Ο Ντίνος Σαδίκης ζει και δημιουργεί χωρίς κανόνα

Οι "ηλεκτρισμένοι" μπαγλαμάδες, οι απαρχές του ελληνικού ροκ, η οικονομική μας κρίση και οι αγαπημένοι δίσκοι του Ντίνου Σαδίκη, σε μια συνέντευξη λίγο πριν ανέβει στη σκηνή του Gagarin 205 στα πλαίσια του SKG FEST

ΧΡΗΣΤΟΣ ΔΕΜΕΤΗΣ
07 Φεβρουαρίου 2018 13:38

Τον Ντίνο Σαδίκη δεν μπορείς να τον πεις απλά, “ροκ”. Μουσικός της εξερεύνησης, της ρήξης με τη φόρμα, του πειραματισμού, αποτελεί τον “εγκέφαλο” των θρυλικών Εν Πλω και αντλεί – διαχρονικά θα έλεγε κανείς – την έμπνευσή του από τον Μάρκο Βαμβακάρη, τον Σαχτούρη και τον Κοέν.

Σχεδόν 35 χρόνια μετά τη δημιουργία των Εν Πλω, ο Ντίνος Σαδίκης συνεχίζει τη μουσική του πορεία, άλλοτε με ωμή πανκ διάθεση, άλλοτε με νοσταλγικό new wave ύφος και άλλοτε με καθαρά πειραματική οπτική. Αυτό το Σάββατο, έρχεται από τον βορρά για να μας αφηγηθεί τις ιστορίες του στο Gagarin 205. Λίγες μέρες πριν την εμφάνισή του, μιλά στο News 24/7 για τις επιρροές, τις μουσικές αγάπες του, τους στόχους του αλλά και για την νεο-ελληνική μας κρίση.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Ο Ντίνος Σαδίκης γεννήθηκε στου Ζωγράφου στην Αθήνα, ωστόσο επέλεξε τη Θεσσαλονίκη ως “έδρα” του.

“Ερχόμουν Θεσσαλονίκη συχνά κι έμενα για μεγάλα διαστήματα μέσα στη δεκαετία του ’80 πριν γίνω τελικά μόνιμος κάτοικος στις αρχές του 1994. Είχα φίλους εδώ. Οι σχέσεις λειτουργούν σε πιο ανθρώπινη κλίμακα, μικρές αποστάσεις που κάνουν πιο εύκολη, πιο απλή την επικοινωνία και μια παρεϊστικη διάθεση είναι αυτά που μ’ έκαναν να ρίξω άγκυρα στον βορρά”.

Από αυτή την παρεϊστικη διάθεση προέκυψαν και οι Εν Πλω.

Όπως λέει ο Ντ. Σαδίκης στο News 24/7, η μπάντα προέκυψε λοιπόν “από μια παρέα φίλων που είχαμε την ίδια τρέλα, το ίδιο κόλλημα με την μουσική. Δέσαμε μαζί όταν σπουδάζαμε στη Λάρισα το 1979-’80 κι είχαμε κάνει ένα γκρούπ, Τα Μαύρα Τηγάνια, για να παίζουμε τα τραγούδια που μας άρεσαν τότε. Neil Young, Dylan, Σιδηρόπουλο. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1984, στην Αθήνα πλέον γνωριζόμαστε με τον Δήμο Ζαμάνο που έπαιζε ηλεκτρική κιθάρα και σχηματίζουμε τους Εν Πλω. Τον Οκτώβριο του 1987 η παρέα αυτή διαλύεται και εγώ με τον Δήμο και τον παραγωγό μας Αντρέα Χριστοφίλη οδηγούμε τους Εν Πλω στο στούντιο και την έκδοση του ομώνυμου δίσκου (1989)”.

Ο μπαγλαμάς εισέβαλε κυριολεκτικά στη ζωή μου μετά από μια “μετωπική” με ρεμπέτες σ’ ένα μαγαζί στη Πλάκα

Όντας ένας από τους πρώτους που “πάντρεψαν” το ροκ με τον πιο παραδοσιακό ήχο, μας μιλάει για την “εισβολή” του μπαγλαμά στη ζωή του.

“Ο μπαγλαμάς εισέβαλε κυριολεκτικά στη ζωή μου μετά από μια «μετωπική σύγκρουση» που είχα με κάτι ρεμπέτες σ’ ένα μαγαζί στη Πλάκα το 1975. Ήταν εκεί ο Στέλιος Κερομύτης, η Άννα Χρυσάφη, ο Κώστας Ρούκουνας, ο Μπαγιαντέρας. Ροκάδες εμείς τότε μας πήραν τα μυαλά οι τύποι. Κι εγώ πήρα μπαγλαμά. Ήταν βολικός στο μέγεθος για να τον έχω μαζί μου σε εκδρομές, ωτοστόπ και γλέντια. Ήταν και η ρυθμική πλευρά του ρεμπέτικου που με τραβούσε περισσότερο. Κόλλησα. Λίγο μετά άρχισα να τον πειράζω ηχητικά με ενισχυτές και πεταλάκια, πράγμα που με οδήγησε σ’ άλλα μονοπάτια και στις ηχογραφήσεις”.

Περί στιχουργικών επιρροών:

Μας απαντά πως στην πραγματικότητα, δεν μπορεί να ξέρει από πού έχει επηρεαστεί. “Υποψιάζομαι όμως πως επηρεάστηκα, από εκείνα που άκουγα και διάβαζα τότε, ότι κάποιο ρόλο έχουν παίξει ο Σιδηρόπουλος, η Γώγου, ο Μίλτος Σαχτούρης, ο Ασλάνογλου, ο Cohen. Αυτά είναι μυστήρια πράγματα. Δεν ξέρεις ποτέ από ποιά απίθανη, σκοτεινή γωνιά του μυαλού σου θα πεταχτούν εικόνες που είδες, λέξεις που διάβασες, μουσικές που άκουσες σε ανύποπτο χρόνο και τις προσπέρασες”.

Η συνάντηση με τον Αγγελάκα

Κομβική στιγμή στην πορεία του Ντίνου Σαδίκη, ήταν η μουσική “συνάντησή” του με τον Γιάννη Αγγελάκα. Αφορμή, ο σπουδαίος Νίκος Νικολαΐδης και η ταινία “Ο Χαμένος Τα Παίρνει Όλα”.

“Η συνεργασία με τον Γιάννη ξεκίνησε με αφορμή την μουσική της ταινίας του Νικολαϊδη «Ο Χαμένος Τα Παίρνει Όλα» και το ομώνυμο τραγούδι. Και δεν ήταν θέμα μιας απόφασης αλλά προέκυψε εντελώς φυσικά μέσα από την παρέα, τα γλέντια στην Επανωμή, την κοινή ζωή και τον τρόπο που βλέπαμε τα πράγματα. ‘Άλλωστε όλες μου οι κατά καιρούς συνεργασίες, και δεν είναι πολλές, προϋποθέτουν αυτό το υπόβαθρο της παρέας. Δεν μπορώ να λειτουργήσω αλλιώς”.

Όσο για το πού οδεύει το ελληνικό τραγούδι και ποιες μπάντες ξεχωρίζει, ο ίδιος μας λέει: “Το ελληνικό τραγούδι οδεύει εκεί που όδευε πάντα. Στο άγνωστο με βάρκα την ελπίδα. Αν ξεχωρίζω κάτι από τα νέα πράγματα στην ελληνική μουσική σκηνή αυτό είναι οι Villagers Of Ioannina City, οι Underwater Chess, οι Θραξ Πανκς, οι Tuflon”.

Η νεολαία θέλει να ακούσει δημιουργούς που δεν την υποτιμούν

“Στις συναυλίες του Αγγελάκα ή του Θανάση Παπακωνσταντίνου γίνεται το αδιαχώρητο από νέους και νέες, από πιτσιρικάδες. Είναι μια ανάγκη της νεολαίας τελικά να ακούσει έναν πιο “ποιητικό” ελληνικό στίχο;”, τον ρωτάμε.

“Είναι και ο στίχος που παίζει ρόλο αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Πιστεύω ότι είναι μια γενικότερη ανάγκη της νεολαίας να ακούσει δημιουργούς που δεν την υποτιμούν, τραγούδια που δεν την προσβάλλουν, καλλιτέχνες που με τον τρόπο τους ρίχνουν φως στο θολό τοπίο του γενικότερου μπάχαλου που ζούμε”.

Παραδοσιακός ήχος, πάντρεμα με μοντέρνες φόρμες, ρετροσπεκτίβα, επιστροφή στο “παλιό”. Γιατί ο κόσμος γυρίζει σε τζαζ-swing αναβιώσεις;

“Γιατί εκεί μέσα αισθάνεται πιο ασφαλής. Σε πολλές περιπτώσεις τα οικεία ακούσματα είναι η εύκολη λύση. Γιατί στην τελική το να ψάξεις, να βρεις, να ακούσεις καινούργια πράγματα απαιτεί μια διαδικασία και μια ενέργεια που με τους σημερινούς ρυθμούς ζωής πολλοί δεν είναι διατεθειμένοι να το κάνουν”.

Ευκολάκι να λέμε πως είμαστε ο προδομένος λαός

Φυσικά, από τη συζήτηση δεν θα μπορούσε να λείπει και η ελληνική οικονομική, και όχι μόνο κρίση.

Από παλαιότερα οι στίχοι σας στηλίτευαν τη “φούσκα” της ευμάρειας. Πολλές φορές έχετε μιλήσει για τον “ψευτονεόπλουτο” νεοέλληνα. Πού βρισκόμαστε σήμερα; Έχουμε αλλάξει νοοτροπία;

“Για τόσες σφαλιάρες που έχουν πέσει τα τελευταία χρόνια, λίγα πράγματα μπορώ να πω ότι έχουν αλλάξει στην νοοτροπία μας. Οι περισσότεροι ενδόμυχα νοσταλγούν ακόμα εκείνες τις «ένδοξες μέρες» του νεοπλουτισμού και είναι πρόθυμοι για ακόμα μια φορά να ακολουθήσουν όποιον τους υποσχεθεί «λεφτά υπάρχουν». Βέβαια εδώ που τα λέμε η αλλαγή νοοτροπίας δεν γίνεται σε μια νύχτα. Είναι μια επίπονη και μακρόχρονη διαδικασία που απαιτεί κυρίως παιδεία. Έχουμε πολύ δρόμο ακόμα. Για την ώρα θα βολευόμαστε παίζοντας, στο σημερινό θέατρο του παραλόγου, τον ρόλο «ο προδομένος λαός». Ευκολάκι εδώ που τα λέμε, μετά από τόσους αιώνες παραστάσεων”.

Τι είναι ροκ στην Ελλάδα εν έτει 2018; Και τι είναι ροκ γενικότερα;

“Κάποτε ρόκ ήταν αυτό με το οποίο βασανίζαμε τους γονείς μας, τους δασκάλους και τους γείτονές μας. Ήταν η αγωνία μας μην γίνουμε σαν κι αυτούς. Η κόντρα μας με σκουριασμένα μυαλά και παρωχημένες καταστάσεις. Ήταν το ξεβόλεμα. Οι οδηγίες χρήσης που μας έδιναν στην οικογένεια, το σχολείο και την εκκλησία, διαβασμένες από την ανάποδη. Ή τουλάχιστον έτσι θέλαμε να πιστεύουμε. Σήμερα πιστεύω ότι άλλα μουσικά είδη έχουν αναλάβει και παίζουν αυτό το ρόλο του soundtrack της αμφισβήτησης. Όσο για το ροκ, μάλλον για μοδάτο το κόβω το πράγμα”.

Γυρίζοντας στις μουσικές διαδρομές, ρωτάμε τον Ντίνο Σαδίκη με ποιους Έλληνες και με ποιους ξένους θα ήθελε να συνεργαστεί.

“Από Έλληνες με τον Νίκο Σκαλκώτα και τον Μάρκο Βαμβακάρη. Από ξένους με τον Miles Davis και τον Django Reinhardt. Το πιο πιθανό βέβαια, σ’ όλες αυτές τις περιπτώσεις, είναι να μην έπαιζα γιατί θα είχα κολλήσει και θα χάζευα”.

Τι περιμένουμε στο άμεσο μέλλον από τον Ντίνο Σαδίκη;

“Μην περιμένετε και πολλά πράγματα γιατί με αγχώνετε. Εξ’ άλλου με το άμεσο μέλλον δεν τα πάω και πολύ καλά. Για το βαθύ μέλλον αν θέλετε, μάλιστα. Κάποιο υλικό που δουλεύουμε τώρα με τα παιδιά, όταν με το καλό φτάσει κάπου, κάποτε θα το ακούσετε.”

Και τέλος θα θέλαμε να μας παραθέσετε τον δίσκο και το τραγούδι που σας έχουν στιγματίσει περισσότερο, και γιατί.

“Ο δίσκος είναι το “Dark Side Of The Moon” των Pink Floyd γιατί έβαλε χρώμα στα παιδικά μου όνειρα και μου άνοιξε δρόμους για το πώς μπορεί να ακούγεται η μουσική. Όσο για τραγούδι είναι το “Κάνε Λιγάκι Υπομονή” του Τσιτσάνη με την Μπέλλου (1948) γιατί το τραγουδούσε ο πατέρας μου κι εγώ τον πείραζα. Ωχ μωρέ με τις μιζέριες σας και τέτοια. Που νά’ ξερα; Γύρισε ο τροχός και τα γονίδια ήρθαν να κάνουν ταμείο. Τραγουδάρα!”.