Η ζωή ενός ΚΥΡίου της γελοιογραφίας με δικά του λόγια

Η ιστορία του ελληνικού τόπου επαναλαμβάνεται ως φάρσα τελικά; Ίσως. Το μόνο σίγουρο, είναι πως επαναλαμβάνεται ως πολιτική γελοιογραφία.

Ένας από τους ανθρώπους που έβαλαν το πολιτικό σκίτσο στην καθημερινότητα του Έλληνα είναι ο Ιωάννης Κυριακόπουλος. Το 1961, ούτε ο ίδιος ήξερε πως θα καθιερωνόταν μέσα από τις εφημερίδες και τα περιοδικά ως ΚΥΡ, με το ψευδώνυμο δηλαδή που του χάρισε η “νονά” του, η Ελένη Βλάχου.

Λίγες ημέρες μετά τη βράβευση του από τον Προκόπη Παυλόπουλο και λίγο πριν την κυκλοφορία του νέου του ημερολογίου από τις εκδόσεις Διόπτρα, ο ΚΥΡ άνοιξε το γραφείο του στο news247.

Καθισμένος μπροστά από τα κάδρα που φιλοξενούν το πρόσωπο του όπως το έχουν φιλοτεχνήσει άλλα ιερά τέρατα της ελληνικής και όχι μόνο γελοιογραφίας, ο Ιωάννης Κυριακόπουλος μας μίλησε για την καριέρα του κάνοντας στάσεις σε στιγμιότυπα της μεταπολίτευσης, της προμνημονιακής εποχής, αλλά και της εποχής των μνημονίων.

Η αρχή της κουβέντας μας έγινε από το μετάλλιο που έλαβε από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας για το σύνολο του έργου του. Μια βράβευση που δεν ήταν η πρώτη για τον ίδιο.

“Είχε προηγηθεί η βράβευση μου στον Καναδά. Ήταν το 1ο βραβείο στην Παγκόσμια Έκθεση Χιούμορ στο Μόντρεαλ το 1981. Ακολούθησε η βράβευση από την Ακαδημία Αθηνών το 2012 και τώρα ήρθε το παράσημο του Χρυσού Σταυρού του Τάγματος του Φοίνικος στο προεδρικό Μέγαρο. Αυτά είναι τα τρία αστέρια που μου έχουν χαρίσει. Τίποτα από τα τρία δεν περίμενα, αλλά αφού ήρθε η βράβευση από τον Προκόπη Παυλόπουλο, καλοδεχούμενη είναι”, μας λέει ο ΚΥΡ.

Την τελευταία του βράβευση τη σχολίασε μάλιστα όπως εκείνος ξέρει, με ένα καρέ αφιερωμένο στον πρόεδρο της Δημοκρατίας. “Δεν είναι οξύμωρο, σε μια χώρα ανέργων, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, να λέγεται ΠΡΟΚΟΠΗΣ” ανέφερε σχετικά σε σκιτσάκι του που αναρτήθηκε στο προσωπικό του site, i-kyr.gr.

Αν γραφτείτε στη σελίδα του, θα λαμβάνετε κάθε πρωί μια επίκαιρη γελοιογραφία απ’ το πενάκι του.

 

“Κάναμε τον αστεϊσμό μας όταν πίναμε μαζί μια πορτοκαλάδα και ο πρόεδρος γέλασε. Άλλωστε στο παρελθόν όταν ήταν υπουργός του είχα αφιερώσει κι άλλα σκίτσα. Πάντα όμως είχε και έχει χιούμορ”.

Μέρος Πρώτο

 

ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΣΤΗΝ ΚΑΡΙΕΡΑ ΕΝΟΣ ΣΠΟΥΔΑΙΟΥ ΓΕΛΟΙΟΓΡΑΦΟΥ

 

Εν έτει 2016, ο ΚΥΡ έχει αποχωριστεί από την αγαπημένη του πίπα και τη θέση της έχει πάρει ένα ηλεκτρονικό τσιγάρο. Δεν έχει αποχωριστεί όμως το χιούμορ του, και πώς να το κάνει, αφού οι εξελίξεις “ζητούν” απεγνωσμένα το σχόλιο του καθημερινά – ένα σχόλιο που καταθέτει εδώ και 55 χρόνια.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή και στην πορεία, θα κάνουμε πολλά μπρος – πίσω στον χρόνο, όπως πηγαίνουν κι έρχονται οι μνήμες δηλαδή.

Μπορεί πολλοί να μην το γνωρίζουν, όμως τα πρωτόλεια έργα του ΚΥΡ, δεν ήταν πολιτικά.

“Πολιτικό σκίτσο άρχισα να κάνω με την έκδοση της Μεσημβρινής από την Ελένη Βλάχου το 1961. Μέχρι τότε έδινα σκίτσα στον Ταχυδρόμο και στις Εικόνες και παραμονές της έκδοσης της Μεσημβρινής, με κάλεσαν εκεί και με ρώτησαν αν μπορώ να κάνω σκίτσο κοινωνικοπολιτικό. Μου είπαν, “κάντε μια προσπάθεια και φέρτε μας να δούμε”. Τους έδωσα λοιπόν τα δείγματα μου, τους άρεσαν και άρχισε η συνεργασία μου όταν και είδα ότι πλέον λεγόμουν ΚΥΡ. Με βάφτισε έτσι η ίδια η Ελένη Βλάχου που ήταν η “νονά” μου. Δεν το ήξερα, ούτε το είχα επιλέξει αυτό το όνομα, το είδα στο πρώτο φύλλο της Μεσημβρινής. Μου άρεσε, ήταν σύντομο και με βόλεψε σε σχέση με το Κυριακόπουλος που είναι μεγαλύτερο”.

Τα πρώτα σχέδια του ΚΥΡ σε Ταχυδρόμο και Εικόνες ήταν λοιπόν χιουμοριστικά δισέλιδα καρτούν. Η αφορμή όμως για να ασχοληθεί με τα σκίτσα, ήταν ο Soul Steinberg και το έργο του.

“Από το σχολείο δεν μπορεί να πει κανείς ότι ήμουν ο καλός ο μαθητής που θα έμπαινε στο Πανεπιστήμιο ή στο Πολυτεχνείο. Μόνο στα τεχνικά ήμουν καλός. Έτσι βρέθηκα στην Ιταλία, στη σχολή Καλών Τεχνών και το βράδυ παρακολουθούσα σχολές γραφικών τεχνών. Η στιγμή που μου χτύπησαν οι “καμπάνες”, ήταν όταν είδα ένα βιβλίο του γελοιογράφου Steinberg. Από τότε άρχισα να κάνω σκίτσα που αρχικά δημοσιεύθηκαν στο Ιταλικό περιοδικό IL TRAVASO και στην Κυριακάτικη CORRIERE DELLA SERA”.

Όταν ο ΚΥΡ έγινε ο Σκωτσέζος MAC PAPA

 

Τη μαύρη εποχή της χούντας το καθεστώς είχε απαγορεύσει στον ΚΥΡ να δημοσιεύει σκίτσα. Την περίοδο εκείνη έστελνε στο Λονδίνο αντιστασιακά έργα του στο περιοδικό Hellenic Review που εξέδιδε η Ελένη Βλάχου με το ψευδώνυμο MAC PAPA (Ήταν τα αρχικά ΜΑΚαρέζου, Παπαδόπουλο, ΠΑτακού).

“Στις 21 Απριλίου του 1967, η Μεσημβρινή έκλεισε και εγώ έμεινα άνεργος χωρίς εφημερίδα. Στην πορεία οι Εικόνες που εντάσσονταν στο συγκρότημα Βλάχου άνοιξαν υπό τη διεύθυνση του Τάκη του Λαμπρία που ήταν και υπασπιστής του Καραμανλή στο Παρίσι. Όταν κυκλοφόρησαν και πάλι οι Εικόνες, έφτιαξα ένα κόμικ, τον Τρωικό Πόλεμο που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό. Εκεί υπήρχαν πολλά υπονοούμενα για τη Χούντα. Όταν το μυρίστηκαν αυτό, άρχισαν να διαγράφουν όλα τα σκίτσα μου. Εν συνεχεία πήγα στην Απογευματινή, όταν ο Παπαδόπουλος είπε ότι θα αμβλύνει τη λογοκρισία και μπόρεσα να δημοσιεύσω πάλι κάποια σκίτσα. Σε όλη τη διάρκεια της Χούντας όμως έστελνα αντιστασιακά σκίτσα στο Λονδίνο, στην Ελένη Βλάχου που εξέδιδε το περιοδικό Hellenic Review. Αυτά τα υπέγραφα με το ψευδώνυμο MAC PAPA”.

Γελώντας, ο ΚΥΡ θυμάται που τον περνούσαν για Σκωτσέζο γελοιογράφο. “Μετά την απελευθέρωση είχε γίνει στην Κηφισιά μια έκθεση κόμικ κατά του φασισμού. Εκεί είχαν στήσει ένα περίπτερο ξένων γελοιογράφων όπου υπήρχε και ο Σκωτσέζος σκιτσογράφος MAC PAPA με έργα του που είχε κάνει κατά την επταετία”.

Τα πρόσωπα που σημάδεψαν τη ζωή του

 

Συνεχίζοντας περί ελευθεροτυπίας και ελεύθερης έκφρασης, κάνουμε μια στάση σε παλαιότερες δηλώσεις του Σεραφείμ Φυντανίδη: “Ο Σκουλάς, ο ΚΥΡ, ο Μητρόπουλος. Θυμάμαι τον Γιάννη τον ΚΥΡ είχε ένα κόμικ, την Γενοβέφα. Όλοι καταλάβανε ότι η Γενοβέφα ήταν η Ελλάδα και ο Γεώργιος Γκόλος τον έλεγε, γκολ, ήταν ο Παπαδόπουλος με μουστάκι. Το τι πέρναγε από κάτω δε λέγεται. Και ο Μητρόπουλος με τους 2 τύπους που κάθονται στο παγκάκι και ο ένας δε μιλάει ποτέ. Το τι πέρναγε από κάτω!”. Ρωτάω τον ΚΥΡ πώς θυμάται τον Σεραφείμ Φυντανίδη, έναν άνθρωπο με τον οποίο συνδέθηκε με στενή σχέσης φιλίας.

“Ο Φυντανίδης εκτός από διευθυντής μου ήταν και πάρα πολύ φίλος μου. Κάθε Σάββατο πρωί ερχόταν εδώ, καθόταν εκεί που κάθεσαι εσύ τώρα. Κουτσομπολεύαμε τις εφημερίδες και μιλούσαμε για όλα. Έχω περάσει πολλά μαζί του και τον αγαπούσα, τον αγαπώ και θα τον αγαπώ πάντοτε γιατί πέραν από αξiολογότατος δημοσιογράφος ήταν και ένας σπουδαίος άνθρωπος, αυτός που θα ήθελε κανείς να έχει για φίλο”.

Το κείμενο μπορεί να τροποποιηθεί. Το σκίτσο πώς να το λογοκρίνεις; Ή το βάζεις ή δεν το βάζεις

Σαν άνθρωπος των media, μας αναφέρει πως ουδέποτε αισθάνθηκε κάποια στιγμή ότι περιορίζεται η ελευθερία έκφρασης του μετά τη Χούντα. Η απάντηση του ΚΥΡ απεικονίζει λίγο πολύ το πώς λειτουργούσαν οι εφημερίδες της μεταπολίτευσης, ανεξαρτήτως πολιτικού χρώματος, σε ό,τι αφορά πάντα την πολιτική γελοιογραφία που βρήκε χώρο να ανδρωθεί και να ενηλικιωθεί μαζί με το κοινό του Τύπου. Σαν “πανηγύρι της ελεύθερης έκφρασης”.

“Πολλές φορές, όταν κάποιος διευθυντής μου έλεγε κάτι για ένα σκίτσο, δεν το έκανε για να με λογοκρίνει αλλά για να με προστατέψει. Μου ανέφερε ότι δεν είναι έτσι τα πράγματα όπως τα απεικόνιζα. Δεν είπε αυτό ο Παπαληγούρας ας πούμε, δεν ήταν ακριβώς έτσι η φράση του. Αυτό ήταν προστασία τόσο από το συγκρότημα Λαμπράκη, όσο και από την Ελευθεροτυπία ή την Ελένη Βλάχου. Η Βλάχου μάλιστα έλεγε πως το σκίτσο δεν λογοκρίνεται. Το κείμενο μπορεί να τροποποιηθεί. Το σκίτσο πώς να το λογοκρίνεις; Ή το βάζεις ή δεν το βάζεις”.

Ο διάλογος μας στη συνέχεια, πηγαίνει σε έναν άλλον άνθρωπο που σημάδεψε τη ζωή του ΚΥΡ. Τον Φρέντυ Γερμανό. Μεταξύ άλλων, είχαν συνεργαστεί για την εκπομπή “Αλάτι και Πιπέρι”, ωστόσο, όπως αναφέρει ο σκιτσογράφος, δεν θα επέλεγε να κάνει πλέον τηλεόραση καθώς δεν τον εκφράζει το μέσο.

“Ο Φρέντυ Γερμανός ήταν και φίλος και κουμπάρος μου. Τον είχα και με είχε παντρέψει. Ήταν ένας πολύ αξιόλογος άνθρωπος. Όταν είχε πάρει την εκπομπή αυτή ήθελε κάποιον άνθρωπο για να την προετοιμάζει με ατάκες. Επρόκειτο για ζωντανή εκπομπή κάθε Δευτέρα. Τις Κυριακές δουλεύαμε μαζί πάνω στα κείμενα, ακούγαμε την προηχογραφημένη συνέντευξη από το άτομο που θα παρουσίαζε και ψάχναμε πράγματα για να τη διανθίσουμε. Εγώ ήμουν πάντα πίσω από τις κάμερες. Σήμερα δεν θα έκανα σε καμία περίπτωση τηλεόραση. Ξέρεις, οι παλιές γελοιογραφίες έβγαιναν στο Ρομάντζο, στον Θησαυρό και σε άλλα έντυπα. Όλο αυτό δεν υπάρχει πια και το χιούμορ έχει μεταφερθεί στην τηλεόραση με έναν τρόπο χυδαίο και εν τέλει δεν καταλαβαίνεις ποιος και γιατί γελάνε”.

Μέρος Δεύτερο

 

ΚΥΡ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

“Ένα πράγμα θέλω να μου πεις. Τί ψήφισα;”

Περί επικαιρότητας των σκίτσων, εστιάζουμε σε ένα έργο του ΚΥΡ που περιλαμβάνεται στο βιβλίο της Ελένης Βλάχου, “Ο αγώνας των Ανθελλήνων”. Επίκαιρο όσο ποτέ. Ο Έλληνας ψηφοφόρος απέναντι στη χαρτορίχτρα – μάγισσα αναρωτιέται τί ψήφισε τελικά. Γελοιογραφία που θα μπορούσε να έχει δημιουργηθεί για τις εκλογικές διαδικασίες του 2015.

“Η Ελλάδα δεν αλλάζει. Από αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι σήμερα, ο Έλληνας είναι πάντα ίδιος. Με τις καλές του και τις ανάποδες του, με τα ξεπετάγματα του και τα κάτω του. Αυτός είναι ο Έλληνας τον οποίο αγαπάμε”.

Συζητώντας, φτάνουμε στο 2011, στο κίνημα των Αγανακτισμένων και στις μαζικές αντιμνημονιακές αντιδράσεις. Ο ΚΥΡ τότε δήλωνε κι ο ίδιος αγανακτισμένος. Σήμερα τί αισθάνεται για την πολιτική τύχη του τόπου;

“Δεν θέλω να τοποθετηθώ ως αντιπολιτευόμενος, αλλά δεν πιστεύω πως αυτή τη στιγμή υπάρχουν ικανοί για να οδηγήσουν το αυτοκίνητο και να το βγάλουν από τα στενά. Μπορεί να έχουν καλές διαθέσεις αλλά δεν πιστεύω πως έχουν την ικανότητα. Δεν σημαίνει ότι κάποιος επειδή είναι υπουργός Οικονομικών είναι και ταυτόχρονα ικανός για να διαχειριστεί μια κατάσταση. Δεν βλέπω άμεση λύση, ίσως επειδή οι ξένοι επενδυτές δεν έχουν εμπιστοσύνη ακόμα στην κυβέρνηση, ίσως και επειδή επίσης υπάρχει έντονη γραφειοκρατία για να μπει περισσότερο χρήμα. Θα αρχίσουν σε λίγο να φορολογούν και τα σπίτια που πωλήθηκαν πριν από δέκα χρόνια. Χωρίς όμως επενδύσεις και ανάπτυξη, πώς θα έχεις ρευστό;”.

Βλέπετε μια φθίνουσα πορεία στην πολιτική της χώρας; “Η πολιτική στην Ελλάδα έχει μεγάλα σκαμπανεβάσματα. Η Ελλάδα μετά τον εμφύλιο ήταν ένα οικόπεδο που πέρασε ελληνοϊταλικό πόλεμο, κατοχή, εμφύλιες συγκρούσεις και στην πορεία έκανε ένα ξετίναγμα προς τα πάνω. Δεν ξέρεις τί μπορεί να γίνει και από ποιόν. Το θέμα είναι να ξεμπλέξουμε με αυτό το χαλινάρι που μας έχουν περάσει οι ξένοι και να συγυρίσουμε τα οικονομικά μας. Αυτή τη στιγμή, όπως προείπα, δεν βλέπω μια ομάδα από ικανούς ανθρώπους που να μπορούν να το κάνουν αυτό”.

Οι του ΣΥΡΙΖΑ έβγαλαν τις γραβάτες αλλά δεν έβαλαν ζιβάγκο, το άφησαν ξεκούμπωτο το πουκάμισο

Η επόμενη ερώτηση, είναι ένα εύλογο ερώτημα που πολλοί θα έχουν θέσει και στον εαυτό τους. Γιατί δεν αντιδρά ο Έλληνας με τη νέα κυβέρνηση;

“Εάν όλα αυτά γίνονταν με μία κυβέρνηση δεξιά, η μισή Αθήνα θα ήταν καμένη. Τώρα δεν έγινε αυτό. Ίσως επειδή είναι μια αριστερή κυβέρνηση και ο κόσμος ελπίζει ακόμη, βλέποντας όμως παράλληλα πως δεν υπάρχει άλλη διέξοδος. Αναγκαστικά έχει ησυχάσει, μέχρι ενδεχομένως όλο αυτό να ανατιναχτεί πάλι στον αέρα. Αυτή τη στιγμή πάντως, ο κόσμος παρακολουθεί καρτερικά, δεν έχει γίνει κάτι ανάλογο με τα capital controls της Αργεντινής. Εδώ έγιναν τα capital controls και ο κόσμος ψήφισε ξανά αυτούς που τα έβαλαν τα capital controls. Άγνωσται αι βουλαί των Ελλήνων”.

Τα σκίτσα που κάνατε το 1981 θα λέγατε πως τρόπο τινά μοιάζουν με αυτά που κάνετε εν έτει 2016;

“Το 1981 είχαμε ένα καινούργιο κόμμα με τον τίτλο του Σοσιαλιστικού Κόμματος. Βέβαια δεν ήταν σοσιαλιστικό πέραν του ότι έβγαλαν κι εκείνοι τις γραβάτες κι έβαλαν ζιβάγκο. Οι του ΣΥΡΙΖΑ έβγαλαν τις γραβάτες αλλά δεν έβαλαν ζιβάγκο, το άφησαν ξεκούμπωτο το πουκάμισο. Με τη διακυβέρνηση ΠΑΣΟΚ βγήκαν σιγά σιγά και τα σκάνδαλα του στη φόρα. Σήμερα η αλήθεια είναι πως δεν έχουν γίνει σκάνδαλα, απλώς επαναλαμβάνω πως βλέπω μια ανικανότητα και μία αρπαγή της εξουσίας με ψέματα. Οι υποσχέσεις για να πάρεις την ψήφο είναι αυτό που με ενοχλεί περισσότερο σαν πολίτη, όχι σαν κεντρώο ή ως αριστερό”.

” Τους δανειστές πολλοί εμίσησαν. Τα δανεικά ουδείς”. Ο τίτλος του προηγούμενου ημερολογίου του ΚΥΡ. Είναι τα δανεικά τελικά, τρόπος ζωής του Έλληνα, μέρος της κουλτούρας του;

“Πάντοτε ο Έλληνας ήταν μαθημένος στα δανεικά. Από όταν δημιουργήθηκε το ανεξάρτητο ελληνικό κράτος παίρναμε δανεικά. Προσωπικά, από όταν ήμουν ακόμη στρατιώτης, θυμάμαι τα σπίρτα που ήταν με φόρο για τα δάνεια της χώρας. Το δανεικό ήταν ανέκαθεν ένα μέρος της ζωής μας. Μιας και μιλήσαμε για το ΠΑΣΟΚ, ρίχνω ευθύνη σε εκείνους που παρανοίξαν τα ντουλάπια για να μπει δανεικό χρήμα. Ο Ανδρέας πήρε χρήμα, το μοίρασε στους Έλληνες αλλά δεν τους εξήγησε πώς πρέπει να το αξιοποιήσουν. Και οι Έλληνες πήγαν και πήραν εξοχικά, αυτοκίνητα και τζιπ και επιδόθηκαν στην σπατάλη. Δεν τους εξήγησε κανείς πως αυτά τα χρήματα που έλαβαν έπρεπε να τα αξιοποιήσουν. Από την άλλη έδωσε και λεφτά για να ικανοποιήσει κάποιες κοινωνικές τάξεις – ομάδες ανθρώπων και παράγινε το κακό”.

“ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ… ΠΟΥΘΕΝΑ!”. Το νέο ημερολόγιο του ΚΥΡ που αναμένεται να κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Διόπτρα περιλαμβάνει ακόμη περισσότερο επίκαιρο σχολιασμό. “Πάντοτε στο ημερολόγιο μου βάζω τα τεκταινόμενα της περασμένης χρονιάς. Είναι η ιστορία της νεοτέρας Ελλάδος χιουμοριστικά. Πολλοί τα έχουν αρχειοθετημένα και γυρίζουν πίσω στις χρονιές για να δουν τί έγινε τότε. Φέτος, στο νέο ημερολόγιο, κατά 3/4 θα έχουμε ΣΥΡΙΖΑ”.

Μέρος Τρίτο

 

ΔΙΝΟΝΤΑΣ ΦΩΝΗ ΣΤΟΝ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ

 

Όπως αναφέραμε και παραπάνω, στον προσωπικό του χώρο, στο γραφείο απ’ όπου “στέλνει” τα σκίτσα του στον έξω κόσμο, φιγουράρουν κάδρα άλλων σπουδαίων συναδέλφων του που του έχουν αφιερώσει μια προσωπογραφία. Ορνεράκης, Ιωάννου, Αρκάς, Καλαιτζής, Μποστ, αλλά μεταξύ άλλων και ο Ζωρζ Βολίνσκυ που εκτελέστηκε στα γραφεία του Charlie Hebdo.

Ορνεράκης και Μποστ για τον ΚΥΡ:

Τον Αρκά δεν τον έχω γνωρίσει ποτέ, δεν τον έχω δει. Μου είχε στείλει τα σκίτσα του, μόνος του, χωρίς να εμφανιστεί

Μιλώντας για τη φύση της γελοιογραφίας, ο ΚΥΡ μας λέει: “Ο γελοιογράφος είναι ένας παίχτης της δημοσιογραφικής ομάδας. Όπως υπάρχει ο αρθρογράφος, όπως υπάρχει ο χρονογράφος, ο αθλητικογράφος, έτσι υπάρχει και ο γελοιογράφος, ο οποίος με μια εικόνα και πέντε έξι λέξεις, πρέπει να πει τί συμβαίνει”, μας λέει ο ΚΥΡ.

“Στην Αμερική οι εκδότες λένε πως το πρώτο που κοιτάζει ο αναγνώστης είναι η γελοιογραφία. Προφανώς γιατί είναι ευανάγνωστη και δεύτερον, γιατί είναι πιθανόν να γελάσει. Το επάγγελμα βέβαια του γελοιογράφου είναι σαν το πένταθλο. Ο δημοσιογράφος που ασχολείται με τη γελοιογραφία πρέπει να έχει χιούμορ, σχέδιο, να είναι γρήγορος, να ασκεί κριτική όχι φανατική και να είναι ενημερωμένος. Ας πούμε πως μέσα στη δημοσιογραφική ομάδα, ο γελοιογράφος είναι ο τερματοφύλακας. Να πούμε επίσης πως η γελοιογραφία είναι για την εφημερίδα ή για το ίντερνετ, για να είναι κοντά της ο αναγνώστης, να έχει άμεση επαφή. Δεν μπορεί να φιλοξενηθεί σε άλλο Μέσο Ενημέρωσης”.

“Προσωπικά επιδιώκω να πάρω την επικαιρότητα και να φέρω την αγανάκτηση του πολίτη για να τη μεταφέρω στην εξουσία με χιουμοριστικό τρόπο. Έτσι ο αναγνώστης, είτε είναι ο συνταξιούχος, είτε είναι η νοικοκυρά, είτε ο μισθωτός, μπορεί να δει το παράπονο του να εκσφενδονίζεται προς την κυβέρνηση με μια γλώσσα της αγοράς, στην καθομιλουμένη. Με αυτόν τον τρόπο λυτρώνεται, πετάει μια “πέτρα” στην εξουσία για όσα έγιναν”.

Ως προς την ανάρτηση σκίτσων στο ίντερνετ και στα social media. Είναι κάτι που αρχικά σας φόβιζε; Το συνηθίσατε;

“Προσπάθησα να εξοικειωθώ, έκανα κάποια μαθήματα, συμφιλιώθηκα με το διαδίκτυο. Τώρα ως προς την κριτική. Ας υποθέσουμε πως σε όλη μου τη δημοσιογραφική καριέρα, ζήτημα ήταν αν έλαβα δέκα επιστολές παραπόνων, σαν κάποιες που είχα πάρει από φιλοβασιλικούς που με εξύβριζαν για το δημοψήφισμα τότε. Πλέον, βλέπεις άμεση αντίδραση στο ίντερνετ. Οι αριστεροί είναι πιο επιθετικοί μάλιστα, θεωρούν την αριστερά ως κάτι που δεν επιδέχεται κριτική. Σε πολλούς απαντώ και τελικά συμφωνούν. Κυρίως όμως, απολαμβάνω την αγάπη των φίλων που μου στέλνουν μηνύματα”.

Πώς κρίνετε διαδικτυακές επιθέσεις σαν αυτή που έχει δεχθεί τελευταία ο Αρκάς; “Ο Αρκάς είναι πολύ μεγάλος και πολύ καλός στη δουλειά και στη σκέψη του. Μπήκε στον χώρο της πολιτικής γελοιογραφίας και ίσως ακόμα να μην έχει την πείρα για να καταλάβει τί ενοχλεί, αλλά έχει κάνει αριστουργήματα. Πίσω μου έχω μια θαυμάσια συλλογή με όλους τους γελοιογράφους που έχουν κάνει το σκίτσο μου. Εκεί θα δείτε και δύο έργα του Αρκά. Είναι πολύ καλό παιδί. Δεν τον έχω γνωρίσει βέβαια ποτέ μου, έχει επιλέξει να μην εμφανίζεται”.

Και ο ΚΥΡ όμως δεν έχει εμφανιστεί ποτέ στο ραδιόφωνο και στην τηλεόραση. “Πράγματι, μου έχουν προτείνει πολλές φορές να βγω σε τηλεοπτική εκπομπή αλλά κατάλαβαν πως δεν θα βγω ποτέ και σταμάτησαν να επιμένουν, ευτυχώς. Δεν έχω λόγο να βγω στην τηλεόραση. Ό,τι έχω να πω το λέω με τα σκίτσα μου. Άλλωστε σου είπα, η τηλεόραση έχει ένα χιούμορ χυδαίο μακριά από τα δικά μου δεδομένα”.

Η επιλογή του να απευθυνθεί στον αναγνώστη Τύπου

 

Ο καθημερινός πρωταγωνιστής του ΚΥΡ, ήταν πάντοτε ένας από εμάς. Ένας από τους αναγνώστες εφημερίδας τότε, διαδικτύου και εφημερίδας σήμερα. Σε αυτόν απευθυνόταν άλλωστε και για αυτόν δουλεύει ακόμη.

“Επέλεγα πάντα να βάζω στα καρέ μου απλούς ανθρώπους, καθημερινούς που σχολιάζουν την επικαιρότητα με κάποια ατάκα. Απέφευγα να βάζω εντός πολιτικούς, αυτό το έκανα μόνο όταν δεν μπορούσα να πράξω αλλιώς, όταν δεν γινόταν διαφορετικά. Με ενδιαφέρει να απεικονίζω απλούς ανθρώπους που σχολιάζουν τον εαυτό τους αλλά κυρίως, αυτό που τους καίει. Το αν τους έκοψαν τη σύνταξη για παράδειγμα και άλλα ζητήματα κοινωνικά”.

Πήγαινα τα δισέλιδα μου και τα έδειχνα στον διευθυντή μου και στον κλητήρα

Λίγο πριν κλείσουμε τη συνέντευξη, ρωτάω τον ΚΥΡ αν υπήρξε φορά που φοβήθηκε πως δεν θα είχε έμπνευση για να σκιτσάρει για την επόμενη ημέρα. “Αυτό στην Ελλάδα δεν μπορεί να γίνει ποτέ. Μέχρι να στεγνώσει το μελάνι, έχουν προκύψει άλλα τρία θέματα. Δεν υπάρχει Έλληνας γελοιογράφος που δεν θα έχει ιδέα για το τί θα κάνει για αύριο. Υπάρχουν βέβαια χώρες σαν τη Φιλανδία που ο κόσμος δεν ξέρει καν ποιον έχει πρωθυπουργό. Εκεί ναι, θα ήταν δύσκολο να κάνεις γελοιογραφία. Όμως η Ελλάδα, είναι ο παράδεισος του γελοιογράφου. Ο Έλληνας παραμένει πολιτικοποιημένος γιατί όλη του η ζωή εξαρτάται από την πολιτική. Όλα. Τα 2/5 είναι δημόσιοι υπάλληλοι, άλλοι είναι εξαρτημένοι από την κυβέρνηση ή την αντιπολίτευση, όλοι είμαστε δεμένοι πίσω από το άρμα της πολιτικής. Εγώ τα βλέπω όλα αυτά και τα απεικονίζω με τον τρόπο μου”.

Σε κάθε περίπτωση, ποτέ κανείς πολιτικός δεν πήρε τηλέφωνο τον ΚΥΡ για να παραπονεθεί.

“Μια φορά στην Αγγλία ήταν ένας υπουργός που τον καυτηρίαζαν συνέχεια. Και έλεγε, γράψτε ό,τι θέλετε για μένα, αρκεί να γράφετε το όνομα μου σωστά”.

Πώς ενημερώνεται ο ΚΥΡ;

“Από τις ειδήσεις σε ραδιόφωνο και τηλεόραση, από τις δύο εφημερίδες που διαβάζω καθημερινά, από το διαδίκτυο και βεβαίως από τη γυναίκα και τα παιδιά μου. Επίσης έχω μια πολύ καλή παρέα που ανάμεσα τους είναι ο Σαββόπουλος, ο Βαρώτσος ο γλύπτης, ο Μάτσας που βγαίνουμε, μιλάμε και έχουμε συνεχώς επαφή με τις καθημερινές εξελίξεις. Από εκεί και πέρα, πιάνεις το γενικό κλίμα και επιλέγεις”.

Φυσικά, δεν θα μπορούσε να μείνει εκτός συζήτησης και το προσφυγικό μιας και ο ίδιος ο ΚΥΡ είναι προσφυγικής καταγωγής, κρατώντας από τη Μικρά Ασία.

“Οι πρόσφυγες είναι οι δυστυχισμένοι της εποχής μας. Από τις εμπειρίες των γονιών μου ξέρω πως είναι φοβερός τραυματισμός το να αφήσεις το σπίτι σου και να φύγεις. Η διαφορά με τότε είναι πως επρόκειτο για Έλληνες που έρχονταν στην Ελλάδα. Ωστόσο τότε και αυτούς οι μεν Τούρκοι τους έλεγαν Ραγιάδες, οι δε Έλληνες τους έλεγαν τουρκόσπορους. Παρόλα αυτά, έμειναν εδώ και πρόκοψαν. Οι πρόσφυγες που έχουν εγκλωβιστεί στην Ελλάδα είναι εδώ και υποφέρουν, θέλοντας να φύγουν. Βλέπω πάντως αλληλεγγύη από συμπατριώτες μας και χαίρομαι γιατί για αυτούς τους ανθρώπους είναι μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα”.

Και τέλος, ποιος είναι ο άνθρωπος που εμπιστεύεται ο ΚΥΡ για να πάρει μια γνώμη για τα σχέδια του;

“Όταν ξεκινούσα την καριέρα μου και σκίτσαρα με μολύβι, πήγαινα τα δισέλιδα μου και τα έδειχνα στον διευθυντή μου και στον κλητήρα. Γιατί η εφημερίδα διαβάζεται και από μορφωμένους και από μη μορφωμένους. Τώρα πια, η γυναίκα μου είναι αυτή που τα βλέπει. Έχει χιούμορ, είναι δημοσιογράφος και την εμπιστεύομαι απόλυτα. Επίσης είναι εκείνη που με διορθώνει, γιατί ακόμα κάνω ορθογραφικά λάθη”.

Ένας φόρος τιμής από άλλους μεγάλους γελοιογράφους προς τον ΚΥΡ:

Παρακάτω με σειρά παρουσίασης: Ζωρζ Βολίνσκυ, Γιάννης Ιωάννου, Γιάννης Καλαϊτζής και Αρκάς.

Κλείνουμε με προδημοσίευση νέων σκίτσων του ΚΥΡ για το ημερολόγιο του που αναμένουμε τις επόμενες ημέρες. Ευχαριστούμε τις εκδόσεις Διόπτρα για την παραχώρηση των καρέ:

Στις 26 Οκτωβρίου αναμένεται η κυκλοφορία του νέου ημερολογίου του ΚΥΡ για το 2017 με τίτλο “ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ… ΠΟΥΘΕΝΑ!” από τις εκδόσεις Διόπτρα. Όλες οι φωτογραφίες που δημοσιεύονται στο άρθρο είναι πνευματικής ιδιοκτησίας του NEWS 247 και απαγορεύεται η αναδημοσίευση τους χωρίς αναφορά στην πηγή.