ΤΡΑΜΠάλα στη Μάλτα: Ανησυχία και αμηχανία της ΕΕ απέναντι στον Τραμπ

Ο νέος Αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ήταν το πρόσωπο που κυριάρχησε στη Σύνοδο Κορυφής, αν και δε βρισκόταν φυσικά στη Μάλτα.

Οι 27 όμως ηγέτες της ΕΕ συζήτησαν περισσότερο για τις διατλαντικές σχέσεις, παρά για το προσφυγικό και το μέλλον της Ευρώπης ή εκεί εστίασαν οι δημοσιογραφικές ερωτήσεις, καθώς στην πραγματικότητα βρίσκεται σε εξέλιξη ένας “ψυχρός πόλεμος” μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας από τη μία πλευρά και των Βρυξελλών και της Γερμανίας από την άλλη.

Χαρακτηριστικό ήταν ότι οι δημοσιογράφοι ρώτησαν εάν είναι μεγαλύτερος κίνδυνος για την Ευρώπη ο Τραμπ ή ο Πούτιν, με τον πρόεδρο της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ να επιχειρεί να διασκεδάσει την κατάσταση με χιούμορ απαντώντας αστειευόμενος: “Εγώ! Εγώ!” Ο δε πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ σχολίασε ότι τον ανέφεραν ως “ο δικός μας Ντόναλντ” και αυτό του άρεσε.

Τα χαμόγελα ήταν όμως παγωμένα και αμήχανα, καθώς ο Τραμπ δείχνει ξεκάθαρα να ενθαρρύνει διαλυτικές τάσεις στην ΕΕ και ακολουθεί πολιτική απομονωτισμού στον τομέα της οικονομίας και σε σχέση με το ΝΑΤΟ. Ο κ.Γιούνκερ δήλωσε “εγώ δεν αισθάνομαι ότι υπάρχει απειλή, αλλά αισθάνομαι ότι υπάρχει χώρος για να δώσει ο Τραμπ εξηγήσεις, καθώς δεν ξέρει καλά την Ευρώπη όπου οι λεπτομέρειες παίζουν ρόλο”. Η Μέρκελ επιχείρησε να κρατήσει χαμηλούς τόνους μπαίνοντας, σημειώνοντας ότι προτεραιότητα είναι η συζήτηση για την Ευρώπη και όχι για άλλα μέρη κόσμου, ενώ ο Φρανσουά Ολάντ εστίασε στην ανάγκη αλληλεγγύης εντός της ΕΕ, διαμηνύοντας ότι δεν υπάρχει προστασία εκτός και σημειώνοντας ότι δεν ξέρουμε τι πραγματικά θέλει ο πρόεδρος των ΗΠΑ από το ΝΑΤΟ.

Ο Τραμπ έριξε βαριά τη σκιά του και στη συνέντευξη τύπου, όπου οι ηγέτες της ΕΕ εξέφρασαν ανησυχίες για ορισμένες αποφάσεις που έχει λάβει η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ, ωστόσο τόνισαν ότι οι Βρυξέλλες είναι αναγκαίο να συνεργαστούν με τις ΗΠΑ.

“Εκφράστηκε ανησυχία μεταξύ των 28 για ορισμένες αποφάσεις που έλαβε η νέα αμερικανική κυβέρνηση και ορισμένες από τις στάσεις που υιοθετεί”, είπε ο πρωθυπουργός της έχουσας την προεδρία της ΕΕ Μάλτας, Τζόζεφ Μουσκάτ, σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε. “Δεν υπήρχε καμία αίσθηση αντιαμερικανισμού. Υπήρχε η αίσθηση ότι χρειάζεται να συνεργαστούμε με τις ΗΠΑ αλλά πρέπει να δείξουμε ότι δεν μπορούμε να παραμένουμε σιωπηλοί όταν το θέμα αφορά τις αρχές μας. Πρέπει να μιλάμε και θα μιλάμε όταν πιστεύουμε ότι καταπατώνται αυτές οι αρχές”, τόνισε.

“Οι αλλαγές στην παγκόσμια κονίστρα μάς υπενθυμίζουν πόσο σημαντική είναι μια ισχυρή ΕΕ”, ανέφερε ο πρόεδρος της ΕΕ Ντόναλντ Τουσκ, στην κοινή συνέντευξη Τύπου μετά την ολοκλήρωση της Συνόδου Κορυφής για το προσφυγικό/μεταναστευτικό με τον πρωθυπουργό της Μάλτας Τζόζεφ Μούσκατ και τον πρόεδρο της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ.

«Η διατλαντική συνεργασία παραμένει μια μεγάλη προτεραιότητα για εμάς, διότι ήταν ένας σταθερός πυλώνας του ελευθέρου κόσμου. Ταυτοχρόνως ξέρουμε ότι σήμερα δεν υπάρχει άλλη επιλογή από να ανακτήσουμε την εμπιστοσύνη στις δικές μας δυνάμεις», τόνισε ο Ντ. Τούσκ, σημειώνοντας πως μετά τη συνέντευξη Τύπου οι ηγέτες των χωρών-μελών της Ένωσης θα συναντηθούν για να συζητήσουν την Ευρώπη του μέλλοντος σε επίπεδο 27, και επίσης όλα αυτά σε σχέση με τον επικείμενο εορτασμό της Συνθήκης της Ρώμης.

Η καγκελάριος της Γερμανίας Άγγελα Μέρκελ τόνισε ότι η Ευρώπη θέλει να συνεχίσει τη συνεργασία της με τις ΗΠΑ για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Σύμφωνα με την καγκελάριο, οι ηγέτες των χωρών-μελών της ΕΕ συμφώνησαν ότι είναι προς το συμφέρον τους να έχουν καλές διατλαντικές σχέσεις όποτε αυτό είναι δυνατόν.

Αναφερόμενη στο Brexit, η Μέρκελ είπε ότι είναι ικανοποιημένη για τη δήλωση που έκανε η πρωθυπουργός της Βρετανίας Τερέζα Μέι η οποία είπε ότι θέλει μια ισχυρή Ευρώπη.

Πιο επιθετικός ήταν ο πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ.

“Πρέπει να συντονίσουμε τις δικές μας προσπάθειες, τις δράσεις, να έχουμε τα απαραίτητα οικονομικά μέτρα σε ευρωπαϊκό επίπεδο μέσω ενός ταμείου και οφείλουμε να έχουμε μια στρατηγική αυτονομία. Πρώτα απ’ όλα γιατί είναι προς το συμφέροντα της Ευρώπης και αυτή είναι η θέληση την οποία πρέπει να διατρανώσουμε. Να έχουμε εγγυημένη τη δική μας προστασία βασιζόμενοι στις δικές μας δυνάμεις.

Επιπλέον, πρέπει να καταδείξουμε προς τον κόσμο αυτή μας την ισχύ, και αν οι σχέσεις μας με τις ΗΠΑ αλλάξουν, αν δηλαδή υπάρξουν κάποιες συζητήσεις σχετικά με τη συμμετοχή σε οικονομικό επίπεδο, πρέπει να υπάρχει μια ομόφωνη θέληση της Ευρώπης. Και είμαι σίγουρος ότι θα μπορέσουμε να διασφαλίσουμε τη δική μας άμυνα στο πλαίσιο της συμμαχίας”, ανέφερε ο Γάλλος πρόεδρος και προσέθεσε:

“Το δεύτερο συμπέρασμα που πρέπει να αντληθεί είναι ότι η Ευρώπη είναι η πρώτη οικονομική δύναμη του κόσμου σε επίπεδο οικονομικό, εξαγωγών, και πρέπει η Ευρώπη να προασπιστεί τα δικά της συμφέροντα. Και αν υπάρχουν εμπορικές συμφωνίες θα πρέπει να τις συνομολογεί η ίδια η Ευρώπη σε σχέση με άλλες χώρες, όπως για παράδειγμα με τις ΗΠΑ”.

Ο κ. Ολαντ υπογράμμισε ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να αποδεχτεί μια αλλαγή αυτών των σχέσεων, ακόμα και αν υπάρχουν κανόνες που μπορούν να αλλάξουν.

«Η αποστολή της Ευρώπης είναι να διεξαγάγει αυτόν τον διάλογο για την προάσπιση των δικών της συμφερόντων», είπε, σημειώνοντας ότι οι ΗΠΑ θέλουν να αλλάξουν τους κανόνες τους παιχνιδιού και θέλουν να λάβουν μονομερείς δράσεις. Κάποιες φορές θέλουν να έχουν ένα πιο προστατευτικό χαρακτήρα.

Αναφερόμενος στο τρίτο συμπέρασμα, που αφορά τις σχέσεις με τη Ρωσία, είπε ότι «η Ευρώπη έχει ανοίξει ένα διάλογο με τη Ρωσία», ενώ και «οι ΗΠΑ με τη νέα κυβέρνηση, θα έχουν εκ νέου διάλογο με τη Ρωσία».

Υπενθύμισε, ότι για την Ουκρανία η ευρωπαϊκή θέση είναι ότι οι κυρώσεις συνδέονται με την πραγματοποίηση των συμφωνιών του Μινσκ, σημειώνοντας ότι «αυτό που συμβαίνει στην Ουκρανία επί του παρόντος δεν συνδέεται με τους στόχους που είχαμε θέσει εξαρχής».