Ημερίδα «Γράμμα από το Λονδίνο»

Έλληνες σπουδαστές αρχιτεκτονικής και αρχιτέκτονες στο Ηνωμένο Βασίλειο, 1955-2015». Η εκδήλωση στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία και πολύ μεγάλη προσέλευση κοινού.

Με αφετηρία τις διαδοχικές γενιές Ελλήνων αρχιτεκτόνων που πραγματοποίησαν μεταπολεμικά βασικές ή μεταπτυχιακές σπουδές στο Ηνωμένο Βασίλειο, κυρίως στο Λονδίνο, το York και το Εδιμβούργο, ή δίδαξαν στη συνέχεια, σε σημαντικές αρχιτεκτονικές σχολές, κυρίως στην Architectural Association και την Bartlett, η ημερίδα φιλοδόξησε να διερευνήσει δυο παράλληλα πεδία: Αφενός να εστιάσει σε αυτό καθεαυτό το περιεχόμενο των σπουδών αρχιτεκτονικής στο Ηνωμένο Βασίλειο και στις πολλαπλές, διαδοχικές ή παράλληλες, κατευθύνσεις που ακολούθησε στην περίοδο 1955-2015 και αφετέρου να διερευνήσει τις επιρροές της βρετανικής αρχιτεκτονικής εκπαίδευσης στο ελληνικό αρχιτεκτονικό τοπίο, όπως αυτές μεταφέρθηκαν μέσω των Ελλήνων αρχιτεκτόνων βρετανικής παιδείας που εργάστηκαν στη συνέχεια στη χώρα τους ή δίδαξαν στις ελληνικές αρχιτεκτονικές σχολές.

Οι εισηγήσεις της ημερίδας κατανεμήθηκαν σε τέσσερις ενότητες.

Στις δύο πρωινές συνεδρίες (με τίτλο «Αρχιτεκτονική και εκπαίδευση στο Ηνωμένο Βασίλειο: Μια εισαγωγή» και «Αρχιτεκτονική θεωρία_Αρχιτεκτονική πράξη: οι Έλληνες στο Ηνωμένο Βασίλειο»), οι αρχιτέκτονες που βρέθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο στις δεκαετίες του ’60 και του ’70, επιχείρησαν να μεταφέρουν το κλίμα του τόπου, της εποχής, των θεωρητικών και εκπαιδευτικών ζυμώσεων (Σπύρος Αμούργης, Τάσος Κωτσιόπουλος, Γιάννης Κίζης, Λόης Παπαδόπουλος), αλλά και της εμπειρίας της αρχιτεκτονικής πρακτικής σε μεγάλα αρχιτεκτονικά γραφεία στο Λονδίνο (Σόλων Ξενόπουλος) ή της δημιουργίας ενός ελληνικού σχήματος στην Αθήνα, βαθειά επηρεασμένου από την αγγλική εμπειρία των μελών του (Νίκος Καλογεράς).  

Μια ενδιάμεση γενιά (Θόδωρος Μαραβέλιας, Γιώργος Φατσέας) εστίασε σε όψεις της αρχιτεκτονικής πρακτικής που δομήθηκαν χάρις στα εφόδια της βρετανικής εκπαιδευτικής εμπειρίας, ενώ αρχιτέκτονες της γενιάς του 2000 μίλησαν για τον τρόπο που οι βρετανικές σπουδές τους καθόρισαν είτε τη διδασκαλία τους στην Ελλάδα (Λεωνίδας Κουτσουμπός) είτε τη δική τους επαγγελματική εμπειρία στο Λονδίνο (Κωνσταντίνος Καραμπατάκης, Χριστίνα Αχτύπη).

Οι δυο απογευματινές συνεδρίες ήταν αφιερωμένες στις δυο σημαντικότερες αρχιτεκτονικές σχολές του Λονδίνου, την Architectural Association και την Bartlett School of Architecture του University College London, οι οποίες προσέλκυσαν έναν μεγάλο αριθμό Ελλήνων σπουδαστών, από τα μέσα της δεκαετίας του 1970 και μέχρι σήμερα.

Στην 3η Ενότητα, οι Αριστείδης Ρωμανός, Θανάσης Σπανομαρίδης, Καλλιόπη Κοντόζογλου, Stephan Buerger και Αλέξανδρος Καλλέγιας, διέγραψαν, με διαφορετικούς τρόπους και με προσωπικό ύφος τη συναρπαστική εμπειρία μιας σχολής που αποτέλεσε κόμβο αρχιτεκτονικού πειραματισμού από το τελευταίο τέταρτο του περασμένου αιώνα και μέχρι σήμερα, ενώ η Αριάδνη Βοζάνη υπήρξε η γέφυρα που οδήγησε στη συνεδρία της Bartlett.

Στην 4η λοιπόν ενότητα, οι αρχιτέκτονες της δεύτερης σημαντικότερης σχολής του Λονδίνου έδωσαν το στίγμα των διαφορετικών προσώπων αυτής της σχολής, εστιάζοντας τόσο στην ισχυρή θεωρητική της συνεισφορά (Γιάννης Πεπονής, Ηλίας Κωνσταντόπουλος, Ρένα Σακελλαρίδου, Σοφία Ψαρρά), όσο και στην ενδιαφέρουσα πειραματική της φάση (Νέλλυ Μάρδα, Πιέρος Πιερής).

Στο πλαίσιο της ημερίδας εκδόθηκε και ένα βιβλίο με τον ίδιο τίτλο, που με τα κείμενα και τα σχεδιαστικά projects που φιλοξενεί, έχει μια διπλή φιλοδοξία: Πρώτα, να απεικονίσει συνοπτικά τις διαφορετικές εκπαιδευτικές αντιλήψεις για την αρχιτεκτονική στην Αγγλία στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα και μέχρι σήμερα, μέσα από σπουδαστικές εργασίες Ελλήνων αρχιτεκτόνων στις σχολές, κυρίως, του Λονδίνου. Ύστερα, να εντοπίσει το στίγμα της βρετανικής εμπειρίας στους Έλληνες αρχιτέκτονες που εργάστηκαν για κάποιο διάστημα στην Αγγλία, αλλά και στην ίδια την ελληνική αρχιτεκτονική σκηνή, μέσα από μελέτες, συμμετοχές σε αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς ή υλοποιημένα έργα που αρθρώνονται στενά με τις διαδοχικές εκπαιδευτικές αντιλήψεις και τα βρετανικά αρχιτεκτονικά ρεύματα. Τα κείμενα που προηγούνται των projects επιχειρούν μια πρώτη αποτίμηση των απόηχων των βρετανικών αρχιτεκτονικών σχολών και των αρχιτεκτονικών ρευμάτων στην ελληνική σκηνή (Παναγιώτης Τσακόπουλος), διερευνούν διαφορετικές συνιστώσες της αρχιτεκτονικής εκπαίδευσης στο Ηνωμένο Βασίλειο (Στέλιος Γιαμαρέλλος), χαρτογραφούν τις διαφορετικές εμπειρίες των Ελλήνων αρχιτεκτόνων στο πλαίσιο των σπουδών τους στο Λονδίνο (Ηλίας Κωνσταντόπουλος, Καλλιόπη Κοντόζογλου) και διατυπώνουν ένα παράπλευρο θεωρητικό (Σοφία Ψαρρά) ή σχεδιαστικό ποιητικό λόγο (Θανάσης Σπανομαρίδης).

Την ημερίδα στήριξαν με τη συμμετοχή τους ως χορηγοί και υποστηρικτές οι παρακάτω εταιρείες:

Χρυσός Χορηγός: Mapei Hellas

Χορηγοί: Artemide, Elval Colour, Europa, Rouchotas, Sub Zero – Wolf, Τενόρα – Mitsubishi Electric Κλιματισμός, Τσιμέντα Χάλυψ – ΕΤ Μπετόν

Υποστηρικτές: Alkon Konstantopoulos, Aluminco, Barous, Caramondani Hellas, Clima Comfort Components, Furniture Gallery, Kraft Paints, Novamix, Patiris, Square Design, ΓΕΚ Τέρνα, Καστρί Α.Ε.

Χορηγοί coffee station: Wolf, Molinari, Royal deli