Μηχανή του χρόνου: Η αρχαιότερη πλεύση ανοιχτής θάλασσας έγινε στις Κυκλάδες
Πώς ένας πολύτιμος λίθος από την Μήλο «γέννησε» τη ναυσιπλοΐα. Ποιοι ήταν οι πρώτοι θαλασσοπόροι;
- 08 Ιουνίου 2017 09:19
Από τη mixanitouxronou.gr : «Η αρχαιότερη πλεύσις ανοιχτής θάλασσας στον κόσμο έλαβε χώρα στο Αιγαίο. Αυτό καταδεικνύουν παλαιολιθικά εργαλεία από οψιανό της Μήλου που βρέθηκαν στο σπήλαιο Φράγχθι της Αργολίδας στην Πελοπόννησο και χρονολογούνται το 9000-8000 π.Χ., αποκαλύπτοντας ότι οι άνθρωποι ταξίδευαν στο Αιγαίο ήδη από το 11000 π.Χ. Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι το αρχαιότερο αυτό ταξίδι ίσως να έγινε με παπυρέλλα, πλοιάριο από δέσμες παπύρου δηλ. καλαμιών παπύρων.
Στη συνέχεια για την κατανόηση του θαλάσσιου δρόμου του οψιδιανού από τη Μήλο στο Φράγχθι, το 1989 κατασκευάστηκε στο πλαίσιο του προγράμματος Πειραματικής Αρχαιολογίας, μια αμφίπρωρη παπυρέλλα. Το πειραματικό της ταξίδι αποκάλυψε ότι για την πλεύση της απαιτούνταν εξειδικευμένο πλήρωμα με ναυτικές γνώσεις και ότι ένα ταξίδι στις Κυκλάδες με παπυρέλλα κατά τη Μεσολιθική εποχή ήταν δυνατό να πραγματοποιηθεί με στάσεις στα ενδιάμεσα νησιά.
Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι το αρχαιότερο αυτό ταξίδι ίσως να έγινε με παπυρέλλα, πλοιάριο από δέσμες παπύρου (καλαμιών παπύρων). Μικρογραφία εκτίθεται στο Μουσείο Ηρακλειδών στο κτίριο της Αποστόλου Παύλου 37 στο Θησείο. Έργο του μικροναυπηγού Δημήτρη Μάρα
Οψιανός. Ο πολύτιμος λίθος από τη Μήλο «γέννησε» τη ναυσιπλοΐα
Νέες μελέτες ευρημάτων από τη μικρασιατική ακτή (Τροία, περιοχή Σμύρνης και Βουρλών, Αϊδίνι, Μίλητος) αποτελούν μάρτυρες της εξάπλωσης των προϊόντων από τις Κυκλάδες κατά την 3η και 2η χιλιετία π.Χ. Έμποροι και ναυτικοί από τη Μήλο, τη Σύρο, τη Νάξο, την Αγία Ειρήνη Κέας και το Ακρωτήρι Θήρας, πουλούσαν εκεί τα προϊόντα τους, αρχικά πολυτελή και κατόπιν χρηστικά, επηρεάζοντας έτσι τα τοπικά εργαστήρια.
Όπως υποστήριξε ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Αγκυρας Βασίλ Σαχόγλου στο πλαίσιο του κυκλαδικού αρχαιολογικού σεμιναρίου«Cycladica της 3ης και 2ης χιλιετίας π.Χ. από τη χερσόνησο των Βουρλών στην περιοχή της Σμύρνης», οι Κυκλάδες, ενδιάμεσοι σταθμοί στο Αιγαίο Πέλαγος, συνδέουν πολιτισμικά τη Μικρά Ασία και την ηπειρωτική Ελλάδα από τους πρωιμότατους χρόνους. Σύμφωνα με Έλληνες και Τούρκους αρχαιολόγους , ανάμεσα στους οποίους και ο Ν. Κοντολέων, η ναυσιπλοΐα εξαπλώθηκε στο Αιγαίο στην αρχή λόγω του οψιανού, ενός πολύτιμου λίθου από τη Μήλο. Παρότι οψιανός υπήρχε και στην Καπαδοκία, ήταν ευκολότερη η μεταφορά του στη μικρασιατική ακτή μέσω πλοίων.
Οψιδιανός από τη Μήλο βρέθηκε στη Μικρασία. Αποτελεί φυσικό ηφαιστειακό γυαλί, που σχηματίστηκε από την απότομη ψύξη της λάβας όταν χύθηκε από τα έγκατα της Γης. Εκτός από την κοσμηματοποιία και την διακόσμηση, ο οψιδιανός χρησιμοποιείται για την κατασκευή πολύ αιχμηρών χειρουργικών λεπίδων
Έτσι, ο οψιανός συνέδεσε τις περιοχές αυτές μέσω ανταλλαγών και επέτρεψε στους νησιώτες να φτάσουν πέρα από τον δικό τους χώρο και να εξερευνήσουν την περιοχή της Σμύρνης και των Βουρλών από τη Νεολιθική περίοδο και μετά. Ποικίλα κυκλαδικά ή κυκλαδίζοντα στοιχεία στα ταφικά έθιμα, την κεραμική και τα μικρά ευρήματα επισημαίνονται σε παράκτιες θέσεις, όπως η Ιασός, η Μίλητος, το Liman Tepe, το Bakla Tepe και η Τροία. Η περίοδος αυτή απηχεί επίσης την πιο ένδοξη φάση του κυκλαδικού πολιτισμού. Μετά τα μέσα της 3ης χιλιετίας π.Χ., με την αυξανόμενη ζήτηση για μέταλλα και την εμφάνιση του «Δικτύου Ανατολικού Εμπορίου», η Μικρά Ασία εισέρχεται σε μια νέα φάση που περιλαμβάνει εκτεταμένες διαπεριφερειακές επαφές.
Οι Μινωίτες ήταν σπουδαίοι θαλασσοπόροι και δεινοί έμποροι, όπως δείχνουν τα ευρήματα σε πολλά σημεία του Αιγαίου και της Μεσογείου, αλλά είχαν προηγηθεί άλλοι, εξίσου καλοί στους θαλάσσιους δρόμους: οι Κυκλαδίτες. Τα Πλοία των Μινωϊτών ήταν πρώιμα κωπήλατα – ιστιοφόρα. Έφεραν 42 πλατιά κουπιά και 55 περίπου άτομα πλήρωμα και το μήκος τους έφθανε τα 30 μέτρα. Ο εντυπωσιακός θρόνος του κυβερνήτη, το στέγαστρο των κωπηλατών και η επιμελημένη διακόσμηση της πλώρης και της πρύμνης είναι τα κύρια χαρακτηριστικά τους που τονίζονται ιδιαίτερα στη περίφημη τοιχογραφία των πλοίων του προϊστορικού οικισμού του Ακρωτηρίου της Σαντορίνης.
Η χερσόνησος των Βουρλών είναι μια από τις κύριες πύλες της ηπειρωτικής Μικράς Ασίας που οδηγεί στο Αιγαίο κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου και το Liman Tepe, ως το πιο σημαντικό λιμάνι της περιοχής, έφθασε στο αποκορύφωμα της ανάπτυξής του κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Ύστερα από κάποιο πιθανό κλιματικό φαινόμενο -το οποίο θα μπορούσε να ήταν ένας από τους κύριους λόγους που προκάλεσε την κατάρρευση του «Δικτύου Ανατολικού Εμπορίου» κατά τη διάρκεια του τελευταίου τετάρτου της 3ης χιλιετίας π.Χ.- μια νέα δύναμη άρχισε να αναδύεται στην Κρήτη, μια περιοχή που βρίσκεται πέρα από τα όρια του ανωτέρω δικτύου. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ από HERAKLEIDON MUSEUM: Δείτε την έκθεση στο κτίριο της Αποστόλου Παύλου 37 στο Θησείο. Ένα μοναδικό ταξίδι στην ελληνική ναυπηγική και ναυσιπλοΐα από την προϊστορική αρχαιότητα έως τις αρχές του 20ού αιώνα.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ από HERAKLEIDON MUSEUM: Δείτε την έκθεση στο κτίριο της Αποστόλου Παύλου 37 στο Θησείο. Ένα μοναδικό ταξίδι στην ελληνική ναυπηγική και ναυσιπλοΐα από την προϊστορική αρχαιότητα έως τις αρχές του 20ού αιώνα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ ΣΤΗ ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ:
