Έκλεισαν 42 χρόνια… 42 χρόνια δεν ξεχνάμε

Σαραντα δυο χρόνια μετά τον ξεσηκωμό το  ερώτημα είναι  αν η χώρα έχει σήμερα το πολιτικό όραμα και  ταλέντο να επιφέρει βαθιές αλλαγές, ώστε να αναστήσει τις άρρωστες δημόσιες επιχειρήσεις, να σταματήσει το πλιάτσικο της Ελληνικής Οικονομίας από τους εγχώριους και ξένους ολιγάρχες, να κλείσει τον αέναο κύκλο περικοπών, νέων φόρων, περαιτέρω ύφεσης, μεγαλύτερων ελλειμμάτων από τα προβλεπόμενα, με νέες περικοπές και φόρους, που αρχίζουν τον κύκλο εκ νέου, και κυρίως να προσδιορίσει το νέο αξιακό σημείο αναφοράς, με πρώτη ασφαλώς αξία την Ανιδιοτέλεια καθως και την Αξιοκρατία.

Η παρακμή των εξουσιών δεν είναι σημερινό φαινόμενο. Αποτελεί συνέχεια μιας πορείας που ξεκίνησε από την ίδρυση του νεώτερου ελληνικού κράτους. Αποφεύγοντας την αναζήτηση αιτιών στο βάθος της ελληνικής ιστορίας, αρκεί να εντοπίσουμε τη χρονική ταύτιση της “μεγάλης κατηφόρας” με την περίοδο διακυβέρνησης των ανθρώπων  της “αλλαγής”. Αυτών που ανέδειξαν σε υπέρτατη αξία το θάψιμο της παραγωγής (και όχι μόνο της πρωτογενούς) με αντάλλαγμα την “επιδότηση”, χρεώνοντας παράλληλα τις επόμενες γενιές, ώστε να εξασφαλίσουν μέσω της ψήφου των προηγουμένων το χρόνο παραμονής στην εξουσία που τους επέτρεψε να ολοκληρώσουν το έργο τους. Έτσι, μαζί με τη γεωργική παραγωγή, θάβονταν σιγά-σιγά και οι απόψεις όσων πιστεύουν στη δουλειά και όχι στον παρασιτισμό, στην παραγωγή και όχι στην επιδότηση της υποκρισίας, στη γνώση και όχι στην “ανωτατοποίηση” άνευ αντικρίσματος. Πολλοί λένε ότι “και οι άλλοι τα ίδια  έκαναν”, αλλά και έτσι που είναι,πράγματι, η ιστορία δεν αλλάζει. Ασφαλώς και η “δεξιά” έχει βαρύτατο παρελθόν αλλά και πιο δύσκολο παρόν, στο οποίο δεν φαίνεται να μπορεί να τα καταφέρει ιδιαίτερα καλά.

Όλα αυτά, σε συνδυασμό με την μετατροπή της ιστορικής γνώσης σε εξεταζόμενη ύλη που παπαγαλίζεται αποστεωμένη στα σχολεία, έχουν δημιουργήσει τις συνθήκες ασφυξιας και μετανάστευσης από τη χωρα.

Η νεολαία σήμερα βιώνει την ιδεολογική κρίση που αποτελεί ασφαλώς την αιτία της αδυναμίας παραγωγής πολιτικής. Η πληκτική και επαναλαμβανόμενη χρήση ιδεολογικών και πολιτικών κλισέ, δάνεια του Πολυτεχνείου ’73, επιβεβαιώνουν του λόγου το αληθές.

Η ανασφάλεια περιβάλλει το μέλλον. Για 25 τοσα χρόνια τώρα οι πολιτικοί διέλυσαν την παραγωγική βάση της χώρας και την αντικατέστησαν με ξένα δανεικά και κανείς δεν μίλησε. Έτσι το μέλλον του μέσου Έλληνα πουλήθηκε πριν από καιρό σε άλλες χώρες. Και το ξέρει η Νεολαία γιατί είναι έξυπνη. Έτσι κοιτά γύρω της και συνειδητοποιεί ότι δεν μπορεί να κάνει κάτι άλλο παρά να προστατεύσει τον εαυτό της με κάθε τρόπο που μπορεί. Και αυτό κάνει και θα κάνει εκτός αν δει ΕΛΠΙΔΑ και ισχυρές ενδείξεις ότι κάτι άλλαξε. Άλλαξε όμως;

Η κυβέρνηση της «Αριστεράς» υιοθέτησε το πλαίσιο και ίσως τους στόχους της Τρόικας για τη χώρα. Αγνόησε τη διαφορά ανάμεσα στους στόχους των τραπεζών, της τρόικας και του λαού που υποτίθεται ότι εκπροσωπούσε. Ίσως παρασύρθηκε από τη ρητορική της «Ευρωπαϊκής αλληλεγγύης» και «είμαστε όλοι μαζί» που είναι χρήσιμη αλλά δεν βοηθά τη διαπραγματευτική μας θέση.Επιπλέον ένας φαίνεται να είναι ο αδιαμφισβήτητος κοινός τόπος των θέσεων που εκφράζονται σήμερα στη  χώρα: η δυσπιστία όλων και προς όλες τις κατευθύνσεις. Κανένα μέρος, παρά τα “δημόσια λεγόμενα” δε φαίνεται να εννοεί να αποδεχθεί την ειλικρίνεια των άλλων προκειμένου να συ-ζητήσει και να συν-εργαστεί όχι με όρους νίκης, ήττας, υποχώρησης, παροχών ή κατακτήσεων, αλλά για να μπουν σε μια τροχιά τα σημαντικότερα από τα εθνικά μας θέματα, δηλαδή αυτά που αφορούν το ήθος, την ταυτότητα και τη γνώση των γενιών που έρχονται. Το φαινόμενο, δυστυχώς, δεν είναι σημερινό. Οι όροι της λειτουργίας της νοσούσης κεντρικής πολιτικής σκηνής δυστυχώς εφαρμόζονται και σε όλο το φάσμα των θεμάτων της Παιδείας: εκκρεμότητες, όμηροι, ευνοημένοι, περιθωριοποιημένοι και “παράγοντες”, ρυθμίζουν για χρόνια τα της εκπαίδευσης με κριτήρια εν πολλοίς τα ίδια με εκείνα που ευτελίζουν τη λειτουργία της Δημοκρατίας μας.

Το χειρότερο , η κυβέρνηση υιοθέτησε και όλους τους κανόνες της ιδιοτέλειας και  αναξιοκρατίας των προηγούμενων  και έτσι τώρα έχουμε και πάλι δεκάδες άτομα χαμηλής παίδευσης και ικανότητας  να στελεχώνουν τα δύσμοιρα υπουργεία και τους δημόσιους οργανισμούς ( οι λίγες εξαιρέσεις απλά επιβεβαιώνουν τον κανόνα).Και μετά αναρρωτιόμαστε γιατί χρεωκοπούν και πρέπει έτσι  μετά να ιδιωτικοποιηθούν!  Όλοι , δεξιοί και αριστεροί,κυνηγούν καρέκλες , έστω και πλαστικές! Και περιμένουμε , λέει , ανάπτυξη όταν οι αναμασούντες  τα αντίστοιχα περί ανάπτυξης βαρετά κλισέ τους αγνοούν εμφανώς  για το τι ομιλούν.  Εμείς λοιπόν, που για γενεές ολόκληρες  ελπίζαμε στην έλευση της «Αριστεράς» (με όποια μορφή ,αλλά αριστερά) παρατηρούμε εμβρόντητοι τα συμβαίνοντα. Οι εντιμότεροι  των διορισμένων παραιτούνται.

Φοιτητές και φοιτήτριες, νέοι και νέες αναρωτηθείτε:

-πως διαφοροποιούνται τα κόμματα εξουσίας; Από τα οράματα; Tις ιδεολογίες; Την πραγματιστική αντίληψη για τον κόσμο; Ή μήπως από τον εγωιστικό «ρεαλισμό» και τον αδιάκριτο συμφεροντολογικό ωφελιμισμό μετά υποκριτικών επιφάσεων περί του «κοινού καλού»;

-αν θέλετε Παιδεία και Υγεία για το λαό ή ιδιωτικοποιήσεις και λειτουργία με όρους αγοράς.

-αν οι θυσίες του Ελληνικού λαού γίνονται στο βωμό της κοινωνικής ευημερίας, της δημιουργικής και κοινωνικής αξιοποίησης της επιστήμης, της ολόπλευρης μόρφωσης και της ανάπτυξης ή στο βωμό των αγορών.

Το Πολυτεχνείο μας έμαθε ότι δεν πρέπει να φοβόμαστε ούτε και την ουτοπία, ιδιαίτερα όταν αυτή είναι το αντίδοτο στην σήψη και τον ευτελισμό.

Φοιτητές και Φοιτήτριες, νέοι και νέες, αντισταθείτε :

•Μην ανέχεσθε μια κοινωνία στην οποία δεν χωράει, χωρίς να πιέζεται και χωρίς να τιμωρείται, ο κάθε άνθρωπος, η κάθε ιδέα και η κάθε διαφορετικότητα.

•Μην ανέχεσθε την αναξιοκρατία που σας επιβάλλουν, με πρόσωπα που απλά είναι φιλικά στην εξουσία για να καλύπτουν την ανεπάρκεια τους.

Γράψτε τα δικά σας μηνύματα και δώστε στους εαυτούς σας την υπόσχεση ότι θα τα υλοποιήσετε.

Εμείς οι ίδιοι πρέπει να αγωνισθούμε για τη ζωή μας και για το μέλλον της Νεολαίας μας, που κυρίως πλήττεται από τη βαρβαρότητα. Εμείς, όχι κάποιοι άλλοι στο όνομά μας. Σήμερα, όχι αύριο. Δίπλα σε όλους / όλες που αγωνίζονται για δουλειά, αξιοπρέπεια, εθνική ανεξαρτησία. Δίπλα σε όλες τις αγωνιζόμενες συλλογικότητες ώστε αυτές  να γίνουν μία,  που θα επιβάλλει μια ΝΕΑ ΠΡΟΤΑΣΗ.

Καλώ ( για δέκατη φορά!) την Κυβέρνηση και τους Υπουργούς Πολιτισμού, Παιδείας, Εργασίας, Ανάπτυξης, τα πολιτικά κόμματα, τις μή Κυβερνητικές Οργανώσεις , τις οργανώσεις της σπουδάζουσας και εργαζόμενης νεολαίας, την ΕΦΕΕ και τη ΓΣΕΕ, να προχωρήσουν στην θεσμοθέτηση και οργάνωση νέων θεσμών “Κοινωνικής και Πολιτικής συμμετοχής της νεολαίας” για τη διεύρυνση και προώθηση εξόδου από την κρίση.

Τα ολέθρια προβλήματα που το σύστημα φορτώνει στις πλάτες των νέων μας, κατηγορώντας τους ταυτόχρονα που διαμαρτύρονται, παραμένουν.

Τα μηνύματα του Πολυτεχνείου ενάντια στη βαρετή, διεφθαρμένη, παράλογη και αδιέξοδη κοινωνία στην οποία ορισμένοι μας οδηγούν και επιδιώκουν να ζήσουμε, παραμένουν. Ψωμί-Παιδεία-Ελευθερία ,επίκαιρα σήμερα όπως και τότε ,δυστυχώς. Το ψωμί λιγοστεύει κάθε μέρα και για κάποιους ήδη δεν αρκεί, η Παιδεία ταλαιπωρείται από υπουργούς πάντοτε κατώτερους των περιστάσεων, γιατί άραγε , και τι ελευθερία να υπάρχει στο εδώ προτεκτοράτο (για το οποίο η δική μας ευθύνη είναι πολύ μεγάλη ).

Εμείς στο Πολυτεχνείο σεβόμαστε την επέτειό μας χωρίς τον παραμικρό ενδοιασμό, για όποιον τυχόν δυσανασχετεί, γιατί η δική μας υποχρέωση δεν υπάρχει απέναντι σε ξεπερασμένους κακόπιστους κριτές αλλά απέναντι στους νέους ανθρώπους που αναζητούν αληθινές λύσεις στα προβλήματά τους και σε αυτούς που είναι σοβαρά διατεθειμένοι να τους αφουγκραστούν και να τoυς βοηθήσουν.

ΕΔΩ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ !

*Ο Νίκος Μαρκάτος είναι Ομότιμος Καθηγητής ΕΜΠ, πρώην Πρόεδρος Σχολής Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ,  πρώην Πρύτανης ΕΜΠ (1991-97), Senior Visitor στο Department of Applied Mathematics & Theoretical Physics του Πανεπιστημίου Cambridge και Fellow του Selwyn College του Πανεπιστημίου Cambridge (2002 – 2003), Visiting Professor University of Surrey (2001-2010). Visiting Professor Texas A&M University 2016.