O Γερμανός αντιφασίστας

Υπάρχει πάντα ένας τρόπος να χάσεις το δίκιο σου. Κι αυτός είναι να κάνεις το λάθος πράγμα, την λάθος στιγμή. Για το Δίστομο τα γεγονότα είναι γνωστά αν και η παραχάραξη της Ιστορίας και η δεξιά αναθεώρησή της μας επιβάλει να τα συνοψίσουμε. Στις 10 Ιουνίου 1944, εδώ σημειώθηκε μια από τις πιο ειδεχθείς σφαγές του Β Παγκοσμίου Πολέμου. Θύτης, οι ναζιστικές δυνάμεις κατοχής. Θύματα, οι κάτοικοι του χωριού, άμαχοι και γυναικόπαιδα, 228 τον αριθμό. Τελεία.

Ούτε σχετικοποιήσεις διαφόρων μοντέρνων απολογητών του ναζισμού, που λένε πως η θηριωδία προκλήθηκε από την επίθεση των δυνάμεων του ΕΛΑΣ που λίγο νωρίτερα της σφαγής σημειώθηκε. Ούτε προσπάθειες για άμβλυνση της συλλογικής μνήμης. Το τέλος του Β Παγκοσμίου όμως και η συντριπτική ήττα των Ναζί, κυρίως λόγω της τεράστιας συμβολής της ΕΣΣΔ και του λαού της διαμόρφωσε την νέα ισορροπία στον κόσμο. Ευθύνες αποδόθηκαν.

Δίκες έγιναν –βασικά όχι ακριβώς στην Ελλάδα αλλά αυτό είναι άλλο θέμα. Η Γερμανία πλήρωσε ακριβά την ναζιστική σελίδα της. Θα ήταν άδικο εκ μέρους μας να μην δούμε, να μην σημειώσουμε πως ο ίδιος ο λαός της ήταν αυτός που στάθηκε αυτοκριτικά. Θα ήταν εξίσου επικίνδυνο να μην θυμηθούμε πως και η συνέχεια του γερμανικού κράτους δεν ήταν τόσο εύκολη λόγω του γεγονότος πως η πλειοψηφία της χώρας συμμετείχε έμμεσα ή άμεσα στην ναζιστική μηχανή. Υπήρξε όμως η κρίσιμη δημοκρατική μάζα που πάνω της δομήθηκε η νέα εποχή. Υπήρξαν και οι περιπτώσεις αριστερών και δημοκρατών Γερμανών που αντιτάχθηκαν στον Χίτλερ από πολύ νωρίς.

Όχι τυχαία, στοχοποιήθηκαν ως εσωτερικός εχθρός. Μετά το τέλος του Β Παγκοσμίου Πολέμου, επίσης Γερμανοί ήταν ανάμεσα σε άλλους αυτοί που πρωταγωνίστησαν στο κυνήγι διαφόρων ναζί αξιωματικών που είχαν εν τω μεταξύ διακτινιστεί σε όλο τον κόσμο (κυρίως στην Λατινική Αμερική) και συνέχιζαν την ζωή τους σαν να μην έτρεχε τίποτε. Θα ήταν παράλειψη, αν ξεχνούσαμε ας πούμε την συμβολή του γερμανού εισαγγελέα Φριτς Μπάουερ που αφιέρωσε την ζωή του στο κυνήγι ναζιστών εγκληματιών και μαζί με άλλους διαδραμάτισε τεράστιο ρόλο για να διεξαχθεί η Δίκη του Άουσβιτς ή για να συλληφθεί ο εγκληματίας Άιχμαν.

Η μεταπολεμική Γερμανία αργά και βασανιστικά αποναζιστικοποιήθηκε. Διαμόρφωσε μια επικράτεια της Δημοκρατίας. Το κατόρθωμα αυτό της ανήκει. Προφανώς η μνήμη δεν παραγράφεται. Το μαρτυρικό Δίστομο ανάμεσα σε άλλους τόπους, αποτελεί μόνιμη πηγή Μνήμης και Ιστορικής φόρτισης.

Ο Γερμανός Πρέσβης όμως που κατέθεσε στεφάνι στην επέτειο της θηριωδίας, δεν εκπροσωπεί μια ναζιστική Γερμανία. Ο Γερμανός Πρέσβης εκπροσωπεί τον ανώνυμο δημοκράτη ή αριστερό Γερμανό που αντιτάχθηκε στον Ναζισμό και το πλήρωσε εξίσου. Ας μην το ξεχνάμε. 

*Ο Δημήτρης Ν. Μανιάτης είναι ραδιοφωνικός παραγωγός στο News 24/7. Γράφει από το 1999 σε πολλά έντυπα και έλκει την καταγωγή του από την Μύκονο. Είναι συγγραφέας τριών βιβλίων ενώ έχει γράψει και για το θέατρο.