ΤτΕ, Τράπεζα Αττικής και δύο απορίες

Οι εργασίες της εξεταστικής επιτροπής της Βουλής για τα θαλασσοδάνεια κομμάτων και ΜΜΕ έχουν μεγάλο ενδιαφέρον για όποιον ασχολείται με την πολιτική. Και παρά τα εγγενή προβλήματα σε τέτοιου είδους διαδικασίες, που καταλήγουν συνήθως σε κομματικούς καυγάδες, από τις καταθέσεις προκύπτουν ενδιαφέροντα στοιχεία, αλλά δημιουργούνται και απορίες.

Η κατάθεση του διευθυντή επιθεώρησης της Τράπεζας της Ελλάδας Γιώργου Πάσχα χθες προκάλεσε αίσθηση, καθώς αποκάλυψε ότι η ΤτΕ αμέλησε να ελέγξει, μέσω δειγματοληψίας, τα δάνεια της Τράπεζας Αττικής σε ΝΔ και ΠΑΣΟΚ ύψους 13 εκ. ευρώ και μάλιστα δεν εξέδωσε πόρισμα για τα δάνεια σε ΜΜΕ και πολιτικά κόμματα την περίοδο 2011-2014.

Η εξήγηση του κ.Πάσχα ήταν πως ο έλεγχος έγινε δειγματοληπτικά και τα δύο κόμματα που κυβέρνησαν την Ελλάδα τα τελευταία 40 χρόνια απλώς έτυχε να μην πέσουν μέσα στο δείγμα. Εξήγηση αποδεκτή, που δημιουργεί όμως το ερώτημα: Λόγω της φύσης των δανειοληπτών εν προκειμένη περίπτωση δεν έπρεπε να ελεγχθούν ειδικά αυτά τα δύο δάνεια; Όχι γιατί κατ ανάγκην υπήρχαν σκιές, αλλά ακριβώς για να επιβεβαιωθεί ότι δεν υπήρχαν και να μην τροφοδοτείται η καχυποψία των πολιτών απέναντι στο πολιτικό σύστημα.

Πριν λίγες ημέρες, κατέθεσε στην εξεταστική και η διευθύντρια εποπτείας πιστωτικού συστήματος της ΤτΕ, Σπυριδούλα Παπαγιαννίδου, η οποία είχε με τον πρόεδρο της επιτροπής τον εξής ενδιαφέροντα διάλογο:

ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΦΑΜΕΛΛΟΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Η Τράπεζα της Ελλάδος δηλαδή θέλει να την πουλήσει την Τράπεζα Αττικής;

ΣΠΥΡΙΔΟΥΛΑ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΙΔΟΥ (Μάρτυς): Δεν πωλείται. Η ίδια η Αττικής για να συμπληρώσει την αύξηση κεφαλαίου θα προβεί σε μία…

ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΦΑΜΕΛΛΟΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Τα 70 εκατομμύρια;

ΣΠΥΡΙΔΟΥΛΑ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΙΔΟΥ (Μάρτυς): Ακριβώς. Αυτό είναι που ζητάμε. Υπάρχουν ενδιαφερόμενοι, επενδυτές τους ονομάζω, οι οποίοι μπορούν να αξιοποιήσουν ένα κομμάτι του χαρτοφυλακίου της τράπεζας, το οποίο εκτιμάται ότι έχει αρκετά πλεονεκτήματα. Ένα από αυτά είναι οι σημαντικές εμπράγματες ασφάλειες που έχει το συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο. Και θα καταβάλλουν ένα ποσό στην τράπεζα, η μεταχείρισή του θα καταλήξει στο να αυξηθούν τα ίδια κεφάλαια και κατά συνέπεια να καλύψει το κεφαλαιακό έλλειμμα αυτό το οποίο αναφέρατε.

Από το διάλογο αυτό προκύπτει καταρχήν το συμπέρασμα πως η ΤτΕ δε σχεδιάζει όπως κατηγορείται από την κυβέρνηση, την πώληση της Τράπεζας Αττικής και συνεπώς την εκχώρηση της διαχείρισης των δανείων που αυτή έχει δώσει. Προκύπτει όμως και η είδηση ότι σχεδιάζει να βάλει επενδυτές με 70 εκ ευρώ στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, οι οποίοι “μπορούν να αξιοποιήσουν ένα κομμάτι του χαρτοφυλακίου της τράπεζας”. Συνήθως για τέτοιες κινήσεις ενδιαφέρονται hedge funds που προχωρούν σε επενδύσεις υψηλού ρίσκου, όπως η αγορά δανείων σε χαμηλή τιμή, με το ρίσκο όταν κάνουν απαιτητό το σύνολο του δανεισμού είτε να πάρουν πολλά περισσότερα χρήματα από όσα έδωσαν, είτε να μπουν μέσα.

Είναι ασύνηθες να μπαίνουν ως επενδυτές σε μία τράπεζα τέτοιου είδους οργανισμοί, πολύ απλά διότι μία τράπεζα έχει άλλες προτεραιότητες στον οικονομικό της σχεδιασμό, αναπτυξιακές και μακροπρόθεσμες, ενώ η λογική του υψηλού ρίσκου είναι και λογική υψηλού, άμεσου κέρδους.

Και ενώ είναι (ή θα έπρεπε να είναι) αυτονόητο πως καμία τράπεζα δεν μπορεί να δίνει δάνεια στους εκάστοτε “ημέτερους” είτε σε κόμματα είτε σε επιχειρήσεις, εξίσου αυτονόητο είναι πως ο ρόλος του θεσμού που εποπτεύει τις ελληνικές τράπεζες είναι και να ελέγχει αυτό το δανεισμό, αλλά και να διασφαλίσει πως η διαχείριση των δανείων θα γίνει με γνώμονα όχι την επιβίωση εκλεκτών, αλλά αναπτυξιακό, ειδικά σε μία χώρα όπου κύριος κορμός της οικονομίας είναι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

*H Βίκυ Σαμαρά, είναι αρχισυντάκτρια του Πολιτικού Τμήματος του NEWS 247