ΣΥΝ Αλέξη και χείρα κίνει: Από την αποτυχία του ’93 στο ιστορικό 2015
Τα στάδια μετατροπής του ΣΥΡΙΖΑ σε ενιαίο πολιτικό φορέα. Πώς φτάσαμε στη νίκη του 2015 και στη συμμαχία με τους ΑΝ.ΕΛ. για αντιμνημονιακή κυβέρνηση (Pics)
- 26 Ιανουαρίου 2015 15:04
Κυριακή, 25 Ιανουαρίου. Για πρώτη φορά στη χώρα έρχεται πρώτο σε εκλογική διαδικασία κόμμα προερχόμενο από τον χώρο της Αριστεράς και οδεύει προς σχηματισμό κυβέρνησης στην οποία δεν μετέχει το ΠΑΣΟΚ και η Νέα Δημοκρατία.
Από τα Προπύλαια, στο κέντρο της Αθήνας, ο θριαμβευτής της βραδιάς, Αλέξης Τσίπρας προανήγγειλε το τέλος της λιτότητας και του μνημονίου και έθεσε ως προτεραιότητα της νέας κυβέρνησης “να αποκτήσουν η χώρα κι ο λαός την χαμένη τους αξιοπρέπεια”.
Την επόμενη μέρα, μη λαμβάνοντας την αυτοδυναμία των 151 εδρών, προχώρησε σε συνεργασία με τον Πάνο Καμμένο των Ανεξαρτήτων Ελλήνων συγκροτώντας ένα κοινό, “αντιμνημονιακό μέτωπο” σε μια προγραμματική συμφωνία που άρχισε να οικοδομείται δύο χρόνια πριν.
Η ανοδική πορεία του ΣΥΡΙΖΑ αποτυπώνεται βήμα-βήμα στις εκλογικές διαδικασίες των τελευταίων 11 ετών.
Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε λάβει 3,26% (6 έδρες) το 2004, 5,04% (14 έδρες) το 2007, 4,60% (13 έδρες) το 2009, 16,79% (52 έδρες) τον Μάιο του 2012 και 26,89% (71 έδρες) τον Ιούνιο του 2012.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Και η αρχή του ΣΥΡΙΖΑ ως ενιαίο κόμμα εντοπίζεται τον Μάιο του 2012.
Πρόκειται για τη χρονιά κατά την οποία ο ΣΥΡΙΖΑ υπέβαλε στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου ιδρυτική δήλωση ως ενιαίο κόμμα, με απώτερο στόχο να μη χάσει την πριμοδότηση των πενήντα εδρών, αν εκλεγόταν πρώτο κόμμα στις εκλογές του Ιουνίου του ίδιου χρόνου.
Το 2013 προχώρησε και στην ουσιαστική ενοποίησή του, με το 1ο Συνέδριο που έλαβε χώρα στο Ολυμπιακό Κλειστό Γυμναστήριο Φαλήρου (Τάε Κβον Ντο) στις 10-14 Ιουλίου.
Πριν από τον ενιαίο ΣΥΡΙΖΑ όμως, υπήρχε ο Συνασπισμός.
Ο ΣΥΝ και οι “αριστερές στροφές”
Ο Συνασπισμός δημιουργήθηκε ως εκλογική συμμαχία πριν τις εθνικές εκλογές του 1989, έχοντας ως κύριους εταίρους τα δύο μεγαλύτερα κόμματα της Αριστεράς: το ΚΚΕ και την Ελληνική Αριστερά (Ε.ΑΡ.), μετεξέλιξη του ευρωκομμουνιστικού ΚΚΕ Εσωτερικού.
Το 1991, οι αποκαλούμενοι “ανανεωτικοί”, οι οποίοι ζητούσαν αναθεώρηση βασικών αρχών της θεωρίας και λειτουργίας του κόμματος, αποχώρησαν από το κόμμα, ύστερα από την επικράτηση της μαρξιστικής-λενινιστικής πτέρυγας στο 13ο Συνέδριο. Είχε ήδη προηγηθεί η διάσπαση της ΚΝΕ και του ΚΚΕ το 1989 και η συγκρότηση του Νέου Αριστερού Ρεύματος (ΝΑΡ) και της ΚΝΕ-ΝΑΡ.
Οι αποχωρήσαντες ήταν πλειοψηφία σε πολλές κομματικές οργανώσεις βάσης (τοπικές οργανώσεις), και περίπου το 45% της Κεντρικής Επιτροπής, μεταξύ των οποίων και ο απελθών γραμματέας του κόμματος Γρηγόρης Φαράκος.
Μετά από αυτό, οι ανανεωτικοί του ΚΚΕ και τα υπόλοιπα κόμματα της συμμαχίας, αποφάσισαν να μετατρέψουν το Συνασπισμό σε ενιαίο πολιτικό κόμμα.
Το 1993 ο Συνασπισμός απέτυχε να μπει στη Βουλή (με ποσοστό 2,94%) και η πρόεδρος Μαρία Δαμανάκη παραιτήθηκε.
Το 1994 έχοντας πρόεδρο το Νίκο Κωνσταντόπουλο, ο Συνασπισμός πέτυχε το μεγαλύτερο ποσοστό της ιστορίας του ως κόμμα, λαμβάνοντας στις ευρωεκλογές ποσοστό 6,26%. Δύο χρόνια αργότερα (1996), πήρε το μεγαλύτερο ποσοστό της μέχρι τότε ιστορίας του σε εθνικές εκλογές (5,1%).
Στις εθνικές εκλογές του 2000 υποστηρίχθηκε και από το μικρό κόμμα Ανανεωτική Κομμουνιστική Οικολογική Αριστερά (ΑΚΟΑ) και έλαβε 3,20%.
Μετά τις εκλογές ένα μικρό κομμάτι, που από καιρό ζητούσε προσέγγιση με το ΠΑΣΟΚ, αποχώρησε από το Συνασπισμό, καταγγέλλοντας την ηγεσία του για “αριστερή στροφή”. Τα στελέχη αυτά ίδρυσαν τη βραχύβια Ανανεωτική και Εκσυγχρονιστική Κίνηση της Αριστεράς (ΑΕΚΑ).
Η ΑΕΚΑ απέτυχε να προσελκύσει περισσότερα από μερικές δεκάδες μέλη του Συνασπισμού και σε λίγους μήνες αρχικά διασπάστηκε και μετά διαλύθηκε, όταν ο επικεφαλής της Νίκος Μπίστης έγινε υφυπουργός στην τελευταία κυβέρνηση του Κώστα Σημίτη (ΠΑΣΟΚ).
Με το ίδιο επιχείρημα της “αριστερής στροφής” αποχώρησε το 2003 και η βουλευτής Μαρία Δαμανάκη, όμως ούτε αυτή κατάφερε να προκαλέσει σοβαρούς τριγμούς στην κομματική βάση, πόσω μάλλον αφού κατέβηκε στις εκλογές του 2004 ως υποψήφια Βουλευτής Επικρατείας με το ΠΑΣΟΚ.
Στις βουλευτικές εκλογές του Απριλίου 2004, ο Συνασπισμός μαζί με μικρότερα αριστερά κόμματα και οργανώσεις συγκρότησε τη συμμαχία “Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς”.
Πριν φτάσουμε όμως στη νίκη του 2015, είχαμε τις ζυμώσεις-ορόσημο του 2001.
Οι διαδικασίες που οδήγησαν στη συγκρότησή του ΣΥΡΙΖΑ εντοπίζονται στη δημιουργία του Χώρου Διαλόγου για την Ενότητα και Κοινή Δράση της Αριστεράς εκείνη τη χρονιά.
Σε αυτόν τον Χώρο συμμετείχαν διάφοροι αριστεροί πολιτικοί φορείς, ενίοτε διαφορετικών ιστορικών ή ιδεολογικών καταβολών, με κοινή όμως δράση στα κομβικά ζητήματα που είχαν απασχολήσει την ελληνική κοινωνία κατά τα τέλη της δεκαετίας του ’90 όπως η Νατοϊκή εισβολή στο Κοσσυφοπέδιο, οι ιδιωτικοποιήσεις, τα κοινωνικά δικαιώματα κ.ά.
Η συμφωνία με Γλέζο και η Πρωτοβουλία για τη Συσπείρωση του 2004
Αν και ο Χώρος Διαλόγου δεν ήταν πολιτική οργάνωση, αλλά μία προσπάθεια μόνιμης όσμωσης των κομμάτων και οργανώσεων που τον συναπάρτιζαν, από τους κόλπους του προέκυψαν κάποιες υποψηφιότητες για τις εκλογές του 2002 με πιο επιτυχημένη αυτήν του Μανώλη Γλέζου στην Υπερνομαρχία Αθηνών – Πειραιώς.
Στην πορεία προς τις εθνικές εκλογές του 2004 οι περισσότεροι από τους πολιτικούς φορείς του Χώρου Διαλόγου (ΣΥΝ, ΑΚΟΑ, η ΚΕΔΑ, ΔΕΑ, ΚΟΕ, Ενεργοί Πολίτες και ανένταχτες προσωπικότητες) αναζήτησαν τις δυνατότητες συμμετοχής σε κοινό ψηφοδέλτιο, μία κίνηση που ονομάστηκε Πρωτοβουλία για τη Συσπείρωση.
Αποτέλεσμα ήταν η συγκρότηση του Συνασπισμού της Ριζοσπαστικής Αριστεράς τον Ιανουάριο του 2004, στον οποίο συμμετείχαν όλοι οι παραπάνω εκτός της ΚΟΕ (η οποία όμως δήλωσε ότι τον υποστηρίζει). Στις εκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ έλαβε 3,3% και εξέλεξε έξι βουλευτές, όλους προερχόμενους από το ΣΥΝ.
Τρεις μήνες αργότερα ο ΣΥΝ συμμετείχε αυτόνομα στις ευρωεκλογές του Ιουνίου 2004, ενώ πολλοί από τους συμμάχους του εξέφρασαν την υποστήριξή τους στον ιδεολογικά συγγενή συνδυασμό “Γυναίκες για μια άλλη Ευρώπη”.
Στον τελευταίο μάλιστα συμμετείχαν και πολλές υποψήφιες που στις εθνικές εκλογές είχαν συμμετάσχει στον ΣΥΡΙΖΑ.
Τα χρόνια του Αλαβάνου
Τον Δεκέμβριο του 2004 διεξήχθη το 4ο συνέδριο του ΣΥΝ, όπου υπερίσχυσε με μεγάλη πλειοψηφία η πολιτική πλατφόρμα που, μεταξύ άλλων, ζητούσε αναζωογόνηση και αναβάθμιση του ΣΥΡΙΖΑ.
Νέος πρόεδρος του κόμματος εκλέχθηκε ο Αλέκος Αλαβάνος, υποστηρικτής αυτής της αντίληψης.
Το συγκεκριμένο αποτέλεσμα αποτέλεσε κομβικό σημείο για την ύπαρξη του ΣΥΡΙΖΑ, αφού διαμόρφωσε τους όρους υπέρβασης της εσωτερικής κρίσης και αναθέρμανσης του εγχειρήματος.
Η επόμενη εκλογική δοκιμασία για τις δυνάμεις της συνεργασίας ήρθε στις εκλογές του 2006, όπου σε πολλές περιοχές στηρίχθηκαν κοινοί υποψήφιοι με αξιοσημείωτα αποτελέσματα.
Στις ευρωεκλογές της 7ης Ιουνίου 2009, ο ΣΥΡΙΖΑ έλαβε την πέμπτη θέση με 4,70% και εξέλεξε έναν ευρωβουλευτή, τον Νίκο Χουντή.
Το αποτέλεσμα αυτό θεωρήθηκε ως αποτυχία, ιδιαίτερα σε σύγκριση με τα διψήφια δημοσκοπικά ποσοστά της άνοιξης του 2008. Συνέπεια του αποτελέσματος ήταν μια νέα εσωκομματική κρίση στον ΣΥΝ και η οξεία κριτική από την μειοψηφική, ανανεωτική του πτέρυγα.
Στην συνεδρίαση της γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ την Τετάρτη 17 Ιουνίου 2009, ο Αλέκος Αλαβάνος ανακοίνωσε την πρόθεσή του να παραιτηθεί από το βουλευτικό αξίωμα και κατά συνέπεια και από την θέση του επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας. Στην επίσημη ενημέρωση μετά το πέρας της συνεδρίασης, ο συντονιστής της γραμματείας, Γιάννης Θεωνάς, δήλωσε:
“Στη συνεδρίαση της Γραμματείας ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ Αλέκος Αλαβάνος παρουσίασε την εκτίμησή του για το αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών και ταυτόχρονα εξέφρασε την πρόθεσή του να παραιτηθεί από το βουλευτικό αξίωμα. Η Γραμματεία με ομόφωνη απόφαση των παρόντων δεν αποδέχτηκε την παραίτηση. Παρέπεμψε το θέμα να συζητηθεί στην επόμενη συνεδρίαση της Γραμματείας την προσεχή Δευτέρα”.
Αξιοσημείωτο είναι ότι η γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ συνεδρίασε παρά τη δηλωμένη αδυναμία του ΣΥΝ, κύριας συνιστώσας του ΣΥΡΙΖΑ, να μετάσχει στην συγκεκριμένη συνεδρίαση. Την επόμενη εβδομάδα ο Αλέκος Αλαβάνος ανακάλεσε την παραίτησή του.
Και εγένετο, Τσίπρας
Στις 18-19/7/2009 συνεδρίασε το Πανελλαδικό σώμα του ΣΥΡΙΖΑ για την αποτίμηση του αποτελέσματος των ευρωεκλογών.
Mε την έναρξη της προεκλογικής περιόδου των βουλευτικών εκλογών της 4 Οκτώβρη, ο Αλέκος Αλαβάνος δήλωσε την πρόθεσή του να μην είναι υποψήφιος βουλευτής.
Στις εκλογές του 2009 επικεφαλής του ψηφοδελτίου τέθηκε ο Αλέξης Τσίπρας, πρόεδρος του ΣΥΝ. Εξελέγη σε αυτό το αξίωμα από το 5ο Συνέδριο (7-10 Φεβρουαρίου 2008) με ποσοστό 70%, το μεγαλύτερο που έχει λάβει υποψήφιος πρόεδρος του κόμματος (δεν προσμετράται η επανεκλογή του Νίκου Κωνσταντόπουλου από το 2ο Συνέδριο το Μάρτιο του 1996, όταν δεν υπήρχε συνυποψήφιος).
Στην πρώτη του εκλογική μάχη συγκέντρωσε μόλις 4,6%.
Η μέχρι τότε πολιτική του κόμματος, απέδωσε στο ΣΥΡΙΖΑ στις βουλευτικές εκλογές της 6ης Μαΐου 2012 το ποσοστό 16,78%, από 4,6% που είχε αποσπάσει στις εκλογές του 2009, επιτυγχάνοντας ένα ιστορικό ρεκόρ στα μεταπολιτευτικά εκλογικά χρονικά της Ελλάδας για κόμμα της Αριστεράς.
Λόγω αδυναμίας σχηματισμού κυβέρνησης, προκηρύχθηκαν νέες εκλογές για την Κυριακή 17 Ιουνίου. Στις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου του 2012 ο ΣΥΡΙΖΑ ανέβασε τα ποσοστά του στο 26,89%.
Για πρώτη φορά ο ΣΥΡΙΖΑ κατέβηκε στις εκλογές ως ενιαίο κόμμα και όχι ως συνασπισμός κομμάτων και για πρώτη φορά στην ιστορία του διεκδίκησε την εξουσία και τελικά αναδείχθηκε σε αξιωματική αντιπολίτευση.
Στις ευρωεκλογές του 2014 ο ΣΥΡΙΖΑ αναδείχθηκε πρώτο κόμμα στην Ελλάδα με ποσοστό 26,60%, εκλέγοντας 6 ευρωβουλευτές.
Στο εργατικό κίνημα, ο ΣΥΡΙΖΑ με την παράταξη Μαχητική Εργατοϋπαλληλική Ταξική Ανατροπή (ΜΕΤΑ) συμμετέχει στην ΓΣΕΕ , ενώ μαζί με άλλες δυνάμεις της Αριστεράς (ΑΝΤΑΡΣΥΑ κ.ά.), όπως και με ανένταχτους εργαζόμενους συνδικαλιστές, στηρίζουν και τον Συντονισμό Πρωτοβάθμιων Σωματείων.
Πρώτο Συνέδριο του ΣΥ.ΡΙΖ.Α
Το πρώτο και ιδρυτικό συνέδριο του κόμματος, πραγματοποιήθηκε από τις 10 έως και τις 14 Ιουλίου 2013, στο Ολυμπιακό Κλειστό Γυμναστήριο Φαλήρου (Τάε Κβον Ντο). Στο συνέδριο συμμετείχαν περίπου 3.500 σύνεδροι. Μεταξύ των ομιλιών των συνέδρων, αξιοσημείωτη ήταν αυτή του Μανώλη Γλέζου, ο οποίος τάχθηκε κατά της αυτοδιάλυσης του συνασπισμού των κομμάτων.
Ακόμα ο επικεφαλής της Διεθνιστικής Εργατικής Αριστεράς Αντώνης Νταβανέλος επεσήμανε ότι η συνιστώσα αυτή δεν θα αυτοδιαλυθεί.
Εν μέσω αντιδράσεων βρέθηκε η συμβιβαστική λύση ανάμεσα στον Αλέξη Τσίπρα και στις συνιστώσες και υπερψηφίστηκε το Σάββατο 13 Ιουλίου η ιδεολογική – ιδρυτική Διακήρυξη και το κείμενο της Πολιτικής Απόφασης του ενιαίου ΣΥΡΙΖΑ. Στο κλείσιμο του Συνεδρίου, εξελέγη η νέα Κεντρική Επιτροπή του κόμματος, αποτελούμενη από 200 μέλη του κόμματος. Παράλληλα, εξελέγη ο πρόεδρος του ενιαίου πλέον κόμματος.
Βασικά στοιχεία του Καταστατικού είναι:
1. Ο ΣΥΡΙΖΑ λειτουργεί συλλογικά και δημοκρατικά, δρα σύμφωνα με τις αποφάσεις της πλειοψηφίας, σέβεται και κατοχυρώνει τη διαφορετική άποψη. (Άρθρο 2 παραγρ.2). Για το λόγο αυτό ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. είναι κόμμα με ΤΑΣΕΙΣ.
2. Η δημοκρατική λειτουργία κατοχυρώνεται επειδή σε όλες τις ψηφοφορίες είναι δυνατό να ισχύει ως εκλογικό σύστημα η ΑΠΛΗ ΑΝΑΛΟΓΙΚΗ. 3.Ο κεντρικός στόχος που θέτει σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ είναι η ανατροπή της κυριαρχίας των δυνάμεων του νεοφιλελευθερισμού και των μνημονίων, των δυνάμεων της κοινωνικής καταστροφής, είναι η ανάδειξη μιας κυβέρνησης της συμπαραταγμένης Αριστεράς, στηριγμένης σε μια πλατιά κοινωνική συμμαχία. (ΠΡΟΟΙΜΙΟ ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΟΥ)
Οι αρχικές συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ
Αρχικά μέλη, κόμματα και οργανώσεις, του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. το 2004 ήταν οι ΣΥΝ, ΑΚΟΑ, ΚΕΔΑ, ΔΕΑ, και Ενεργοί Πολίτες. Στη συνέχεια εντάχθηκε πλήρως και η ΚΟΕ. Αμέσως μετά, το ίδιο έτος, εντάχθηκε και η Οργάνωση Κόκκινο, η οποία διασπάστηκε από τη ΔΕΑ.
Πριν τις εθνικές εκλογές του 2007, εντάχθηκαν ως συνιστώσες του, το ΔΗΚΚΙ και η Οικολογική Παρέμβαση. Παράλληλα, συμμετείχε στα ψηφοδέλτια και εκπρόσωπος του ΛΕΥΚΟ, όχι όμως ως συνιστώσα, το οποίο δεν θεωρείται ότι υπήρξε ποτέ μέρος του ΣΥΡΙΖΑ.
Μέχρι το τέλος του 2007, διαλύθηκε η Οικολογική Παρέμβαση και ως εκ τούτου έπαψε να είναι μέρος του ΣΥΡΙΖΑ. Το 2008 εντάσσονται ως συνιστώσες, οι πολιτικές Οργανώσεις Ξεκίνημα, Ρόζα και Οικοσοσιαλιστές Ελλάδας.
Το 2011 αποχωρεί από το σχήμα το Ξεκίνημα και εντάσσονται οι ΑΠΟ, οργάνωση που διασπάστηκε από το Κόκκινο και οι Ριζοσπάστες, οργάνωση που διασπάστηκε από τους Ενεργούς Πολίτες.
Το 2012 έγινε επίσημα ενιαίο κόμμα χωρίς εσωτερικές ομάδες.
Το Who is Who του Αλέξη Τσίπρα
Διπλωματούχος πολιτικός μηχανικός ΕΜΠ με μεταπτυχιακές σπουδές στην Πολεοδομία και Χωροταξία, έχει εργαστεί ως πολιτικός μηχανικός στον κατασκευαστικό κλάδο.
Έχει εκπονήσει μελέτες για την οργάνωση του αστικού χώρου και την αντιπλημμυρική προστασία.
Οργανώθηκε στην αριστερά στα μαθητικά του χρόνια από τις γραμμές της ΚΝΕ. Συμμετείχε ενεργά στο μαθητικό κίνημα κατά την περίοδο των καταλήψεων ’90-’91 και στη συνέχεια στο φοιτητικό κίνημα.
Ως φοιτητής δραστηριοποιήθηκε μέσα από τα φοιτητικά σχήματα της ανανεωτικής αριστεράς, και διετέλεσε μέλος του ΔΣ του Συλλόγου Φοιτητών Πολιτικών Μηχανικών ΕΜΠ και μέλος της συγκλήτου του ΕΜΠ.
Ήταν, επίσης, μέλος του ΚΣ της ΕΦΕΕ την περίοδο 1995-1997.
Το 1999 εκλέχθηκε γραμματέας της Νεολαίας του Συνασπισμού, θέση που διατήρησε μέχρι το 3ο Συνέδριο της Οργάνωσης το Μάρτιο του 2003.
Ως γραμματέας της Νεολαίας Συνασπισμού συμμετείχε ενεργά στις διεργασίες συγκρότησης του Ελληνικού Κοινωνικού Φόρουμ, καθώς και στις διεθνείς διαδηλώσεις του κινήματος ενάντια στη νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση.
Στο 4ο Συνέδριο του ΣΥΝ το Δεκέμβριο του 2004 εκλέχθηκε με το 42% των ψήφων των συνέδρων (πέμπτος κατά σειρά) στην Κεντρική Πολιτική Επιτροπή και ακολούθως στην Πολιτική Γραμματεία του κόμματος, όπου ανέλαβε την ευθύνη για θέματα παιδείας και νεολαίας.
Τον Οκτώβριο του 2006 εκλέχθηκε με 10,51% δημοτικός σύμβουλος στον Δήμο Αθηναίων, ως επικεφαλής της δημοτικής κίνησης “Ανοιχτή Πολη”.
Στο 5ο τακτικό Συνέδριο του Συνασπισμού της Αριστεράς των Κινημάτων και της Οικολογίας, τον Φεβρουάριο του 2008, εκλέχθηκε με το 70% των ψήφων, πρόεδρος του κόμματος.
Τον Οκτώβριο του 2009, εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής Α’ Αθήνας με το ψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ (Συνασπισμός και αριστερές οργανώσεις) και ανέλαβε πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, στη θέση του Αλέκου Αλαβάνου, ο οποίος δεν κατέβηκε υποψήφιος.
Τον Ιούνιο του 2010, στο 6ο Συνέδριο του Συνασπισμού που σημαδεύτηκε από την αποχώρηση των μελών της Ανανεωτικής Πτέρυγας, επανεξελέγη πρόεδρος του κόμματος με ποσοστό 75,6% έναντι 5,3% του αντιπάλου του Γιώργου Βλαχογιώργου (σε σύνολο 1038 ψηφοδελτίων, υπήρξαν 162 λευκά και 35 άκυρα ψηφοδέλτια).
Στις 5 Δεκεμβρίου 2010 εξελέγη αντιπρόεδρος του Κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς.
Στις 14 Ιουλίου του 2013, στο ιδρυτικό συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, αναδείχθηκε πρώτος εκλεγμένος πρόεδρος του ενιαίου κόμματος με ποσοστό 74,08%, έναντι 4,69% της Σίσσυς Βωβού, 0,66% του Παναγιώτη Ηλιόπουλου και 20,57% λευκών ψηφοδελτίων.
Στις 15 Δεκεμβρίου του 2013 το συνέδριο του Κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς (ΚΕΑ) αποφάσισε την υποψηφιότητά του για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με ποσοστό 84,1%, ενώ τον επανεξέλεξε αντιπρόεδρο του κόμματος.
ΕΚΛΟΓΕΣ ΣΤΙΣ ΟΠΟΙΕΣ ΕΞΕΛΕΓΗ:
04/10/2009 ΣΥΡΙΖΑ Α’ Αθήνας
06/05/2012 ΣΥΡΙΖΑ – Ενωτικό Κοινωνικό Μέτωπο Α’ Αθήνας
17/06/2012 ΣΥΡΙΖΑ – Ενωτικό Κοινωνικό Μέτωπο Α’ Αθήνας
25/01/2Ο15 ΣΥΡΙΖΑ
Τα μεγαλύτερα ποσοστά για ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ. Τι λαμβάνουν τα δύο κόμματα στις εκλογικές περιφέρειες του λεκανοπεδίου Αττικής
Στη Ροδόπη καταλαμβάνει το μεγαλύτερο ποσοστό του πανελλαδικά ο ΣΥΡΙΖΑ με 51,6% και με την ενσωμάτωση να αγγίζει το 52%. Για τον μεγάλο νικητή των εκλογών ακολουθούν οι περιφέρειες με τα μεγαλύτερα ποσοστά: Ηράκλειο με 47,1%, Κέρκυρα με 45,2%, Άρτα με 44,6% και Ξάνθη με 44%.
Σημειώνεται ότι στο λεκανοπέδιο της Αττικής και τις μεγαλύτερες εκλογικές περιφέρειες της χώρας, ο ΣΥΡΙΖΑ λαμβάνει, μέχρι στιγμής, στη Β’ Αθηνών 37,8%, στην Α’ Αθηνών 33,5%, στη Β’ Πειραιώς 42% και στην Αττική 37,6%.
Από την πλευρά της, η ΝΔ το μεγαλύτερο ποσοστό το καταλαμβάνει στην Καστοριά με 38,5%, στη Χίο με 38,3%, στη Θεσπρωτία με 38,3%, στη Μεσσηνία με 37,7% και στις Σέρρες με 37,7%.
Στο λεκανοπέδιο, η ΝΔ λαμβάνει στη Β’ Αθηνών 24,6%, στην Α’ Αθηνών 30,6%, στη Β’ Πειραιώς 19,2% και στην Αττική 25,1%.
Η καθοδική πορεία της ΝΔ και ο καταποντισμός του ΠΑΣΟΚ
Η καθοδική πορεία της ΝΔ ξεκινά το 2009 και εντείνεται περαιτέρω το 2012. Συγκεκριμένα, η ΝΔ λάβει 45,36% των ψήφων (165 έδρες) το 2004, 41,84% (152 έδρες) το 2007, 33,47% (91 έδρες) το 2009, 18,85% των ψήφων (108 έδρες) τον Μάιο του 2012 και 29,66% (129 έδρες) τον Ιούνιο του 2012.
Το ΚΚΕ, το 2004 είχε λάβει 5,89% (12 έδρες), το 2007 8,15% (22 έδρες), το 2009 7,54% (21 έδρες), τον Μάϊο του 2012 8,48% (26 έδρες) και τον Ιούνιο του 2012 4,50% (12 έδρες).
Το ΠΑΣΟΚ ακολουθεί σταθερή καθοδική πορεία την τελευταία δεκαετία, σημειώνοντας τη σοβαρότερη μείωση το 2012. Συγκεκριμένα, το ΠΑΣΟΚ το 2004 είχε λάβει 40,55% (117 έδρες), το 2007 38,10% (102 έδρες), το 2009 43,92% (160 έδρες), τον Μάϊο του 2012 13,18% (41 έδρες) και τον Ιούνιο του 2012 12,28% (33 έδρες).
Οι ΑΝΕΛ τον Μάιο του 2012 είχαν λάβει 10,62% (33 έδρες) και τον Ιούνιο του 2012 7,51% (20 έδρες).
Η ΔΗΜΑΡ τον Μάιο του 2012 είχε λάβει 6,11% (19 έδρες) και τον Ιούνιο του 2012 6,25% (17 έδρες).
Στις εκλογές του 2015, η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ ερμηνεύεται σαν μια ισχυρή αποδοκιμασία στα παραδοσιακά δύο κόμματα της μεταπολίτευσης και της πολιτικής λιτότητας που εφαρμόστηκε στη χώρα τα τελευταία πέντε χρόνια.
Ο αντιμνημονιακός λόγος του ΣΥΡΙΖΑ και οι δεσμεύσεις για “κούρεμα” του χρέους και για παύση των μνημονίων μέσω διαπραγμάτευσης, κατάφεραν να συσπειρώσουν τη μεσαία τάξη στο κόμμα της Κουμουνδούρου το οποίο αναλαμβάνει πλέον τη διακυβέρνηση της χώρας.