Μυστήριο για ‘γερή όσφρηση’: Γιατί κλείνουμε τα μάτια όταν φτερνιζόμαστε;

Έχετε παρατηρήσει πως κάθε φορά που κάτι ερεθίζει τη μύτη σας και αντιδράτε με ένα ανακουφιστικό φτέρνισμα, παράλληλα το σώμα τείνει να κλείσει τα μάτια; Έχετε αναρωτηθεί ποτέ τι μπορεί να είναι αυτό που προκαλεί αυτή την αντίδραση; Γιατί κλείνουν τα μάτια σας την ώρα ακριβώς που φτερνίζεστε;

Ας κάνουμε μια μικρή ανάλυση του φτερνίσματος που θα μας βοηθήσει ίσως να κατανοήσουμε καλύτερα το φαινόμενο. Οι αισθητήρες της μύτης αντιδρούν σε μικρά σωματίδια που εισέρχονται στα ρουθούνια. Γύρη, σκόνη ή ακόμη και τρίχωμα από κάποιο κατοικίδιο μπορεί να αποτελέσει αυτό τον παράγοντα ερεθισμού. Ειδικά όταν είμαστε κρυωμένοι, η μύτη πρήζεται και είναι ακόμη πιο ευαίσθητη σε τέτοια ερεθίσματα.

Τι συμβαίνει όμως πριν ο εγκέφαλος “διατάξει” το φτέρνισμα; Η βλεννογόνος της μύτης, ενεργοποιεί το τρίδυμο νεύρο ψηλά στη βάση της μύτης και έτσι στέλνει σήμα στο κάτω μέρος του εγκεφάλου και η συνέχεια είναι γνωστή. Οι πνεύμονες διογκόνωνται, γεμίζουν αέρα και εκτοξεύεις από τη μύτη και το στόμα περισσότερα από 5.000 σταγονίδια μύξας και αέρα σε ταχύτητες που αγγίζουν τα 160χλμ/ώρα.

Τι είναι εκείνο που μπορεί όμως να μας αναγκάζει να κλείνουμε τα μάτια όταν φτερνιζόμαστε; Πρόκειται για ένα από τα μεγάλα και κατά κάποιο τρόπο αναπάντητα ερωτήματα της επιστήμης. Αρχικά, οι ειδικοί θεωρούν πως πρόκειται για μη επιθυμητή αντίδραση στο φτέρνισμα. Κάτι σαν το τίναγμα του ποδιού, όταν κάποιος τεστάροντας τα ανακλαστικά μας, χτυπά ελαφρά με σφυράκι το γόνατο.

Ποιες είναι όμως οι πιο πιθανές ερμηνείες που δίνουν οι επιστήμονες; Μια ερμηνεία είναι πως ασυνείδητα ο οργανισμός προστατεύει τους οφθαλμούς από μικρόβια και βακτήρια που εξέρχονται από το μύτη κατά το φτέρνισμα. Από την άλλη, ίσως αυτό συμβαίνει γιατί ανταποκρίνονται όπως και μια σειρά από άλλους μύες που συσφίγγονται κατά τη διάρκεια της ανεπιθύμητης αυτής αντίδρασης.

Δείτε ένα ιδιαίτερα κατατοπιστικό βίντεο:

Οι ειδικοί πάντως βεβαιώνουν πως υπάρχουν και εκείνοι, οι λίγοι ομολογουμένως που μπορεί να φτερνιστούν χωρίς να κλείσουν τα μάτια.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΑΠΟ BRIT LAB