Μια ευκαιρία (και) για την Ευρώπη

Στις ευρωεκλογές του περασμένου Μαϊου όλες οι πολιτικές δυνάμεις στην Ευρώπη μιλούσαν για την αναγκαιότητα μιας άλλης πορείας για την Ευρώπη. Ακόμα και οι Χριστιανοδημοκράτες είχαν «εξορίσει» από την ατζέντα τους όρους, όπως η «λιτότητα» και προτιμούσαν να μιλούν για ανάπτυξη και θέσεις εργασίας για την νεολαία, για την υποχρέωση της πολιτικής να πάρει την πρωτοβουλία απέναντι στις αγορές, για το χρέος της να δει τους ανθρώπους πίσω από τους αριθμούς. Μόλις μισό χρόνο μετά, οι εκλογές στην Ελλάδα αποδεικνύουν πόσο υποκριτικά ήταν όλα αυτά.

Ενώ σε πάρα πολλές χώρες της Ευρώπης πολιτικοί, που δεν τους λες και «αναρχοκομμουνιστές», από τον Γερμανό Μάρτιν Σουλτς και τον Ιταλό Τζιάνι Πιτέλλα, μέχρι τον Ιρλανδό υπουργό Οικονομικών Μάικλ Νούναν και τον Γάλλο ομόλογό του Μισέλ Σαπέν, παραδέχονται πώς τελικά το πρόγραμμα της τρόικα απέτυχε και το πειραματόζωο ακόμα χαροπαλεύει, ενώ οι φωνές για το δικαίωμα να εκφραστεί ελεύθερα η βούληση του ελληνικού λαού καθημερινά δυναμώνουν, κάποιοι εντός της χώρας επιμένουν να ακούν μόνο τα γεράκια των αγορών και τα κοράκια της νεοφιλελεύθερης ορθοδοξίας, που ελπίζουν ότι το πειραματόζωο θα «ψοφήσει» επιτέλους για να μπορέσουν να γευτούν τις σάρκες του. Οι χθεσινοί «σωτήρες μας» επιμένουν να δηλώνουν φοβισμένοι και να προσπαθούν να φοβίσουν. Επιμένουν να αντιμετωπίζουν τους Ελληνες, ως ραγιάδες, ως ανθρωπάκια, που θα τα κάνουν πάνω τους, μόλις ακούσουν μερικά ξαναζεσταμένα σενάρια τρόμου.

Ως ένα βαθμό είναι βεβαίως λογικό. Δε μπορείς να περιμένεις κάτι διαφορετικό από εκείνους που εμπνεύστηκαν και επέμειναν σε μια απάνθρωπη και αποτυχημένη πολιτική, ούτε από εκείνους που ανέλαβαν το έργο να την εφαρμόσουν για λογαριασμό τους. Όμως λίγη ντροπή θα περίμενες να έχουν. Όπως θα περίμενες να ακούσεις κάτι διαφορετικό από αυτούς, που υποτίθεται ότι ήθελαν να φέρουν το «καινούριο» και τώρα απλά παίζουν το ρόλο της ουράς ενός χρεωκοπημένου συστήματος. Που δικαιώνουν  τα μνημόνια και φιλοδοξούν  να γίνουν καλύτεροι. Που τρομάζουν μην γκρεμίσουν τίποτα, ενώ γύρω τους απλώνονται ερείπια…

Σε μια περίοδο που η συντριπτική πλειοψηφία των οικονομολόγων σε ολόκληρο τον πλανήτη παραδέχεται ότι οι Έλληνες τιμωρήθηκαν υπερβολικά, το δημόσιο χρέος διογκώθηκε αντί να μειωθεί, η ελληνική οικονομία αποψιλώθηκε αντί να ενισχυθεί, είναι απορίας άξιον πώς υπάρχουν ακόμα κάποιοι, που επιμένουν ότι πρέπει να συνεχίσουμε σε αυτό το δρόμο. Ένα δρόμο που μαθηματικά οδηγεί στο γκρεμό, όπως έδειξαν και οι αποτυχημένες διαπραγματεύσεις το φθινόπωρο στο Παρίσι. Είναι αξιοθαύμαστη η ικανότητα κάποιων να ακούν μόνο το Σόιμπλε, τους «Σλοβάκους» απογόνους του Τίζο και εκείνους τους Φινλανδούς, που έχουν βαλθεί να αποδείξουν τελευταία ποιος είναι πιο «αληθινός» από τον άλλο.

Γιατί βεβαίως δεν υπάρχει μόνο αυτή η Ευρώπη. Ή ακόμα καλύτερα αυτή δεν είναι καν Ευρώπη. Ναι η Ευρώπη πρέπει να αλλάξει. Όπως έλεγαν όλοι μέχρι το Μάιο. Αυτή η Ευρώπη όπως είναι σήμερα δεν πρόκειται να πάει μακριά. Όπως δεν θα πάει με αυτή τη λογική ένα νόμισμα, που κάποιοι προσπαθούν να το ταυτίσουν με την ευρωπαϊκή ιδέα. Ναι η Ευρώπη πρέπει να αλλάξει ριζικά. Αλλά τώρα κάποιοι δεν θέλουν να το λένε, επειδή το λέει η Αριστερά. Αλλά επιτέλους κάποιος πρέπει να μιλήσει.

Αν όλοι αυτοί, που στα λόγια λένε ότι πιστεύουν στους Ελληνες, το μυαλό τους, τις ικανότητές τους και το φιλότιμό τους το εννοούσαν πραγματικά, τότε θα έπρεπε να πιστέψουν σε αυτούς τους Ελληνες και να τους καλέσουν να αρπάξουν την ευκαιρία, που δίνει η παγκόσμια ομολογία ότι η χώρα μας και αδικήθηκε και αξιοποιήθηκε για άλλες πολιτικές σκοπιμότητες. Η ομολογία που είχε ακόμα και το «Spiegel» ότι κάποιος πρέπει να δώσει το έναυσμα για μια αλλαγή πολιτικής στην Ευρώπη. Να διεκδικήσουν πραγματικά μια άλλη Ευρώπη, πιο δημοκρατική και πιο ανθρώπινη, πιο δίκαια και αληλλέγγυα. Και όχι να πάνε στις κάλπες σαν τρομαγμένα ανθρωπάκια, που θα ελπίζουν μόνο το έλεος του Σόιμπλε ή του Γιούνκερ. Αλλά το έχω ξαναγράψει. Οι πανικόβλητοι μόνο τον πανικό μπορούν να επιστρατεύσουν. Αυτοί που έμαθαν να κερδίζουν μόνο με  κολακείες, υποκλίσεις και χαριεντίσματα πώς να φανταστούν άλλο τρόπο; Ναι η Ελλάδα έχει μια ιστορική ευκαιρία να τολμήσει κάτι, που ακόμα αφορίζουν ορισμένοι σαν αδιανόητο. Να βάλει στην ατζέντα θέματα, που όλοι τα μελετάνε, αλλά κανείς δεν τολμά να ξεστομίσει. Δεν θα είναι εύκολο. Δεν θα είναι περίπατος. Αλλά θα είναι ντροπή να βάλει ξανά την ουρά στα σκέλια και να πει «Jawohl»…

* Ο Κώστας Αργυρός είναι δημοσιογράφος κι έχει βραβευτεί για το δημοσιογραφικό του έργο από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ίδρυμα Μπότση και την Ένωση Ευρωπαίων Δημοσιογράφων. Τα τελευταία χρόνια ασχολήθηκε με το τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ, αναδεικνύοντας κυρίως ευρωπαϊκά θέματα.