Γιατί ο Ντάισελμπλουμ λέει τώρα ότι η Ελλάδα θα χρειαστεί λιγότερα χρήματα

Αίσθηση αλλά και πολλά ερωτηματικά προκάλεσαν οι δηλώσεις του επικεφαλής του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, πως τελικά η Ελλάδα θα χρειαστεί λιγότερα χρήματα από εκείνα που προβλέπει η συμφωνία του καλοκαιριού για το νέο πακέτο διάσωσης της χώρας.

Υπενθυμίζεται εδώ πως το τρίτο πρόγραμμα στήριξης της Ελλάδας προβλέπει τη χορήγηση κεφαλαίων έως 86 δισ. ευρώ μέσω του ευρωπαϊκού μηχανισμού ESM, σε ορίζοντα τριετίας, ήτοι έως τα μέσα του 2018.

Μιλώντας ωστόσο σε ολλανδική εφημερίδα ο Ντάισελμπλουμ άφησε να εννοηθεί πως τελικά δεν θα χρειαστούν και τα 86 δισ. ευρώ για τη χρηματοδότηση της Ελλάδας, κάνοντας λόγο για λιγότερα και ρίχνοντας εμμέσως πλην σαφώς τον πήχη κοντά στα 70 δισ. ευρώ.

Επιχειρώντας να εξηγήσει το γιατί η Ελλάδα θα χρειαστεί τελικά λιγότερα κεφάλαια για τη χρηματοδότησή της, ο πρόεδρος του Eurogroup έκανε ειδική αναφορά στην επιτυχή – μέχρι στιγμής – διαδικασία της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, δεδομένης της υψηλής συμμετοχής των ιδιωτών επενδυτών. Είναι εύλογο πως όσο υψηλότερη θα ήταν η συμμετοχή των ιδιωτών επενδυτών στις αυξήσεις κεφαλαίου των τραπεζών, τόσο λιγότερη θα είναι η συνεισφορά του ESM στη διαδικασία.

Να σημειωθεί πως από τα 86 δισ. ευρώ της συμφωνίας, τα 25 δισ. ευρώ προορίζονται για τη στήριξη των ελληνικών τραπεζών. Ωστόσο, αποτελεί πλέον κοινό τόπο πως, μετά τη σημαντική συμμετοχή των ιδιωτών επενδυτών στην ανακεφαλαιοποίηση, οι τράπεζες δεν θα χρειαστούν το σύνολο των 25 δισ. ευρώ από τον ESM,με τους δανειστές να τοποθετούν τις πραγματικές ανάγκες σε κεφάλαια κοντά στα 10 δισ. ευρώ. Αυτά τα 15 δισ. ευρώ – που θεωρητικά δεν θα χρειαστούν για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα – είναι ικανά να μειώσουν το συνολικό ύψος του τρίτου χρηματοδοτικού προγράμματος της χώρας αρκετά πιο κάτω από τα 86 δισ. ευρώ.

Ο καθοριστικός ρόλος του ΔΝΤ

Πέραν ωστόσο της ανακεφαλαιοποίησης, υπάρχει και ένας ακόμη πολύ σημαντικός παράγοντας που πρέπει να συνεκτιμηθεί σε ό,τι αφορά την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών της χώρας. Πρόκειται για το ΔΝΤ και μια απόφασή του που εκκρεμεί… Το Ταμείο – ενώ συμμετείχε οικονομικά στα δύο προηγούμενα πακέτα διάσωσης της χώρας – ακόμη δεν έχει ανοίξει τα χαρτιά του για το υφιστάμενο τρίτο πρόγραμμα της Ελλάδας. Μέχρι στιγμής το ΔΝΤ συμμετέχει στο ελληνικό πρόγραμμα μόνο μέσω της ανάληψης εποπτικού ρόλου και παροχής τεχνογνωσίας, αλλά χωρίς να χορηγεί δάνεια στη χώρα. Μέχρι στιγμής για τη χρηματοδότηση των 86 δισ. ευρώ προς την Αθήνα υπεύθυνη και μόνο είναι η Ευρωζώνη. Το ΔΝΤ έχει ήδη δηλώσει πως δεν θα συμβάλλει στην οικονομική στήριξη της χώρας εάν οι Ευρωπαίοι δεν λάβουν απόφαση για την ελάφρυνση μέρους του ελληνικού χρέους. Όσο η απόφαση αυτή καθυστερεί, άλλο τόσο καθυστερεί και η ετυμηγορία του Ταμείου για τη συμμετοχή του ή μη στο νέο ελληνικό πρόγραμμα.

Μόλις χθες ο εκπρόσωπος Τύπου του ΔΝΤ, Τζέρι Ράις, γνωστοποίησε πως τον Ιανουάριο θα αρχίσει – αλλά θα αργήσει να ολοκληρωθεί – η διαδικασία συζήτησης στους κόλπους του Ταμείου για την περαιτέρω εμπλοκή του ή μη στο νέο πακέτο διάσωσης της Ελλάδας.

Υπό το πρίσμα αυτό, η δήλωση του προέδρου του Eurogroup μπορεί να “κρύβει” σκοπιμότητες απέναντι στο ΔΝΤ. Ο Ντάισελμπλουμ δεν αποκλείεται:

– είτε να προεξοφλεί (γνωρίζοντας από πρώτο χέρι ως πρόεδρος του Eurogroup) πως το ΔΝΤ τελικώς δεν θα συμμετάσχει χρηματοδοτικά στο νέο ελληνικό πρόγραμμα.

– είτε να ασκεί έμμεση πίεση προς το ΔΝΤ να συμμετάσχει, καθώς η Ευρωζώνη δεν μπορεί να διαθέσει και το σύνολο της βοήθειας των 86 δισ. ευρώ. Εάν το ΔΝΤ δεν συμμετάσχει, οι Ευρωπαίοι δεν θα φανεί παράξενο να ρίξουν τον πήχη, μιλώντας ανοιχτά για λιγότερα κεφάλαια.

Όπως και να έχει, ο Ντάισελμπλουμ άνοιξε ένα θέμα που αναμένεται να απασχολήσει κατά κόρον την κυβέρνηση το επόμενο διάστημα και δη το 2016.