Δ. Καταλειφός στο Ραδιόφωνο 24/7: Οι Έλληνες είμαστε σχιζοφρενείς

Με αφορμή την παράσταση «Φωνές», σε κείμενο Πίντερ και με συμπρωταγωνίστρια την Όλια Λαζαρίδου, ο διακεκριμένος ηθοποιός Δημήτρης Καταλειφός μίλησε στην εκπομπή ” Πεζοί στον αέρα” με την Ιωάννα Κλεφτόγιαννη και τη Φωτεινή Λαμπρίδη, στο Ραδιόφωνο 24/7 για το ελληνικό θέατρο σήμερα, την οικονομική κρίση, τους Έλληνες πολιτικούς και την “τρέλα” που χαρακτηρίζει τον ελληνικό λαό.

«Η συνεργασία με την Όλια Λαζαρίδου, τη Λουκία Μιχαλοπούλου, τον Νίκο Πουρσανίδη και τον σκηνοθέτη Μάνο Καρατζόγιαννη προέκυψε για δικό μας κυρίως κέφι. Θέλαμε να δουλέψουμε μεταξύ μας σε μια παράσταση για λίγες ημέρες και (το έργο) ήταν ένα δώρο για εμάς, καθώς υπάρχουν μονόπρακτα-διαμάντια του Πίντερ, τα οποία δεν παρουσιάζονται συχνά. Ήταν όμορφη έκπληξη η ανταπόκριση του κόσμου και έτσι η παράσταση πήρε παράταση για μία εβδομάδα» είπε αρχικά ο κ. Καταλειφός.

Σχετικά με τα μονόπρακτα ανέφερε: «Ο Πίντερ έγραψε τα μονόπρακτα αυτά σε διαφορετικές περιόδους της ζωής του. Αποτελούν διαφορετικές οπτικές του συγγραφέα, οι οποίες σύμφωνα με τον Καρατζόγιαννη έχουν ένα ενοποιητικό στοιχείο: το παιδί και την οικογένεια. Σε ένα μάλιστα από τα μονόπρακτα, φαίνεται η σχέση εξουσίας, που απασχολεί τον Πίντερ, και της οικογένειας: Δείχνει ότι ενώ η οικογένειάς μας μπορεί να είναι πολύ δεμένη, πολλές φορές θέλουμε να δραπετεύσουμε από αυτή και να φτιάξουμε μια νέα. Απασχολεί τον συγγραφέα ποιος εξουσιάζει ποιον. Τα μονόπρακτα αυτά θεωρώ δίνουν αφορμή να σκεφτεί κανείς γιατί ο Πίντερ είναι ένας συγγραφέας που σφράγισε τον 20ό αιώνα με έναν τρόπο αξεπέραστο».

Το ελληνικό θέατρο και η κρίση

Σχετικά με την “έκρηξη” θεατρικών παραστάσεων που παρατηρείται παρά την οικονομική κρίση, ο κ. Καταλειφός σχολίασε: «Υπάρχει σήμερα μεγάλη και έντονη επιθυμία ανθρώπων να εκφραστούν επειδή πνιγόμαστε πάρα πολύ από την πραγματικότητα. Πολλοί προσπαθούν να αντισταθούν σε αυτό που μας περιβάλλει και μας πνίγει και ο κόσμος αγκαλιάζει αυτήν την προσπάθεια. Το θέατρο είναι η μορφή Τέχνης που ανθεί περισσότερο στα χρόνια της κρίσης».

Ως προς το τι ζητάει το κοινό σήμερα, απάντησε: «Υπάρχουν πολλά είδη κοινού σήμερα: Υπάρχουν εκείνοι που τούς αρέσουν πιο ευχάριστα πράγματα και πηγαίνουν στο θέατρο για διασκέδαση, υπάρχει το είδος που του αρέσει το κλασικό, εκείνο που του αρέσει το πειραματικό κ.ο.κ.

Ο κόσμος πιστεύω χρειάζεται το θέατρο σήμερα, ακριβώς γιατί σε αυτό υπάρχει ο ζωντανός άλλος

Ο κόσμος πιστεύω χρειάζεται το θέατρο σήμερα, ακριβώς γιατί σε αυτό υπάρχει ο ζωντανός άνθρωπος επάνω στη σκηνή και ο ζωντανός άνθρωπος δίπλα του στην πλατεία. Χρειάζεται την επαφή, μετά από την εκτεταμένη χρήση των κινητών και του υπολογιστή που κυριαρχούν σήμερα. Η αποσπασματικότητα της οθόνης και η παντοδυναμία της εικόνας πλέον έχουν οδηγήσει στην απουσία του λόγου. Το θέατρο σε κάνει να ακούς, να αφουγκράζεσαι σκέψεις, λόγια».

Ο κ. Καταλειφός αναφέρθηκε και στις δυσκολίες που έχουν προκύψει στις θεατρικές παραγωγές λόγω της λιτότητας: «Υπάρχει μεγάλη ανεργία στον χώρο μας. Είναι πολύ δύσκολο το κομμάτι που αφορά στην παραγωγή. Δυστυχώς πια οι προϋπολογισμοι για τα ανεβάσματα των έργων όλο μειώνονται. Η αισθητική στις παραστάσεις έχει εκπέσει λόγω του χαμηλού μπάτζετ που διατίθεται για τα ανεβάσματα των έργων. Οι περισσότεροι ηθοποιοί κάνουν πρόβες δωρεάν για τρεις ή τέσσερις μήνες. Δεν υπάρχουν δώρα, αποζημιώσεις. Υπό μία έννοια έχουμε καταντήσει χομπίστες».

Έχω σκεφτεί ότι ένας θεατής που θα έρθει στην παράσταση και θα συγκινηθεί με τον Πίντερ, μετά μπορεί να πάει σπίτι να χαζέψει Survivor

Μιλώντας για το πώς προσλαμβάνει η ελληνική κοινωνία τις εξελίξεις και την καθημερινότητα, ο κ. Καταλειφός απάντησε: «Με μια αμφιθυμία θεωρώ. Ο κόσμος από τη μία είναι απογοητευμένος, θλιμμένος, δεν ξέρει σε τι να πιστέψει. Από την άλλη, ο ίδιος κόσμος μπορεί να είναι κάθε μέρα έξω να πίνει καφέ και να λέει τον πόνο του. Πιστεύω είμαστε τρελοί, ένας σχιζοφρενικός λαός και αυτό από τη μία είναι η κατάρα μας και από την άλλη η ευλογία μας. Στην Ελλάδα δεν γίνεται κάτι με την αρμόζουσα σοβαρότητα, είτε το παίρνουμε πολύ ελαφρά είτε με τραγικότητα. Έχω σκεφτεί ότι ένας θεατής που μπορεί να έρθει στην παράστασή μου και να συγκινηθεί με τον Πίντερ, μετά θα πάει σπίτι του και θα χαζέψει Survivor. Πρέπει να παραδεχτούμε ότι είμαστε από όλα για να ησυχάσουμε. Δεν είμαστε σοβαροί ούτε ανόητοι, είμαστε και τα δύο».

Στην ερώτηση τι τον στεναχωρεί σήμερα περισσότερο, απάντησε: «Αυτό που με θλίβει είναι ότι δεν δίνεται το βάρος που πρέπει στην παιδεία μας. Έχουν κατακλυστεί όλοι από τη μανία των κινητών και των ριάλιτι. Σε γενική πλειοψηφία, τα παιδιά σήμερα είναι δέσμια των εικόνων και του Facebook. Δεν καταδικάζω τη χρήση τους αλλά αυτή πρέπει να γίνεται σωστά. Οι νέοι έχουν την αισιοδοξία της νιότης αλλά και μια θλίψη γιατί δεν έχουν πρότυπα και οράματα. Πιο πολύ τους ενδιαφέρει η επαγγελματική τους αποκατάσταση». 

Για τους πολιτικούς και τον Τσίπρα

Ερωτώμενος για το ποια λέξη χαρακτηρίζει σήμερα τους πολιτικούς εκπροσώπους της χώρας ο κ. Καταλειφός απάντησε η “υποκριτική”: «Σπάνια μιλά κάποιος πολιτικός γνήσια, ειλικρινά, με τρόπο που θα συγκινήσει ή θα σε επηρεάσει. Μου θυμίζουν υπαλλήλους ασφαλιστικών εταιρειών που θέλουν να με πείσουν να πάω στη δίκη τους ασφαλιστική Δεν μας πείθουν».

«Στην αρχή μου άρεσε ο Τσίπρας. Ήταν ένα πρόσωπο άτριφτο. Ομολογώ είμαι λίγο απογοητευμένος. Θα ήθελα να μιλάει πιο αληθινά, να πει “είναι δύσκολα τα πράγματα. Οι πολιτικοί σπανίως θα πουν ότι κάτι δεν έκαναν καλά. Δεν μιλούν ειλικρινά και θεωρώ αυτό είναι το μεγαλύτερο λάθος τους. Θα έπρεπε να βρεθεί κάποιος σκηνοθέτης να τους μάθει ότι η αλήθεια είναι αυτή που συγκινεί τον κόσμο».

Για τον Λευτέρη Βογιατζή

Με αφορμή την επιστημονική διημερίδα που διοργάνωσε το Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών στη μνήμη του σπουδαίου σκηνοθέτη Λευτέρη Βογιατζή, ο κ. Καταλειφός είπε: «Συνεργαστήκαμε με τον Λευτέρη στα πολύ νιάτα μας στο Αμφιθέατρο του Σπύρου Ευαγγελάτου και αργότερα πάλι όταν δημιουργήθηκε η σκηνή της Οδού Κυκλάδων στα πρώτα της έργα “Σπασμένη Στάμνα” και “Συμφορά το πολύ μυαλό”. Είχε σπάνια αισθητική, ήταν από τους λίγους που έδωσε μεγάλη σημασία στους φωτισμούς και στα σκηνικά, πέραν από την υποκριτική φυσικά. Κατάφερνε να δημιουργεί σε κάθε παράστασή του ένα υψηλό αισθητικό αποτέλεσμα. Αναντικατάστατη η παρουσία-απουσία του. Έβαλε πιστεύω τη σφραγίδα του στο ελληνικό θέατρο της δεκαετίας του ’80»

Σε ερώτηση αν θεωρεί ότι θα υπάρξουν μελλοντικά σκηνοθέτες του ίδιου βεληνεκούς με τον Βογιατζή, ο γνωστός ηθοποιός απάντησε: «Πιστεύω ότι βγαίνουν πολλοί νέοι ταλαντούχοι σκηνοθέτες, ένας από αυτούς κατά τη γνώμη μου είναι ο Δημήτρης Καραντζάς. Ο καθένας καταθέτει αυτό που έχει. Πολλοί καλλιτέχνες, όπως η Λαμπέτη, ο Βογιατζής, δεν θα υπάρξουν ξανά, ήταν μοναδικοί. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι το θέατρο είναι μόνο ένα».

* Η παράσταση «Φωνές», που βασίζεται σε τέσσερα μονόπρακτα του Χάρολντ Πίντερ,παρουσιάζεται μέχρι τις 11 Ιουνίου στο Νέο Θέατρο Κατερίνα Βασιλάκου. Τους ρόλους ερμηνεύουν οι Δημήτρης Καταλειφός, Όλια Λαζαρίδου, Λουκία Μιχαλοπούλου, Νίκος Πουρσανίδης ενώ τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Μάνος Καρατζόγιαννης.