Πρόωρες εκλογές στην Καταλονία: Ο Ραχόι ενεργοποιεί το Άρθρο 155

Ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Μαριάνο Ραχόι ενεργοποίησε το μεσημέρι του Σαββάτου το άρθρο 155 του Συντάγματος της Ισπανίας, μετά την έκτακτη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, οδηγώντας έτσι την Καταλονία σε πρόωρες εκλογές και αίροντας ουσιαστικά την αυτονομία της για πρώτη φορά μετά την δικτατορία του Φράνκο. Ο αυτονομιστής ηγέτης Κάρλες Πουτζντεμόν αναμένεται να κάνει δηλώσεις στις 22:00 (ώρα Ελλάδας) ενώ ενώ η πρώτη αντίδραση ήρθε απ’ τον υπουργό Κοινωνικών Υποθέσεων της Καταλονίας, osep Lluis Cleries, που έκανε λόγο για «κατάλυση της δημοκρατίας». Στις 18:00 (ώρα Ελλάδας) διοργανώνεται διαδήλωση στο κέντρο της Βαρκελώνης.

Κατά τη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε, μετά το έκτακτο υπουργικό συμβούλιο που είχε αντικείμενο την Καταλονία, ο Ραχόι δήλωσε πως ενεργοποιεί το Άρθρο 155 και προκηρύσσει πρόωρες εκλογές στην Καταλονία «εντός έξι μηνών».

Ο Ισπανός πρωθυπουργός υπογράμμισε πως στόχος της ενεργοποίησης του Άρθρου 155 είναι η επιστροφή στη νομιμότητα, η ανάκτηση της ομαλότητας και της ειρηνικής συνύπαρξης, η συνέχιση της οικονομικής ανάκαμψης και οι πρόωρες εκλογές που θα οδηγήσουν σε αποκλιμάκωση.

«Το πιο αντιδημοκρατικό κομμάτι των τελευταίων εβδομάδων, ήταν αυτό που συνέβη στην καταλανική Βουλή, στις 6 και 7 Σεπτεμβρίου» σημείωσε. 

Ο Ραχόι εξήγησε πως οι ηγέτες της Καταλονίας επιχείρησαν να «επιβάλουν» τη θέλησή τους στην κεντρική κυβέρνηση. Αναφερόμενος στο αίτημα του Πουτζντεμόν για διάλογο, είπε πως ο διάλογος είναι μια υπέροχη λέξη ωστόσο όπως τόνισε «διάλογος δεν σημαίνει ότι οι άλλοι θα δεχτούν τις απαιτήσεις σου», ενώ πρόσθεσε πως μια συζήτηση εκτός του πλαισίου της νομιμότητας είναι βαθιά αντιδημοκρατική.

Όπως είπε, η κυβέρνησή του βάζει τέλος σε «μια μονομερή διαδικασία, αντίθετη με τον νόμο και που επιζητούσε τη σύγκρουση» καθώς «καμιά κυβέρνηση οποιασδήποτε δημοκρατικής χώρας δεν μπορεί να αποδεχθεί την παραβίαση της νομοθεσίας». «Αυτό που αντιμετώπισα είναι κάτι που ποτέ δεν είχα έρθει αντιμέτωπος στα πολλά χρόνια που μετράω στην πολιτική, αλλά δεν επέλεξα τον συνομιλητή μου», πρόσθεσε.

Ειδικότερα τα σημεία-κλειδιά της σημερινής απόφασης είναι τα εξής:

• Η δυνατότητα για λύση του κοινοβουλίου της Καταλονίας περνάει στον πρωθυπουργό.
• Οι εκλογές θα προκηρυχθούν σε ένα διάστημα που δεν θα υπερβαίνει τους έξι μήνες.
• Παύονται απ’ τα καθήκοντά τους τα μέλη της καταλανικής κυβέρνησης και η άσκηση αυτών θα γίνεται αυτή την περίοδο απ’ τα κεντρικά υπουργεία.

Η Generalitat, η καταλανική βουλή δηλαδή,  θα συνεχίσει πάντως να λειτουργεί αλλά υπό τις εντολές των οργάνων της ομοσπονδιακής κυβέρνησης.

Δεν θα διαλυθεί η Βουλή, αλλά θα συνεχίσει να υπηρετεί τον αντιπροσωπευτικό της ρόλο. Ωστόσο ο πρόεδρος του Κοινοβουλίου ίσως δεν προτείνει υποψηφίους για την προεδρία της Generalitat ούτε θα λάβει πρωτοβουλίες που αντίκεινται στο σύνταγμα.  Η κυβέρνηση θα έχει δικαίωμα να ασκήσει βέτο μέσα σε διάστημα 30 ημερών, αν εκδηλωθούν τέτοιες πρωτοβουλίες.

Ο Ισπανός πρωθυπουργός ανέφερε ακόμη ότι τα τελευταία στοιχεία που αφορούν την οικονομία της Καταλονίας είναι «ανησυχητικά» και ότι το ΑΕΠ της επαρχίας θα μειωθεί κατά 30% εάν αποσχιστεί από την Ισπανία.

Τώρα, αναμένεται έγκριση από την Άνω Βουλή της Ισπανίας -τη Γερουσία- όπου είναι προγραμματισμένη ψηφοφορία για τις 27 Οκτωβρίου.

Το άρθρο 155

Το εν λόγω άρθρο υποδιαιρείται σε δύο παραγράφους – τμήματα και έχει ως εξής

«1. Εάν μία Αυτόνομη Κοινότητα δεν εκπληρώνει τις υποχρεώσεις που της επιβάλλονται από το Σύνταγμα ή άλλους νόμους ή πράττει με τρόπο ο οποίος ζημιώνει το γενικό συμφέρον της Ισπανίας, η κυβέρνηση, αφού υποβάλει επίσημη διαμαρτυρία στον πρόεδρο της Αυτόνομης Κοινότητας και στο βαθμό που δεν θα ικανοποιηθεί από την απάντησή του, μπορεί, με την απόλυτη πλειοψηφία της Γερουσίας, να υιοθετήσει μέσα τα οποία η ίδια κρίνει απαραίτητα ώστε να επιβάλει την εκπλήρωση αυτών των υποχρεώσεων και τον σεβασμό του προαναφερθέντος γενικού συμφέροντος.

2. Σε ό,τι αφορά την εφαρμογή των μέτρων που προβλέπονται στην προηγούμενη παράγραφο, η κυβέρνηση μπορεί να δίδει οδηγίες προς όλες τις αρχές των Αυτόνομων Κοινοτήτων».

(Φωτογραφία: AP / Olivier Matthys)