Το χαμένο ημερολόγιο του Δρ. Άγγελου Τανάγρα, πατέρα της ελληνικής παραψυχολογίας

Ο Άγγελος Τανάγρας (Άγγελος Ευαγγελίδης κατά κόσμον) ήταν Έλληνας ψυχοφυσιολόγος, ο ιδρυτής της πρώτης εταιρείας ψυχικών ερευνών στην Ελλάδα και θεωρείται “πατέρας της ελληνικής παραψυχολογίας”.

Στη διάρκεια της θητείας του στο Ελληνικό Πεζικό έλαβε μέρος σε πολέμους, με τελευταίο τον Πρώτο Παγκόσμιο.

Κατά τη διάρκεια της ζωής του (7 Μαρτίου 1877 – 5 Φεβρουαρίου 1971) τέθηκε επικεφαλής του υγειονομικού τμήματος στο λιμάνι του Πειραιά, στο λοιμοκαθαρτήριο της Σαλαμίνας και στο λιμάνι της Σμύρνης. Επίσης υπήρξε αντιπρόσωπος της Διεθνούς Υγειονομικής Επιτροπής μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο ενώ ως Γενικός Αρχίατρος αποχώρησε από το στράτευμα για να αφοσιωθεί στις ψυχοφυσιολογικές μελέτες.

Πριν πεθάνει είχε εκφράσει τη λύπη του ότι η ίδρυση της Εταιρίας Ψυχικών Ερευνών, που ήταν αυστηρά επιστημονική, υπήρξε πρόωρη για την Ελλάδα, “όπου το πλείστον ή αδιαφορεί ή εξακολουθεί να ενδιαφέρεται διά εντυπωσιακάς παρεξηγήσεις των ψυχικών φαινομένων και αυταπάτας, όπως δήθεν επικοινωνιών με πνεύματα νεκρών”.

Ο Τανάγρας ήταν ο πρώτος που επιδόθηκε στην Ελλάδα σε πειράματα παραψυχολογίας.

Η εταιρεία του αναγνωρίστηκε από την αντίστοιχη Βρετανική Εταιρία Ψυχικών Ερευνών, όμως δεν έτυχε της ίδιας αναγνώρισης στην Ελλάδα. Σύντομα όμως πραγματοποιήθηκαν πολλά πειράματα, πάνω στην τηλεκίνηση και την ηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου και μετά το 1928 τέτοια πειράματα έλαβαν χώρα και στην Αθήνα.

Ο Τανάγρας ίδρυσε το περιοδικό “Ψυχικαί Έρευναι”, στα πλαίσια της κυκλοφορίας του οποίου διοργάνωσε και το 4ο διεθνές Ψυχοφυσιολογικό Συνέδριο.

Παράλληλα με το επιστημονικό του έργο, εκτός από τη δημοσίευση μελετών και δοκιμίων, έγραψε λογοτεχνικά έργα. Με τους “Σπογγαλιείς του Αιγαίου” (μυθιστόρημα) έκανε την πρώτη του εμφάνιση στα γράμματα ενώ το 1910 μετέφρασε την “Ηλέκτρα” του Ευριπίδη.

Το χαμένο ημερολόγιο

Σήμερα, έρχεται στο φως το χαμένο ημερολόγιο του Άγγελου Τανάγρα το οποίο ήταν ξεχασμένο σε βιβλιοθήκη της Νέας Υόρκης, έως ότου ο Νικόλαος Κουμαρτζής αποκτήσει πρόσβαση και μετά από επτά έτη μελέτης καταφέρει να μας προσφέρει μία άκρως προσεγμένη έκδοση.

Το ημερολόγιο αναφέρεται στην εποχή που έλαβαν χώρα τα πειράματα τηλεπάθειας και τηλεκίνησης της Ελληνικής Εταιρίας Ψυχικών Ερευνών την οποία στήριξαν μεγάλες μορφές της ελληνικής ιστορίας. Αναφέρεται στην εποχή που τα παραφυσικά φαινόμενα διδάσκονταν στο Εθνικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και αντίστοιχα μαθήματα για χρήση των ψυχικών ερευνών στην εγκληματολογία διδάσκονταν σε εκπροσώπους της Ελληνικής Αστυνομίας.

Το βιβλίο Άγγελος Τανάγρας: Το Χαμένο Ημερολόγιο έρχεται χρονικά μαζί με την οργάνωση του Διεθνούς Συνεδρίου Παραψυχολογίας, κάτι που συμβαίνει στη χώρα μας μετά από 87 συναπτά έτη.

Το 60ο Διεθνές Συνέδριο Παραψυχολογίας στην Αθήνα

Ήταν εν έτη 1930 όταν το 4 Διεθνές Συνέδριο Ψυχικών Ερευνών λάμβανε χώρα στην Αθήνα υπό τη διοργάνωση του Δρ. Άγγελου Τανάγρα. 87 χρόνια μετά, το 60 Διεθνές Συνέδριο Παραψυχολογίας (60 Convention of Parapsychological Association) επιστρέφει στη χώρα μας στις 19 με 23 Ιουλίου, υπό τη συνδιοργάνωση (ως Arrangement Chair) ενός άλλου Έλληνα επιστήμονα, του Νικόλαου Κουμαρτζή.

Επιστήμονες, ερευνητές και καθηγητές πανεπιστημίων από όλο τον κόσμο έρχονται στην Ελλάδα, ώστε να συζητήσουν και να παρουσιάσουν όλες τις τελευταίες εξελίξεις και τα νεότερα πειράματα πάνω στις ψυχικές εμπειρίες και τα παραψυχολογικά φαινόμενα: εξωαισθητήρια αντίληψη, ψυχοκίνηση, ψυχική θεραπεία, μεταβαλλόμενες καταστάσεις συνειδητότητας, πιθανότητα επιβίωσης της συνείδησης μας μετά το θάνατο κ.ά.

Στα πλαίσια του συνεδρίου θα πραγματοποιηθούν δεκάδες ομιλίες στο Ξενοδοχείο Τιτάνια δίπλα στην Πλατεία Συντάγματος, ανοικτές προς το κοινό (κατόπιν registration). Επιπλέον, στις 19 Ιουλίου, στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων, θα λάβουν χώρα εισαγωγικές ομιλίες πάνω στην επιστήμη της παραψυχολογίας, μεταξύ 13:00 και 18:00, σε μία δωρεάν εκδήλωση για το κοινό με τίτλο Engaging the Oracle.

Στο πλαίσιο και των δύο εκδηλώσεων, θα πραγματοποιηθεί για πρώτη φορά φωτογραφική έκθεση με θέμα την Άγνωστη Ιστορία των Ψυχικών Ερευνών και του Άγγελου Τανάγρα στην Ελλάδα, με σπάνιο φωτογραφικό υλικό, υπό την επιμέλεια του Νικόλαου Κουμαρτζή.

Το πρόγραμμα της Πέμπτης (19 Ιουλίου)

Πληροφορίες για το Διεθνές Συνέδριο Παραψυχολογίας (20-23 Ιουλίου)

Άγγελος Τανάγρας: Ο Πατέρας της Ελληνικής Παραψυχολογίας

Όπως είπαμε ο Άγγελος Τανάγρας ήταν λογοτέχνης στην ίδια εκδοτική στέγη με τους Κωστή Παλαμά και Πηνελόπη Δέλτα, ιδρυτής της Εταιρείας Ψυχικών Ερευνών και “πατέρας” της ελληνικής παραψυχολογίας.

Διοργάνωσε πειράματα τηλεπάθειας με ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, διαλεύκανση εγκλημάτων και διαλέξεις για την αστυνομία, μαθήματα παραψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο, ένα διεθνές συνέδριο στην Αθήνα. Και όλα αυτά, σε μία εποχή που οι διανοούμενοι δημιουργούσαν πνευματιστικούς κύκλους πιστεύοντας ότι επικοινωνούν με πνεύματα νεκρών.

Το βιβλίο για το χαμένο ημερολόγιο προλογίζεται από Έλληνες και ξένους καθηγητές πανεπιστημίου και επιστήμονες. Ανάμεσα τους οι Δρ. Θεοδοσίου (Πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Φυσικών), Δρ. Βέγλης (Πρόεδρος του τμήματος Δημοσιογραφίας & Μ.Μ.Ε. του Α.Π.Θ.), Δρ. Roe (Πανεπιστήμιο του Northampton και πρόεδρος του Parapsychological Association), Δρ. Mulacz (Πανεπιστήμιο Βιέννης), Δρ. Evrard (Πανεπιστήμιο Λωρραίνης), Δρ. Παϊπέτης (Πανεπιστήμιο Πατρών) κ.ά.

Ο συγγραφέας, Νικόλας Κουμαρτζής, μας είπε για το βιβλίο: “Αν έπρεπε να το περιγράψω με λίγα λόγια, το ημερολόγιο του Άγγελου Τανάγρα αποτελεί πραγματικά μία σκιαγράφηση της Ελλάδας του πρώτου μισού του 20 αιώνα, της εποχής δηλαδή που διαμόρφωσε τη σύγχρονη Ελλάδα, μέσα από την πένα ενός από τους πλέον ταλαντούχους λογοτέχνες της εποχής του και μέσα από τη ματιά ενός ανθρώπου που ήταν παρόν σε όλες τις μεγάλες στιγμές. Μεγάλο μέρος αυτού αφιερώνεται στις ψυχικές έρευνες στην Ελλάδα, σε φαινόμενα τηλεκίνησης, σε πειράματα τηλεπάθειας μεταξύ Αθηνών και μεγάλων πόλεων σε όλη την Ευρώπη, στο πως βγήκαν από την αφάνεια οι Αναστενάρηδες, στις πρώτες έρευνες για τους Δροσουλίτες στο Φραγκοκάστελο της Κρήτης κ.ά.”.

Ο ίδιος μας παραχώρησε τα ανέκδοτα αποσπάσματα από το βιβλίο τα οποία μπορείτε να διαβάσετε παρακάτω.

Ακολουθούν αποσπάσματα από το Χαμένο Ημερολόγιο – Αποκλειστική προδημοσίευση στο News24/7

Ελλάδα – Στοιχειωμένα Σπίτια (σελ. 387)

Από την ίδρυση της Εταιρείας σημειώθηκαν στην Ελλάδα μερικά ενδιαφέροντα τηλεκινητικά φαινόμενα που όλοι οι λαοί έχουν παρατηρήσει και έχουν μείνει έκπληκτοι με τις εκδηλώσεις τους, τα οποία δεν επιδέχονταν καμία φυσική εξήγηση και τα ονόμασαν «στοιχειωμένα σπίτια» (maisons hantées).

Τα πρώτα έγιναν στο Μεσολόγγι, όπου σε ένα καφενεδάκι των προαστίων άρχισε να χοροπηδά μπροστά στους πελάτες το πώμα ενός βαρελιού με πόσιμο νερό. Και στην αρχή όλοι υπέθεσαν κάποια φάρσα του καφεπώλη για να τους τρομάξει, όταν όμως πείστηκαν ότι δεν υπήρχε καμία σκηνοθεσία, διέδωσαν σε όλη την πόλη το φαινόμενο. Αλλά τα πράγματα δε σταμάτησαν εκεί.

Σε λίγο άρχισαν ποτήρια με νερό να φεύγουν από το ταψάκι και να πηγαίνουν στα τραπέζια των πελατών, κουτιά με λουκούμια κ.λπ., οπότε οι παριστάμενοι το έβαλαν στα πόδια, νομίζοντας ότι όλα αυτά ήταν «σατανικά». Καλέστηκε λοιπόν η Εταιρεία και πήγα εκεί αυτοπροσώπως. Δεν ήταν δύσκολο να βρω ότι το ευαίσθητο τηλεκινητικό μέντιουμ ήταν ο μικρός υπηρετάκος του καφενείου, ο Βούρβαχης, ευρισκόμενος στην εποχή της ανάπτυξης της ήβης και είχε εμφανή ανισοκορία στους οφθαλμούς.

Είπα στους ενδιαφερόμενους ότι αιτία αυτών ήταν ο μικρός Βούρβαχης και ότι αν τον απομάκρυνα θα σταματούσαν τα φαινόμενα. Εκείνοι όμως ήταν δύσπιστοι. Και μόνο όταν αποφάσισαν να τον απομακρύνουν, δοκιμαστικά, τα φαινόμενα πράγματι σταμάτησαν και εκδηλώθηκαν σε άλλο καφενείο όπου τον πήγαν οι γονείς του, όπου και τα νέα αφεντικά του αμέσως τον έδιωξαν κακήν-κακώς. Ο μικρός επέστρεψε τότε στο σπίτι του, όπου και εκδηλώθηκαν αμέσως παρόμοια φαινόμενα (τόμος 1927 Ψυχικών Ερευνών, Άγγελου Τανάγρα, Εθνική Βιβλιοθήκη).

“Ο Τανάγρας υπήρξε μία ηγετική φυσιογνωμία ικανή να εμπνεύσει, έχοντας ένα ισχυρό επιστημονικό υπόβαθρο που ήταν ευδιάκριτο στις εργασίες της Εταιρείας Ψυχικών Ερευνών…”  – Lisette Coly, Πρόεδρος του Parapsychology Foundation όπου φυλάσσεται το ημερολόγιο του Άγγελου Τανάγρα

Μέντιουμ και Εγκληματολογία (σελ. 411)

Μια άλλη όμως, σπουδαιότατη πτυχή της χρησιμοποίησης των μέντιουμ, είναι η εγκληματολογία. Προσπάθησα όσο μπορούσα να υποδείξω στους αρμόδιους την ωφέλεια από την εφαρμογή της τηλεπάθειας και της διόρασης σε περιπτώσεις εγκλημάτων. […]

Επί πρωθυπουργίας του καθηγητή Λογοθετόπουλου, κατά τη Γερμανική κατοχή του 1940, η σύζυγός του είχε πάρει τα κοσμήματά της από την έπαυλη όπου διέμενε για να τα φορέσει το βράδυ στη δεξίωση κάποιας πρεσβείας. Τα φύλαξε προσωρινά στο ερμάριο του καθηγητή στο Αρεταίειο νοσοκομείο. Το βράδυ όμως, όταν πήγε να τα φορέσει, βρήκε την τσάντα όπου τα είχε άδεια. Καλέστηκε τότε η Αστυνομία, η οποία διαπίστωσε στο καθρεφτάκι της τσάντας δακτυλικά αποτυπώματα, τα οποία ανήκαν στη νοσοκόμο που ήταν η μόνη που μπήκε στο δωμάτιο. Όταν η νοσοκόμος συνελήφθηκε, της έκαναν επίμονη ανάκριση. Εκείνη όμως ομολόγησε ότι άνοιξε την τσάντα και θαύμασε τα κοσμήματα, αρνήθηκε όμως επίμονα, παρ’ όλες τις όχι πολύ ευχάριστες περιποιήσεις από τα αστυνομικά όργανα, ότι τα έκλεψε.

Μετά από δέκα ολόκληρες ημέρες άκαρπης παρόμοιας περιποίησης, η κ. Λογοθετοπούλου πήγε στο μέντιουμ της εταιρείας, την Ελένη Ζακυνθινού. Το μέντιουμ ευτυχώς συντονίστηκε με τον πραγματικό κλέφτη, πήρε τηλεπαθητικώς τις σκέψεις του ή τις σκέψεις της συζύγου του, που γνώριζε την κλοπή. Πληροφόρησε λοιπόν την κ. Λογοθετοπούλου ότι η νοσοκόμα ήταν αθώα και ότι κλέφτης ήταν ο μαλάκτης του νοσοκομείου, Παπαδόπουλος, ο οποίος κατά την περιγραφή της αφαίρεσε τα κοσμήματα με γάντια για να μην αφήσει δακτυλικά αποτυπώματα και ότι τα έδωσε στη γυναίκα του που τα φύλαξε στο κομό της. Πρόσθεσε ότι αν βιάζονταν να ενεργήσουν πριν οι ένοχοι τα ρευστοποιήσουν, θα τα έβρισκαν.

Πράγματι, η κ. Λογοθετοπούλου πήρε έναν αστυνόμο και έσπευσε στο σπίτι του Παπαδόπουλου, όπου βρήκε τη γυναίκα του. Ο αστυνόμος όμως κατάλαβε ότι η γυναίκα αυτή μόλις είδε αστυνομικό χλόμιασε και φάνηκε προφανώς ταραγμένη, ενώ για έναν αθώο η θέα ενός αστυνομικού στο σπίτι του μόνο απορία μπορούσε να προκαλέσει. Φέρθηκε έξυπνα λοιπόν, μπλοφάρισε και της είπε:

– Πρόσεξε καλά, μην κρύψεις την αλήθεια, διότι ο άντρας σου συνελήφθη και τα ομολόγησε όλα. Δώσε τα κοσμήματα και μην επιβαρύνεις τη θέση σου.

Πράγματι τότε εκείνη ταραγμένη άνοιξε τον κομό και παρέδωσε τα κοσμήματα. Η θριαμβευτική αυτή επιτυχία, η οποία όφειλε να χρησιμεύσει σα μάθημα στην Ελληνική Αστυνομία, προξένησε θόρυβο και εγώ έσπευσα να το διαφημίσω σε όλα τα διεθνή περιοδικά. Θέλω και πάλι να τονίσω ότι δεν είναι δυνατόν να περιμένει κανείς πάντα παρόμοιες επιτυχίες σε όλες τις περιπτώσεις, αφού η επιτυχία εξαρτάται από τον συντονισμό του μέντιουμ με τον ένοχο ή κάποιον που γνωρίζει το έγκλημα.

Πώς μπορούμε να καλλιεργήσουμε μόνοι μας τις λανθάνουσες υπεράνθρωπες μας δυνάμεις; (σελ. 557)

Κατόπιν της διαπίστωσης των καταπληκτικών ψυχικών φαινομένων τηλεπάθειας, διόρασης κ.λπ. και εισαγωγής της ψυχοφυσιολογίας στα μεγαλύτερα ξένα Πανεπιστήμια, πολλοί (ιδίως εκ του ωραίου φύλου) που παρίσταντο σε όμοια πειράματα της Εταιρείας Ψυχικών Ερευνών, μου απευθύνθηκαν, άλλοι με την επιθυμία να γίνουν μέντιουμ και οι περισσότεροι για να καλλιεργήσουν τα φαινόμενα αυτά για τον ίδιο τους τον εαυτό από επιστημονικό ενδιαφέρον.

Για τη μεν πρώτη τάξη ήταν φυσικά αδύνατον να κάνει η Εταιρεία έργο της την ομαδική παραγωγή μέντιουμ, εκτός φυσικά αν παρουσιάζονταν άτομα με εξαιρετικές επιδόσεις. Για την τάξη όμως των ερασιτεχνών, σκέφτηκα ότι καλό θα ήταν και για τα άτομα και για την επιστήμη, αν έδινα στον Τύπο σχετικές οδηγίες, αφού όλοι οι άνθρωποι, ως μέρη της δημιουργικής ενέργειας υπό μορφή ηλεκτρονίων και πρωτονίων, έχουμε μέσα μας σε λανθάνουσα κατάσταση όλες τις υπεράνθρωπες ιδιότητες του απολύτου, οι οποίες καταπνίγονται από την υλική μας συμπύκνωση.

Απόδειξη είναι ότι κατά τον ύπνο, όπου δε λειτουργούν οι υλικές μας αισθήσεις, οι περισσότεροι έχουν εκδηλώσεις του υποσυνειδήτου ως συμβολικά τηλεπαθητικά όνειρα.

Αυτό πέτυχε και η επιστήμη με τον τεχνητό ύπνο. Tον υπνωτισμό. Έδωσα λοιπόν ως συνέντευξη στον Τύπο τις οδηγίες αυτές, τις οποίες όλοι μπορούν να εφαρμόσουν, με μεγαλύτερες φυσικά ελπίδες για ενδιαφέροντα και ενίοτε καταπληκτικά αποτελέσματα, όσοι έχουν συχνά συμβολικά «τηλεπαθητικά όνειρα».

Την άσκηση αυτή συμβουλεύω σε όλους, αφού σε πολλές περιπτώσεις μπορούν να σημειωθούν καταπληκτικές εκδηλώσεις της υποσυνειδήτου ψυχής μας.

«Και ο κατάλογος των άγνωστων πτυχών που μας αποκαλύπτει το ημερολόγιο του Άγγελου Τανάγρα είναι μακρύς» συμπληρώνει ο Νικόλαος Κουμαρτζής, «ενδεικτικά αναφέρω μόνο μερικούς τίτλους ενοτήτων: Σμύρνη – η τελική ευθεία, Πειράματα τηλεπάθειας μακράς αποστάσεως, Ίδρυση έδρας Ψυχικών Ερευνών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Κυβέρνηση Πλαστήρα: Με τις συμβουλές του πνεύματος του Πέρση σοφού Αζάρ, Θάνατος και Θεός, Η θρησκεία της επιστήμης κ.λπ.» .

“Αν και έχουν περάσει σχεδόν 50 χρόνια από τον θάνατο του, οι σύγχρονοι ερευνητές και στοχαστές θα βρουν ιδιαίτερα πολύτιμη αξία στα γραπτά του. Ο Νικόλαος Κουμαρτζής έφερε εις πέρας θαυμάσια την αποκατάσταση των απομνημονευμάτων του” – Καθηγητής Chris A. Roe, Πρόεδρος του Parapsychological Association (ΗΠΑ), Πανεπιστήμιο του Northampton (Αγγλία)

Ταυτότητα βιβλίου:

Άγγελος Τανάγρας: Το Χαμένο Ημερολόγιο

Νικόλαος Κουμαρτζής (έρευνα-επιμέλεια)

Εκδόσεις Δαιδάλεος

Διαθέσιμο στο: http://daidaleos.gr/shop/angelos-tanagras/ ή στα τηλέφωνα 2311 27 28 03 – 21 10 12 6900.

Λίγα λόγια για τον συγγραφέα

Ο Νικόλαος Κουµαρτζής είναι υπ. διδάκτορας Δηµοσιογραφίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης, συνιδρυτής του ομίλου “Πρότυπες Εκδόσεις Πηγή” και συγγραφέας τεσσάρων προσωπικών βιβλίων, δεκάδων συλλογικών έργων και εκατοντάδων άρθρων σε ελληνικά και αγγλόφωνα περιοδικά.

Υπήρξε υπότροφος των Parapsychology Foundation, Αριστοτελείου Πανεπιστηµίου Θεσσαλονίκης και International Hellenic University, ενώ τα τελευταία χρόνια συνεργάζεται με το Parapsychological Association ως Art Director του οργανισµού.

Έχει συγγράψει δύο βιβλία µε θέµα τον επιστηµονικό κλάδο της παραψυχολογίας: Η Λευκή Βίβλος της Παραψυχολογίας (Εκδόσεις Δαιδάλεος) και Ψυχικές Έρευνες στην Ελλάδα (Εκδόσεις ΔΙΟΝ).

Εν έτει 2017 συνδιοργάνωσε και προήδρευσε ως Arrangment Chair στο 60ο Διεθνές Συνέδριο Παραψυχολογίας στην Αθήνα, 87 χρόνια µετά το 4ο Διεθνές Συνέδριο Ψυχικών Ερευνών που έγινε στην πρωτεύουσα υπό τη διοργάνωση του Δρ. Άγγελου Τανάγρα.