Μηχανή του Χρόνου: Μάο Τσε Τουνγκ. Ο ηγέτης της Κίνας που λατρεύτηκε σαν θεός
Έδιωξε τους αποικιοκράτες, έκανε ανεξάρτητη την Κίνα, αλλά οδήγησε και εκατομμύρια ανθρώπους στον θάνατο από την πείνα και τις εκτελέσεις
- 09 Σεπτεμβρίου 2016 09:51
Ο Μάο Τσε Τουνγκ ίδρυσε το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα, κυριάρχησε στη χώρα με τον μεγαλύτερο πληθυσμό του κόσμου και υπήρξε πηγή έμπνευσης για τα κομμουνιστικά κινήματα σε δεκάδες άλλες χώρες. Μέσα από την προσωπική του δράση και την ευρύτατη διασπορά των ιδεών του με τα κείμενά του, ο Μάο επεβλήθη ως σημαντικός κομμουνιστής και ένας από τους ηγέτες με τη μεγαλύτερη επιρροή στον 20ο αιώνα.
Τα πρώτα χρόνια
Αν και η σταδιοδρομία του οφείλεται στην εκπροσώπηση των φτωχών, ο Μάο γεννήθηκε το 1893 σε μια εύπορη οικογένεια που είχε στην ιδιοκτησία της γη και μια επιχείρηση στο χωριό Σαοσάν της επαρχίας Χουνάν. Ως αποτέλεσμα, έζησε μια άνετη παιδική ηλικία και είχε την ευκαιρία να σπουδάσει. Μελέτησε την παγκόσμια στρατιωτική και πολιτική ιστορία και πιο συγκεκριμένα, τα κατορθώματα του Τζορτζ Ουάσινγκτον, του Ναπολέοντα, του Μεγάλου Πέτρου και του συμπατριώτη του, Σουν Τσου.
Ο Μάο υπηρέτησε για λίγο διάστημα, περί το 1911-12, στις επαναστατικές δυνάμεις που ανέτρεψαν τη δυναστεία των Τσινγκ. Επειδή ήταν ιπποκόμος σε μια μονάδα της εθνοφυλακής, δεν πήρε μέρος σε μάχες, έμαθε όμως πολλά για τη ζωή του στρατιώτη. Με το τέλος της επανάστασης, ο Μαο επέστρεψε στις σπουδές του και εργάστηκε παράλληλα ως βοηθός στη βιβλιοθήκη του πανεπιστημίου του Πεκίνου το 1918-19, όπου και μελέτησε τα έργα των Μαρξ και Ένγκελς, καθώς και άλλων σοσιαλιστών και κομμουνιστών συγγραφέων. Όταν τελείωσε τις πανεπιστημιακές τoυ σπουδές, άρχισε να δημοσιεύει τις δικές του απόψεις για τον τρόπο με τον οποίο ο μαρξισμός θα μπορούσε να αναζωογονήσει την Κίνα.
Το 1921 ο Μάο γύρισε στην επαρχία Χουνάν για να εργαστεί ως δάσκαλος, ενώ συνέχισε να προβάλλει τις ιδέες του για την εκπαίδευση των μαζών. Όταν αντιμετώπισε την αντίδραση των τοπικών παραγόντων, ασχολήθηκε πιο ενεργά με την πολιτική. Την 1η Ιουλίου 1921, μαζί με άλλους 11 συναδέλφους του μαρξιστές, ίδρυσαν το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας (ΚΚΚ). Το 1923 το ΚΚΚ συγχωνεύθηκε με το Εθνικιστικό Κόμμα του Κουόμιντανγκ (ΕΚΚ), που ενστερνιζόταν την ιδέα της ανάληψης της εξουσίας από τον λαό. Οι κομμουνιστές δεν είχαν μεγάλη εκτίμηση στο ΕΚΚ και στον ηγέτη του, Τσανγκ Κάι Σεκ, αλλά ο Μάο ποτέ δεν δίσταζε να σχηματίζει βραχυπρόθεσμες συμμαχίες με όσους θα του χρησίμευαν για να επιτύχει τους τελικούς, μακροπρόθεσμους στόχους του. Η συμμαχία ΚΚΚ-ΕΚΚ διαλύθηκε το 1927, όταν έγινε φανερό ότι ο Μάο και ο Τσιανγκ είχαν διαφορετική άποψη για τα σοβιετικά συμφέροντα στην Κίνα.
Η διαμάχη του Μάο Τσε Τουνγκ με τον Τσιανγκ Κάι Σεκ
Με τον Μάο να ενθαρρύνει τη σοβιετική υποστήριξη και τον Τσιανγκ να είναι αντίθετος, οι δύο ηγέτες άρχισαν τον ανταγωνισμό τους για την κυριαρχία στην Κίνα. Ο Μάο και οι κομμουνιστές του στηρίχθηκαν στις αγροτικές περιοχές και στα χωριά, ενώ το ΕΚΚ και ο Τσιανγκ δέσποζαν στα αστικά κέντρα και ήλεγχαν τις βιομηχανικές περιοχές. Ο Μάο ίδρυσε τον Κόκκινο Στρατό και οι οπαδοί του τον εξέλεξαν πρόεδρο της Κινεζικής Σοβιετικής Δημοκρατίας, που ιδρύθηκε το 1931. Βασιζόμενος στη μελέτη των μεγάλων κατακτητών του παρελθόντος και με κύριο πρότυπο τον Σουν Τσου, ο Μάο έθεσε ως προτεραιότητα τη διατήρηση ενός αξιόμαχου στρατεύματος στο πεδίο της μάχης. Αναγνώρισε ότι ο επαναστατικός πόλεμος εναντίον ενός ισχυρότερου και παγιωμένου καθεστώτος, χρειαζόταν πολλά χρόνια για να κερδηθεί.
Για να μπορέσει ο Κόκκινος Στρατός να κινηθεί προς τα αστικά κέντρα, έπρεπε πρώτα να κερδίσει την υποστήριξη των χωρικών και να εξασφαλίσει τον έλεγχο της υπαίθρου. Ακολουθώντας τους κανόνες του Σουν Τσου, ο Κόκκινος Στρατός περνούσε στην επίθεση όταν ήταν ισχυρός και υποχωρούσε όταν ήταν αδύναμος. Ο Μάο εφήρμοσε τη στρατηγική του όταν ο Τσιανγκ εξαπέλυσε τέσσερις διαδοχικές επιθέσεις εναντίον του Κόκκινου Στρατού. Κάθε φορά ο Μάο υποχωρούσε αντί να εμπλακεί σε μια αποφασιστική μάχη. Το 1934, όμως, ο Μάο περικυκλώθηκε από τις εχθρικές δυνάμεις και χρειάστηκε μια τολμηρή ενέργεια διάσπασης του κλοιού για να σωθεί ο στρατός του από την ολοκληρωτική καταστροφή.
Για έναν ολόκληρο χρόνο, ο Κόκκινος Στρατός πολεμούσε υποχωρώντας δυτικά προς την επαρχία Σικιάνγκ και στη συνέχεια προς τον βορρά, στην απομακρυσμένη κομμουνιστική βάση του Σενσί. Στο τέλος της πορείας των 6.000 μιλίων, που ονομάστηκε Μεγάλη Πορεία, από την αρχική δύναμη 100 χιλιάδων ανδρών, ο Μάο είχε μείνει με μόνο 20 χιλιάδες. Οι επιζώντες όμως, είχαν αποκτήσει πείρα, είχαν σκληραγωγηθεί και είχαν αφοσιωθεί απόλυτα στο ΚΚΚ. Ακόμη πιο σημαντικό, ο Μάο άφηνε πίσω του μικρούς «πυρήνες» ή ομάδες από πιστούς οπαδούς, με τους οποίους θα οικοδομούσε αργότερα την αναγκαία πολιτική και στρατιωτική υποστήριξη.
Το 1937 ο Μάο και ο Τσιανγκ έβαλαν στην άκρη τις διαφορές τους για να αντιμετωπίσουν ενωμένοι την εισβολή της Ιαπωνίας. Ο Μάο έμεινε στις αγροτικές περιοχές της Βόρειας Κίνας, διεξάγοντας κυρίως ανταρτοπόλεμο εναντίον των Ιαπώνων και ενισχύοντας τη φήμη του ως προστάτη των χωρικών στην ύπαιθρο, ενώ συγχρόνως συγκέντρωνε όπλα και εφόδια από τους Σοβιετικούς και τους συμμάχους του.
Ο στρατός του ευημερούσε. Εν τω μεταξύ, ο Τσιανγκ αντιμετώπισε μεγαλύτερες ιαπωνικές δυνάμεις στις αστικές περιοχές του Νότου, πράγμα που εξασθένησε τον στρατό του. Μόλις τέλειωσε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, οι εθνικιστές και οι κομμουνιστές ξανάρχισαν τον εμφύλιο πόλεμο για τον έλεγχο της Κίνας. Τώρα οι δυνάμεις του Μάο ήταν ισχυρότερες και περνώντας στην επίθεση, περιόρισαν σταδιακά τους εθνικιστές σε όλο και μικρότερο χώρο.
Τελικά το 1949, ο Τσιανγκ με τους λίγους οπαδούς του, πέρασαν στη Φορμόζα, όπου ίδρυσαν την Εθνικιστική Κίνα. Στις 20 Οκτωβρίου 1949, ο Μάο κήρυξε την ίδρυση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας και αποδέχθηκε την εκλογή του στο αξίωμα του προέδρου. Έχοντας αποκτήσει πια τον πλήρη έλεγχο, υπήρξε αμείλικτος απέναντι στους γαιοκτήμονες και τους υπόλοιπους αντιπάλους του.
Η διακυβέρνηση του Μάο ήταν ολοκληρωτική. Είκοσι εκατομμύρια άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από εκτελέσεις, κακουχίες ή την πείνα την περίοδο του λιμού, που ήταν αποτέλεσμα της πολιτικής του. Πέρα από το να χορηγήσει σε μαζική κλίμακα όπλα και μεραρχίες «εθελοντών» στη Βόρεια Κορέα στις αρχές της δεκαετίας του ’50, ο Μάο δεν πήρε μέρος σε άλλες πολεμικές επιχειρήσεις. Αν και διατήρησε τον έλεγχο των ενόπλων δυνάμεων, έστρεψε το ενδιαφέρον του στην πολιτική. Στο εσωτερικό της Κίνας, ο Μάο κήρυξε διάφορες «επαναστάσεις», όπως η πολιτιστική επανάσταση που κατέληξε στην ταπείνωση των πνευματικών ανθρώπων από τη νεολαία και στην εξόντωση όσων θεωρούσε αντίπαλούς του.
Στο εξωτερικό έστειλε στρατιωτικούς και πολιτικούς πράκτορες για να προπαγανδίσει την εκδοχή του για τον κομμουνισμό σε όλον τον κόσμο. Το μικρό κόκκινο βιβλίο με «Κείμενα του Προέδρου Μάο» έγινε η Βίβλος της χώρας του και το επαναστατικό εγχειρίδιο για τους αγωνιστές και καταφρονεμένους όλου του κόσμου. Η εξουσία του από το 1949 ως τις 9 Σεπτεμβρίου 1976 ήταν ισχυρή και απόλυτη και σε μεγάλο βαθμό διεφθαρμένη και ανεξέλεγκτη.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ ΣΤΗ ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ:
