμως, ή για τα επόμενα χρόνια προγράμματος, θα πρέπει να ετοιμάσει εναλλακτικό σχέδιο.

Διαφορετικά θα ζήσουμε πρωτόγνωρες καταστάσεις πολιτικής αστάθειας και ανθρωπιστικής κρίσης, για χώρα δυτικού κόσμου, στην “οικογένεια” της “ενωμένης Ευρώπης”. Για όσο καιρό θα είναι ακόμα ενωμένη μετά το διπλωματικό πραξικόπημα της 12ης Ιουλίου του 2015.

*Ο Χρήστος Δεμέτης είναι δημοσιογράφος. Σπούδασε Επικοινωνία και ΜΜΕ στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών όπου και ολοκλήρωσε το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών, “Πολιτισμικές Σπουδές και Ανθρώπινη Επικοινωνία”. Εργάστηκε στον Όμιλο του Πηγάσου. Από τον Μάιο του 2012 βρίσκεται στην 24 Media και αρθρογραφεί στο NEWS247.