Σάλος με Τουρκοκύπρια ζωγράφο: Ο Μακάριος με γυμνόστηθες και η Κύπρος στις φλόγες

Παρά τις αντιδράσεις του ιστορικού Πολιτιστικού Κέντρου Εθνάρχη Μακαρίου του Γ’, το ΔΣ του οργανισμού «Πάφος: Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2017» αποφάσισε πως δεν συντρέχει κανένας λόγος να αποσυρθεί το έργο Τουρκοκύπριας ζωγράφου για τον αρχιεπίσκοπο Μακάριο, αλλά ούτε να γίνει κάποιο σχόλιο από τον οργανισμό.

Το έργο «The Dawn and the Sunset» («Η Αυγή και το Ηλιοβασίλεμα») της Τουρκοκύπριας ζωγράφου Nurtane Karagil (Νουρτανέ Καραγκίλ), που εκτίθεται στον πολυχώρο πολιτισμού «Παλιά Ηλεκτρική» στην Πάφο, απεικονίζει τον αρχιεπίσκοπο Μακάριο να έχει δίπλα του δύο «Αφροδίτες», ενώ κάτω από τις μορφές αυτές η Κύπρος διακρίνεται στις φλόγες δημιουργώντας στους επισκέπτες της έκθεσης διάφορους συνειρμούς, σύμφωνα με τους εκπροσώπους του ιδρύματος Μακαρίου.

Ο πρόεδρος του ιδρύματος, Κώστας Χριστοδούλου, ανέφερε ότι το έργο αυτό προσβάλλει κατάφωρα τον πρώτο πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, λέγοντας ότι «η Τουρκοκύπρια καλλιτέχνης παρουσιάζοντας τις αναμνήσεις της από την εποχή που ζούσε στην Πάφο και κυρίως τα δραματικά γεγονότα της εισβολής προκαλεί συνειρμούς ότι την ώρα που η Κύπρος καιγόταν και διαιρείτο, ο Μακάριος διασκέδαζε με τις γυμνές Αφροδίτες, που παρουσιάζονται στο ίδιο έργο».

Το έργο της ζωγράφου Νουρτάνε Καραγκίλ είναι μέρος της έκθεσης με τίτλο «Πλάνητες», με επιμελήτρια την Έλενα Πάρπα, η οποία απάντησε στο θέμα, που έχει προκύψει, ότι «το υποκειμενικό κριτήριο, ηθικό ή αισθητικό ή πολιτικό, δεν μπορεί να υπαγορεύει πράξεις καταστολής της ελευθερίας της έκφρασης». Όσο για το περιεχόμενο του σχεδίου, σημειώνει ότι «η καλλιτέχνης χρησιμοποιεί συχνά την παιδική γραφή για να χειριστεί τραυματικές εμπειρίες».

Για το συγκεκριμένο σχέδιο η εικαστικός, η οποία το 1974 ήταν εννέα χρονών, πήρε συνεντεύξεις από Τουρκοκύπριους που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν και αυτοί τις εστίες τους λόγω της τουρκικής εισβολής, επιβιβαζόμενοι σε 37 λεωφορεία και φορτηγά, τα οποία εικονίζονται στα δεξιά του σχεδίου.

Η αναγκαστική μετακίνηση ομάδας πληθυσμού της Πάφου αποδίδεται από την εικαστικό, σημειώνει η επιμελήτρια της έκθεσης, «διαμέσου της στρωματικής προσέγγισης της παιδικής σχεδιαστικής γραφής, τοποθετώντας στο πάνω μέρος του σχεδίου δυο σύμβολα της πόλης -την Αφροδίτη και τον Μακάριο».

Σύμφωνα με την έρευνα που πραγματοποίησε η εικαστικός, η επιχείρηση εκκένωσης της Πάφου είχε τον κωδικό, Αφροδίτη Ι και Αφροδίτη ΙΙ. Το σύμβολο, σημειώνει, της ομορφιάς και της γονιμότητας αποκτά σε αυτή την περίπτωση διαφορετικό βάρος στη μνήμη των Τουρκοκυπρίων.

«Οι δυο Αφροδίτες περιστοιχίζουν, το άγαλμα του Μακαρίου, επιθεωρώντας και αυτές από το ίδιο συμβολικό βάθρο την εξέλιξη μιας ιστορικής στιγμής από το σύγχρονο παρελθόν της πόλης», καταλήγει η επιμελήτρια της έκθεσης.