Παγκόσμια ημέρα καφέ: Η σκοτεινή ιστορία πίσω από τον πιο ακριβό καφέ του κόσμου

Παγκόσμια ημέρα καφέ η 1η Οκτωβρίου και ασχολούμαστε με τον βασιλιά, των βασιλιάδων του καφέ. Μια ποικιλία που παράγεται με τον πιο ευφάνταστο τρόπο και η τρελή ζήτηση της οποίας, οδήγησε τον άνθρωπο στην προσφιλή του τακτική, να κακοποιήσει για μια ακόμη φορά τη φύση.

Ο kopi luwak θεωρείται ο πιο ακριβός καφές του κόσμου εξαιτίας της ιδιαιτερότητας και των δυσκολιών στην παρασκευή του. Συλλέγεται στα δάση της Ινδονησίας, από τα περιττώματα ενός άγριου αιλουροειδούς που ονομάζεται Luwak. Για την ακρίβεια, τα μικρά αυτά ζωάκια που πάντα ζούσαν πέριξ των δέντρων του καφέ, λατρεύουν τους καρπούς του (οι οποίοι παρεμπιπτόντως μοιάζουν πολύ με κεράσια, ενώ τον μυρωδάτο καφέ προσφέρει το κουκούτσι τους).

Τα νυκτόβια αυτά αξιολάτρευτα ζωάκια λοιπόν επιλέγουν τα ώριμα φρούτα του δέντρου που πέφτουν, χωρίς όμως να μπορούν να χωνέψουν το κουκούτσι τους. Αυτό είναι που συλλέγουν εδώ και δεκαετίες οι χωρικοί από τα περιττώματά τους. Οι κόκκοι του καφέ καθαρίζονται σχολιαστικά και προσλαμβάνουν σύμφωνα με τους ειδικούς μια μοναδική γεύση και άρωμα, το οποίο τους χαρίζει η διαδρομή μέσα από το πεπτικό σύστημα του ζώου.

Μετά τη συγκομιδή, ο καφές καβουρδίζεται και κόβεται ανάλογα με τον τρόπο που επιθυμεί κανείς να τον καταναλώσει. Διαβάζουμε μάλιστα στο διαδίκτυο πως είναι δυνατή η παρασκευή του, είτε σε μηχανές εσπρέσο, είτε σε κλασικές μηχανές φίλτρου ή κανάτες έμβολα. Τέλος, αν ο καφές είναι πολύ καλά κομμένος σαν αλεύρι, μπορεί να παρασκευαστεί και όπως ο ελληνικός, δηλαδή να βράσει μαζί με το νερό στο μπρίκι.

Ο kopi luwak στη showbiz

Η ιδιαιτερότητα του καφέ φυσικά δεν πέρασε απαρατήρητη ούτε από το Hollywood. Στην εκπληκτική συνύπαρξη των Jack Nicholson και Morgan Freeman για την ταινία “The Bucket List”, ο εκκεντρικός πλην ζάμπλουτος Edward (τον οποίο υποδύεται ο Nicholson) απολαμβάνει τον μοναδικό, πανάκριβο καφέ του kopi luwak που αποτελεί το πιο ακριβό χαρμάνι στον κόσμο, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά.

Ο λαϊκός, αλλά ενήμερος για τα πάντα, Carter (που παίζει ο Morgan Freeman) φροντίζει σε κάποιο σημείο της ταινίας να βρει τη διαδικασία της πέψης και της αφόδευσης που προσφέρει τα μοναδικά χαρακτηριστικά στον καφέ και να τη δώσει στον φίλο του να τη διαβάσει.

Η ανθρώπινη απληστία και φιλαργυρία

Μέχρι αυτού του σημείου, θα μπορούσε κανείς να πει “περί ορέξεως, κολοκυθόπιτα!”. Αν κάποιος επιθυμεί να πληρώσει, αλλά και να δοκιμάσει τον ιδιαίτερο αυτό καφέ – εφόσον γνωρίζει τη διαδικασία παραγωγής του – είναι δικαίωμά του. Αντιλαμβάνεστε πως, το γεγονός ότι τα ζώα αυτά ζουν ελεύθερα στη φύση και η δυσκολία στην ανεύρεση και την περισυλλογή των κουκουτσιών του καφέ από τα περιττώματα, καθιστούν τον καφέ αυτό σπάνιο και την μαζική παραγωγή του πρακτικά αδύνατη.

Το αδύνατο όμως, για τις μεγάλες εταιρίας επεξεργασίας καφέ που θησαυρίζουν από τη διάσημη πια ποικιλία από περιττώματα γάτας (άγριας γάτας), δεν υπάρχει στο λεξιλόγιο. Όταν ο εν λόγω καφές φτάνει να κοστίζει ως και 400 δολάρια το κιλό, εν μέρει και εξαιτίας των αστικών μύθων που συνοδεύουν την παραγωγή του – κυκλοφορούν φήμες πως παράγονται μόλις 500 κιλά τέτοιου καφέ το χρόνο, αν και η αλήθεια είναι πως η παραγωγή του μάλλον ξεπερνά τους 50 τόνους – το κέρδος μπαίνει πάνω από όλα. Όπως αντιλαμβανόμαστε από όσα αναφέρει ο Tony Wild, ειδικός σύμβουλος σε θέματα καφέ, σε άρθρο του στη βρετανική Guardian, η υπόθεση έχει μετατραπεί σε μια μεγάλη κομπίνα αισχροκέρδειας και κακοποίησης ζώων. 

Έτσι, τα δύσμοιρα ζωάκια που πλέον δύσκολα κανείς εντοπίζει άγρια στη φύση, αιχμαλωτίζονται, φυλακίζονται σε κλουβιά και εξαναγκάζονται στην κατανάλωση μόνο καρπών καφέ, παρά το γεγονός πως έχουν ανάγκη και άλλων τροφών για να επιβιώσουν. Το γεγονός αυτό τους προκαλεί σοβαρά προβλήματα υγείας, ενώ η αιχμαλωσία οδηγεί σε κανιβαλισμό. Τα άτυχα ζώα πληγώνουν τα πόδια τους και συχνά πεθαίνουν από αιμορραγία.

Κι έτσι, ενώ οι συνθήκες για να παραμένει ο καφές αυτός σπάνιος και οι λόγοι προκειμένου να δικαιολογείται το αστρονομικό του κόστος εκλείπουν, οι παραγωγοί του εξακολουθούν να τον διαθέτουν στην ίδια υψηλή τιμή κερδίζοντας απίστευτα υψηλά χρηματικά ποσά, την ώρα που θέτουν σε κίνδυνο ένα άγριο είδος.

Από την δεκαετία του 1980 μάλιστα που ξεκίνησε η τρέλα αυτού του είδους καφέ, έχουν αναπτυχθεί και διατεθεί στην αγορά καφέδες από περιττώματα ζώων, όπως ελεφάντων, χιμπαντζήδων, τροπικών πουλιών, σε μια διαστροφική ανάγκη των ανθρώπων να δοκιμάζουν και να αποκτούν το ξεχωριστό, το ιδιαίτερο.