ΤΑΡΠΟΝ ΣΠΡΙΝΓΚΣ: ΞΕΝΑΓΗΣΗ ΣΤΟ ΘΡΥΛΙΚΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ‘ΝΗΣΙ’ ΤΩΝ ΗΠΑ

Αν σκοπεύετε το καλοκαίρι που μας έρχεται να επισκεφτείτε ένα νησί των Δωδεκανήσων, να βουτήξετε στα καταγάλανα νερά, να γευτείτε αυθεντικούς μεζέδες και να μάθετε όλα τα μυστικά της σπογγαλιείας από τους ντόπιους  σφουγγαράδες που ξέρουν καλά την τέχνη εδώ και δεκαετίες, σας έχουμε μια ξεχωριστή πρόταση. Μόνο που θα χρειαστεί να κάνετε ένα μακρινό ταξίδι γιατί αυτός ο προορισμός δε βρίσκεται κάπου στο Αιγαίο αλλά στην άλλη άκρη του Ατλαντικού και συγκεκριμένα στην πολιτεία της Φλόριντα. Εκεί, στην πόλη Tarpon Springs, η ελληνική σημαία κυματίζει πλάι-πλάι με την αμερικανική, καθώς σ’ αυτό το πανέμορφο παραλιακό άκρο κατοικεί και δραστηριοποιείται η μεγαλύτερη αναλογικά ελληνική κοινότητα των ΗΠΑ, σε ένα μέρος που θυμίζει Δωδεκάνησα και κάθε χρόνο προσελκύει χιλιάδες Αμερικανούς τουρίστες.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Όλα ξεκίνησαν πριν από πολλές δεκαετίες και συγκεκριμένα το 1905 όταν στην περιοχή βρέθηκε ο Γιάννης Κόκκορης με καταγωγή από το Λεωνίδιο, ο οποίος παρουσίασε στους ντόπιους την τεχνική συλλογής των σπόγγων και την εκμετάλλευσή τους. Μόλις έγινε αντιληπτός ο υποθαλάσσιος πλούτος στο Tarpon Springs, ο Κόκκορης κάλεσε εκεί δεκάδες Έλληνες που έφτασαν από την Αίγινα και την Ύδρα. Γρήγορα όμως ο αριθμός των Ελλήνων πολλαπλασιάστηκε, καθώς τα νέα ταξίδεψαν στην Κάλυμνο, τη Σύμη και τη Χάλκη.

Οι Έλληνες μετανάστες, με “όπλο” τους την άριστη τεχνογνωσία που κουβαλούσαν μαζί τους από τα ελληνικά νησιά, αναζήτησαν μια καλύτερη ζωή μακριά από την πατρίδα. Πάνω από 500 δύτες με 50 σκάφη έπιασαν αμέσως δουλειά και ο αριθμός τους αυξήθηκε ραγδαία τις επόμενες δεκαετίες. Η αφθονία των σφουγγαριών, η μεγάλη ζήτηση στην αγορά και η ελληνική εργατικότητα δεν άργησε να φέρει αποτελέσματα και η οικονομική άνθιση στο Tarpon Springs ήταν παραπάνω από εμφανής. Χαρακτηριστικό είναι ότι μέχρι και το 1950 το Tarpon Springs κάλυπτε σχεδόν τη μισή ζήτηση των ΗΠΑ σε σφουγγάρια, μετατρέποντας τη μικρή πόλη σε παγκόσμια πρωτεύουσα των σφουγγαριών με συναλλαγές εκατομμυρίων δολαρίων. Μια κρίσιμη καμπή όμως τη δεκαετία του 1950 ανέκοψε προσωρινά αυτή την ανοδική πορεία. Σύμφωνα με ιστορικές πηγές, τα σφουγγάρια έχασαν την ποιότητά τους, πιθανότατα από μόλυνση στον κόλπο του Μεξικού, με αποτέλεσμα η παραγωγή να μειωθεί σημαντικά. Τότε, πολλοί αναζήτησαν διέξοδο στην αλιεία.

Χαρακτηριστικό είναι ότι μέχρι και το 1950 το Tarpon Springs κάλυπτε σχεδόν τη μισή ζήτηση των ΗΠΑ σε σφουγγάρια, μετατρέποντας τη μικρή πόλη σε παγκόσμια πρωτεύουσα των σφουγγαριών με συναλλαγές εκατομμυρίων δολαρίων.

Σήμερα, η ελληνική κοινότητα εκεί είναι μια από τις πιο οργανωμένες του εξωτερικού και πρόσφατα εξέλεξε δήμαρχο έναν Έλληνα γεννημένο στην Κάλυμνο, τον κ. Χρυσόστομο Αλαχούζο. Ο κ. Αλαχούζος μετανάστευσε με την οικογένειά του στο Tarpon Spings τη δεκαετία του ’60 και αφού πέρασε από διάφορα δημόσια αξιώματα με τη σημαντική βοήθεια της ελληνικής κοινότητας ανέλαβε στις αρχές του μήνα τα ηνία της πόλης. Όπως εξηγεί στο News247 στόχος του είναι να κρατήσει στενούς δεσμούς με την Ελλάδα μέσα από τη διατήρηση της γλώσσας, του πολιτισμού και της θρησκείας. “Ο δήμος μας είναι αδελφοποιημένος με τους αντίστοιχους της Καλύμνου, της Σύμης και της Χάλκης και διατηρούμε άριστες σχέσεις”, μας λέει σε άψογα ελληνικά ο κ. Αλαχούζος που κάθε χρόνο προσπαθεί να επισκέπτεται το νησί του. Μάλιστα, ο κ. Αλαχούζος ήταν από τους πρωτεργάτες της δημιουργίας ειδικών σχολείων στην πόλη που ως δεύτερη γλώσσα διδάσκουν τα ελληνικά, με δασκάλους που στέλνει εκεί η ελληνική πολιτεία. Όπως σημειώνει ο ίδιος

Το ελληνικό στοιχείο εδώ είναι πολύ έντονο. Είναι σαν να βρίσκεται κανείς στα Δωδεκάνησα.

Με τι ασχολούνται όμως σήμερα οι ελληνικές οικογένειες στο Tarpon Spings; Τι έχει απογίνει όλη αυτή η πλούσια κληρονομιά των σφουγγαράδων; “Έχει μετατραπεί σε τουριστικό αξιοθέατο” μας απαντά ο δήμαρχος. Πράγματι, το Tarpon Springs είναι πόλος έλξης για χιλιάδες τουρίστες που σπεύδουν να δουν τα σφουγγάρια, να μάθουν την ιστορία του τόπου μέσα από τις θρυλικές ιστορίες των σφουγγαράδων και να περπατήσουν στους δρόμους των “αμερικανικών Δωδεκανήσων”. “Οι Έλληνες σήμερα έχουν φτιάξει τουριστικές επιχειρήσεις και ελκύουν τουρίστες που έρχονται για να δουν από κοντά την πόλη των σφουγγαράδων και να μάθουν τον τρόπο που γινόταν η αλίευση τους” συμπληρώνει ο κ. Αλαχούζος που ως στόχο έχει θέσει την περαιτέρω επιχειρηματική ανάπτυξη του τόπου, με τον τουρισμό να αποτελεί πια το βασικό μοχλό ανάπτυξης.

1.400 διαφορετικές χρήσεις του φυσικού σφουγγαριού

Δεν είναι όμως λίγοι οι Έλληνες τρίτης και τέταρτης γενιάς πια που προσπαθούν να διατηρήσουν την τέχνη των παππούδων τους κρατώντας ενεργή τη βιομηχανία του σπόγγου. Μια εμβληματική μορφή στο Tarpon Springs είναι ο 89χρονος πλέον Γιώργος Μπιλλίρης ή απλά “Νονός” (Godfather) για τους ντόπιους. Ο κ. Μπιλλίρης όντας τρίτης γενιάς σφουγγαράς έκανε τη δεκαετία του 1980 την πιο αξιόλογη προσπάθεια αναβίωσης της σπογγαλιείας και δημιούργησε μια νέα γενιά σφουγγαράδων.  “Σήμερα υπάρχουν 1.400 διαφορετικές χρήσεις του φυσικού σφουγγαριού. Η ζήτηση είναι 12 φορές μεγαλύτερη από την παραγωγή και υπάρχει πρόβλημα λόγω της έλλειψης πια των σφουγγαριών. Σίγουρα το φυσικό σφουγγάρι κάνει καλύτερη δουλειά από το συνθετικό αλλά σήμερα το συνθετικό είναι μια απαραίτητη λύση” δηλώνει σε πρόσφατη συνέντευξή του σε αμερικανικό μέσο αναλύοντας τις συνθήκες της αγοράς. “Εμείς είμαστε η αιτία της ανάπτυξης του τουρισμού. Σήμερα υπάρχουν 125 επιχειρήσεις, 25 εστιατόρια και δεκάδες φούρνοι” προσθέτει ο “Nονός” που ακόμα και σήμερα, παρά την ηλικία του, δεν αποχωρίζεται την προβλήτα και το καΐκι του τον “Αη Νικόλα” που συνεχίζει να βγάζει σφουγγάρια από τα νερά του κόλπου του Μεξικό.

Τέλος, αξίζει να αναφερθούμε σε ένα από τα μεγαλύτερα γεγονότα στο Tarpon Springs, τον εορτασμό των Θεοφανίων, που είναι και ο μεγαλύτερος σε όλες τις ΗΠΑ. Είναι φανερό πως η ορθόδοξη πίστη είναι ένας ακόμη τρόπος για τη διατήρηση των δεσμών με την πατρίδα. Ο εορτασμός γίνεται στον εντυπωσιακό ορθόδοξο καθεδρικό ναό του Αγίου Νικολάου, ενώ η καθαγίαση των υδάτων που ακολουθεί προσελκύει χιλιάδες πιστούς και επισκέπτες.

*Πηγή φωτογραφιών: www.travlinmad.com